Amazonia
10.Ekim.2018, 05:04
RÜZGAR (WIND)
Yeryüzü ile ilişkili olarak, genellikle yatay olarak gelişen hava hareketi. Rüzgar dört değişik alanda ölçümlenir: Yön, hız, karakteri (hamlesi veya squallı) ve yön kırılması.
Yer rüzgarı, rüzgar gülü-oku ve anemometre ile ölçülürken yüksek seviye rüzgarları pilot balon, rawin ve uçak raporlarından belirlenmektedir. Meteorolojide, rüzgar yönü, coğrafi kuzeye göre rüzgarın estiği yöndür.
Yeryüzündeki basınç dağılımı ile doğrudan ilişkili olan yer rüzgarının hızında birim olarak; km/saat, metre/saniye, mil/saat, Knot ve feet/saniye kullanılır. Bunlar arasındaki ilişki şu şekilde kurulur:
1 km/saat = 0.278 m/sec. = 0.621 mil/saat = 0.540 Knot = 0.911 ft/sec.
Yer rüzgarı yerden 10 metre yükseklikteki rüzgar ölçümü ile belirlenir.
[i]RÜZGAR AÇISI (INCLINATION OF THE WIND)
Gözlem yapılan istasyonda gözlenen rüzgar yönü ile istasyondan geçen izobar arasındaki açı. Okyanuslar üzerinde bu açı karalara göre daha azdır ve 20-30 derece civarındadır.
Karalar üzerinde ise sürtünmeye ve yer şekillerine bağlı olarak bu değerlerin daha da üzerindedir. Sağlıklı yapılan bir harita analizinde bu açılara çok dikkat edilmesi gerekir.
[i]RÜZGAR ALAN TARAF (WINDWARD)
Yeryüzü şekilleri ile nesnelerin rüzgarın esme yönüne bakan tarafı. Herhangi kuzeyli bir rüzgarda, bir tepenin rüzgar alan tarafı o tepenin kuzey yamacı olacaktır.
[i]RÜZGAR BASINCI (WIND PRESSURE)
Hareket eden havanın çarptığı, karşılaştığı yüzeyler üzerinde yarattığı basınç. Hareket eden hava yani rüzgarın çarptığı cismin rüzgara bakan tarafında basınç artarken arka yani kuytu tarafında basınç azalır.
Rüzgar hızı ve rüzgarın çarptığı alan arttıkça yüzeye yapılan basınçta artacaktır. Bu terim hız basıncı olarak ta bilinir.
[i]RÜZGAR ÇORABI (WIND SOCK)
Bezden yapılmış ince ucu kırpılmış koni şeklinde çoraba benzer torba. Koninin geniş ucu, rüzgar yönünün ölçüleceği yerde, içerisine rahatça rüzgarın girebileceği şekilde dairesel şekilde bir aaaalle gerdirilmiş ve 360 derece dönebilecek şekilde bir direk üzerine monte edilmiştir.
Rüzgar estiği ve koninin geniş ağzından içeriye girdiği zaman koninin diğer dar olan ucundan çıkabilmek için koniyi şişirir ve rüzgarın estiği yöne doğru koniyi çevirir. Bu durumda koninin geniş ağzı rüzgarın geliş yönünü, dar ucu ise rüzgarın gidiş yönünü gösterir. Rüzgar konisi ve rüzgar yeni ile eş anlamlıdır.
[i]RÜZGAR DALGASI (WIND WAVE)
Su yüzeyinde rüzgarın hareketi ve etkisi sonucu oluşan, göl, deniz veya okyanus dalgası. Bu dalgalar rüzgarın esim etkisinden veya alanından yani feç sahasından ayrıldıktan sonra ölü dalga olarak isimlendirilir.
[i]RÜZGAR DEĞİŞİMİ (WIND SHEAR)
Mesafeyle rüzgar yön ve hızının değişim oranı. Dikey rüzgar değişimi, yükseklikle rüzgarın değişim oranı, yatay rüzgar değişimi ise yatay düzlemde rüzgar değişim oranıdır.
