Amazonia
23.Mart.2018, 01:46
1. Anonim şirketlerin tanımı: Sermaye şirketi olmanın tüm özelliklerini taşıyan, büyük hedefleri gerçekleştirmek için kurulan, her türlü ekonomik faaliyette bulunabilen kurullarla çoğunluk esasına göre yönetilen, menkul kıymet (hisse senedi, tahvil vb.) çıkartabilen şirketlerdir. Bir unvana sahip, esas sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan ve borçlarından dolayı yalnız mal varlığı ile ortaklarının sorumluluğu, taahhüt etmiş oldukları sermaye payı ile sınırlı bulunan şirkettir. (Türk Ticaret Kanunu 269. madde)
(Yeni TTK 329) maddesinde anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnız mal varlığıyla sorumlu bulunan şirket olarak tanımlanmıştır. Pay sahipleri, sadece taahhüt etmiş oldukları sermaye payları ile ve şirkete karşı sorumludur.
2. Anonim şirketlerin özellikleri:
- Anonim şirketler kanunen yasak edilmeyen her türlü iktisadi ve ticari konuların gerçekleşmesi amacıyla kurulabilir. Ana sözleşmede şirket konusunun açıkça gösterilmesi zorunludur.
- Anonim şirketlerde, tüzel kişinin tacir olmasının bir sonucu olarak, bir ticaret unvanı altında kurulmak ve bu ticaret unvanını ticaret sicilinde tescil ettirmek zorundadır.
- Anonim şirket sermaye şirketi olduğundan, ticaret unvanı iş konusu ile ilgili olmalıdır. "Anonim şirket" ibaresinin açık veya kısaltılmış "AŞ" olarak yazılması gerekir.
Yeni#0
+#- Anonim şirketlerin kuruluş işlemleri Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmektedir. Mevcut TTK’na göre bir anonim şirketin kurulması için şirkette pay sahibi en az beş kurucunun bulunması şart iken, yeni TTK ile anonim şirket kurulması için bir veya daha fazla kurucunun var olması yeterlidir (Yeni TTK Md.338). Böylelikle yeni TTK ile tek kişinin anonim şirket kurabilmesine olanak sağlanmıştır.
- Yeni TTK’na göre, esas sermaye 50.000 TL’sından ve kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş bulunan halka açık olmayan anonim şirketlerde başlangıç sermayesi 100.000 TL’sından aşağı olamaz (Yeni TTK Md. 332).
- Anonim şirketlerde hisse devri kolaydır. Menkul kıymet olarak el değiştirir. Kuruluş sırasında ayni (mal, eşya) olarak konan sermaye karşılığında alınan hisse senetleri iki yıl geçmedikçe satılamaz.
- Anonim şirketler, kurumlar vergisi mükellefidir. Verginin muhatabı şirkettir.
- Hisse senedi ve tahvil çıkarma hakkı sadece anonim şirketlere verilmiştir.
- Anonim şirketler tüzel kişiliğe sahiptir. Tüzel kişilik ticaret siciline tescille gerçekleşir.
- Anonim şirketin, borçlarına karşı sorumluluğu mal varlığı ile sınırlıdır. Ortakların sorumluluğu ise taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır.
- Sermaye, her biri 1 Kr'luk paylara ve katlarına bölünür.
- Anonim şirket, sermayesi paylara bölünerek hisse senetleri ile temsil edilebilir. Şirket sermayesinin tamamı ödenmedikçe hamiline yazılı hisse senedi çıkarılamaz.
3. Anonim şirketlerin sınıflandırılması: Anonim şirketlerin sınıflandırılması çeşitli şekillerde yapılabilir. Kuruluş şekline göre ve ortakların sayısı ve özelliklerine göre sınıflandırılırlar.
3.1. Kuruluş Şekline Göre Anonim Şirketler:
- Ani kuruluş yöntemiyle kurulan anonim şirketler
- Tedrici kuruluş yöntemiyle kurulan anonim şirketler
- Tür değiştirme yoluyla kurulan anonim şirketler
- Birleşme yoluyla kurulan anonim şirketler
- Özel kanunlarla kurulan anonim şirketler
3.2.Ortakların Sayısı ve Özelliklerine Göre Anonim Şirketler:
- Aile anonim şirketleri (kapalı anonim şirketler)
- Halka açık anonim şirketler
- Özel yasalarla kurulan anonim şirketler
- Holdingler
- Çok uluslu anonim şirketler
4. Yönetim ile İgili Organlar: Anonim şirketlerin başlıca organları şunlardır:
- Genel kurul
- Yönetim kurulu
- Genel müdür ve diğer müdürler
- Denetçiler
4.1. Genel Kurul: Anonim şirketlerde bütün ortakların toplanarak karar aldıkları bir organdır. En yüksek karar organıdır. Olağan genel kurul toplantısı şirketin hesap devresi sonundan itibaren üç ay içinde en az yılda bir kez, olağanüstü genel kurul toplantıları ise gerekli görülen durumlarda toplanabilir.
4.1.1. Genel kurulun yetkileri şunlardır:
- Şirket ana sözleşmesinin degiştirilmesi
- Şirketin feshine karar verilmesi
- Şirket organlarının seçimi, değiştirilmesi ve azledilmesi
- Hisse senedi ve tahvillerin ihracına karar verilmesi
- Yönetim kurulu üyelerinin faaliyetlerinin denetimi ve ibrası
- Bilanço, kar ve zarar hesaplarının onaylanması
- Tasfiye kararı alındığında tasfiye memurlarının seçimine veya azline karar verilmesi
- Şirketin genel olarak denetiminin yapılması
4.2. Yönetim Kurulu: Yönetim kurulu, şirketin yönetiminden ve üçüncü kişilere karşı temsil edilmesinden sorumlu olan organdır. Yönetim kurul üyeleri genel kurul tarafından seçilir. Görev ve yetkileri bakımından genel kuruldan sonra en önemli organ yönetim kuruludur. Yönetim kurulu üyeleri gerçek kişilerden oluşur. Yönetim kurulu üyelerinin pay sahipleri arasından seçilmesi kuraldır. Pay sahibi olan tüzel kişi yönetim kurulu üyesi olamaz, ancak tüzel kişinin temsilcisi olan gerçek kişiler yönetim kuruluna üye olabilir. Ölüm, istifa veya farklı sebeplerle yönetim kurulu üyeliği açıldığı takdirde, ilk genel kurul toplantısına kadar görev yapmak üzere, boşalan yer için yönetim kurulu tarafından atama yapılabilir. Yönetim kurulunun teşkilinden sonra yapılması gereken ilk şey, üyeleri arasından bir “Başkan” ve “Başkan Vekili” seçilmesidir. Yönetim kurulu üyeleri en çok üç yıl için seçilebilir. Yönetim kurulu toplandıktan sonra, mevcut üyelerinin çoğunluğu ile karar alabilir. Yönetim kurulunun teşkilinden sonra yapılması gereken ilk şey, üyeleri arasından bir “Başkan” ve “Başkan Vekili” seçilmesidir.
4.2.1. Yönetim kurulunun görevleri şunlardır:
- Genel kurulun toplantıya çağrılması
- Şirket yöneticilerinin atanması ve azilleri
- Şirketin denetlenmesi
- Yıllık raporların düzenlenmesi,
- Bilanço ve kâr zararın tablolarının düzenlenmesi
- Karın dağıtımı için öneride bulunulması
- Şirketin defterlerinin tutulması
- Yönetim kurulu üyeliğinin açılması halinde yeni üye seçimi
- Şirkete ilişkin tescil ve ilan işlerinin yapılması
- Şirketin mali durumunun bozulması halinde, gerekli tedbirlerin alınması
4.3. Genel Müdürler ve Diğer Müdürler: Türk Ticaret Kanununa göre, müdürler anonim şirketlerin zorunlu organlarından sayılmamaktadır. Günümüz şartlarında şirketler genel müdür ve müdürlere ihtiyaç duymaktadır. Sözleşmede aksi bir hüküm bulunmadıkça genel müdür ve müdürler, genel kurul kararı ile veya yönetim kurulu tarafından seçilebilir. Müdürlerin atanması ticaret siciline tescil ettirilerek Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan ettirilir. Müdürler yönetim kurulu üyelerinden, ortaklardan veya üçüncü kişilerden olabilir.
4.4. Denetçiler: Anonim şirketlerde, yönetim kurulu ve genel kurulun yanı sıra yasal olarak bulunması gereken organlardan biri de denetim organıdır. Denetçiler, anonim şirketlerde pay sahiplerinin haklarını korumak üzere geliştirilmiş bir organdır. Şirket işlerini denetlemek üzere bir veya birden fazla denetçi seçilmesi yasal zorunluluktur. Denetçilerin mutlaka pay sahipleri arasından seçilmesi yasal olarak zorunlu değildir. Tek denetçi seçilmesi halinde seçilecek kişinin Türk vatandaşı olması şarttır. Birden fazla denetçi seçilmesi halinde ise yarıdan bir fazlasının Türk vatandaşı olması lazımdır. Denetçiler normal olarak genel kurul tarafından seçilir. Denetçi sayısı birden fazla ise ve bir denetçiliğin her hangi bir nedenle açılması halinde, diğer denetçiler ilk genel kurula kadar görev yapmak üzere yerine birini seçebilir.
