BOZKURT21
16.Mart.2018, 21:09
DÜNYA'NIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ HAREKETİ;
(Günlük, Eksen hareketi)
Dünya'mız kendi ekseni etrafındaki dönüşünü 24 saatte tamamlar, bu zaman dilimine bir gün denir.
Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki hareketi batıdan doğuya doğrudur. Bu dönüş yönüne bağlı olarak;
- Aynı anda daha doğuda bulunan yerlerde Güneş erken doğar, yerel saat ileri olur.
- Doğu ve batı yönleri belirlenir.
- Kuzey Yarımküre'de rüzgarlar ve akıntılar sağa, Güney Yarımküre'de ise sola doğru sapma gösterir.
DÜNYA'NIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ DÖNÜŞÜNÜN SONUÇLARI:
- Dünya'nın Güneş'e dönük olan yarısı aydınlık, diğer yarısı ise karanlıktır. Dünya kendi ekseni etrafında dönerken karanlık ve aydınlık yerler yer değiştirerek gece ile gündüz ardarda oluşur.
- Gündüz meydana gelen ısınma ile gece meydana gelen soğuma gece ile gündüz arasında sıcaklık farklarının oluşmasına neden olur.
Bu sıcaklık farkları ise;
Özellikle nemin az olduğu çöllerle, dağlann yüksek kesimlerinde kayaların mekanik (fiziksel) yolla ufalanmasına neden olur. Ayrıca kara ve denizlerin ısınma farklılığı ile nem miktarının farklı olmasına bağlı olarak kara ile deniz, dağla, vadiler arasında kısa sürelerle esen gece ile gündüze göre yön değiştiren meltem rüzgardan oluşur.
- Numaraları farklı olan meridyenler arasında yerel saat farklarının oluşması. Örneğin 45° Doğu Meridyeni üzerindeki Iğdır'da, Güneş 30° Doğu meridyeni üzerindeki ızmit'ten 1 saat daha erken doğar.
- Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşüne bağlı olarak hız kavramı oluşur. (Çizgisel hız - Açısal hız)
Çizgisel hız Dünya'nın şeklinden dolayı Ekvator'dan kutuplara doğru azalır. Açısal hız Dünya'nın her yerinde aynıdır.
- Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşüne bağlı olarak rüzgarlar ve okyanus akıntılarında sapmalar gerçekleşir. Bu sapmaların yönü Dünya'nın dönüş yönüne bağlı olarak Kuzey Yarımküre'de sağa, Güney Yarımküre'de ise sola doğrudur. Okyanus akıntılarında halkalanmalar oluşur.
- Dünya'nın şekline bağlı olarak Ekvator çevresinde ısınmadan, kutuplar çevresinde ise soğumadan dolayı oluşan sürekli Termik Basınç Alanları arasında Dünya'nın eksen hareketine bağlı olarak 30° ve 60° Kuzey ve Güneyenlemlerinde sürekli Dinamik Basınç Alanları oluşmuştur. Dünya kendi ekseni etrafmda dönmeseydi dinamik basınç merkezleri oluşmazdı.
- Bir gün içerisinde Güneş'in gökyüzündeki görüünün sürekli değişmesi.
(Günlük, Eksen hareketi)
Dünya'mız kendi ekseni etrafındaki dönüşünü 24 saatte tamamlar, bu zaman dilimine bir gün denir.
Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki hareketi batıdan doğuya doğrudur. Bu dönüş yönüne bağlı olarak;
- Aynı anda daha doğuda bulunan yerlerde Güneş erken doğar, yerel saat ileri olur.
- Doğu ve batı yönleri belirlenir.
- Kuzey Yarımküre'de rüzgarlar ve akıntılar sağa, Güney Yarımküre'de ise sola doğru sapma gösterir.
DÜNYA'NIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ DÖNÜŞÜNÜN SONUÇLARI:
- Dünya'nın Güneş'e dönük olan yarısı aydınlık, diğer yarısı ise karanlıktır. Dünya kendi ekseni etrafında dönerken karanlık ve aydınlık yerler yer değiştirerek gece ile gündüz ardarda oluşur.
- Gündüz meydana gelen ısınma ile gece meydana gelen soğuma gece ile gündüz arasında sıcaklık farklarının oluşmasına neden olur.
Bu sıcaklık farkları ise;
Özellikle nemin az olduğu çöllerle, dağlann yüksek kesimlerinde kayaların mekanik (fiziksel) yolla ufalanmasına neden olur. Ayrıca kara ve denizlerin ısınma farklılığı ile nem miktarının farklı olmasına bağlı olarak kara ile deniz, dağla, vadiler arasında kısa sürelerle esen gece ile gündüze göre yön değiştiren meltem rüzgardan oluşur.
- Numaraları farklı olan meridyenler arasında yerel saat farklarının oluşması. Örneğin 45° Doğu Meridyeni üzerindeki Iğdır'da, Güneş 30° Doğu meridyeni üzerindeki ızmit'ten 1 saat daha erken doğar.
- Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşüne bağlı olarak hız kavramı oluşur. (Çizgisel hız - Açısal hız)
Çizgisel hız Dünya'nın şeklinden dolayı Ekvator'dan kutuplara doğru azalır. Açısal hız Dünya'nın her yerinde aynıdır.
- Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşüne bağlı olarak rüzgarlar ve okyanus akıntılarında sapmalar gerçekleşir. Bu sapmaların yönü Dünya'nın dönüş yönüne bağlı olarak Kuzey Yarımküre'de sağa, Güney Yarımküre'de ise sola doğrudur. Okyanus akıntılarında halkalanmalar oluşur.
- Dünya'nın şekline bağlı olarak Ekvator çevresinde ısınmadan, kutuplar çevresinde ise soğumadan dolayı oluşan sürekli Termik Basınç Alanları arasında Dünya'nın eksen hareketine bağlı olarak 30° ve 60° Kuzey ve Güneyenlemlerinde sürekli Dinamik Basınç Alanları oluşmuştur. Dünya kendi ekseni etrafmda dönmeseydi dinamik basınç merkezleri oluşmazdı.
- Bir gün içerisinde Güneş'in gökyüzündeki görüünün sürekli değişmesi.