[i]RÜZGAR DOPPLER RADARI (PROFILER)
Atmosfer içerisinde 1500 feet ile 55000 feet arasındaki rüzgar hız ve yönünü ölçmeye yarayan Doppler radar türü.
[i]RÜZGAR ESME YÖNÜ (UPWIND)
Rüzgarın esme yönünü belirtmek için kullanılan terim. Aynı terim, bir nesnenin rüzgar alan tarafını belirtmek için de kullanılmaktadır. Kuytu teriminin zıt anlamlısıdır.
[i]RÜZGAR GÜLÜ (WIND ROSE)
Belirli bir alanda ve uzun bir dönemde, pusulanın 8 veya 16 ana yönlerinin her birinden esen rüzgar frekanslarını gösteren diyagram. Bu diyagram, bir daire ile daire etrafında, yönlere göre esen rüzgarların birikimleşmiş şeklinden oluşur.
Rüzgar gülü, yer rüzgarları ile diğer meteorolojik olaylar arasındaki ilişkiyi göstermek veya yüksek atmosferde seçilmiş seviyelerde rüzgar hız dağılışını ortaya koymak amacıyla kullanılır. Rüzgar gülünün herkes tarafından anlaşılabilecek şekilde temel amacı ise; bir yerin hakim rüzgarının hangi yönden olduğunun belirlenmesidir.
[i]RÜZGAR HIZI (WIND SPEED)
Birim zaman içinde havanın hareket oranı. Rüzgar hızı değişik yollarla ölçülebilir. Gözlemlerde, knot veya deniz mili kullanılır.
[i]RÜZGAR KIRAN (WIND-BREAK)
Kara ve demiryollarının sürülen kardan etkilenmemesi için yolların rüzgar tarafına, yoldan 15 metre uzaklığa çekilen 1.5 ile 3 metre yüksekliğindeki çit. Eğer kış şartları çetinse ve fazla kar yağışı ve sürülmesi oluyorsa o zaman 30ar metre aralıklarla üç veya dört ayrı çit çekilmek zorundadır.
Çekilen çitler rüzgar hızını kestiği için sürüklenen karlar çitin kuytu tarafında yığılır. Birçok ülkede yolların kenarlarına dikilen çalı ve ağaçlar doğal kar sürülmesini engelleyici çit olarak görev yapmaktadır. Kar çiti ile eş anlamlıdır.
[i]RÜZGAR KONİSİ (WIND CONE)
Değişik materyallerden yapılmış ince ucu kırpılmış koni. Koninin geniş ucu, rüzgar yönünün ölçüleceği yerde, içerisine rahatça rüzgarın girebileceği şekilde dairesel şekilde bir aaaalle gerdirilmiş ve 360 derece dönebilecek şekilde bir direk üzerine monte edilmiştir.
Rüzgar estiği ve koninin geniş ağzından içeriye girdiği zaman koninin diğer dar olan ucundan çıkabilmek için koniyi şişirir ve rüzgarın estiği yöne doğru koniyi çevirir. Bu durumda koninin geniş ağzı rüzgarın geliş yönünü, dar ucu ise rüzgarın gidiş yönünü gösterir. Rüzgar yeni ve rüzgar çorabı ile eş anlamlıdır.
[i]RÜZGAR KOROZYONU (WIND CORROSION)
Rüzgar tarafından yerden koparılarak sürüklenen toz ve kum gibi katı maddelerin yere çarpması veya yerde sürüklenmesi sonucunda yeryüzü kabuğu üzerinde oluşan aşınma.
[i]RÜZGAR OKU (VANE)
Rüzgarın hangi yönden estiğini belirlemek için kullanılan alet. Alet yere paralel olarak bir direk üzerine monte edilir. Rüzgara gelecek tarafı oka benzer. Diğer ucuna ise rüzgara karşı duyarlı olması için bir aaaal levha eklenmiştir.