5. Anonim şirketlerin tutmak zorunda oldukları defterler şunlardır:
- Yevmiye defteri
- Büyük defter
- Envanter ve bilanço defteri
- Genel kurul karar defteri
- Yönetim kurulu karar defteri
- Pay sahipleri defteri
- Pay defteri
- Tahvil defteri
Özel kanunlarda aksine hüküm bulunmadıkça anonim şirketler en az 50.000.-TL. sermaye ve asgari 1 ortak ile kurulmalıdır. (Kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş halka açık olmayan Anonim Şirketlerin başlangıç sermayesi ise 100.000.-TL. den az olmaması gerekmektedir.)
Türkçe olarak tespit edilmesi gereken unvanlarda anonim şirket ibaresinin bulunması ve faaliyet konusunun gösterilmesi zorunludur.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 15 Kasım 2012 tarih 28468 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Anonim ve Limited Şirketlerin Sermayelerini Yeni Asgari Tutarlara Yükseltmelerine ve Kuruluşu ve Esas Sözleşme Değişikliği İzne Tabi Anonim Şirketlerin Belirlenmese İlişkin Tebliğ” uyarınca; bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, tüketici finansmanı ve kart hizmetleri şirketleri, varlık yönetim şirketleri, sigorta şirketleri, anonim şirket şeklinde kurulan holdingler, döviz büfesi işleten şirketler, umumi mağazacılıkla uğraşan şirketler, tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketleri, ürün ihtisas borsası şirketleri, bağımsız denetim şirketleri, gözetim şirketleri, teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri, 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa tabi şirketler ile serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketlerin kuruluşları ve esas sözleşme değişiklikleri Bakanlığın iznine tabidir.
Anonim şirketler kuruluş aşamalarına göre iki şekilde kurulurlar. Bunlar ani kuruluş ve tedrici kuruluş şekilleridir.
1. Ani kuruluş: Ani kuruluş, şirket sermayesinin tamamının kurucu ortaklar tarafndan taahhüt edilmesiyle kurulur. Tedrici kuruluşa göre kuruluş süresi kısa ve formaliteleri daha azdır. Taahhüt edilen sermayenin 1/4'ü kuruluş tarihinden itibaren üç ay içerisinde, geri kalanı da üç yılda eşit taksitlerle ödenmek zorundadır.
1.1. Ani kuruluşta sırasıyla yapılması gereken işlemler:
- Yazılı bir ana sözleşme hazırlanır. Bu ana sözleşme ortaklar tarafından noter huzurunda imzalanır (Ana sözleşme 7 nüsha olarak düzenlenir.).
- Şirketin tescili için ticaret siciline bir dilekçe ile başvurulur. Sermayenin %004'ü (on binde dördü) rekabet kurulu adına Ziraat Bankasına yatırılır.
- Şirketin tescili için ticaret siciline bir dilekçe ile başvurulur.
- Şirket Ticaret Siciline tescil ettirilir.
- Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirilir.
1.2. Ticaret siciline verilen dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenir:
- İki adet ana sözleşme
- Kurucuların nüfus cüzdanı suretleri ile ikametgâh belgeleri
- Şirketi temsile yetkili olanların imza sirküleri
- Sermayenin %004'ünün Rekabet Kurulu adına yatırıldığını gösteren dekont
1.3. KURULUŞ:
1. Dilekçe (Şirket yönetim kurulu veya temsile yetkili üyeler tarafından imzalanmalı, vekaleten imzalanmış ise vekaletin aslı veya onaylı sureti eklenmeli, Şirketin bağlı olacağı vergi dairesi belirtilmeli, ekindeki evrak dökümünü içermelidir.)
2. 3 sayfadan oluşan Kuruluş bildirim formu (ilgili yerler doldurularak yetkili tarafından imzalanmalıdır - 3 nüsha, yabancı sermaye var ise 4 nüsha)
3. Yabancı uyruklu gerçek kişi ortakların tercüme edilmiş noter onaylı pasaport suretleri,vergi dairesinden alınacak vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numaralarını gösteren belge ayrıca Türkiye'de ikamet ediyor ise noter onaylı ikamet tezkeresi
Yurt dışında ikamet eden türk vatandaşları için; yurt dışında çalıştığına veya oturduğuna dair o ülkenin ilgili makamlarından alınan belge
4. Noter tasdikli esas sözleşme (4 nüsha) (İmza kontrolü için bir nüshası ıslak imzalı olmalıdır.)
5. Yetkililerin şirket unvanı altında imza beyannamesi (2 nüsha)
6. Kurucular tarafından imzalanmış kurucular beyanı
7. Sermayenin on binde dördünün Rekabet Kurumu’nun Türkiye Halk Bankası Ankara Kurumsal Şubesi’nde bulunan 80000011 (IBAN NO:TR40 0001 2009 4520 0080 0000 11) no.lu hesabına nakden /EFT /havale suretiyle yatırıldığını gösteren tahsil edildi kaşeli ve imzalı banka dekontu
8. Pay bedellerinin kanunda veya anasözleşmede belirtilen en az tutarın ödendiğine ilişkin açılan banka hesabına para yatıran şirket ortaklarının adı, soyadı / ünvanı ile her ortağın yatırdığı tutarların ve toplam yatırılan tutarın gösterileceği banka mektubu (Şirket sermayesinin tamamının yahut bir kısmının nakden taahhüt edilmesi halinde, nakden taahhüt edilen payların itibari değerinin en az ¼’ünün tescilden önce, kalan kısmının ise şirketin tescilini izleyen yirmidört ay içinde ödenmesi gerekmektedir.) Tek başına dekont kabul edilmemektedir.
9. Oda kayıt beyannamesi (Yetkililerce İmzalanmalı – ortakların resimleri bulunmalıdır)
10. Şirkete konulan ayni sermaye ile kuruluş sırasında devralınacak işletmeler ve ayınların değerinin tespitine ilişkin mahkemece atanan bilirkişi tarafından hazırlanmış değerlemeye ilişkin bilirkişi raporu ile mahkemenin bilirkişi atama yazısının aslı veya onaylı suretleri
11. Konulan ayni sermaye üzerinde herhangi bir sınırlamanın olmadığına dair ilgili sicilden alınacak yazı aslı
12. Ayni sermaye olarak konulan taşınmazın, fikri mülkiyet haklarının ve ayınların kayıtlı bulundukları sicillere şerh verildiğini gösteren belge aslı
13. Ayın ve işletmelerin devir alınmasına ilişkin olanlar da dahil olmak üzere, kurulmakta olan şirket ile kurucular ve diğer kişilerle yapılan ve kuruluşla ilgili olan sözleşmeler.
14. Kuruluşu Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olan şirketler için bu izin veya uygun görüş yazı aslı
15. Pay sahipleri dışından seçilen yönetim kurulu üyelerinin görevi kabul ettiklerine ilişkin; imzaları noter onaylı belge.Bu belgede yerleşim yeri, uyruğu, T.C. vatandaşı ise kimlik numarası, yabancı uyruklu ise vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numarası belirtilmeli, yabancı uyruklu ise ekinde onaylı pasaport sureti ve ikameti Türkiye'de olan yabancı uyruklu için noter onaylı ikamet tezkeresi eklenmelidir.
16. Tüzel kişinin yönetim kuruluna seçilmesi halinde, tüzel kişi ile birlikte ve tüzel kişi adına, kendisi tarafından belirlenen gerçek kişinin adı-soyadı, adresi, uyruğu ve T.C. Kimlik numarasını (yabancı uyruklularda vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numarası) içerecek şekilde alınmış tüzel kişi yönetim kurulu üyesinin yetkili organ kararının noter onaylı örneği ile tüzel kişi adına yabancı uyruklu bir gerçek kişi belirlenmesi ve bu yabancı uyruklu gerçek kişinin de Türkiye’de ikamet ediyor olması halinde, ikamet tezkeresi ve Türkçe tercümeli noter tasdikli pasaport sureti
17. Reşit olmayan şirket ortağının anne ve babasının ya da anne/babadan herhangi birisinin şirkete ortak olması halinde reşit olmayan ortak için mahkemeden alınmış kayyum atama kararı (kaynak: Ticaret Odası)
1.4. Ana sözleşmenin hazırlanması: Uygulamada ana sözleşme örnekleri ticaret müdürlüklerinde tip olarak hazır verilmektedir. Kurucu ortaklar bu sözleşmeyi en az yedi nüsha olarak doldurulup imzalayarak notere tasdik ettirir. Ana sözleşmede bulunması zorunlu olan hususlar şunlardır:
- Şirketin kurucularının adı, soyadı, ikametgâh adresleri ve uyrukları
- Şirketin ticaret unvanı
- Şirketin amacı ve faaliyet konusu
- Kurulacak şirketin merkez ve şubelerinin adresleri
- Şirketin süresi
- Şirketin esas sermayesinin tutarı, kaç paya ayrıldığı,payların değerleri ile şirkete ödenme şekil ve şartları
- Şirketin yönetim kurulu üyeleri, seçim şekli, görevleri, hakları, yetkileri,görev süreleri ve toplanma zamanları
- Denetçilerin seçilmesi ve görevleri
- Genel kurul toplantılarının ne şekilde yapılacağının belirtilmesi zorunludur .
