Nartaneside
08.Aralık.2017, 14:17
Ürün Kavramı,
dokunulabilir ve dokunulmaz niteliklerin meydana getirdiği bütündür. Ürün kavramı, herkese farklı farklı anlamlar ifade edebilir.Üreticilere göre ürün, üretip pazarlayarak kazanç sağladıkları fiziki maddelerdir.Ürün kavramı İçin yapılması gereken önemli hususlar bulunmaktadır .Bunlar :
Satıcılara göre ürün, perakendecilere satarak kazanç elde etmek için satın aldıkları maddelerdir.Tüketicilere göre ürün, kişisel ihtiyaçlarını karşılayarak fayda sağlayıcı nesnelerdir.
Genel anlamda ürün, işletmeler tarafından belirli ihtiyaçları karşılamak üzere tüketicilere sunulan nesnelerdir. Kişilerin değişim sürecinde istedikleri veya istemedikleri her şeydir.
Dar anlamda ürün, çeşitli fiziki ve kimyasal unsurların kolay görülüp faydalanılacak şekilde bir araya getirilmiş şeklidir.
Ürünün yalnızca somut öğelerinden söz edilemez.Çağdaş tüketiciler, ürün satın alırken, üretici firmanın prestij ve marka imajını dikkate alırlar. Çünkü tüketiciler, hem fiziksel hep psikolojik fayda talep ederler.
Çekirdek Ürünler:
Satın alırken, ne satın alındığını ifade eder.
Somut Ürünler: Asıl malı tamamlayıcı kalite, şekil, marka, ambalaj gibi niteliklerden meydana gelir.
Zenginleştirilmiş Ürünler:
Mamullerle birlikte sunulan ek yarar ve hizmetlerdir. Garanti, bakım-onarım, nakliye gibi…
Tüketiciler ürün satın almakla fayda satın almış sayılırlar.
Satın alınan ürünler, çoğunlukla mobilya, taşıt, kağıda basılı malzeme gibi fiziki ürünlerdir. Sağlık, eğitim, bakım-tamir, sanat, turizm gibi hizmetler de ürün gibi sınıflandırılır. Coğrafi alanlar da ürün sayılır. Tatil merkezi bölgeler, tarım ve sanayi merkezleri gibi… Bazen kuruluşlar da ürün kabul edilmektedir.
Ürün, belirli şekillerde, belirli kitlelere pazarlanabilen fiziki nesne, hizmet veya organizasyonların geniş yelpazasinden meydana gelir.
Tüm mal, malı tüm faydalarını kapsayacak fiziki, ekonomik ve psikolojik unsurlar bütünüdür. Mesela; akaryakıt, yol, yedek parça, motor yağı, otopark gibi unsurlar olmazsa taşıtlardan söz edilemez.
ÜRÜN SINIFLANDIRMA
Dayanıklılığa Göre Mallar Şöyle Sıralanır :
1-Dayanıksız Mallar: Bir veya birkaç kullanım sonucu tükenen mallardır. Yiyecek-içecekler, temizlik malzemeleri gibi…
2-Dayanıklı Mallar: Kullanıldıkça tükenmeyen mallardır. Mobilya, makine, züccaciye ürünleri gibi…
3-Hizmetler: Satışa sunulan faydalardır. Turizm, nakliyat, lojistik, bankacılık, sigortacılık gibi…
Hedef Kitleye Göre:
Tüketim Malları: Son tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere, hiçbir işlemden geçirilmeden tüketilen mallardır.
1-Kolayda Mallar: İlk görüşte, sık sık ve karşılaştırma gibi çaba harcamaksızın satın alınan mallardır. Ekmek, süt, şeker, tuz gibi…
*Marka, ambalaj ve etiket bu tür malların satışlarında önemlidir.
*Marka bağlılığı için mutlaka reklamları yapılmalıdır.
*Satışları için öze çaba gerekmez. Çoğunlukla seç-al yöntemiyle satılır.
*Satın alacak kişilere mutlaka yakın perakendeciler bulunması şart olduğu için üreticiler tarafından mutlaka çok sayıda perakendeciye satılmalıdır.
2-Beğenmeli Mallar: Fiyat, kalite, modaya uyum, özellik gibi unsurlar karşılaştırılarak satın alınan mallardır.
*Üretici ve aracılar satış ve dağıtım çabaları harcamak zorundadırlar.