[i]RÜZGAR OKU (WIND VANE)
Rüzgar yönünü göstermek için dizayn edilmiş alet. Hava veya rüzgar oku ile eş anlamlı olarak kullanılır.
[i]RÜZGAR SOĞUTMA ENDEKSİ (WIND CHILL INDEX)
Sıcaklığın insan vücudu üzerindeki etkisi ile rüzgarın genel ortama etkisinin dikkate alınmasıyla hesaplanan sıcaklık değeri. Rüzgar soğutma endeksi, vücudun ortalama ısı kaybı ile sıcaklığın nasıl hissedildiğini ortaya koyar.
Bu değer gerçek hava sıcaklığı değildir ve o değerden farklıdır. Şöyle bir örnek konunun anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. Rüzgarsız sıcak havalarda insan sıcağı daha fazla hissederken, rüzgarlı havalarda aynı sıcaklık daha az hissedilmektedir. Bu olayın nedeni, rüzgarın soğutma etkisinden dolayı sıcaklığın insan tarafından daha az olarak algılanmasıdır.
[i]RÜZGAR YENİ (WIND SLEEVE)
Bezden yapılmış ince ucu kırpılmış koni şeklinde, ceket veya gömlek yenine benzeyen torba. Koninin geniş ucu, rüzgar yönünün ölçüleceği yerde, içerisine rahatça rüzgarın girebileceği şekilde dairesel şekilde bir aaaalle gerdirilmiş ve 360 derece dönebilecek şekilde bir direk üzerine monte edilmiştir.
Rüzgar estiği ve koninin geniş ağzından içeriye girdiği zaman koninin diğer dar olan ucundan çıkabilmek için koniyi şişirir ve rüzgarın estiği yöne doğru koniyi çevirir. Bu durumda koninin geniş ağzı rüzgarın geliş yönünü, dar ucu ise rüzgarın gidiş yönünü gösterir. Rüzgar konisi ve rüzgar çorabı ile eş anlamlıdır.
[i]RÜZGAR YÖN DEĞİŞİMİ/KIRILMA (SHIFT)
Rüzgar yönünün değişmesini belirtmek için kullanılan terim. Rüzgar ''veer'' yapıyor denilince rüzgar yönünün saat istikameti dönüş yönünde yön değiştirdiği, ''back'' denilince ise tam tersi yönde yön değiştirdiği anlaşılır.
[i]RÜZGAR YÖN KIRILMASI (WIND SHIFT)
Bir yerde, 15 dakikadan daha kısa bir süre içerisinde rüzgar yönünde görülen 45 derece veya daha fazla yön değişikliği için kullanılan terim. Bu tür rüzgar yön değişimleri, cephesel geçiş sırasında, katabatik rüzgarlarda, deniz melteminde veya oraj olayında görülmesine rağmen bazı yerlerde zaman zaman, zamana bağlı olarak veya gelişigüzel de oluşabilir.
[i]RÜZGAR YÖNÜ (DIRECTION OF THE WIND)
Rüzgarın esme yönünün pusuladaki karşılığı. Rüzgar yönü, saat yönünden başlamak üzere kuzeyden başlayarak söylenir. Örneğin doğu için 090 °, güney için 180 °, batı için 270 ° veya kuzey batılı rüzgar yönü için 315 ° gibi.
[i]RÜZGAR YÖNÜ (WIND DIRECTION)
Rüzgarın nereden geldiğini gösterir yön. Örneğin; Doğulu rüzgar, doğuya doğru değil, doğudan eser. Rüzgar yönü, gerçek kuzey yönüne veya pusuladaki 360 dereceye göre, en yakın 5 dereceler halinde pusuladaki temel 16 nokta ( Kuzey, kuzey-kuzeydoğu, kuzeydoğu, doğu...vs.) temel alınarak rapor edilir.
[i]RÜZGAR ZONU (WIND ZONE)
Kalıcı, hakim ve etken bir rüzgar sisteminin etkisi altında kalan coğrafi alan. Ticaret rüzgarları veya batılı rüzgar zonu gibi terimler bu hakim rüzgarların etkisinde kalan alanı belirtmek için kullanılmaktadır. Rüzgar zonu, dünya üzerindeki iklim kuşaklarının belirlenmesinde kullanılan önemli ip uçlarındandır.