- Şirkete ait ilanların ne şekilde yapılacağının belirtilmesi zorunludur .
- Kârın dağıtım şekli, hesap dönemi, yedek akçelerin ayrılması gibi diğer hususlar da belirtilebilir.
- Her ortağın taahhüt ettiği sermaye türü ve pay miktarı
2. Tedrici kuruluş: Anonim şirketlerin kuruluş şekillerinden diğeri de tedrici kuruluştur. Tedrici kuruluşta Türk Ticaret Kanunu’na ve Sermaye Piyasası Kanunu’na uyulması zorunludur. Ülkemizde gelişmeye paralel olarak sermaye piyasası alanında da gelişmeler olacaktır. Sermaye Piyasası Kanunu sermaye piyasasının işlemesini ve halkın finans kuruluşlarına güvenini sağlamayı amaçlamaktadır. Böylece tasarrufçu ile sermaye talep edenler arasında güvenli bir köprü oluşmuş olacaktır. Atıl duran küçük tasarruflar ülke ekonomisinin gelişmesine katkı sağlayacaktır. Kısaca Sermaye Piyasası Kanunu, sermayenin halka yayılmasını amaçlar. Tedrici kuruluşta sermayenin 1/10’unu kurucu ortaklar taahhüt eder, kalan kısmı için ise halka başvurulur.
2.1. Bir anonim şirketin tedrici şekilde kurulabilmesi için yapılması gerekli işlemler şunlardır:
- Yazılı bir ana sözleşme hazırlanır.
- Hazırlanan bu yazılı ana sözleşme notere tasdik ettirilir.
-Kurucu ortaklar tarafından sermayenin 1/10’unu temsil eden hisse senetleri satın alınarak bedeli şirketin bankada açtırılan hesabına bloke ettirilir.
- Şirket sermayesinin %004’ü Rekabet Kurulu adına T.C. Ziraat Bankasına yatırılır.
- Halkın şirkete ortak olmasını sağlamak için "izahname" düzenlenir.
- Sermaye Piyasası Kurulundan izin alınır.
- Hisse senetleri halka sunulur.
- Satılamayan hisse senetleri kurucu ortaklar tarfından satın alınarak bedelleri nakit olarak ödenir.
- Kurucu ortaklar tarafından kuruluş genel kurulu yapılır.
- Şirket, ticaret siciline tescil ettirilir.
- Şirket, tescil ettirildikten sonra Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirilir.
2.2. İzahname: Şirketin amacı, konusu, esas sermayesinin tutarı, kuruluş genel kurullarının yeri, kurucu ortaklar ve yönetim kurulu üyelerine ne gibi ekonomik çıkarlar sağladığı vb. konuların açıklandığı bir belgedir. Tedrici kuruluşun muhasebeleştirilmesi de ani kuruluşta olduğu gibidir. Farklı olan hisse senetlerinin satışı süresince bastırılan hisse senetleri, geçici hesap olan "NAZIM HESAPLAR"da takip edilir. Satış işlemi bittikten sonra "Nazim Hesaplar" kapatılır.
1. Anonim Şirketlerde Sermaye Taahhüdü: Anonim şirketlerde en az sermaye sınırı 50.000 TL'dir. Anonim şirket kurabilmek için kurucu ortakların en az 50.000 TL sermaye taahüdünde bulunmaları zorunludur. Bu tutarın altındaki tutarlarla şirket kurulamaz. Anonim şirketlerin ani kuruluşunda sermayenin tamamı kurucu ortaklar tarafından taahhüt edilir. Anonim şirketlerin tedrici kuruluşunda ise kurucu ortaklar sermayenin 1/10’unu taahhüt etmek zorundadır. Sermayenin kalanı ise halka arz edilir. Anonim şirketlerin kuruluş işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde bütün şirketlerde olduğu gibi önce taahhüt kaydı yapılır.Anonim şirketlerde taahhüt kaydı şöyle yapılır: "501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI" borçlandırılır, "500 SERMAYE HESABI" alacaklandırılır.
2. Sermaye Taahhüdünün Yerine Getirilmesi: Kurucu ortaklar şirket sermayesinin 1/10 temsil eden hisseleri satın alarak bedellerini şirketin bankada açtırılan hesabına yatırır. Sermaye olarak nakit para konulabileceği gibi kıymetli evrak ve menkul şeyler, gayrimenkuller, ticari işletmeler, her çeşit mal, emtia, makine vs.iktisadi değeri olan sair haklar da konabilir. Paradan başka sermaye olarak konan her türlü hak ve malların değeri mahkemece atanacak bilirkişi tarafından tespit edilir. Anonim şirketlerde sermaye taahhüdünün yerine getirilmesi kaydı şöyle yapılır: "501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI" alacaklandırılır, sermaye olarak konulan unsur ile ilgili hesap borçlandırlır.
3. Kuruluş Gideri: Anonim şirketlerde kuruluş sırasında yapılan giderler "262 KURULUŞ VE ÖRĞÜTLENME GİDERLERİ HESABI"nda takip edilir. Kuruluş ve örgütlenme giderleri hesabı aktif karekterli bir hesap olduğu için borçlandırılarak açılır. Her yıl eşit tutarlarda amorti edilerek 5 yılda tüketilir. Bilânçonun aktifinde, duran varlıklar içerisinde, maddi olmayan duran varlıklar bölümünde yer alır.
3.1. Kuruluş giderleri şunlardan oluşur:
- Etüt giderleri
- Proje giderleri
- Statü giderleri
- Kuruluşla ilgili yolculuk giderleri
- Kuruluş sırasında avukat, danışman gibi kişilere ödenen ücretler
- Kuruluş sırasında ödenen noter, harç ve ilan giderleri
- Halka açık anonim şirketlerin hisse senetlerinin halka satışı sırasındaki giderleri, baskı ve ilan giderleri
Örnek 1: (ani kuruluş)
HG Anonim Şirketi 5 kurucu ortak tarafından 01.01.2009 tarihinde ani biçimde kurulmuştur. Ana sözleşmeye göre şirket sermayesi 500.000 TL'dir. Ortakların sermaye payları eşittir.
01.01.2009 tarihinde sermayenin %004’ü ortak A tarafından Rekabet Kurulu adına T.C. Ziraat Bankasına yatırılmıştır.
Şirketin kuruluşu sırasında noter ve tescil gideri olarak 3.000 TL ve 540 TL KDV olmak üzere 3.540 TL kurucu ortaklardan ortak B tarafından 05.01.2009 tarihinde ödenmiştir.
Ortaklar, sermayenin tamamını ödemeyi taahhüt etmişlerdir. Kurucu ortaklar sermaye taahhütlerini 10.01.2009 tarihinde şöyle ödemişlerdir:
Kurucu ortaklardan ortak A 30.000 TL değerinde otomobil ve 70.000 TL değerinde demirbaş vermiştir. Kurucu ortaklardan ortak B 100.000 TL değerinde arsa vermiştir. Diğer kurucu ortaklar, ortak C, ortak D ve ortak E ise sermaye taahhütlerini nakit olarak ödemişlerdir.
Cevap:
Kuruluş İşlemlerinin Muhasebe Kayıtları şöyle yapılır:
Mad. No
AÇIKLAMA
BORÇ
ALACAK
1
....................................01.01.2009.... ..................................
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak A 100.000
ortak B 100.000
ortak C 100.000
ortak D 100.000
ortak E 100.000
500 SERMAYE HS.
ortak A 100.000
ortak B 100.000
ortak C 100.000
ortak D 100.000
ortak E 100.000
500.000
500.000
2
....................................01.01.2009.... ..................................
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS
331 ORTAKLARA BORÇLAR HS.
ortak A 200
200
200
3
....................................05.01.2009.... ..................................
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS
191 İND. KDV HS.
331 ORTAKLARA BORÇLAR HS.
ortak B 3.540
3.000
540
3.540
4
....................................10.01.2009.... ..................................