*Karşılaştırmada kolaylık için, rakip mallara yakın bulundurularak satışa çıkarılmalıdır.
*Üretici ve perakendeciler arasında yakın ilişkiler gerektirir.
*Üreticiler perakendecilere doğrudan dağıtım yaparlar.
*Tüketiciler perakendeci işletme dallarını üretici adlarından fazla önemserler.
3-Özellikli Mallar: Kendine özgü nitelikli ve markalanmış, tüketicileri satın almak için özel çabaya yönlendiren mallardır. Tüketiciler eğer belirli mallar hakkında bilgili iseler karşılaştırma gereksinimi duymazlar.
*Satın almada marka ve kalite önemlidir.
*Dağıtım alanları sınırlıdır.
*Az sayıda aracı kullanmak üretici ve satıcıları birbirine bağlar. Birbirlerinin başarılarını etkilerler.
*Satış arttırma çabası hem üretici hem de satıcıya aittir.
*Üreticiler perakendecilerin tutundurma giderlerini kısmen karşılarlar.
*Üreticiler satıcıların adlarıyla reklam yaparlar.
4-Aranmayan Mallar: Tüketicilerin bilmedikleri, bilseler de satın almak istemedikleri, ancak beklenmedik ihtiyaçları karşılamak için satın aldıkları mallardır. Sigorta hizmetleri, hastalık tedavi hizmetleri gibi…Bu mallar çok yoğun tutundurma çabası gerektirir. En çok kişisel satış tekniğiyle satılırlar.
Endüstriyel Mallar: Son tüketiciye satılmayan, üretimde kullanılan veya alınıp işlemlerden geçirilip satılan mallardır. Endüstriyel pazarlama, kimyasal, plastik, petrol, metal ve tarımsal ürünler temel endüstri ürünleri ve hizmetleridir. Yarı mamul, malzeme ve dayanıklı mallar da endüstriyel ürünlerdir. Bazen finans, danışmanlık gibi hizmetler de endüstriyel hizmetlere dahil edilir. Endüstriyel mallar, sık uygulama, kullanım, yer ve biçimlerine göre sınıflandırılır.
Tipik sınıflandırma; yapılar, donanım, parçalar, alt montaj elemanları, hammaddeler, yarı mamuller, bakım, tamir, işletme gereçleri, endüstriyel hizmetler.
Yapılar; binalar, kimyasal işleme tesisleri gibi yapıların inşa ve kurulumlarıdır.
Ağır donanımlar, türbin, ana işlem makineleri, ağır iş makineleri gibi donanımlardır. Genellikle kullanıcı istekleri doğrultusunda geliştirilirler.
Hafif donanımlar; genelde düşük maliyetle ve küçük miktarda satın alınırlar. Ağır donnanımlardan daha kısa ömürlüdürler. Küçük makine ve el aletleri gibi…
Alt montaj elemanları ve parçalar; nihai ürünlere parça mahiyetinde üretilen ürünlerdir. Elektrik-elektronik devre elemanları, ölçü aletleri gibi…
Hammaddeler; deniz, orman, toprak ve madenlerden elde edilen temel ürünlerdir. Üretimin başına bulunan ürünlerdir. Arzı kısıtlıdır. Az sayıda firma tarafından üretilirler ve markaları önemsenmez.
Yarı mamuller; belirli işlemlerden geçirilerek değerleri yükseltilen ürünlerdir. Standartlaşmış hallere getirilirler. Kimyasal maddeler, yakıtlar gibi…
İşletme gereçleri; nihai ürünlere parça mahiyetinde eklenmeyen, işletmede faaliyetlerde tüketilen ürünlerdir. İkame edilebilir, ve çok sayıda firma tarafından arz edilen ürünlerdir. Yağ, kağıt, kırtasiye malzemeleri, taşlama malzemeleri, yakıtlar, temizlik malzemeleri gibi…
ÜRÜN KARMASI KARARLARI
Ürün karması, satıcıların piyasaya sundukları ürün dizileriyle kurulur. Ürün dizileri ise aynı ürün çeşit ve işlevleri, aynı hedef kitle veya fiyat ölçüsü nedeniyle yakın ilişkili ürün gruplarıdır.