[i]RÜZGARALTI DALGA (LEE WAVE)
Engebeli dağlık alanlarda, engebelerin kuytu taraflarında, hava parselinin engebeye uygun olarak aşağı ve yukarı doğru hareketi sonucunda oluşan dalgaya verilen isim.
Oluşum süreçleri dağ dalgaları oluşum süreçleri ile aynıdır. Rüzgar altı dalgaların oluşabilmesi için gerekli koşullar şunlardır
Aşağı ve yukarı seviyelerde az kararlı bir hava tabakası ile ortada karalı bir hava tabakası, tepelere çapraz olarak esen en az 15 Knotlık bir rüzgar ve karalı tabakanın üst seviyesine kadar rüzgar yönünün hemen hemen sabit olması.
[i]RÜZGAR-BAROMETRE TABLOSU (WIND-BAROMETER TABLE)
Rüzgarın yoğunluğuna ve değişen yönüne bağlı olarak, barometre salınımlarının gösterdiği hava değişimlerini belirlemede kullanılan tablo.
[i]RÜZGARIN GÖZÜ (EYE OF THE WIND)
Rüzgarın estiği yönü göstermekte kullanılan bir denizci terimi. Rüzgarın gözünde doğru rota vermek demek rüzgara doğru gitmek anlamındadır.
[i]RÜZGARIN GÜNLÜK DEĞİŞİMİ (DIURNAL VARIATION OF THE WIND)
Gün boyunca yeryüzünün güneşten gelen enerji ile ısınması sonucunda rüzgarın hem yönünde hem de hızında değişiklikler gerçekleşir.
Gün boyunca rüzgarın yön ve hızında gerçekleşen değişimler şöyle özetlenebilir: Yer rüzgarı güneşin doğmasıyla birlikte veer(saat yönünde dönüş) yapmaya başlar ve hızı artar. Gece ise işlem tersine döner; hız azalır ve rüzgar ''back'' (saat yönü tersinde dönüş) yapmaya başlar (Kuzey yarımküre ve kara için geçerlidir.).
Rüzgardaki yön değişimi heliotropik rüzgar kavramı ile açıklanır. Rüzgarın hızı ise yerin ısınması sonucu dikey faaliyetlere bağlıdır. Günlük değişimin en fazla olduğu dönem ısınmanın en fazla olduğu gün ortasıdır. Bu zamanda hem ısınma fazla hem de rüzgar hızı fazladır. Sabaha karşı, günün rüzgar açısından en sakin olduğu dönemdir.
[i]RÜZGARIN SAPMASI (DEFLECTION OF THE WIND)
Koriolis kuvvetinin etkisiyle, rüzgar yönünün, Kuzey yarımkürede sağ, Güney yarımkürede ise sol tarafa doğru yön değiştirmesi.
[i]RÜZGARLAR KULESİ (TOWER OF THE WINDS)
İ.Ö 100 Yılında yapılan ve hala ayakta kalan Atinadaki sekizgen şekilli ve her duvarında pusulanın sekiz ana ve ara yönünden esen rüzgarların adı ile değişik şekilleri olan taş yapı.
Boreas, Kaikias, Apeliotes, Euros, Notos, Lips, Zephyros ve Skiron Yunanca''''''''da değişik yönlerden esen rüzgarlara verilen isimlerdir. Bu kulede bir de rüzgar vanalarıyla çalışan saat vardır. Her yönüyle ilkel bir gözlemevini andıran bu kule hala eski görkemliliğini korumaktadır.
