BOZKURT21
21.Ağustos.2016, 19:14
http://www.innover.life/wp-content/uploads/2014/09/klimay%C4%B1_kim_buldu_innoverLife.jpg
Klimayı kim buldu, Klimayı kim icat etti. Çin’de imparatorlar, Han Hanedanı zamanında M.S. 2. yüzyılda insan gücüyle, Tang Hanedanı zamanında 8. Yüzyılda suyla çalışan dev pervanelerle serinlemişlerdir. Fakat bu sistemler sadece saraylarda kullanılmıştır. Ortam soğutma sistemlerinin kurulması elektriğin icadı (http://www.ilkkimbuldu.com/elektrik-kim-buldu/) ve günlük hayatta kullanılmaya başlamasından sonra gerçekleşmiştir.
19. yüzyılın sonlarında havayı serinletmek için kullanılan tek yöntem, belli bir mekândaki havayı buzun üzerinden geçirmekti. Bu yöntemle, New York’taki ünlü “Madison Square Garden” salonlarını soğutmak için her akşam, dört ton buz kullanılıyordu.
Sıcak yaz günlerinde en büyük sorun sıcak havadaki nemdir ve önemli olan nemden kurtulmaktır. Air-condition terimi bu konuda bir icat yapılmadan önce, fizikçi Stuart W. Cramer‘in 1907’de dokumacılar için nem kontrolüyle ilgili bir çalışma sunmasıyla kullanıma girmiştir. Havaya belirli oranlarda buhar vermek o günden itibaren “conditioning” olarak anılmıştır.
Gerçek anlamda ilk havalandırma aygıtı olan klimanın, “Air-Condition“ın patenti, 1902 yılında Willis H. Carrier adındaki Amerikalı tarafından alındı. Bu aygıt, giren havayı suyla doyuruyor, böylece bir yandan havanın ısısını denetlerken, bir yandan da nemliliği belirli bir düzeyde tutuyordu. Dört yıl sonra, Stuart Crawer adlı Amerikalı, bu aygıta bir de toz filtresi takmayı akıl etti.
1914‘te Willis Carrier ilk ticari air-condition yani klima sistemini kurdugunda isim buradan alınmıştır. Carrier çalışmalarına, havanın ısısı ve nemi daima sorunlu olan matbaalar için, soğuk hava verdiği gibi havanın nemini de alan bir pervane sistemi geliştirerek başlamıştı. 1919’da Chicago’da ilk hava soğutmalı sinema açıldı, aynı yıl New York’un sayılı alışveriş merkezlerinden biri de klima taktırdı. 1925’te sistem tiyatrolara girdi ve 1930’lu yıllarda ABD’de yayıldı.
Türkiye’de klima sektörü bazı devlet tesislerindeki uygulamalar ve tekstil sektörünün ihtiyaçlarıyla kendisini gösterdi. ithal ürünler pahalı olduğu için, çeşidi az ve kalitesi düşük olmakla birlikte, yerli sanayi gelişti. İlk Klima üreten firma firma Tokar’dı. 1960’ların sonuna kadar Alarko ve Selnikel’in katılımıyla üç firma faaliyet göstermeye başladı. 1975’te Yeşilköy Havalimanı’nın klima sistemini Alarko kurdu. 1980’den sonra turizm, iletişim, ulaşım alanlarında yaşanan gelişmeler sonucu klima yaygınlaştı. Isıtmalı soğutmalı klima cihazları, pompa, hidrofor, brülör üreten Alarko’nun yanı sıra, 1997’de üretime başlayan Arçelik 2-3 yıldızlı otellerin taleplerini karşıladılar.
Sinemalar, alışveriş merkezleri, büyük lokanta, otel, işyerleri ve dairelerle başlayan soğutma sistemleri kullanımı, teknolojinin gelişimi ve ucuzlamasıyla eski pervanelerin, bugünkü “fan”ların yerine ev tipi klimaların gündeme gelmesiyle gündelik yaşama girdi. 2000 yılında Arçelik yılda 300 bin adet hedefiyle ev tipi klima üretimine başladı. Bireysel klima pazarı yüzde 50 oranında büyürken merkezi klimada gelişim yüzde 5-10 arasında kaldı.