Ürün karması boyutları; ürün karması genişliği, uzunluğu, derinliği ve uyumudur. Genişlik, ürün dizisi sayısını, uzunluk ise toplam ürün çeşidini belirtir. Ürün uyumluluğu önemlidir. Uyumluluk, ürün dizilerinin üretim, dağıtım ve kullanımda birbirine bağlılık derecesidir. Derinlik ise, ürün dizilerinin içeriklerindeki ürün sayılarını belirtir.
Ürün Çeşitlendirme Nedenleri:
*Talep Değişimleri
*Rekabet Durumu
*Üretim İmkanları
*Pazarlama İmkanları
*Teknoloji Değişimleri
*Mali İmkanlar
*İşletme İmajı Değişiklik İstekleri
YENİ ÜRÜN
Yeni ürün geliştirme nedenlerinin başında, atıl üretim kapasitesi kullanmak ve rekabettir. İşletmelerin ürün dizilerindeki açıklıklar, mevcut ürün dizilerine pazar doymuşlukları ve yeni büyüme kaynakları, işletmelere yeni ürünler geliştirme istekleri uyandırır. Yenilikçi işletmeler yeni ürünler geliştirmeye yönlendirici süreçler keşfedebilirler.
Yeni ürün çıkış şekilleri:
1-Benzersiz Yeni Ürünler: Gizli talepleri karşılamak için çıkarılan, benzeri daha önce üretilmemiş ürünlerdir.
2-Pazar İçin Yeni Ürünler: İşletmenin sektöründeki tüketicilerin henüz bilmedikleri, başka sektörlerde bilinen ürünlerdir. Bu ürünler aynen veya geliştirilerek pazara sunulduğunda, bu ürünler pazar için yenidir.
3-İşletme İçin Yeni Ürünler: İşletmenin bulunduğu pazardaki başka işletmelerin zaten ürettikleri ürünlerdir. İşletme bunları da karmasına eklediğinde işletme için yeni ürünler sayılır.
4-Pazardaki mevcut ürünlere değişebilen değişik ürünler.
Yeni ürünler, analitik bir süreçte geliştirilerek piyasaya sürülür.
1. Aşama: İşletme içi ve dışı araştırmalar yapılarak yeni ürün fikirleri geliştirilir.
2. Aşama: Fikirler pazarlamacılar tarafından ön elemeden geçirilir.
3. Aşama: En iyi yeni ürün fikirleri, ürün kavramı tanımlama, ürün dizisine uygunluk tespiti ve ürüne kaynak yeterliliği belirleme için analiz edilir.
4. Aşama: Ürün geliştirmeye başlanır.
5. Aşama: Yeni ürün pazar testinden geçirilerek pazarlama karması değerlendirilir.
6. Aşama: Yeni ürün seri üretimine başlanarak ve tercih edilen pazarlama karması uygulanarak piyasaya sürülür.
ÜRÜN YAŞAM DÖNEMLERİ
1-Giriş Dönemi: Ürünün pazara ilk girdiği, az satıldığı dönemdir. İşletme, dağıtım ve tutundurma yatırımları yapsa da bu dönemde kar edemez. Satışlar yavaş yavaş artar. Yeni ürünü, acil ihtiyaç duyan, satın almaya mali gücü yeten kişiler satın alırlar. Bu dönemde, yeni ürün nitelikleri alıcı istekleri doğrultusunda pazar araştırmalarıyla sıkça düzenlenir. Yeni ürünler geliştirmenin maliyeti çok yüksektir ve zarar ihtimali yüksektir. Bazı ürünler giriş dönemini geçemeyebilmektedir. Tutundurulamayabilir.
2-Gelişme Dönemi: Bu dönemde, satışlar hızlı artar. Kar yükselişe ve bir süre sonra yeniden düşüşe geçer. Ürün pazarda alıcılarca benimsenirse, pazarda ürüne rekabet başlar. Bu dönem, ürün sürekliliği için kritiktir. Çünkü ürünün başarısı tepkiler görür.
3-Olgunluk Dönemi: Satış artışı azalan oranda sürer. Maksimum seviyeden sonra azalma eğilimine girer. Bu dönemde rekabetle karakterize edilir.
4-Gerileme Dönemi: Satışlar ve karlılık, teknoloji gelişimleri, toplumsal eğilim değişimleri vb. nedenlerle azalır veya kesilir. Bu durumda ürün, ürün karmasından çıkarılır veya dağıtım ağı daraltılır.
