zAMBakk
10.Ağustos.2018, 15:14
Türkiye’nin bulunduğu coğrafi konum dikkate alındığında toplam yüz ölçümünün %80 ‘inin ormanlar ile kaplı olması gerekiyordu. Ancak beşeri ve doğal unsurlar nedeniyle bu oran olması gerekenden oldukça azalmıştır.Ülkemizin yaklaşık % 27’si ormanlarla kaplı olup bu ormanların büyük çoğunluğu kıyı kesimlerinde yer almaktadır. Ormanlar, ağaçların bir örtü oluşturduğu alanlardır. Ağaçlar, yapraklarının özelliklerine göre iğne ve geniş yapraklı olmak üzere iki gruba ayrılır. Bazı kesimlerde geniş ve iğne yapraklı ağaçlar bir arada bulunarak karışık ormanları oluşturur.
Karadeniz : %25
Akdeniz : %24
Ege : %17
Marmara : %13
Doğu Anadolu : %11
İç Anadolu : %7
Güneydoğu Anadolu : %3
Ormanın en çok yer kapladığı iller sırasıyla;
- Antalya
- Kastamonu
- Muğla
- Mersin
İl yüz ölçümüne göre orman alanları oranı en fazla olan iller;
- Karabük – %71
- Muğla – %68
- Kastamonu – %65
- Bolu – %64
İĞNE YAPRAKLI AĞAÇLAR
İğne yapraklı ağaçlar yıl boyunca yeşilliklerini korur.
-Kızılçam
-Karaçam
-Sarıçam
-Köknar,
-Sedir
-Ladin
-Selvi
GENİŞ YAPRAKLI AĞAÇLAR
Kışın yaprağını döken geniş yapraklı ağaçların en yaygın türleri
-Meşe
-Kayın
-Gürgen
-Kestane
-Kızılağaç
-Kavak
-Ihlamur
-Akçaağaç
-Dişbudak
-Türkiye’de en yaygın olan orman ağacı meşedir.
-Meşe iklim seçiciliği en az olan ağaç türlerinden biridir. Bu nedenle Türkiye’nin her yerinde kolaylıkla yetişebilir.
-Kızılçam Akdeniz iklim kuşağında görülen bir ağaç türüdür. Dünya üzerinde kızılçam ormanlarının en fazla olduğu ülke Türkiyedir.
-Ormanlarımızın %80 kıyı bölgelerimiz dedir. Nedeni kıyılarda nemlilik ve yağışın fazla olmasıdır.
-Orman üst sınırını belirleyen faktör enleme bağlı sıcaklıktır (Matematik Konum).
-Türkiye’de orman üst sınırı güneyden kuzeye doğru gidildikçe azalır.
-Orman alt sınırını belirleyen faktör ise nemlilik ve yağıştır (Özel Konum).
-Türkiye’de orman alt sınırı en düşük olan bölgemiz, aynı zamanda yağışın en yüksek olduğu Karadeniz’dir.
-Kızılçam ormanlarının tahrip edildiği yerlerde maki oluşur.
Asıl Orman Ürünleri:
Tomruk, Parke, Mobilya, Sunta, kâğıt, kontrplak, telefon direği, odun vb.
Yan Orman Ürünleri:
Reçine, sığla yağı, çam kozalağı, ıhlamur, keçiboynuzu, defne yaprağı vb.
TÜRKİYE’DE GÖRÜLEN BAZI AĞAÇ TÜRLERİ
FISTIK ÇAMI
Tipik bir Akdeniz ağacı olan fıstık çamı, özellikle Batı ve Güney Anadolu’da yaygın olarak görülür. 15-20 m boyundadır. Gençlik döneminde yuvarlak, yaşlılık döneminde ise şemsiye gibi tepesiyle diğer çamlardan ilk bakışta ayırt edilebilir. Tohumları oldukça büyüktür. Halk arasında “çam fıstığı” diye adlandırılan tohumları Batı Anadolu köylüleri için önemli bir gelir kaynağıdır.
KIZILÇAM
Kızılçamın dünyadaki en geniş yayılış alanı Türkiye’dedir. Akdeniz ve Ege’de geniş alanlar kaplamakla birlikte, Karadeniz’in batı ve orta kesimlerinde de lokal yayılış gösterir. Deniz seviyesinden 1000-1200 m yüksekliğe kadar ulaşan kızılçam, ışığı seven hızlı büyüyen bir çam türüdür.
KAYIN AĞACI
Daha çok kuzey bölgelerimizde doğal yayılış göstermekle birlikte kayın ağacı, güneydeki Amanoslar’da yayılış gösterir. Saf ya da göknar, ladin, çam ve meşelerle karışık geniş ormanlar kurar. Yağlı meyveleri doğada yaban hayvanları için önemli bir besin kaynağıdır.
SARIÇAM
Sarıçam, Kuzey Anadolu’nun yüksek dağlık kesimlerinde saf ya da karışık ormanlar kurmakla birlikte küçük adacıklar hâlinde iç ve güney bölgelerimize kadar ulaşır.Ülkemizde bulunan sarıçam ormanlarının kapladığı alan 757.426 hektardır.
MEŞE
Meşe, ülkemizin hemen her bölgesinde türlerine bağlı olarak yayılış gösterir. 25 m boya ve 2 m çapa erişebilen geniş tepeli ağaçlardan 3-5 m boya sahip çalılara kadar değişen türleri vardır.