254 TAŞITLAR HS.
255 DEMİRBAŞLAR HS.
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak A 100.000
30.000
70.000
100 .000
5
....................................10.01.2009.... ..................................
250 ARAZİ VE ARSALAR HS.
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak B 100.000
100.000
100 .000
6
....................................10.01.2009.... ..................................
100 KASA HS.
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak C 100.000
ortak D 100.000
ortak E 100.000
300.000
300 .000
BORÇ
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE
ALACAK
500.000
100.000
100.000
300.000
500.000
300.000
BORÇ
262 KUR. VE ÖRGÜT.GİDER
ALACAK
200
3.000
3.200
BORÇ
191 İND. KDV
ALACAK
540
540
BORÇ
255 DEMİRBAŞLAR
ALACAK
70.000
70.000
BORÇ
100 KASA
ALACAK
300.000
300.000
BORÇ
500 SERMAYE
ALACAK
500.000
500.000
BORÇ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
ALACAK
200
3.540
3.740
BORÇ
254 TAŞITLAR
ALACAK
30.000
30.000
BORÇ
250 ARAZİ VE ARSALAR
ALACAK
100.000
100.000
AKTİF
HG ANONİM ŞİRKETİ 10.01.2009 TARİHLİ KURULUŞ BİLANÇOSU
PASİF
I. DÖNEN VARLIKLAR........................................3 00.540
Kasa .................................300.000
İndirilecek KDV.....................540
II. DURAN VARLIKLAR.......................................20 3.200
Arazi ve arsalar................100.000
Taşıtlar................................30.000
Demirbaşlar.........................70.000
Kuruluş ve örgüt. gider.......3.200
III. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR.......3.740
Ortaklara borçlar...................3.740
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
V. ÖZ KAYNAKLAR......................................... .......500.000
Sermaye.................................500.000
A.TOPLAM
503.740
P.TOPLAM
503.740
HG Anonim Şirketinin 600.000 TL sermaye ile beş kurucu ortak tarafından 05.01.2009 tarihinde tedrici şekilde kurulmasına karar verilmiştir.
Şirket sermayesinin, nominal değeri 10 TL olan 60.000 adet hisse senedi temsil edecektir. Bunun için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan 10.01.2009 tarihinde izin alınmış ve hisse senetleri bastırılmıştır.
10.01.2009 tarihinde sermayenin %004'ü Rekabet Kurulu adına T.C.Ziraat Bankasına Kurucu ortaklardan ortak A tarafından yatırılmıştır.
Hisse senetlerinin basım ve ilanı için 4.000 TL gider, 720 TL KDV, olmak üzere toplam 4.720 TL ortak B tarafından 10.01.2009 tarihinde ödenmiştir.
Kurucu ortaklar, hisse senetlerinin 1/10’unu teşkil eden 6.000 adedini 15.01.2009 tarihinde satın almış ve bedellerini bankada şirket adına açtırılan hesaba yatırmışlardır.
Kalan 54.000 adet hisse senedinin satışı için banka ile 20.01.2009 tarihinde % 03 komisyon karşılığında anlaşma yapılmıştır. Banka, hisse senetlerinin tamamını satmış, kendi komisyonunu kestikten sonra kalan tutarı 30.01.2009 tarihinde şirketin bankadaki hesabına yatırmıştır.
Kurucu ortakların hisseleri şöyledir:
Ortak A: 2.000 adet hisse senedi X 10 TL = 20.000 TL
Ortak B: 2.000 adet hisse senedi X 10 TL = 20.000 TL
Ortak C: 1.000 adet hisse senedi X 10 TL = 10.000 TL
Ortak D: 500 adet hisse senedi X 10 TL = 5.000 TL
Ortak E: 500 adet hisse senedi X 10 TL = 5.000 TL
Cevap:
Kuruluş İşlemlerinin Muhasebe Kayıtları şöyle yapılır:
Mad. No
AÇIKLAMA
BORÇ
ALACAK
1
....................................05.01.2009.... ..................................
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak A 20.000
ortak B 20.000
ortak C 10.000
ortak D 5.000
ortak E 5.000
500 SERMAYE HS.
ortak A 20.000
ortak B 20.000
ortak C 10.000
ortak D 5.000
ortak E 5.000
60.000
60.000
2
....................................10.01.2009.... ..................................
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS
331 ORTAKLARA BORÇLAR HS.
ortak A 240
240
240
3
....................................10.01.2009.... ..................................
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS
191 İND. KDV HS.
331 ORTAKLARA BORÇLAR HS.
ortak B 4.720
4.000
720
4.720
4
....................................15.01.2009.... ..................................
102 BANKALAR HS..
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak A 20.000
ortak B 20.000
ortak C 10.000
ortak D 5.000
ortak D 5.000
60.000
60 .000
Toplam 60.000 adet hisse senedinden 6.000 adedi kurucu ortaklar tarafından satın alınmıştır. Geriye kalan 54.000 adet hisse senedi halka arz edilmiştir. Satışa sunulan hisse senetleri geçici hesap olan “NAZIM HESAPLAR”da gösterilmek zorundadır.
5
....................................20.01.2009.... ..................................
900 BORÇLU NAZIM HESAPLAR
Satıştaki hisse senetleri
950 ALACAKLI NAZIM HESAPLAR
Satıştaki hisse senetlerinden alacaklılar
540.000
540.000
Halka arz edilen hisse senetlerinin tamamı satılmıştır. 540.000 TL değerindeki hisse senedlerinin alıcılar tarafından satın alınma taahhüt kayıtları şöyle yapılır.
Mad. No
AÇIKLAMA
BORÇ
ALACAK
6
....................................30.01.2009.... ..................................
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
500 SERMAYE HS.
540.000
540.000
Banka %03 komisyonunu kestikten sonra kalan tutarı şirketin bankadaki hesabına yatırmıştı.
Önce bankanın komisyonunu hesaplayalım:
Banka tarafından satışa sunulan hisse senetlerinin tutarı 540.000 TL.
540.000 x %03 = 1.620 TL komisyon tutarı
540.000 -162 = 538.380 TL şirket hesabına yatan tutar
Ödenen komisyon gideri kuruluş sırasında ödendiği için "262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HESABI"nda izlenir.
7
....................................30.01.2009.... ..................................
102 BANKALAR HS
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS (-)
538.380
1.620
540.000
Nazım hesaplar ters kayıt yapılarak kapatılır.
8
....................................30.01.2009.... ..................................
950 ALACAKLI NAZIM HESAPLAR
Satıştaki hisse senetlerinden alacaklılar
900 BORÇLU NAZIM HESAPLAR
Satıştaki hisse senetleri
540.000
540.000
BORÇ
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE
ALACAK
60.000
540.000
60.000
540.000
600.000
600.000
BORÇ
262 KUR. VE ÖRGÜT.GİDER
ALACAK
240
4.000
1.620
5.860
BORÇ
191 İND. KDV
ALACAK
720
720
BORÇ
500 SERMAYE
ALACAK
60.000
540.000
600.000
BORÇ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
ALACAK
240
4.720
4.960
BORÇ
102 BANKALAR
ALACAK
60.000
538.380
598.380
AKTİF
HG ANONİM ŞİRKETİ 30.01.2009 TARİHLİ KURULUŞ BİLANÇOSU
PASİF
I. DÖNEN VARLIKLAR......................................... 599.100
Bankalar..................................598.380
İndirilecek KDV.............................720
II. DURAN VARLIKLAR......................................... ...5.860
Kuruluş ve örgüt. gider............5.860
III. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR.......4.960
Ortaklara borçlar...................4.960
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
V. ÖZ KAYNAKLAR......................................... .......600.000
Sermaye.................................600.000
A.TOPLAM
604.960
P.TOPLAM
604.960
BORÇ
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE
ALACAK
500.000
100.000
100.000
300.000
500.000
300.000
BORÇ
262 KUR. VE ÖRGÜT.GİDER
ALACAK
200
3.000
3.200
BORÇ
191 İND. KDV
ALACAK
540
540
BORÇ
255 DEMİRBAŞLAR
ALACAK
70.000
70.000
BORÇ
100 KASA
ALACAK
300.000
300.000
BORÇ
500 SERMAYE
ALACAK
500.000
500.000
BORÇ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
ALACAK
200
3.540
3.740
BORÇ
254 TAŞITLAR
ALACAK
30.000
30.000
BORÇ
250 ARAZİ VE ARSALAR
ALACAK
100.000
100.000
AKTİF
HG ANONİM ŞİRKETİ 10.01.2009 TARİHLİ KURULUŞ BİLANÇOSU
PASİF
I. DÖNEN VARLIKLAR........................................3 00.540
Kasa .................................300.000
İndirilecek KDV.....................540
II. DURAN VARLIKLAR.......................................20 3.200
Arazi ve arsalar................100.000
Taşıtlar................................30.000
Demirbaşlar.........................70.000
Kuruluş ve örgüt. gider.......3.200
III. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR.......3.740
Ortaklara borçlar...................3.740
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
V. ÖZ KAYNAKLAR......................................... .......500.000
Sermaye.................................500.000
A.TOPLAM
503.740
P.TOPLAM
503.740
(Yeni TTK 329) maddesinde anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnız mal varlığıyla sorumlu bulunan şirket olarak tanımlanmıştır. Pay sahipleri, sadece taahhüt etmiş oldukları sermaye payları ile ve şirkete karşı sorumludur.