Alıntıdır.
dokunulabilir ve dokunulmaz niteliklerin meydana getirdiği bütündür. Ürün kavramı, herkese farklı farklı anlamlar ifade edebilir.Üreticilere göre ürün, üretip pazarlayarak kazanç sağladıkları fiziki maddelerdir.Ürün kavramı İçin yapılması gereken önemli hususlar bulunmaktadır .Bunlar :
Satıcılara göre ürün, perakendecilere satarak kazanç elde etmek için satın aldıkları maddelerdir.Tüketicilere göre ürün, kişisel ihtiyaçlarını karşılayarak fayda sağlayıcı nesnelerdir.
Genel anlamda ürün, işletmeler tarafından belirli ihtiyaçları karşılamak üzere tüketicilere sunulan nesnelerdir. Kişilerin değişim sürecinde istedikleri veya istemedikleri her şeydir.
Dar anlamda ürün, çeşitli fiziki ve kimyasal unsurların kolay görülüp faydalanılacak şekilde bir araya getirilmiş şeklidir.
Ürünün yalnızca somut öğelerinden söz edilemez.Çağdaş tüketiciler, ürün satın alırken, üretici firmanın prestij ve marka imajını dikkate alırlar. Çünkü tüketiciler, hem fiziksel hep psikolojik fayda talep ederler.
Çekirdek Ürünler:
Satın alırken, ne satın alındığını ifade eder.
Somut Ürünler: Asıl malı tamamlayıcı kalite, şekil, marka, ambalaj gibi niteliklerden meydana gelir.
Zenginleştirilmiş Ürünler:
Mamullerle birlikte sunulan ek yarar ve hizmetlerdir. Garanti, bakım-onarım, nakliye gibi…
Tüketiciler ürün satın almakla fayda satın almış sayılırlar.
Satın alınan ürünler, çoğunlukla mobilya, taşıt, kağıda basılı malzeme gibi fiziki ürünlerdir. Sağlık, eğitim, bakım-tamir, sanat, turizm gibi hizmetler de ürün gibi sınıflandırılır. Coğrafi alanlar da ürün sayılır. Tatil merkezi bölgeler, tarım ve sanayi merkezleri gibi… Bazen kuruluşlar da ürün kabul edilmektedir.
Ürün, belirli şekillerde, belirli kitlelere pazarlanabilen fiziki nesne, hizmet veya organizasyonların geniş yelpazasinden meydana gelir.
Tüm mal, malı tüm faydalarını kapsayacak fiziki, ekonomik ve psikolojik unsurlar bütünüdür. Mesela; akaryakıt, yol, yedek parça, motor yağı, otopark gibi unsurlar olmazsa taşıtlardan söz edilemez.
ÜRÜN SINIFLANDIRMA
Dayanıklılığa Göre Mallar Şöyle Sıralanır :
1-Dayanıksız Mallar: Bir veya birkaç kullanım sonucu tükenen mallardır. Yiyecek-içecekler, temizlik malzemeleri gibi…
2-Dayanıklı Mallar: Kullanıldıkça tükenmeyen mallardır. Mobilya, makine, züccaciye ürünleri gibi…
3-Hizmetler: Satışa sunulan faydalardır. Turizm, nakliyat, lojistik, bankacılık, sigortacılık gibi…
Hedef Kitleye Göre:
Tüketim Malları: Son tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere, hiçbir işlemden geçirilmeden tüketilen mallardır.
1-Kolayda Mallar: İlk görüşte, sık sık ve karşılaştırma gibi çaba harcamaksızın satın alınan mallardır. Ekmek, süt, şeker, tuz gibi…
*Marka, ambalaj ve etiket bu tür malların satışlarında önemlidir.
*Marka bağlılığı için mutlaka reklamları yapılmalıdır.
*Satışları için öze çaba gerekmez. Çoğunlukla seç-al yöntemiyle satılır.
*Satın alacak kişilere mutlaka yakın perakendeciler bulunması şart olduğu için üreticiler tarafından mutlaka çok sayıda perakendeciye satılmalıdır.
2-Beğenmeli Mallar: Fiyat, kalite, modaya uyum, özellik gibi unsurlar karşılaştırılarak satın alınan mallardır.
*Üretici ve aracılar satış ve dağıtım çabaları harcamak zorundadırlar.