EKSTRA BİLGİ
Ormanlarımızda az da olsa büyük ve yaşlı ağaçlar görülmektedir. Anıt ağaç olarak adlandırılan bu ağaçlar koruma altına alınmıştır. Mersin-Çamlıyayla’da bulunan Türkiye’nin 1100 yaşındaki en yaşlı ardıcı, Elmalı-Çıklıkkara sedir ormanındaki 1000 yaşında olan ambar katranı, Çanakkale-Behramkale’deki palamut meşesi bunlara örnektir.
Karadeniz : %25
Akdeniz : %24
Ege : %17
Marmara : %13
Doğu Anadolu : %11
İç Anadolu : %7
Güneydoğu Anadolu : %3
Ormanın en çok yer kapladığı iller sırasıyla;
- Antalya
- Kastamonu
- Muğla
- Mersin
İl yüz ölçümüne göre orman alanları oranı en fazla olan iller;
- Karabük – %71
- Muğla – %68
- Kastamonu – %65
- Bolu – %64
İĞNE YAPRAKLI AĞAÇLAR
İğne yapraklı ağaçlar yıl boyunca yeşilliklerini korur.
-Kızılçam
-Karaçam
-Sarıçam
-Köknar,
-Sedir
-Ladin
-Selvi
GENİŞ YAPRAKLI AĞAÇLAR
Kışın yaprağını döken geniş yapraklı ağaçların en yaygın türleri
-Meşe
-Kayın
-Gürgen
-Kestane
-Kızılağaç
-Kavak
-Ihlamur
-Akçaağaç
-Dişbudak
-Türkiye’de en yaygın olan orman ağacı meşedir.
-Meşe iklim seçiciliği en az olan ağaç türlerinden biridir. Bu nedenle Türkiye’nin her yerinde kolaylıkla yetişebilir.
-Kızılçam Akdeniz iklim kuşağında görülen bir ağaç türüdür. Dünya üzerinde kızılçam ormanlarının en fazla olduğu ülke Türkiyedir.
-Ormanlarımızın %80 kıyı bölgelerimiz dedir. Nedeni kıyılarda nemlilik ve yağışın fazla olmasıdır.
-Orman üst sınırını belirleyen faktör enleme bağlı sıcaklıktır (Matematik Konum).
-Türkiye’de orman üst sınırı güneyden kuzeye doğru gidildikçe azalır.
-Orman alt sınırını belirleyen faktör ise nemlilik ve yağıştır (Özel Konum).
-Türkiye’de orman alt sınırı en düşük olan bölgemiz, aynı zamanda yağışın en yüksek olduğu Karadeniz’dir.
-Kızılçam ormanlarının tahrip edildiği yerlerde maki oluşur.
Asıl Orman Ürünleri:
Tomruk, Parke, Mobilya, Sunta, kâğıt, kontrplak, telefon direği, odun vb.
Yan Orman Ürünleri:
Reçine, sığla yağı, çam kozalağı, ıhlamur, keçiboynuzu, defne yaprağı vb.
TÜRKİYE’DE GÖRÜLEN BAZI AĞAÇ TÜRLERİ
FISTIK ÇAMI
Tipik bir Akdeniz ağacı olan fıstık çamı, özellikle Batı ve Güney Anadolu’da yaygın olarak görülür. 15-20 m boyundadır. Gençlik döneminde yuvarlak, yaşlılık döneminde ise şemsiye gibi tepesiyle diğer çamlardan ilk bakışta ayırt edilebilir. Tohumları oldukça büyüktür. Halk arasında “çam fıstığı” diye adlandırılan tohumları Batı Anadolu köylüleri için önemli bir gelir kaynağıdır.
KIZILÇAM
Kızılçamın dünyadaki en geniş yayılış alanı Türkiye’dedir. Akdeniz ve Ege’de geniş alanlar kaplamakla birlikte, Karadeniz’in batı ve orta kesimlerinde de lokal yayılış gösterir. Deniz seviyesinden 1000-1200 m yüksekliğe kadar ulaşan kızılçam, ışığı seven hızlı büyüyen bir çam türüdür.
KAYIN AĞACI
Daha çok kuzey bölgelerimizde doğal yayılış göstermekle birlikte kayın ağacı, güneydeki Amanoslar’da yayılış gösterir. Saf ya da göknar, ladin, çam ve meşelerle karışık geniş ormanlar kurar. Yağlı meyveleri doğada yaban hayvanları için önemli bir besin kaynağıdır.
SARIÇAM
Sarıçam, Kuzey Anadolu’nun yüksek dağlık kesimlerinde saf ya da karışık ormanlar kurmakla birlikte küçük adacıklar hâlinde iç ve güney bölgelerimize kadar ulaşır.Ülkemizde bulunan sarıçam ormanlarının kapladığı alan 757.426 hektardır.
MEŞE
Meşe, ülkemizin hemen her bölgesinde türlerine bağlı olarak yayılış gösterir. 25 m boya ve 2 m çapa erişebilen geniş tepeli ağaçlardan 3-5 m boya sahip çalılara kadar değişen türleri vardır.
EKSTRA BİLGİ
Ormanlarımızda az da olsa büyük ve yaşlı ağaçlar görülmektedir. Anıt ağaç olarak adlandırılan bu ağaçlar koruma altına alınmıştır. Mersin-Çamlıyayla’da bulunan Türkiye’nin 1100 yaşındaki en yaşlı ardıcı, Elmalı-Çıklıkkara sedir ormanındaki 1000 yaşında olan ambar katranı, Çanakkale-Behramkale’deki palamut meşesi bunlara örnektir.