2. Anonim şirketlerin özellikleri:
- Anonim şirketler kanunen yasak edilmeyen her türlü iktisadi ve ticari konuların gerçekleşmesi amacıyla kurulabilir. Ana sözleşmede şirket konusunun açıkça gösterilmesi zorunludur.
- Anonim şirketlerde, tüzel kişinin tacir olmasının bir sonucu olarak, bir ticaret unvanı altında kurulmak ve bu ticaret unvanını ticaret sicilinde tescil ettirmek zorundadır.
- Anonim şirket sermaye şirketi olduğundan, ticaret unvanı iş konusu ile ilgili olmalıdır. "Anonim şirket" ibaresinin açık veya kısaltılmış "AŞ" olarak yazılması gerekir.
Yeni#0
+#- Anonim şirketlerin kuruluş işlemleri Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmektedir. Mevcut TTK’na göre bir anonim şirketin kurulması için şirkette pay sahibi en az beş kurucunun bulunması şart iken, yeni TTK ile anonim şirket kurulması için bir veya daha fazla kurucunun var olması yeterlidir (Yeni TTK Md.338). Böylelikle yeni TTK ile tek kişinin anonim şirket kurabilmesine olanak sağlanmıştır.
- Yeni TTK’na göre, esas sermaye 50.000 TL’sından ve kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş bulunan halka açık olmayan anonim şirketlerde başlangıç sermayesi 100.000 TL’sından aşağı olamaz (Yeni TTK Md. 332).
- Anonim şirketlerde hisse devri kolaydır. Menkul kıymet olarak el değiştirir. Kuruluş sırasında ayni (mal, eşya) olarak konan sermaye karşılığında alınan hisse senetleri iki yıl geçmedikçe satılamaz.
- Anonim şirketler, kurumlar vergisi mükellefidir. Verginin muhatabı şirkettir.
- Hisse senedi ve tahvil çıkarma hakkı sadece anonim şirketlere verilmiştir.
- Anonim şirketler tüzel kişiliğe sahiptir. Tüzel kişilik ticaret siciline tescille gerçekleşir.
- Anonim şirketin, borçlarına karşı sorumluluğu mal varlığı ile sınırlıdır. Ortakların sorumluluğu ise taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır.
- Sermaye, her biri 1 Kr'luk paylara ve katlarına bölünür.
- Anonim şirket, sermayesi paylara bölünerek hisse senetleri ile temsil edilebilir. Şirket sermayesinin tamamı ödenmedikçe hamiline yazılı hisse senedi çıkarılamaz.
3. Anonim şirketlerin sınıflandırılması: Anonim şirketlerin sınıflandırılması çeşitli şekillerde yapılabilir. Kuruluş şekline göre ve ortakların sayısı ve özelliklerine göre sınıflandırılırlar.
3.1. Kuruluş Şekline Göre Anonim Şirketler:
- Ani kuruluş yöntemiyle kurulan anonim şirketler
- Tedrici kuruluş yöntemiyle kurulan anonim şirketler
- Tür değiştirme yoluyla kurulan anonim şirketler
- Birleşme yoluyla kurulan anonim şirketler
- Özel kanunlarla kurulan anonim şirketler
3.2.Ortakların Sayısı ve Özelliklerine Göre Anonim Şirketler:
- Aile anonim şirketleri (kapalı anonim şirketler)
- Halka açık anonim şirketler
- Özel yasalarla kurulan anonim şirketler
- Holdingler
- Çok uluslu anonim şirketler
4. Yönetim ile İgili Organlar: Anonim şirketlerin başlıca organları şunlardır:
- Genel kurul
- Yönetim kurulu
- Genel müdür ve diğer müdürler
- Denetçiler
4.1. Genel Kurul: Anonim şirketlerde bütün ortakların toplanarak karar aldıkları bir organdır. En yüksek karar organıdır. Olağan genel kurul toplantısı şirketin hesap devresi sonundan itibaren üç ay içinde en az yılda bir kez, olağanüstü genel kurul toplantıları ise gerekli görülen durumlarda toplanabilir.
4.1.1. Genel kurulun yetkileri şunlardır:
- Şirket ana sözleşmesinin degiştirilmesi
- Şirketin feshine karar verilmesi
- Şirket organlarının seçimi, değiştirilmesi ve azledilmesi
- Hisse senedi ve tahvillerin ihracına karar verilmesi
- Yönetim kurulu üyelerinin faaliyetlerinin denetimi ve ibrası
- Bilanço, kar ve zarar hesaplarının onaylanması
- Tasfiye kararı alındığında tasfiye memurlarının seçimine veya azline karar verilmesi
- Şirketin genel olarak denetiminin yapılması
4.2. Yönetim Kurulu: Yönetim kurulu, şirketin yönetiminden ve üçüncü kişilere karşı temsil edilmesinden sorumlu olan organdır. Yönetim kurul üyeleri genel kurul tarafından seçilir. Görev ve yetkileri bakımından genel kuruldan sonra en önemli organ yönetim kuruludur. Yönetim kurulu üyeleri gerçek kişilerden oluşur. Yönetim kurulu üyelerinin pay sahipleri arasından seçilmesi kuraldır. Pay sahibi olan tüzel kişi yönetim kurulu üyesi olamaz, ancak tüzel kişinin temsilcisi olan gerçek kişiler yönetim kuruluna üye olabilir. Ölüm, istifa veya farklı sebeplerle yönetim kurulu üyeliği açıldığı takdirde, ilk genel kurul toplantısına kadar görev yapmak üzere, boşalan yer için yönetim kurulu tarafından atama yapılabilir. Yönetim kurulunun teşkilinden sonra yapılması gereken ilk şey, üyeleri arasından bir “Başkan” ve “Başkan Vekili” seçilmesidir. Yönetim kurulu üyeleri en çok üç yıl için seçilebilir. Yönetim kurulu toplandıktan sonra, mevcut üyelerinin çoğunluğu ile karar alabilir. Yönetim kurulunun teşkilinden sonra yapılması gereken ilk şey, üyeleri arasından bir “Başkan” ve “Başkan Vekili” seçilmesidir.
4.2.1. Yönetim kurulunun görevleri şunlardır:
- Genel kurulun toplantıya çağrılması
- Şirket yöneticilerinin atanması ve azilleri
- Şirketin denetlenmesi
- Yıllık raporların düzenlenmesi,
- Bilanço ve kâr zararın tablolarının düzenlenmesi
- Karın dağıtımı için öneride bulunulması
- Şirketin defterlerinin tutulması
- Yönetim kurulu üyeliğinin açılması halinde yeni üye seçimi
- Şirkete ilişkin tescil ve ilan işlerinin yapılması
- Şirketin mali durumunun bozulması halinde, gerekli tedbirlerin alınması
4.3. Genel Müdürler ve Diğer Müdürler: Türk Ticaret Kanununa göre, müdürler anonim şirketlerin zorunlu organlarından sayılmamaktadır. Günümüz şartlarında şirketler genel müdür ve müdürlere ihtiyaç duymaktadır. Sözleşmede aksi bir hüküm bulunmadıkça genel müdür ve müdürler, genel kurul kararı ile veya yönetim kurulu tarafından seçilebilir. Müdürlerin atanması ticaret siciline tescil ettirilerek Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan ettirilir. Müdürler yönetim kurulu üyelerinden, ortaklardan veya üçüncü kişilerden olabilir.
4.4. Denetçiler: Anonim şirketlerde, yönetim kurulu ve genel kurulun yanı sıra yasal olarak bulunması gereken organlardan biri de denetim organıdır. Denetçiler, anonim şirketlerde pay sahiplerinin haklarını korumak üzere geliştirilmiş bir organdır. Şirket işlerini denetlemek üzere bir veya birden fazla denetçi seçilmesi yasal zorunluluktur. Denetçilerin mutlaka pay sahipleri arasından seçilmesi yasal olarak zorunlu değildir. Tek denetçi seçilmesi halinde seçilecek kişinin Türk vatandaşı olması şarttır. Birden fazla denetçi seçilmesi halinde ise yarıdan bir fazlasının Türk vatandaşı olması lazımdır. Denetçiler normal olarak genel kurul tarafından seçilir. Denetçi sayısı birden fazla ise ve bir denetçiliğin her hangi bir nedenle açılması halinde, diğer denetçiler ilk genel kurula kadar görev yapmak üzere yerine birini seçebilir.
