BOZKURT21
07.Ocak.2018, 16:39
Yazılı metinlerin haricinde kalan resim, grafik, kroki, sembol, şekil, renk vasıtasıyla toplumsal olayları ve doğayı anlamlandırma, böylelikle zihinde yapılandırma sürecidir.
Öğrenciler dinleme ve okuma gibi iki önemli anlama etkinliğinin yanında gözlemleyerek de yeni bilgiler edinirler ve düşünce tarzlarını geliştirebilirler. Yapılandırıcı yaklaşım çerçevesinde görsellerden yararlanılarak zihinsel şemalar oluşturulur. Hatta görseller vasıtasıyla bu görüntüleri oluşturma ve istenildiğinde zihinde canlandırmak daha kolaydır.
Teknolojinin gelişmesiyle televizyon, bilgisayar gibi aletlerin hızla gelişmesi bir öğrenme biçimi olarak görsel okumanın hızla yayılmasını sağlamıştır. Bu durumun gelecekte daha da hızla yayılacağı öngörüsünden hareketle “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” Türkçe öğretim programında ayrı bir öğrenme alanı olarak ele alınmıştır.
Bu alan resim, şekil, sembol, tablo, grafik, beden dili, doğa ve sosyal olaylar gibi görselleri okuma, anlama ve yorumlamayı kapsar.
Yapılandırıcı yaklaşıma göre görsel okuma, kişinin ön bilgileriyle görsellerdeki bilgileri ilişkilendirmesi neticesinde yeni anlamlar oluşturduğu aktif bir süreçtir. Bu süreçte birey aktif olarak görsellerin anlamını araştırır, bulur, yorumlar, yeniden oluşturur. Dolayısıyla bireyin daha önce öğrendiklerinin ve zihinsel yapısının büyük rolü vardır. Çünkü görseldeki bilgiler ön bilgilere ve zihinsel yapıya göre seçilir, düzenlenir.
Görsel okuma, öğrencilerin öğrendikleri bilgilerin kalıcı hale getirilmesi ve başka durumlara aktarılmasını (transfer) kolaylaştırır.
Görsel okuma yoluyla elde edilen bilgiler simgesel bellekte saklanır. Bu bellek varlıkların ve nesnelerin biçimini saklayan bellektir. Kalıcı, dayanıklı ve bilgiyi uzun süre sakladığı için görsel okuma ayrı bir önem kazanmaktadır.
Görsel Okumanın Önemi
Dil, zihinsel ve sosyal becerilerin gelişimi ile anlama, hatırlama ve zihinsel bağımsızlık becerileri (karar verme, seçme, amaçlarını gerçekleştirme, savunma) kazandırma açısından büyük önemi vardır.
Öğrencinin olguları ve durumları daha iyi anlamasına ve sorunlarını çözmesine yardımcı olur. Bilgi üretimini kolaylaştırır.
Görsel okuma düşünmeyi geliştirir. Resimler, şekiller ve grafikler yoluyla yeni kavramları anlamayı, kavramların içeriğini ve niteliğini geliştirmeyi, ayrıca bilgileri düzenlemeyi, sıralamayı, sınıflamayı sağlar.
Anlamayı geliştirerek soyut kavramların anlamının daha kolay keşfedilmesini sağlar. Yanlış öğrenilenlerin düzeltilmesini sağlar. Bilgileri bütünleştirir. Önceki öğrenilenlerle sonrakiler bir araya getirilerek zihinde yapılandırılır.
GÖRSEL OKUMA SÜRECİ
Görsel okuma, resimleri ve şekilleri görme, algılama, düşünme, anlama, ilişkilendirme, yapılandırma gibi göz ve beynin işlevlerinden oluşur. Görsel okuma gerçekleşen fiziksel ve zihinsel süreçleri üç aşamada ele almak mümkündür:
Görme:Görsel okumanın ilk basamağıdır. Resimler ve şekiller görülerek beyne iletilir.
Anlama: Görsellere dikkat edilerek ilgi duyulanlar ve gerekli görülenler seçilir. Bu işlem ön bilgilere göre yapılır ve seçilenler anlamlandırılır.
Zihinde Yapılandırma: Anlamlandırılan bilgiler sıralama, sınıflama, ilişki kurma, sorgulama, değerlendirme gibi zihinsel süreçlerden geçirilerek bireyin zihinsel yapısına göre yeniden düzenlenir, ön bilgilerle bütünleştirilir.