RÜZGARSIZ/SAKİN (LULL) [s]
Rüzgarsız hava. ''Sakin'' kelimesi ile eş anlamlıdır. Rüzgarın halihazır rüzgar ortalama değerinden daha aşağı değerde esmeye devam etmesi durumunda da aynı terim kullanılır
Yeryüzü ile ilişkili olarak, genellikle yatay olarak gelişen hava hareketi. Rüzgar dört değişik alanda ölçümlenir: Yön, hız, karakteri (hamlesi veya squallı) ve yön kırılması.
Yer rüzgarı, rüzgar gülü-oku ve anemometre ile ölçülürken yüksek seviye rüzgarları pilot balon, rawin ve uçak raporlarından belirlenmektedir. Meteorolojide, rüzgar yönü, coğrafi kuzeye göre rüzgarın estiği yöndür.
Yeryüzündeki basınç dağılımı ile doğrudan ilişkili olan yer rüzgarının hızında birim olarak; km/saat, metre/saniye, mil/saat, Knot ve feet/saniye kullanılır. Bunlar arasındaki ilişki şu şekilde kurulur:
1 km/saat = 0.278 m/sec. = 0.621 mil/saat = 0.540 Knot = 0.911 ft/sec.
Yer rüzgarı yerden 10 metre yükseklikteki rüzgar ölçümü ile belirlenir.
[i]RÜZGAR AÇISI (INCLINATION OF THE WIND)
Gözlem yapılan istasyonda gözlenen rüzgar yönü ile istasyondan geçen izobar arasındaki açı. Okyanuslar üzerinde bu açı karalara göre daha azdır ve 20-30 derece civarındadır.
Karalar üzerinde ise sürtünmeye ve yer şekillerine bağlı olarak bu değerlerin daha da üzerindedir. Sağlıklı yapılan bir harita analizinde bu açılara çok dikkat edilmesi gerekir.
[i]RÜZGAR ALAN TARAF (WINDWARD)
Yeryüzü şekilleri ile nesnelerin rüzgarın esme yönüne bakan tarafı. Herhangi kuzeyli bir rüzgarda, bir tepenin rüzgar alan tarafı o tepenin kuzey yamacı olacaktır.
[i]RÜZGAR BASINCI (WIND PRESSURE)
Hareket eden havanın çarptığı, karşılaştığı yüzeyler üzerinde yarattığı basınç. Hareket eden hava yani rüzgarın çarptığı cismin rüzgara bakan tarafında basınç artarken arka yani kuytu tarafında basınç azalır.
Rüzgar hızı ve rüzgarın çarptığı alan arttıkça yüzeye yapılan basınçta artacaktır. Bu terim hız basıncı olarak ta bilinir.
[i]RÜZGAR ÇORABI (WIND SOCK)
Bezden yapılmış ince ucu kırpılmış koni şeklinde çoraba benzer torba. Koninin geniş ucu, rüzgar yönünün ölçüleceği yerde, içerisine rahatça rüzgarın girebileceği şekilde dairesel şekilde bir aaaalle gerdirilmiş ve 360 derece dönebilecek şekilde bir direk üzerine monte edilmiştir.
Rüzgar estiği ve koninin geniş ağzından içeriye girdiği zaman koninin diğer dar olan ucundan çıkabilmek için koniyi şişirir ve rüzgarın estiği yöne doğru koniyi çevirir. Bu durumda koninin geniş ağzı rüzgarın geliş yönünü, dar ucu ise rüzgarın gidiş yönünü gösterir. Rüzgar konisi ve rüzgar yeni ile eş anlamlıdır.
[i]RÜZGAR DALGASI (WIND WAVE)
Su yüzeyinde rüzgarın hareketi ve etkisi sonucu oluşan, göl, deniz veya okyanus dalgası. Bu dalgalar rüzgarın esim etkisinden veya alanından yani feç sahasından ayrıldıktan sonra ölü dalga olarak isimlendirilir.
[i]RÜZGAR DEĞİŞİMİ (WIND SHEAR)
Mesafeyle rüzgar yön ve hızının değişim oranı. Dikey rüzgar değişimi, yükseklikle rüzgarın değişim oranı, yatay rüzgar değişimi ise yatay düzlemde rüzgar değişim oranıdır.