5. Anonim şirketlerin tutmak zorunda oldukları defterler şunlardır:
- Yevmiye defteri
- Büyük defter
- Envanter ve bilanço defteri
- Genel kurul karar defteri
- Yönetim kurulu karar defteri
- Pay sahipleri defteri
- Pay defteri
- Tahvil defteri
Özel kanunlarda aksine hüküm bulunmadıkça anonim şirketler en az 50.000.-TL. sermaye ve asgari 1 ortak ile kurulmalıdır. (Kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş halka açık olmayan Anonim Şirketlerin başlangıç sermayesi ise 100.000.-TL. den az olmaması gerekmektedir.)
Türkçe olarak tespit edilmesi gereken unvanlarda anonim şirket ibaresinin bulunması ve faaliyet konusunun gösterilmesi zorunludur.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 15 Kasım 2012 tarih 28468 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Anonim ve Limited Şirketlerin Sermayelerini Yeni Asgari Tutarlara Yükseltmelerine ve Kuruluşu ve Esas Sözleşme Değişikliği İzne Tabi Anonim Şirketlerin Belirlenmese İlişkin Tebliğ” uyarınca; bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, tüketici finansmanı ve kart hizmetleri şirketleri, varlık yönetim şirketleri, sigorta şirketleri, anonim şirket şeklinde kurulan holdingler, döviz büfesi işleten şirketler, umumi mağazacılıkla uğraşan şirketler, tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketleri, ürün ihtisas borsası şirketleri, bağımsız denetim şirketleri, gözetim şirketleri, teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri, 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa tabi şirketler ile serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketlerin kuruluşları ve esas sözleşme değişiklikleri Bakanlığın iznine tabidir.
Anonim şirketler kuruluş aşamalarına göre iki şekilde kurulurlar. Bunlar ani kuruluş ve tedrici kuruluş şekilleridir.
1. Ani kuruluş: Ani kuruluş, şirket sermayesinin tamamının kurucu ortaklar tarafndan taahhüt edilmesiyle kurulur. Tedrici kuruluşa göre kuruluş süresi kısa ve formaliteleri daha azdır. Taahhüt edilen sermayenin 1/4'ü kuruluş tarihinden itibaren üç ay içerisinde, geri kalanı da üç yılda eşit taksitlerle ödenmek zorundadır.
1.1. Ani kuruluşta sırasıyla yapılması gereken işlemler:
- Yazılı bir ana sözleşme hazırlanır. Bu ana sözleşme ortaklar tarafından noter huzurunda imzalanır (Ana sözleşme 7 nüsha olarak düzenlenir.).
- Şirketin tescili için ticaret siciline bir dilekçe ile başvurulur. Sermayenin %004'ü (on binde dördü) rekabet kurulu adına Ziraat Bankasına yatırılır.
- Şirketin tescili için ticaret siciline bir dilekçe ile başvurulur.
- Şirket Ticaret Siciline tescil ettirilir.
- Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirilir.
1.2. Ticaret siciline verilen dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenir:
- İki adet ana sözleşme
- Kurucuların nüfus cüzdanı suretleri ile ikametgâh belgeleri
- Şirketi temsile yetkili olanların imza sirküleri
- Sermayenin %004'ünün Rekabet Kurulu adına yatırıldığını gösteren dekont
1.3. KURULUŞ:
1. Dilekçe (Şirket yönetim kurulu veya temsile yetkili üyeler tarafından imzalanmalı, vekaleten imzalanmış ise vekaletin aslı veya onaylı sureti eklenmeli, Şirketin bağlı olacağı vergi dairesi belirtilmeli, ekindeki evrak dökümünü içermelidir.)
2. 3 sayfadan oluşan Kuruluş bildirim formu (ilgili yerler doldurularak yetkili tarafından imzalanmalıdır - 3 nüsha, yabancı sermaye var ise 4 nüsha)
3. Yabancı uyruklu gerçek kişi ortakların tercüme edilmiş noter onaylı pasaport suretleri,vergi dairesinden alınacak vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numaralarını gösteren belge ayrıca Türkiye'de ikamet ediyor ise noter onaylı ikamet tezkeresi
Yurt dışında ikamet eden türk vatandaşları için; yurt dışında çalıştığına veya oturduğuna dair o ülkenin ilgili makamlarından alınan belge
4. Noter tasdikli esas sözleşme (4 nüsha) (İmza kontrolü için bir nüshası ıslak imzalı olmalıdır.)
5. Yetkililerin şirket unvanı altında imza beyannamesi (2 nüsha)
6. Kurucular tarafından imzalanmış kurucular beyanı
7. Sermayenin on binde dördünün Rekabet Kurumu’nun Türkiye Halk Bankası Ankara Kurumsal Şubesi’nde bulunan 80000011 (IBAN NO:TR40 0001 2009 4520 0080 0000 11) no.lu hesabına nakden /EFT /havale suretiyle yatırıldığını gösteren tahsil edildi kaşeli ve imzalı banka dekontu
8. Pay bedellerinin kanunda veya anasözleşmede belirtilen en az tutarın ödendiğine ilişkin açılan banka hesabına para yatıran şirket ortaklarının adı, soyadı / ünvanı ile her ortağın yatırdığı tutarların ve toplam yatırılan tutarın gösterileceği banka mektubu (Şirket sermayesinin tamamının yahut bir kısmının nakden taahhüt edilmesi halinde, nakden taahhüt edilen payların itibari değerinin en az ¼’ünün tescilden önce, kalan kısmının ise şirketin tescilini izleyen yirmidört ay içinde ödenmesi gerekmektedir.) Tek başına dekont kabul edilmemektedir.
9. Oda kayıt beyannamesi (Yetkililerce İmzalanmalı – ortakların resimleri bulunmalıdır)
10. Şirkete konulan ayni sermaye ile kuruluş sırasında devralınacak işletmeler ve ayınların değerinin tespitine ilişkin mahkemece atanan bilirkişi tarafından hazırlanmış değerlemeye ilişkin bilirkişi raporu ile mahkemenin bilirkişi atama yazısının aslı veya onaylı suretleri
11. Konulan ayni sermaye üzerinde herhangi bir sınırlamanın olmadığına dair ilgili sicilden alınacak yazı aslı
12. Ayni sermaye olarak konulan taşınmazın, fikri mülkiyet haklarının ve ayınların kayıtlı bulundukları sicillere şerh verildiğini gösteren belge aslı
13. Ayın ve işletmelerin devir alınmasına ilişkin olanlar da dahil olmak üzere, kurulmakta olan şirket ile kurucular ve diğer kişilerle yapılan ve kuruluşla ilgili olan sözleşmeler.
14. Kuruluşu Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olan şirketler için bu izin veya uygun görüş yazı aslı
15. Pay sahipleri dışından seçilen yönetim kurulu üyelerinin görevi kabul ettiklerine ilişkin; imzaları noter onaylı belge.Bu belgede yerleşim yeri, uyruğu, T.C. vatandaşı ise kimlik numarası, yabancı uyruklu ise vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numarası belirtilmeli, yabancı uyruklu ise ekinde onaylı pasaport sureti ve ikameti Türkiye'de olan yabancı uyruklu için noter onaylı ikamet tezkeresi eklenmelidir.
16. Tüzel kişinin yönetim kuruluna seçilmesi halinde, tüzel kişi ile birlikte ve tüzel kişi adına, kendisi tarafından belirlenen gerçek kişinin adı-soyadı, adresi, uyruğu ve T.C. Kimlik numarasını (yabancı uyruklularda vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numarası) içerecek şekilde alınmış tüzel kişi yönetim kurulu üyesinin yetkili organ kararının noter onaylı örneği ile tüzel kişi adına yabancı uyruklu bir gerçek kişi belirlenmesi ve bu yabancı uyruklu gerçek kişinin de Türkiye’de ikamet ediyor olması halinde, ikamet tezkeresi ve Türkçe tercümeli noter tasdikli pasaport sureti
17. Reşit olmayan şirket ortağının anne ve babasının ya da anne/babadan herhangi birisinin şirkete ortak olması halinde reşit olmayan ortak için mahkemeden alınmış kayyum atama kararı (kaynak: Ticaret Odası)
1.4. Ana sözleşmenin hazırlanması: Uygulamada ana sözleşme örnekleri ticaret müdürlüklerinde tip olarak hazır verilmektedir. Kurucu ortaklar bu sözleşmeyi en az yedi nüsha olarak doldurulup imzalayarak notere tasdik ettirir. Ana sözleşmede bulunması zorunlu olan hususlar şunlardır:
- Şirketin kurucularının adı, soyadı, ikametgâh adresleri ve uyrukları
- Şirketin ticaret unvanı
- Şirketin amacı ve faaliyet konusu
- Kurulacak şirketin merkez ve şubelerinin adresleri
- Şirketin süresi
- Şirketin esas sermayesinin tutarı, kaç paya ayrıldığı,payların değerleri ile şirkete ödenme şekil ve şartları
- Şirketin yönetim kurulu üyeleri, seçim şekli, görevleri, hakları, yetkileri,görev süreleri ve toplanma zamanları
- Denetçilerin seçilmesi ve görevleri
- Genel kurul toplantılarının ne şekilde yapılacağının belirtilmesi zorunludur .