Görsel okuma bağımsız konular şeklinde olabileceği gibi yazma ve konuşma etkinlikleriyle de kullanılabilir. Böyle bir durumda metnin içeriği ile görseller arasında uyum olmalı ve ilişkilendirme yapılmalıdır. Metnin içeriği ile uyuşan ve uyuşmayanlar sorgulanmalıdır. Bunun için şu sorular sorularak görsel okuma yaptırılmalıdır.
1. Resimler metnin içeriğini yansıtıyor mu?
2. Resimlerin sayısı yeterli mi?
3. Sen olsaydın başka hangi resimleri çizerdin?
4. En çok hangi resmi beğendin?
5. Resimlerin renkleri nasıl?
6. Resimdekilerin yüz ifadeleri nasıl?
7. Resimdeki olayları/durumları anlatır mısın?
8. Resimlerin gerçeğe yakınlıkları hakkında ne düşünüyorsun?
9. Resimde var olan varlık ve nesneleri sayar mısın?
10. Resimde gördüklerinle kendi yaşantıların arasında bir bağ kurabilir misin?
GÖRSEL OKUMA KAZANIMLARI
1. Şekil, sembol ve işaretlerin anlamlarını bilir.
2. Grafik ve tablo ile verilenleri yorumlar.
3. Harita ve kroki okur.
4. Trafik işaretlerinin anlamını bilir.
5. Reklamlarda verilen mesajları sorgular.
6. Resim ve fotoğrafları yorumlar.
7. Karikatürde verilen mesajı algılar.
8. Kitle iletişim araçlarıyla (gazete, dergi, TV) verilen bilgileri, haberleri, düşünceleri sorgular.
9. Beden dilini yorumlar.
10. Doğayı izler, doğadaki değişimleri fark eder, yorumlar.
11. Çevresindeki sosyal olayları yorumlar, anlamlandırır.
12. Renkleri tanır, anlamlandırır, yorumlar.
13. Görsellerden hareketle cümleler, metinler yazar.
14. Bilgi toplamak amacıyla bilişim teknolojilerinden yararlanır.
15. Görsellerle sunulan bilgileri, olayları, düşünceleri yorumlar, değerlendirir.
Öğrenciler dinleme ve okuma gibi iki önemli anlama etkinliğinin yanında gözlemleyerek de yeni bilgiler edinirler ve düşünce tarzlarını geliştirebilirler. Yapılandırıcı yaklaşım çerçevesinde görsellerden yararlanılarak zihinsel şemalar oluşturulur. Hatta görseller vasıtasıyla bu görüntüleri oluşturma ve istenildiğinde zihinde canlandırmak daha kolaydır.
Teknolojinin gelişmesiyle televizyon, bilgisayar gibi aletlerin hızla gelişmesi bir öğrenme biçimi olarak görsel okumanın hızla yayılmasını sağlamıştır. Bu durumun gelecekte daha da hızla yayılacağı öngörüsünden hareketle “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” Türkçe öğretim programında ayrı bir öğrenme alanı olarak ele alınmıştır.
Bu alan resim, şekil, sembol, tablo, grafik, beden dili, doğa ve sosyal olaylar gibi görselleri okuma, anlama ve yorumlamayı kapsar.
Yapılandırıcı yaklaşıma göre görsel okuma, kişinin ön bilgileriyle görsellerdeki bilgileri ilişkilendirmesi neticesinde yeni anlamlar oluşturduğu aktif bir süreçtir. Bu süreçte birey aktif olarak görsellerin anlamını araştırır, bulur, yorumlar, yeniden oluşturur. Dolayısıyla bireyin daha önce öğrendiklerinin ve zihinsel yapısının büyük rolü vardır. Çünkü görseldeki bilgiler ön bilgilere ve zihinsel yapıya göre seçilir, düzenlenir.
Görsel okuma, öğrencilerin öğrendikleri bilgilerin kalıcı hale getirilmesi ve başka durumlara aktarılmasını (transfer) kolaylaştırır.
Görsel okuma yoluyla elde edilen bilgiler simgesel bellekte saklanır. Bu bellek varlıkların ve nesnelerin biçimini saklayan bellektir. Kalıcı, dayanıklı ve bilgiyi uzun süre sakladığı için görsel okuma ayrı bir önem kazanmaktadır.