[i]RÜZGAR DOPPLER RADARI (PROFILER)
Atmosfer içerisinde 1500 feet ile 55000 feet arasındaki rüzgar hız ve yönünü ölçmeye yarayan Doppler radar türü.
[i]RÜZGAR ESME YÖNÜ (UPWIND)
Rüzgarın esme yönünü belirtmek için kullanılan terim. Aynı terim, bir nesnenin rüzgar alan tarafını belirtmek için de kullanılmaktadır. Kuytu teriminin zıt anlamlısıdır.
[i]RÜZGAR GÜLÜ (WIND ROSE)
Belirli bir alanda ve uzun bir dönemde, pusulanın 8 veya 16 ana yönlerinin her birinden esen rüzgar frekanslarını gösteren diyagram. Bu diyagram, bir daire ile daire etrafında, yönlere göre esen rüzgarların birikimleşmiş şeklinden oluşur.
Rüzgar gülü, yer rüzgarları ile diğer meteorolojik olaylar arasındaki ilişkiyi göstermek veya yüksek atmosferde seçilmiş seviyelerde rüzgar hız dağılışını ortaya koymak amacıyla kullanılır. Rüzgar gülünün herkes tarafından anlaşılabilecek şekilde temel amacı ise; bir yerin hakim rüzgarının hangi yönden olduğunun belirlenmesidir.
[i]RÜZGAR HIZI (WIND SPEED)
Birim zaman içinde havanın hareket oranı. Rüzgar hızı değişik yollarla ölçülebilir. Gözlemlerde, knot veya deniz mili kullanılır.
[i]RÜZGAR KIRAN (WIND-BREAK)
Kara ve demiryollarının sürülen kardan etkilenmemesi için yolların rüzgar tarafına, yoldan 15 metre uzaklığa çekilen 1.5 ile 3 metre yüksekliğindeki çit. Eğer kış şartları çetinse ve fazla kar yağışı ve sürülmesi oluyorsa o zaman 30ar metre aralıklarla üç veya dört ayrı çit çekilmek zorundadır.
Çekilen çitler rüzgar hızını kestiği için sürüklenen karlar çitin kuytu tarafında yığılır. Birçok ülkede yolların kenarlarına dikilen çalı ve ağaçlar doğal kar sürülmesini engelleyici çit olarak görev yapmaktadır. Kar çiti ile eş anlamlıdır.
[i]RÜZGAR KONİSİ (WIND CONE)
Değişik materyallerden yapılmış ince ucu kırpılmış koni. Koninin geniş ucu, rüzgar yönünün ölçüleceği yerde, içerisine rahatça rüzgarın girebileceği şekilde dairesel şekilde bir aaaalle gerdirilmiş ve 360 derece dönebilecek şekilde bir direk üzerine monte edilmiştir.
Rüzgar estiği ve koninin geniş ağzından içeriye girdiği zaman koninin diğer dar olan ucundan çıkabilmek için koniyi şişirir ve rüzgarın estiği yöne doğru koniyi çevirir. Bu durumda koninin geniş ağzı rüzgarın geliş yönünü, dar ucu ise rüzgarın gidiş yönünü gösterir. Rüzgar yeni ve rüzgar çorabı ile eş anlamlıdır.
[i]RÜZGAR KOROZYONU (WIND CORROSION)
Rüzgar tarafından yerden koparılarak sürüklenen toz ve kum gibi katı maddelerin yere çarpması veya yerde sürüklenmesi sonucunda yeryüzü kabuğu üzerinde oluşan aşınma.
[i]RÜZGAR OKU (VANE)
Rüzgarın hangi yönden estiğini belirlemek için kullanılan alet. Alet yere paralel olarak bir direk üzerine monte edilir. Rüzgara gelecek tarafı oka benzer. Diğer ucuna ise rüzgara karşı duyarlı olması için bir aaaal levha eklenmiştir.
[i]RÜZGAR OKU (WIND VANE)
Rüzgar yönünü göstermek için dizayn edilmiş alet. Hava veya rüzgar oku ile eş anlamlı olarak kullanılır.
