Referanduma gerek kalmadı. Vekiller kararını verdi dokunulmazlıklar kalkıyor. Hangi milletvekilinin kaç fezlekesi var işte detaylar...
Hakkında dosya bulunan milletvekillerinin yasama dokunulmazlığının kaldırılmasının yolunu açan Anayasa değişikliği, siyasette yeni bir süreci başlatacak.
TBMM Genel Kurulunda, dokunulmazlıklarla ilgili Anayasa değişikliği teklifinin ikinci turu, "referandum" sınırını aşarak kabul edildi.
Cumhurbaşkanı, Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları, bir daha görüşülmek üzere TBMM'ye geri gönderebiliyor. Doğrudan veya Cumhurbaşkanı'nın iadesi üzerine, Meclis üye tamsayısının üçte iki çoğunluğuyla (367) kabul edilen Anayasa değişikliğine ilişkin kanun, Cumhurbaşkanı tarafından halkoyuna sunulabiliyor.
Halkoylamasına sunulmayan Anayasa değişikliğine ilişkin kanun veya ilgili maddeler Resmi Gazete'de yayımlandığında süreç de başlamış olacak.
- Dosyalar 15 günde gönderilecek
Anayasa değişikliği teklifinin TBMM'de kabul edildiği tarihte; soruşturmaya veya soruşturma ya da kovuşturma izni vermeye yetkili mercilerden, Cumhuriyet başsavcılıklarından ve mahkemelerden Adalet Bakanlığına, Başbakanlığa, TBMM Başkanlığına veya Anayasa ve Adalet Komisyonu üyelerinden kurulu Karma Komisyon Başkanlığına intikal etmiş, yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyaları bulunan milletvekilleri hakkında, bu dosyalar bakımından, Anayasanın "yasama dokunulmazlığı"nı düzenleyen 83. maddesinin, "Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz" hükmü uygulanmayacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde Anayasa ve Adalet Karma Komisyon Başkanlığında, TBMM Başkanlığında, Başbakanlıkta ve Adalet Bakanlığında bulunan yasama dokunulmazlığının kaldırılması istemi hakkındaki dosyalar, ilgili mercilere iade edilecek.
-Süreç nasıl işleyecek?
Milletvekillerinin yasama dokunulmazlığının kaldırılması, üyeliğinin düşmesi anlamına gelmiyor. Dokunulmazlıkların kaldırılması, hakkında suç isnadıyla dosya düzenlenen milletvekili için yargı yolunu açıyor.
Milletvekilliğinin kesin hüküm giyme veya kısıtlanma halinde düşmesi, bu husustaki kesin mahkeme kararının Genel Kurula bildirilmesiyle olacak. Kararın Genel Kurulda okunduğu anda milletvekilliği düşecek.
Kanun, vakit kaybetmeksizin onay için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a gönderilecek. Cumhurbaşkanı'nın kanunu 15 gün inceleme süresi bulunuyor.
-Kimleri kapsıyor?
Anayasa değişikliği, hakkında dosya bulunan milletvekillerini ilgilendiriyor. TBMM'de 682, Adalet Bakanlığında ise 105 olmak üzere toplam 787 dosya bulunuyor.
TBMM Anayasa ve Adalet Karma Komisyonunda halen 138 milletvekili hakkında 667 dokunulmazlık dosyası bulunuyor. Dosyası bulunan 138 milletvekilinin 27'si AK Parti, 51'i CHP, 50'si HDP, 9'u MHP milletvekili ve Ankara Bağımsız Milletvekili Aylin Nazlıaka.
Hakkında dosya bulunan milletvekillerinin dosya sayısı ve ve partileri şöyle:
Milletvekili dosya sayısı Partisi 1 Abdullah Zeydan 6 HDP 2 Adem GEVERİ 3 HDP 3 Ahmet YILDIRIM 3 HDP 4 Ali ATALAN 1 HDP 5 Alican ÖNLÜ 7 HDP 6 Altan Tan 15 HDP 7 Aycan İRMEZ 7 HDP 8 Ayhan BİLGEN 2 HDP 9 Ayşe ACAR BAŞARAN 14 HDP 10 Bedia ÖZGÖKÇE ERTAN 2 HDP 11 Behçet Yıldırım 4 HDP 12 Berdan ÖZTÜRK 4 HDP 13 Besime KONCA 4 HDP 14 Burcu Çelik Özkan 3 HDP 15 Çağlar Demirel 8 HDP 16 Dengir Mir Mehmet FIRAT 3 HDP 17 Diyaret TAŞDEMİR 5 HDP 18 Erol Dora 2 HDP 19 Ertuğrul Kürkcü 11 HDP 20 Faysal Sarıyıldız 12 HDP 21 Feleknas Uca 5 HDP 22 Ferhat ENCU 10 HDP 23 Figen Yüksekdağ Şenoğlu 21 HDP 24 Gülser Yıldırım 11 HDP 25 Hişyar ÖZSOY 2 HDP 26 Hüda KAYA 4 HDP 27 İbrahim Ayhan 6 HDP 28 İdris Baluken 17 HDP 29 İmam TAŞÇIER 27 HDP 30 Kadri YILDIRIM 4 HDP 31 Leyla BİRLİK 8 HDP 32 Leyla Zana 8 HDP 33 Lezgin Botan 5 HDP 34 Mehmet Ali ASLAN 6 HDP 35 Mehmet Emin ADIYAMAN 3 HDP 36 Meral DANIŞ BEŞTAŞ 4 HDP 37 Mithat SANCAR 2 HDP 38 Mizgin IRGAT 3 HDP 39 Nadir YILDIRIM 2 HDP 40 Nihat AKDOĞAN 9 HDP 41 Nursel Aydoğan 40 HDP 42 Osman BAYDEMİR 5 HDP 43 Pervin Buldan 49 HDP 44 Saadet Becerekli 3 HDP 45 Selahattin Demirtaş 77 HDP 46 Selma Irmak 16 HDP 47 Sırrı Süreyya Önder 10 HDP 48 Sibel YİĞİTALP 3 HDP 49 Tuğba Hezer Öztürk 8 HDP 50 Ziya PİR 3 HDP 51 Ahmet Haluk Koç 11 CHP 52 Ahmet Tuncay Özkan 2 CHP 53 Ali Haydar Hakverdi 1 CHP 54 Ali ÖZCAN 1 CHP 55 Atila SERTEL 1 CHP 56 Aykut Erdoğdu 6 CHP 57 Aytuğ Atıcı 5 CHP 58 Barış Yarkadaş 5 CHP 59 Bülent Tezcan 3 CHP 60 Cemal Okan Yüksel 2 CHP 61 Ceyhun İRGİL 1 CHP 62 Çetin Arık 2 CHP 63 Deniz Baykal 3 CHP 64 Durmuş Fikri SAĞLAR 8 CHP 65 Elif Doğan Türkmen 1 CHP 66 Emre Köprülü 2 CHP 67 Engin Özkoç 5 CHP 68 Eren Erdem 4 CHP 69 Faik Öztrak 1 CHP 70 Gürsel Tekin 6 CHP 71 Haluk Pekşen 2 CHP 72 Hayati Tekin 3 CHP 73 İlhan Cihaner 2 CHP 74 Kemal Kılıçdaroğlu 42 CHP 75 Levent Gök 1 CHP 76 Mahmut Tanal 5 CHP 77 Mehmet Akif Hamzaçebi 1 CHP 78 Mehmet GÖKER 1 CHP 79 Melike BASMACI 1 CHP 80 Metin Lütfi BAYDAR 2 CHP 81 Mevlüt Dudu 1 CHP 82 Muhammet Rıza Yalçınkaya 2 CHP 83 Muharrem İNCE 12 CHP 84 Musa ÇAM 3 CHP 85 Mustafa AKAYDIN 9 CHP 86 Mustafa Ali BALBAY 2 CHP 87 Mustafa Hüsnü BOZKURT 1 CHP 88 Mustafa Sezgin TANRIKULU 3 CHP 89 Namık HAVUTÇA 1 CHP 90 Necati YILMAZ 1 CHP 91 Niyazi Nefi KARA 2 CHP 92 Orhan SARIBAL 1 CHP 93 Özgür Özel 2 CHP 94 Özkan YALIM 1 CHP 95 Serdal KUYUCUOĞLU 1 CHP 96 Tanju ÖZCAN 4 CHP 97 Uğur BAYRAKTUTAN 1 CHP 98 Utku ÇAKIRÖZER 12 CHP 99 Ünal DEMİRTAŞ 1 CHP 100 Veli AĞBABA 5 CHP 101 Yaşar TÜZÜN 1 CHP 102 Ahmet Hamdi ÇAMLI 1 AK PARTİ 103 Ali AYDINLIOĞLU 1 AK PARTİ 104 Ayhan Sefer ÜSTÜN 1 AK PARTİ 105 Bülent TURAN 1 AK PARTİ 106 Erol KAYA 1 AK PARTİ 107 Feyzullah KIYIKLIK 2 AK PARTİ 108 Hacı Bayram TÜRKOĞLU 1 AK PARTİ 109 Hilmi BİLGİN 1 AK PARTİ 110 Hüseyin BÜRGE 1 AK PARTİ 111 İsmail AYDIN 1 AK PARTİ 112 İsmet YILMAZ 1 AK PARTİ 113 Mehmet Ali ŞAHİN 1 AK PARTİ 114 Mehmet METİNER 5 AK PARTİ 115 Metin KÜLÜNK 2 AK PARTİ 116 Mustafa ŞAHİN 1 AK PARTİ 117 Naci AĞBAL 1 AK PARTİ 118 Necdet ÜNÜVAR 4 AK PARTİ 119 Nihat ÖZTÜRK 1 AK PARTİ 120 Nihat ZEYBEKCİ 1 AK PARTİ 121 Suat ÖNAL 1 AK PARTİ 122 Şamil TAYYAR 10 AK PARTİ 123 Tülay KAYNARCA 1 AK PARTİ 124 Vedat DEMİRÖZ 1 AK PARTİ 125 Veysel EROĞLU 1 AK PARTİ 126 Yılmaz TUNÇ 1 AK PARTİ 127 Zeyid ASLAN 1 AK PARTİ 128 Ziya ALTUNYALDIZ 2 AK PARTİ 129 Ahmet Kenan TANRIKULU 1 MHP 130 Devlet BAHÇELİ 10 MHP 131 Edip Semih YALÇIN 1 MHP 132 Erkan AKÇAY 1 MHP 133 İsmail OK 1 MHP 134 Mehmet PARSAK 2 MHP 135 Oktay VURAL 1 MHP 136 Seyfettin YILMAZ 2 MHP 137 Yusuf HALAÇOĞLU 2 MHP 138 Aylin NAZLIAKA 5 BAĞIMSIZ