Görsel Okumanın Önemi
Dil, zihinsel ve sosyal becerilerin gelişimi ile anlama, hatırlama ve zihinsel bağımsızlık becerileri (karar verme, seçme, amaçlarını gerçekleştirme, savunma) kazandırma açısından büyük önemi vardır.
Öğrencinin olguları ve durumları daha iyi anlamasına ve sorunlarını çözmesine yardımcı olur. Bilgi üretimini kolaylaştırır.
Görsel okuma düşünmeyi geliştirir. Resimler, şekiller ve grafikler yoluyla yeni kavramları anlamayı, kavramların içeriğini ve niteliğini geliştirmeyi, ayrıca bilgileri düzenlemeyi, sıralamayı, sınıflamayı sağlar.
Anlamayı geliştirerek soyut kavramların anlamının daha kolay keşfedilmesini sağlar. Yanlış öğrenilenlerin düzeltilmesini sağlar. Bilgileri bütünleştirir. Önceki öğrenilenlerle sonrakiler bir araya getirilerek zihinde yapılandırılır.
GÖRSEL OKUMA SÜRECİ
Görsel okuma, resimleri ve şekilleri görme, algılama, düşünme, anlama, ilişkilendirme, yapılandırma gibi göz ve beynin işlevlerinden oluşur. Görsel okuma gerçekleşen fiziksel ve zihinsel süreçleri üç aşamada ele almak mümkündür:
Görme:Görsel okumanın ilk basamağıdır. Resimler ve şekiller görülerek beyne iletilir.
Anlama: Görsellere dikkat edilerek ilgi duyulanlar ve gerekli görülenler seçilir. Bu işlem ön bilgilere göre yapılır ve seçilenler anlamlandırılır.
Zihinde Yapılandırma: Anlamlandırılan bilgiler sıralama, sınıflama, ilişki kurma, sorgulama, değerlendirme gibi zihinsel süreçlerden geçirilerek bireyin zihinsel yapısına göre yeniden düzenlenir, ön bilgilerle bütünleştirilir.
Görsel okuma bağımsız konular şeklinde olabileceği gibi yazma ve konuşma etkinlikleriyle de kullanılabilir. Böyle bir durumda metnin içeriği ile görseller arasında uyum olmalı ve ilişkilendirme yapılmalıdır. Metnin içeriği ile uyuşan ve uyuşmayanlar sorgulanmalıdır. Bunun için şu sorular sorularak görsel okuma yaptırılmalıdır.
1. Resimler metnin içeriğini yansıtıyor mu?
2. Resimlerin sayısı yeterli mi?
3. Sen olsaydın başka hangi resimleri çizerdin?
4. En çok hangi resmi beğendin?
5. Resimlerin renkleri nasıl?
6. Resimdekilerin yüz ifadeleri nasıl?
7. Resimdeki olayları/durumları anlatır mısın?
8. Resimlerin gerçeğe yakınlıkları hakkında ne düşünüyorsun?
9. Resimde var olan varlık ve nesneleri sayar mısın?
10. Resimde gördüklerinle kendi yaşantıların arasında bir bağ kurabilir misin?
GÖRSEL OKUMA KAZANIMLARI
1. Şekil, sembol ve işaretlerin anlamlarını bilir.
2. Grafik ve tablo ile verilenleri yorumlar.
3. Harita ve kroki okur.
4. Trafik işaretlerinin anlamını bilir.
5. Reklamlarda verilen mesajları sorgular.
6. Resim ve fotoğrafları yorumlar.
7. Karikatürde verilen mesajı algılar.
8. Kitle iletişim araçlarıyla (gazete, dergi, TV) verilen bilgileri, haberleri, düşünceleri sorgular.
9. Beden dilini yorumlar.
10. Doğayı izler, doğadaki değişimleri fark eder, yorumlar.
11. Çevresindeki sosyal olayları yorumlar, anlamlandırır.
12. Renkleri tanır, anlamlandırır, yorumlar.
13. Görsellerden hareketle cümleler, metinler yazar.
14. Bilgi toplamak amacıyla bilişim teknolojilerinden yararlanır.
15. Görsellerle sunulan bilgileri, olayları, düşünceleri yorumlar, değerlendirir.