[i]RÜZGAR SOĞUTMA ENDEKSİ (WIND CHILL INDEX)
Sıcaklığın insan vücudu üzerindeki etkisi ile rüzgarın genel ortama etkisinin dikkate alınmasıyla hesaplanan sıcaklık değeri. Rüzgar soğutma endeksi, vücudun ortalama ısı kaybı ile sıcaklığın nasıl hissedildiğini ortaya koyar.
Bu değer gerçek hava sıcaklığı değildir ve o değerden farklıdır. Şöyle bir örnek konunun anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. Rüzgarsız sıcak havalarda insan sıcağı daha fazla hissederken, rüzgarlı havalarda aynı sıcaklık daha az hissedilmektedir. Bu olayın nedeni, rüzgarın soğutma etkisinden dolayı sıcaklığın insan tarafından daha az olarak algılanmasıdır.
[i]RÜZGAR YENİ (WIND SLEEVE)
Bezden yapılmış ince ucu kırpılmış koni şeklinde, ceket veya gömlek yenine benzeyen torba. Koninin geniş ucu, rüzgar yönünün ölçüleceği yerde, içerisine rahatça rüzgarın girebileceği şekilde dairesel şekilde bir aaaalle gerdirilmiş ve 360 derece dönebilecek şekilde bir direk üzerine monte edilmiştir.
Rüzgar estiği ve koninin geniş ağzından içeriye girdiği zaman koninin diğer dar olan ucundan çıkabilmek için koniyi şişirir ve rüzgarın estiği yöne doğru koniyi çevirir. Bu durumda koninin geniş ağzı rüzgarın geliş yönünü, dar ucu ise rüzgarın gidiş yönünü gösterir. Rüzgar konisi ve rüzgar çorabı ile eş anlamlıdır.
[i]RÜZGAR YÖN DEĞİŞİMİ/KIRILMA (SHIFT)
Rüzgar yönünün değişmesini belirtmek için kullanılan terim. Rüzgar ''veer'' yapıyor denilince rüzgar yönünün saat istikameti dönüş yönünde yön değiştirdiği, ''back'' denilince ise tam tersi yönde yön değiştirdiği anlaşılır.
[i]RÜZGAR YÖN KIRILMASI (WIND SHIFT)
Bir yerde, 15 dakikadan daha kısa bir süre içerisinde rüzgar yönünde görülen 45 derece veya daha fazla yön değişikliği için kullanılan terim. Bu tür rüzgar yön değişimleri, cephesel geçiş sırasında, katabatik rüzgarlarda, deniz melteminde veya oraj olayında görülmesine rağmen bazı yerlerde zaman zaman, zamana bağlı olarak veya gelişigüzel de oluşabilir.
[i]RÜZGAR YÖNÜ (DIRECTION OF THE WIND)
Rüzgarın esme yönünün pusuladaki karşılığı. Rüzgar yönü, saat yönünden başlamak üzere kuzeyden başlayarak söylenir. Örneğin doğu için 090 °, güney için 180 °, batı için 270 ° veya kuzey batılı rüzgar yönü için 315 ° gibi.
[i]RÜZGAR YÖNÜ (WIND DIRECTION)
Rüzgarın nereden geldiğini gösterir yön. Örneğin; Doğulu rüzgar, doğuya doğru değil, doğudan eser. Rüzgar yönü, gerçek kuzey yönüne veya pusuladaki 360 dereceye göre, en yakın 5 dereceler halinde pusuladaki temel 16 nokta ( Kuzey, kuzey-kuzeydoğu, kuzeydoğu, doğu...vs.) temel alınarak rapor edilir.
[i]RÜZGAR ZONU (WIND ZONE)
Kalıcı, hakim ve etken bir rüzgar sisteminin etkisi altında kalan coğrafi alan. Ticaret rüzgarları veya batılı rüzgar zonu gibi terimler bu hakim rüzgarların etkisinde kalan alanı belirtmek için kullanılmaktadır. Rüzgar zonu, dünya üzerindeki iklim kuşaklarının belirlenmesinde kullanılan önemli ip uçlarındandır.