*Karşılaştırmada kolaylık için, rakip mallara yakın bulundurularak satışa çıkarılmalıdır.
*Üretici ve perakendeciler arasında yakın ilişkiler gerektirir.
*Üreticiler perakendecilere doğrudan dağıtım yaparlar.
*Tüketiciler perakendeci işletme dallarını üretici adlarından fazla önemserler.
3-Özellikli Mallar: Kendine özgü nitelikli ve markalanmış, tüketicileri satın almak için özel çabaya yönlendiren mallardır. Tüketiciler eğer belirli mallar hakkında bilgili iseler karşılaştırma gereksinimi duymazlar.
*Satın almada marka ve kalite önemlidir.
*Dağıtım alanları sınırlıdır.
*Az sayıda aracı kullanmak üretici ve satıcıları birbirine bağlar. Birbirlerinin başarılarını etkilerler.
*Satış arttırma çabası hem üretici hem de satıcıya aittir.
*Üreticiler perakendecilerin tutundurma giderlerini kısmen karşılarlar.
*Üreticiler satıcıların adlarıyla reklam yaparlar.
4-Aranmayan Mallar: Tüketicilerin bilmedikleri, bilseler de satın almak istemedikleri, ancak beklenmedik ihtiyaçları karşılamak için satın aldıkları mallardır. Sigorta hizmetleri, hastalık tedavi hizmetleri gibi…Bu mallar çok yoğun tutundurma çabası gerektirir. En çok kişisel satış tekniğiyle satılırlar.
Endüstriyel Mallar: Son tüketiciye satılmayan, üretimde kullanılan veya alınıp işlemlerden geçirilip satılan mallardır. Endüstriyel pazarlama, kimyasal, plastik, petrol, metal ve tarımsal ürünler temel endüstri ürünleri ve hizmetleridir. Yarı mamul, malzeme ve dayanıklı mallar da endüstriyel ürünlerdir. Bazen finans, danışmanlık gibi hizmetler de endüstriyel hizmetlere dahil edilir. Endüstriyel mallar, sık uygulama, kullanım, yer ve biçimlerine göre sınıflandırılır.
Tipik sınıflandırma; yapılar, donanım, parçalar, alt montaj elemanları, hammaddeler, yarı mamuller, bakım, tamir, işletme gereçleri, endüstriyel hizmetler.
Yapılar; binalar, kimyasal işleme tesisleri gibi yapıların inşa ve kurulumlarıdır.
Ağır donanımlar, türbin, ana işlem makineleri, ağır iş makineleri gibi donanımlardır. Genellikle kullanıcı istekleri doğrultusunda geliştirilirler.
Hafif donanımlar; genelde düşük maliyetle ve küçük miktarda satın alınırlar. Ağır donnanımlardan daha kısa ömürlüdürler. Küçük makine ve el aletleri gibi…
Alt montaj elemanları ve parçalar; nihai ürünlere parça mahiyetinde üretilen ürünlerdir. Elektrik-elektronik devre elemanları, ölçü aletleri gibi…
Hammaddeler; deniz, orman, toprak ve madenlerden elde edilen temel ürünlerdir. Üretimin başına bulunan ürünlerdir. Arzı kısıtlıdır. Az sayıda firma tarafından üretilirler ve markaları önemsenmez.
Yarı mamuller; belirli işlemlerden geçirilerek değerleri yükseltilen ürünlerdir. Standartlaşmış hallere getirilirler. Kimyasal maddeler, yakıtlar gibi…
İşletme gereçleri; nihai ürünlere parça mahiyetinde eklenmeyen, işletmede faaliyetlerde tüketilen ürünlerdir. İkame edilebilir, ve çok sayıda firma tarafından arz edilen ürünlerdir. Yağ, kağıt, kırtasiye malzemeleri, taşlama malzemeleri, yakıtlar, temizlik malzemeleri gibi…
ÜRÜN KARMASI KARARLARI
Ürün karması, satıcıların piyasaya sundukları ürün dizileriyle kurulur. Ürün dizileri ise aynı ürün çeşit ve işlevleri, aynı hedef kitle veya fiyat ölçüsü nedeniyle yakın ilişkili ürün gruplarıdır.