- Şirkete ait ilanların ne şekilde yapılacağının belirtilmesi zorunludur .
- Kârın dağıtım şekli, hesap dönemi, yedek akçelerin ayrılması gibi diğer hususlar da belirtilebilir.
- Her ortağın taahhüt ettiği sermaye türü ve pay miktarı
2. Tedrici kuruluş: Anonim şirketlerin kuruluş şekillerinden diğeri de tedrici kuruluştur. Tedrici kuruluşta Türk Ticaret Kanunu’na ve Sermaye Piyasası Kanunu’na uyulması zorunludur. Ülkemizde gelişmeye paralel olarak sermaye piyasası alanında da gelişmeler olacaktır. Sermaye Piyasası Kanunu sermaye piyasasının işlemesini ve halkın finans kuruluşlarına güvenini sağlamayı amaçlamaktadır. Böylece tasarrufçu ile sermaye talep edenler arasında güvenli bir köprü oluşmuş olacaktır. Atıl duran küçük tasarruflar ülke ekonomisinin gelişmesine katkı sağlayacaktır. Kısaca Sermaye Piyasası Kanunu, sermayenin halka yayılmasını amaçlar. Tedrici kuruluşta sermayenin 1/10’unu kurucu ortaklar taahhüt eder, kalan kısmı için ise halka başvurulur.
2.1. Bir anonim şirketin tedrici şekilde kurulabilmesi için yapılması gerekli işlemler şunlardır:
- Yazılı bir ana sözleşme hazırlanır.
- Hazırlanan bu yazılı ana sözleşme notere tasdik ettirilir.
-Kurucu ortaklar tarafından sermayenin 1/10’unu temsil eden hisse senetleri satın alınarak bedeli şirketin bankada açtırılan hesabına bloke ettirilir.
- Şirket sermayesinin %004’ü Rekabet Kurulu adına T.C. Ziraat Bankasına yatırılır.
- Halkın şirkete ortak olmasını sağlamak için "izahname" düzenlenir.
- Sermaye Piyasası Kurulundan izin alınır.
- Hisse senetleri halka sunulur.
- Satılamayan hisse senetleri kurucu ortaklar tarfından satın alınarak bedelleri nakit olarak ödenir.
- Kurucu ortaklar tarafından kuruluş genel kurulu yapılır.
- Şirket, ticaret siciline tescil ettirilir.
- Şirket, tescil ettirildikten sonra Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirilir.
2.2. İzahname: Şirketin amacı, konusu, esas sermayesinin tutarı, kuruluş genel kurullarının yeri, kurucu ortaklar ve yönetim kurulu üyelerine ne gibi ekonomik çıkarlar sağladığı vb. konuların açıklandığı bir belgedir. Tedrici kuruluşun muhasebeleştirilmesi de ani kuruluşta olduğu gibidir. Farklı olan hisse senetlerinin satışı süresince bastırılan hisse senetleri, geçici hesap olan "NAZIM HESAPLAR"da takip edilir. Satış işlemi bittikten sonra "Nazim Hesaplar" kapatılır.
1. Anonim Şirketlerde Sermaye Taahhüdü: Anonim şirketlerde en az sermaye sınırı 50.000 TL'dir. Anonim şirket kurabilmek için kurucu ortakların en az 50.000 TL sermaye taahüdünde bulunmaları zorunludur. Bu tutarın altındaki tutarlarla şirket kurulamaz. Anonim şirketlerin ani kuruluşunda sermayenin tamamı kurucu ortaklar tarafından taahhüt edilir. Anonim şirketlerin tedrici kuruluşunda ise kurucu ortaklar sermayenin 1/10’unu taahhüt etmek zorundadır. Sermayenin kalanı ise halka arz edilir. Anonim şirketlerin kuruluş işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde bütün şirketlerde olduğu gibi önce taahhüt kaydı yapılır.Anonim şirketlerde taahhüt kaydı şöyle yapılır: "501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI" borçlandırılır, "500 SERMAYE HESABI" alacaklandırılır.
2. Sermaye Taahhüdünün Yerine Getirilmesi: Kurucu ortaklar şirket sermayesinin 1/10 temsil eden hisseleri satın alarak bedellerini şirketin bankada açtırılan hesabına yatırır. Sermaye olarak nakit para konulabileceği gibi kıymetli evrak ve menkul şeyler, gayrimenkuller, ticari işletmeler, her çeşit mal, emtia, makine vs.iktisadi değeri olan sair haklar da konabilir. Paradan başka sermaye olarak konan her türlü hak ve malların değeri mahkemece atanacak bilirkişi tarafından tespit edilir. Anonim şirketlerde sermaye taahhüdünün yerine getirilmesi kaydı şöyle yapılır: "501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI" alacaklandırılır, sermaye olarak konulan unsur ile ilgili hesap borçlandırlır.
3. Kuruluş Gideri: Anonim şirketlerde kuruluş sırasında yapılan giderler "262 KURULUŞ VE ÖRĞÜTLENME GİDERLERİ HESABI"nda takip edilir. Kuruluş ve örgütlenme giderleri hesabı aktif karekterli bir hesap olduğu için borçlandırılarak açılır. Her yıl eşit tutarlarda amorti edilerek 5 yılda tüketilir. Bilânçonun aktifinde, duran varlıklar içerisinde, maddi olmayan duran varlıklar bölümünde yer alır.
3.1. Kuruluş giderleri şunlardan oluşur:
- Etüt giderleri
- Proje giderleri
- Statü giderleri
- Kuruluşla ilgili yolculuk giderleri
- Kuruluş sırasında avukat, danışman gibi kişilere ödenen ücretler
- Kuruluş sırasında ödenen noter, harç ve ilan giderleri
- Halka açık anonim şirketlerin hisse senetlerinin halka satışı sırasındaki giderleri, baskı ve ilan giderleri
Örnek 1: (ani kuruluş)
HG Anonim Şirketi 5 kurucu ortak tarafından 01.01.2009 tarihinde ani biçimde kurulmuştur. Ana sözleşmeye göre şirket sermayesi 500.000 TL'dir. Ortakların sermaye payları eşittir.
01.01.2009 tarihinde sermayenin %004’ü ortak A tarafından Rekabet Kurulu adına T.C. Ziraat Bankasına yatırılmıştır.
Şirketin kuruluşu sırasında noter ve tescil gideri olarak 3.000 TL ve 540 TL KDV olmak üzere 3.540 TL kurucu ortaklardan ortak B tarafından 05.01.2009 tarihinde ödenmiştir.
Ortaklar, sermayenin tamamını ödemeyi taahhüt etmişlerdir. Kurucu ortaklar sermaye taahhütlerini 10.01.2009 tarihinde şöyle ödemişlerdir:
Kurucu ortaklardan ortak A 30.000 TL değerinde otomobil ve 70.000 TL değerinde demirbaş vermiştir. Kurucu ortaklardan ortak B 100.000 TL değerinde arsa vermiştir. Diğer kurucu ortaklar, ortak C, ortak D ve ortak E ise sermaye taahhütlerini nakit olarak ödemişlerdir.
Cevap:
Kuruluş İşlemlerinin Muhasebe Kayıtları şöyle yapılır:
Mad. No
AÇIKLAMA
BORÇ
ALACAK
1
....................................01.01.2009.... ..................................
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak A 100.000
ortak B 100.000
ortak C 100.000
ortak D 100.000
ortak E 100.000
500 SERMAYE HS.
ortak A 100.000
ortak B 100.000
ortak C 100.000
ortak D 100.000
ortak E 100.000
500.000
500.000
2
....................................01.01.2009.... ..................................
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS
331 ORTAKLARA BORÇLAR HS.
ortak A 200
200
200
3
....................................05.01.2009.... ..................................
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS
191 İND. KDV HS.
331 ORTAKLARA BORÇLAR HS.
ortak B 3.540
3.000
540
3.540
4
....................................10.01.2009.... ..................................
254 TAŞITLAR HS.
255 DEMİRBAŞLAR HS.
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak A 100.000
30.000
70.000
100 .000
5
....................................10.01.2009.... ..................................
250 ARAZİ VE ARSALAR HS.
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak B 100.000
100.000
100 .000
6
....................................10.01.2009.... ..................................