[i]RÜZGARALTI DALGA (LEE WAVE)
Engebeli dağlık alanlarda, engebelerin kuytu taraflarında, hava parselinin engebeye uygun olarak aşağı ve yukarı doğru hareketi sonucunda oluşan dalgaya verilen isim.
Oluşum süreçleri dağ dalgaları oluşum süreçleri ile aynıdır. Rüzgar altı dalgaların oluşabilmesi için gerekli koşullar şunlardır
Aşağı ve yukarı seviyelerde az kararlı bir hava tabakası ile ortada karalı bir hava tabakası, tepelere çapraz olarak esen en az 15 Knotlık bir rüzgar ve karalı tabakanın üst seviyesine kadar rüzgar yönünün hemen hemen sabit olması.
[i]RÜZGAR-BAROMETRE TABLOSU (WIND-BAROMETER TABLE)
Rüzgarın yoğunluğuna ve değişen yönüne bağlı olarak, barometre salınımlarının gösterdiği hava değişimlerini belirlemede kullanılan tablo.
[i]RÜZGARIN GÖZÜ (EYE OF THE WIND)
Rüzgarın estiği yönü göstermekte kullanılan bir denizci terimi. Rüzgarın gözünde doğru rota vermek demek rüzgara doğru gitmek anlamındadır.
[i]RÜZGARIN GÜNLÜK DEĞİŞİMİ (DIURNAL VARIATION OF THE WIND)
Gün boyunca yeryüzünün güneşten gelen enerji ile ısınması sonucunda rüzgarın hem yönünde hem de hızında değişiklikler gerçekleşir.
Gün boyunca rüzgarın yön ve hızında gerçekleşen değişimler şöyle özetlenebilir: Yer rüzgarı güneşin doğmasıyla birlikte veer(saat yönünde dönüş) yapmaya başlar ve hızı artar. Gece ise işlem tersine döner; hız azalır ve rüzgar ''back'' (saat yönü tersinde dönüş) yapmaya başlar (Kuzey yarımküre ve kara için geçerlidir.).
Rüzgardaki yön değişimi heliotropik rüzgar kavramı ile açıklanır. Rüzgarın hızı ise yerin ısınması sonucu dikey faaliyetlere bağlıdır. Günlük değişimin en fazla olduğu dönem ısınmanın en fazla olduğu gün ortasıdır. Bu zamanda hem ısınma fazla hem de rüzgar hızı fazladır. Sabaha karşı, günün rüzgar açısından en sakin olduğu dönemdir.
[i]RÜZGARIN SAPMASI (DEFLECTION OF THE WIND)
Koriolis kuvvetinin etkisiyle, rüzgar yönünün, Kuzey yarımkürede sağ, Güney yarımkürede ise sol tarafa doğru yön değiştirmesi.
[i]RÜZGARLAR KULESİ (TOWER OF THE WINDS)
İ.Ö 100 Yılında yapılan ve hala ayakta kalan Atinadaki sekizgen şekilli ve her duvarında pusulanın sekiz ana ve ara yönünden esen rüzgarların adı ile değişik şekilleri olan taş yapı.
Boreas, Kaikias, Apeliotes, Euros, Notos, Lips, Zephyros ve Skiron Yunanca''''''''da değişik yönlerden esen rüzgarlara verilen isimlerdir. Bu kulede bir de rüzgar vanalarıyla çalışan saat vardır. Her yönüyle ilkel bir gözlemevini andıran bu kule hala eski görkemliliğini korumaktadır.
RÜZGARSIZ/SAKİN (LULL) [s]
Rüzgarsız hava. ''Sakin'' kelimesi ile eş anlamlıdır. Rüzgarın halihazır rüzgar ortalama değerinden daha aşağı değerde esmeye devam etmesi durumunda da aynı terim kullanılır