Ürün karması boyutları; ürün karması genişliği, uzunluğu, derinliği ve uyumudur. Genişlik, ürün dizisi sayısını, uzunluk ise toplam ürün çeşidini belirtir. Ürün uyumluluğu önemlidir. Uyumluluk, ürün dizilerinin üretim, dağıtım ve kullanımda birbirine bağlılık derecesidir. Derinlik ise, ürün dizilerinin içeriklerindeki ürün sayılarını belirtir.
Ürün Çeşitlendirme Nedenleri:
*Talep Değişimleri
*Rekabet Durumu
*Üretim İmkanları
*Pazarlama İmkanları
*Teknoloji Değişimleri
*Mali İmkanlar
*İşletme İmajı Değişiklik İstekleri
YENİ ÜRÜN
Yeni ürün geliştirme nedenlerinin başında, atıl üretim kapasitesi kullanmak ve rekabettir. İşletmelerin ürün dizilerindeki açıklıklar, mevcut ürün dizilerine pazar doymuşlukları ve yeni büyüme kaynakları, işletmelere yeni ürünler geliştirme istekleri uyandırır. Yenilikçi işletmeler yeni ürünler geliştirmeye yönlendirici süreçler keşfedebilirler.
Yeni ürün çıkış şekilleri:
1-Benzersiz Yeni Ürünler: Gizli talepleri karşılamak için çıkarılan, benzeri daha önce üretilmemiş ürünlerdir.
2-Pazar İçin Yeni Ürünler: İşletmenin sektöründeki tüketicilerin henüz bilmedikleri, başka sektörlerde bilinen ürünlerdir. Bu ürünler aynen veya geliştirilerek pazara sunulduğunda, bu ürünler pazar için yenidir.
3-İşletme İçin Yeni Ürünler: İşletmenin bulunduğu pazardaki başka işletmelerin zaten ürettikleri ürünlerdir. İşletme bunları da karmasına eklediğinde işletme için yeni ürünler sayılır.
4-Pazardaki mevcut ürünlere değişebilen değişik ürünler.
Yeni ürünler, analitik bir süreçte geliştirilerek piyasaya sürülür.
1. Aşama: İşletme içi ve dışı araştırmalar yapılarak yeni ürün fikirleri geliştirilir.
2. Aşama: Fikirler pazarlamacılar tarafından ön elemeden geçirilir.
3. Aşama: En iyi yeni ürün fikirleri, ürün kavramı tanımlama, ürün dizisine uygunluk tespiti ve ürüne kaynak yeterliliği belirleme için analiz edilir.
4. Aşama: Ürün geliştirmeye başlanır.
5. Aşama: Yeni ürün pazar testinden geçirilerek pazarlama karması değerlendirilir.
6. Aşama: Yeni ürün seri üretimine başlanarak ve tercih edilen pazarlama karması uygulanarak piyasaya sürülür.
ÜRÜN YAŞAM DÖNEMLERİ
1-Giriş Dönemi: Ürünün pazara ilk girdiği, az satıldığı dönemdir. İşletme, dağıtım ve tutundurma yatırımları yapsa da bu dönemde kar edemez. Satışlar yavaş yavaş artar. Yeni ürünü, acil ihtiyaç duyan, satın almaya mali gücü yeten kişiler satın alırlar. Bu dönemde, yeni ürün nitelikleri alıcı istekleri doğrultusunda pazar araştırmalarıyla sıkça düzenlenir. Yeni ürünler geliştirmenin maliyeti çok yüksektir ve zarar ihtimali yüksektir. Bazı ürünler giriş dönemini geçemeyebilmektedir. Tutundurulamayabilir.
2-Gelişme Dönemi: Bu dönemde, satışlar hızlı artar. Kar yükselişe ve bir süre sonra yeniden düşüşe geçer. Ürün pazarda alıcılarca benimsenirse, pazarda ürüne rekabet başlar. Bu dönem, ürün sürekliliği için kritiktir. Çünkü ürünün başarısı tepkiler görür.
3-Olgunluk Dönemi: Satış artışı azalan oranda sürer. Maksimum seviyeden sonra azalma eğilimine girer. Bu dönemde rekabetle karakterize edilir.
4-Gerileme Dönemi: Satışlar ve karlılık, teknoloji gelişimleri, toplumsal eğilim değişimleri vb. nedenlerle azalır veya kesilir. Bu durumda ürün, ürün karmasından çıkarılır veya dağıtım ağı daraltılır.
Alıntıdır.