100 KASA HS.
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak C 100.000
ortak D 100.000
ortak E 100.000
300.000
300 .000
BORÇ
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE
ALACAK
500.000
100.000
100.000
300.000
500.000
300.000
BORÇ
262 KUR. VE ÖRGÜT.GİDER
ALACAK
200
3.000
3.200
BORÇ
191 İND. KDV
ALACAK
540
540
BORÇ
255 DEMİRBAŞLAR
ALACAK
70.000
70.000
BORÇ
100 KASA
ALACAK
300.000
300.000
BORÇ
500 SERMAYE
ALACAK
500.000
500.000
BORÇ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
ALACAK
200
3.540
3.740
BORÇ
254 TAŞITLAR
ALACAK
30.000
30.000
BORÇ
250 ARAZİ VE ARSALAR
ALACAK
100.000
100.000
AKTİF
HG ANONİM ŞİRKETİ 10.01.2009 TARİHLİ KURULUŞ BİLANÇOSU
PASİF
I. DÖNEN VARLIKLAR........................................3 00.540
Kasa .................................300.000
İndirilecek KDV.....................540
II. DURAN VARLIKLAR.......................................20 3.200
Arazi ve arsalar................100.000
Taşıtlar................................30.000
Demirbaşlar.........................70.000
Kuruluş ve örgüt. gider.......3.200
III. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR.......3.740
Ortaklara borçlar...................3.740
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
V. ÖZ KAYNAKLAR......................................... .......500.000
Sermaye.................................500.000
A.TOPLAM
503.740
P.TOPLAM
503.740
HG Anonim Şirketinin 600.000 TL sermaye ile beş kurucu ortak tarafından 05.01.2009 tarihinde tedrici şekilde kurulmasına karar verilmiştir.
Şirket sermayesinin, nominal değeri 10 TL olan 60.000 adet hisse senedi temsil edecektir. Bunun için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan 10.01.2009 tarihinde izin alınmış ve hisse senetleri bastırılmıştır.
10.01.2009 tarihinde sermayenin %004'ü Rekabet Kurulu adına T.C.Ziraat Bankasına Kurucu ortaklardan ortak A tarafından yatırılmıştır.
Hisse senetlerinin basım ve ilanı için 4.000 TL gider, 720 TL KDV, olmak üzere toplam 4.720 TL ortak B tarafından 10.01.2009 tarihinde ödenmiştir.
Kurucu ortaklar, hisse senetlerinin 1/10’unu teşkil eden 6.000 adedini 15.01.2009 tarihinde satın almış ve bedellerini bankada şirket adına açtırılan hesaba yatırmışlardır.
Kalan 54.000 adet hisse senedinin satışı için banka ile 20.01.2009 tarihinde % 03 komisyon karşılığında anlaşma yapılmıştır. Banka, hisse senetlerinin tamamını satmış, kendi komisyonunu kestikten sonra kalan tutarı 30.01.2009 tarihinde şirketin bankadaki hesabına yatırmıştır.
Kurucu ortakların hisseleri şöyledir:
Ortak A: 2.000 adet hisse senedi X 10 TL = 20.000 TL
Ortak B: 2.000 adet hisse senedi X 10 TL = 20.000 TL
Ortak C: 1.000 adet hisse senedi X 10 TL = 10.000 TL
Ortak D: 500 adet hisse senedi X 10 TL = 5.000 TL
Ortak E: 500 adet hisse senedi X 10 TL = 5.000 TL
Cevap:
Kuruluş İşlemlerinin Muhasebe Kayıtları şöyle yapılır:
Mad. No
AÇIKLAMA
BORÇ
ALACAK
1
....................................05.01.2009.... ..................................
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak A 20.000
ortak B 20.000
ortak C 10.000
ortak D 5.000
ortak E 5.000
500 SERMAYE HS.
ortak A 20.000
ortak B 20.000
ortak C 10.000
ortak D 5.000
ortak E 5.000
60.000
60.000
2
....................................10.01.2009.... ..................................
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS
331 ORTAKLARA BORÇLAR HS.
ortak A 240
240
240
3
....................................10.01.2009.... ..................................
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS
191 İND. KDV HS.
331 ORTAKLARA BORÇLAR HS.
ortak B 4.720
4.000
720
4.720
4
....................................15.01.2009.... ..................................
102 BANKALAR HS..
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
ortak A 20.000
ortak B 20.000
ortak C 10.000
ortak D 5.000
ortak D 5.000
60.000
60 .000
Toplam 60.000 adet hisse senedinden 6.000 adedi kurucu ortaklar tarafından satın alınmıştır. Geriye kalan 54.000 adet hisse senedi halka arz edilmiştir. Satışa sunulan hisse senetleri geçici hesap olan “NAZIM HESAPLAR”da gösterilmek zorundadır.
5
....................................20.01.2009.... ..................................
900 BORÇLU NAZIM HESAPLAR
Satıştaki hisse senetleri
950 ALACAKLI NAZIM HESAPLAR
Satıştaki hisse senetlerinden alacaklılar
540.000
540.000
Halka arz edilen hisse senetlerinin tamamı satılmıştır. 540.000 TL değerindeki hisse senedlerinin alıcılar tarafından satın alınma taahhüt kayıtları şöyle yapılır.
Mad. No
AÇIKLAMA
BORÇ
ALACAK
6
....................................30.01.2009.... ..................................
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-)
500 SERMAYE HS.
540.000
540.000
Banka %03 komisyonunu kestikten sonra kalan tutarı şirketin bankadaki hesabına yatırmıştı.
Önce bankanın komisyonunu hesaplayalım:
Banka tarafından satışa sunulan hisse senetlerinin tutarı 540.000 TL.
540.000 x %03 = 1.620 TL komisyon tutarı
540.000 -162 = 538.380 TL şirket hesabına yatan tutar
Ödenen komisyon gideri kuruluş sırasında ödendiği için "262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HESABI"nda izlenir.
7
....................................30.01.2009.... ..................................
102 BANKALAR HS
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS (-)
538.380
1.620
540.000
Nazım hesaplar ters kayıt yapılarak kapatılır.
8
....................................30.01.2009.... ..................................
950 ALACAKLI NAZIM HESAPLAR
Satıştaki hisse senetlerinden alacaklılar
900 BORÇLU NAZIM HESAPLAR
Satıştaki hisse senetleri
540.000
540.000
BORÇ
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE
ALACAK
60.000
540.000
60.000
540.000
600.000
600.000
BORÇ
262 KUR. VE ÖRGÜT.GİDER
ALACAK
240
4.000
1.620
5.860
BORÇ
191 İND. KDV
ALACAK
720
720
BORÇ
500 SERMAYE
ALACAK
60.000
540.000
600.000
BORÇ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
ALACAK
240
4.720
4.960
BORÇ
102 BANKALAR
ALACAK
60.000
538.380
598.380
AKTİF
HG ANONİM ŞİRKETİ 30.01.2009 TARİHLİ KURULUŞ BİLANÇOSU
PASİF
I. DÖNEN VARLIKLAR......................................... 599.100
Bankalar..................................598.380
İndirilecek KDV.............................720
II. DURAN VARLIKLAR......................................... ...5.860
Kuruluş ve örgüt. gider............5.860
III. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR.......4.960
Ortaklara borçlar...................4.960
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
V. ÖZ KAYNAKLAR......................................... .......600.000
Sermaye.................................600.000
A.TOPLAM
604.960
P.TOPLAM
604.960
BORÇ
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE
ALACAK
500.000
100.000
100.000
300.000
500.000
300.000
BORÇ
262 KUR. VE ÖRGÜT.GİDER
ALACAK
200
3.000
3.200
BORÇ
191 İND. KDV
ALACAK
540
540
BORÇ
255 DEMİRBAŞLAR
ALACAK
70.000
70.000
BORÇ
100 KASA
ALACAK
300.000
300.000
BORÇ
500 SERMAYE
ALACAK
500.000
500.000
BORÇ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
ALACAK
200
3.540
3.740
BORÇ
254 TAŞITLAR
ALACAK
30.000
30.000
BORÇ
250 ARAZİ VE ARSALAR
ALACAK
100.000
100.000
AKTİF
HG ANONİM ŞİRKETİ 10.01.2009 TARİHLİ KURULUŞ BİLANÇOSU
PASİF
I. DÖNEN VARLIKLAR........................................3 00.540
Kasa .................................300.000
İndirilecek KDV.....................540
II. DURAN VARLIKLAR.......................................20 3.200
Arazi ve arsalar................100.000
Taşıtlar................................30.000
Demirbaşlar.........................70.000
Kuruluş ve örgüt. gider.......3.200
III. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR.......3.740
Ortaklara borçlar...................3.740
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
V. ÖZ KAYNAKLAR......................................... .......500.000
Sermaye.................................500.000
A.TOPLAM
503.740
P.TOPLAM
503.740