Klimayı kim buldu, Klimayı kim icat etti. Çin’de imparatorlar, Han Hanedanı zamanında M.S. 2. yüzyılda insan gücüyle, Tang Hanedanı zamanında 8. Yüzyılda suyla çalışan dev pervanelerle serinlemişlerdir. Fakat bu sistemler sadece saraylarda kullanılmıştır. Ortam soğutma sistemlerinin kurulması elektriğin icadı (http://www.ilkkimbuldu.com/elektrik-kim-buldu/) ve günlük hayatta kullanılmaya başlamasından sonra gerçekleşmiştir.
19. yüzyılın sonlarında havayı serinletmek için kullanılan tek yöntem, belli bir mekândaki havayı buzun üzerinden geçirmekti. Bu yöntemle, New York’taki ünlü “Madison Square Garden” salonlarını soğutmak için her akşam, dört ton buz kullanılıyordu.
Sıcak yaz günlerinde en büyük sorun sıcak havadaki nemdir ve önemli olan nemden kurtulmaktır. Air-condition terimi bu konuda bir icat yapılmadan önce, fizikçi Stuart W. Cramer‘in 1907’de dokumacılar için nem kontrolüyle ilgili bir çalışma sunmasıyla kullanıma girmiştir. Havaya belirli oranlarda buhar vermek o günden itibaren “conditioning” olarak anılmıştır.
Gerçek anlamda ilk havalandırma aygıtı olan klimanın, “Air-Condition“ın patenti, 1902 yılında Willis H. Carrier adındaki Amerikalı tarafından alındı. Bu aygıt, giren havayı suyla doyuruyor, böylece bir yandan havanın ısısını denetlerken, bir yandan da nemliliği belirli bir düzeyde tutuyordu. Dört yıl sonra, Stuart Crawer adlı Amerikalı, bu aygıta bir de toz filtresi takmayı akıl etti.
1914‘te Willis Carrier ilk ticari air-condition yani klima sistemini kurdugunda isim buradan alınmıştır. Carrier çalışmalarına, havanın ısısı ve nemi daima sorunlu olan matbaalar için, soğuk hava verdiği gibi havanın nemini de alan bir pervane sistemi geliştirerek başlamıştı. 1919’da Chicago’da ilk hava soğutmalı sinema açıldı, aynı yıl New York’un sayılı alışveriş merkezlerinden biri de klima taktırdı. 1925’te sistem tiyatrolara girdi ve 1930’lu yıllarda ABD’de yayıldı.
Türkiye’de klima sektörü bazı devlet tesislerindeki uygulamalar ve tekstil sektörünün ihtiyaçlarıyla kendisini gösterdi. ithal ürünler pahalı olduğu için, çeşidi az ve kalitesi düşük olmakla birlikte, yerli sanayi gelişti. İlk Klima üreten firma firma Tokar’dı. 1960’ların sonuna kadar Alarko ve Selnikel’in katılımıyla üç firma faaliyet göstermeye başladı. 1975’te Yeşilköy Havalimanı’nın klima sistemini Alarko kurdu. 1980’den sonra turizm, iletişim, ulaşım alanlarında yaşanan gelişmeler sonucu klima yaygınlaştı. Isıtmalı soğutmalı klima cihazları, pompa, hidrofor, brülör üreten Alarko’nun yanı sıra, 1997’de üretime başlayan Arçelik 2-3 yıldızlı otellerin taleplerini karşıladılar.
Sinemalar, alışveriş merkezleri, büyük lokanta, otel, işyerleri ve dairelerle başlayan soğutma sistemleri kullanımı, teknolojinin gelişimi ve ucuzlamasıyla eski pervanelerin, bugünkü “fan”ların yerine ev tipi klimaların gündeme gelmesiyle gündelik yaşama girdi. 2000 yılında Arçelik yılda 300 bin adet hedefiyle ev tipi klima üretimine başladı. Bireysel klima pazarı yüzde 50 oranında büyürken merkezi klimada gelişim yüzde 5-10 arasında kaldı.