Tokat Genel Bilgiler
Tokat; Yeşilırmak havzasının bereketli toprakları üzerinde kurulmuş olmasının verdiği avantajla 6000 yıllık tarihi boyunca önemli bir ticaret ve kültür merkezi olmuş, 14 Devleti ve birçok beyliği içerisinde barındırmış, önemli bir Anadolu şehridir.
Hatti, Hitit, Frig, Roma, Bizans, Danişmendli, İlhanlı, Selçuklu ve Osmanlı Dönemine kadar gelişen süreç içerisinde tarihin her dönemine ait eserleri Tokat’ın her bölgesinde bulabilmek mümkündür. Bu yönüyle Tokat bir açık hava müzesi konumundadır.
Erbaa ilçesinde Antik Horoztepe yerleşimi, Hitit yerleşim yeri, Zile’de Maşathöyük Örenyeri, Sulusaray’da; Roma - Bizans Dönemlerinin izlerini taşıyan Sebastapolis, Merkez ilçede, tarihi Komana Şehri, yine Roma Döneminde yol güvenliği için kurulmuş olan Tokat Kalesi, aynı zamanda Danişmend Devletine başkentlik yapmış olan Niksar’da bulunan tarihi kale, Malazgirt sonrası yapılan en eski Türk Camisi Garipler Camii, Yağıbasan Medresesi, Gökmedrese, Yeşilırmak-Hıdırlık Köprüsü, 9 adet zaviye, Osmanlı Dönemine ait Alipaşa Camii ve Hamamı, Voyvoda Han (Taşhan), Deveciler Hanı,Arastalı Bedesten, 18.yüzyılaait bütün Anadolu’nun en görkemli tavan göbeğine sahip Latifoğlu KonağıMüze Evi ve Anadolu’nun en güzel ahşapMevlevihane’si, en güzel Saat Kulesi; Bey Sokağı, Bey Hamam Sokağı, Halit Sokağı ve Sulusokak’ ta bulunan sivil mimari örneği yapılarla; Türklerin Anadolu’ya gelişlerinden itibaren 900 yılda mimari adına ortaya koydukları önemli eserlerin kesintisiz olarak görülebileceği tek şehirdir TOKAT…
Evliya Çelebi'nin “ Alimler ve Şairler Şehri “ diye övdüğü, Mevlana’nın hayatının bir kısmını Tokat ‘ta geçirmekten bahtiyar olduğu,Şeyhülislam İbn-i Kemal gibi alimlerin Gazi Osman Paşa gibi komutanların,Zileli Talibi ve Ceyhuni gibi şairlerin yetiştiği, coğrafi konum itibariyle eşsiz doğal güzelliklere sahip, tarihle iç içe yaşayan bir şehirdir TOKAT.
Bakırcılık, Yazmacılık, Dokumacılık, Ahşap Oymacılığı, Kuyumculuk, Demircilik, Dericilik gibi bilinen el sanatlarının yanı sıra, Tokat ili Anadolu’da 20. yy.'a kadar devam eden dört önemli özgün seramik merkezinden biridir. (İznik, Kütahya, Çanakkale)
Çeşitli el sanatlarıyla otantik güzellikler sunan, kültüründeki çeşitliliği tarihi akıştan geçirerek farklı anlayışları bu coğrafyada özümsemiş folklor dokusuna sahip insanların yaşadığı bir şehirdir TOKAT.
Tokat'ın İlçeleri
ALMUS
Kuruluş Yılı :1954
Rakım :830 m
Yüzölçümü:269 km2
İl Merkezine Uzaklığı :35 km
Toplam Nüfus :29.802
İlçe Nüfus :5.315
Belediye Sayısı :11
Köy Sayısı :29


İLÇE TARİHİ

Eyalet 'i Rum'daki 15.asır kalelerinden bahsedilirken Tozanlı Nahiyesinde bir kale kaydı bulunmaktadır. Burasının Akarçay (Meğelli) Kasabası yaylasının üzerinde bulunan ve AKINCI KALESİ diye adlandırılan yer olması kuvvetle muhtemeldir.
Yukarıdaki kayıtlara göre Almus 'un bulunduğu mıntıka yani Tozanlı nın mevcudiyetini 1453'den öncelerine kadar götürmek mümkün olabilmekte, bundan öncelerine ait devirler hakkında kayda dayanan bilgimiz bulunmamaktadır.
Bugün ilçe hudutları dahilinde eski tarihe ışık tutacak kalıntıları bulmak zaman, zaman Merkez, Kasaba ve Köylerimizde topraktan pişmiş mezar lahitleri, küp kırıklarına rastlamak mümkün olmaktadır. Buna göre Almus ve civarının Bizans ve ondan öncesi Roma İmparatorluğu devirlerinde meskun bir alan olduğu söylenebilir.
Yerleşme alanlarının daha ziyade dere civarlarına veya tepelere dağıldığını kalıntıların buralarda bulunuşu teyit etmektedir.Almus' un Osmanlı İmparatorluğu devrinde mevcut 1772 kayıtlarına göre Tozanlı Nahiyesinden ayrı olarak GAVURNİ-KAFİRNİ adı ile anılan yer olduğu anlaşılmaktadır. Sonradan şimdiki ismini aldığı, başlangıçta köy ve nahiye iken idari taksimatta bucak merkezi olmuş 1/Mart/1954 yılında ALMUS İLÇESİ Kurulmuştur.

COĞRAFİ YAPI
Almus Orta Karadeniz Bölgesinde Tokat İline bağlı 35 Km mesafede bir ilçe olup,doğusunda Reşadiye İlçesi ve Sivas İli Hafik İlçesi,batısında Tokat İli, kuzeyinde Niksar İlçesi, güneyinde Sivas İli bulunmakta olup,Kuzey Yarım Küresinde, Enlemi:40 derece, 22 dakika, Boylamı:36 derece 55 dakikadır.Yüzölçümü 944,69 Km2 olup, 832 rakımlıdır.
Almus 'un iklimi, Karadeniz' in tesiri altında kalan sahalarla Orta Anadolu 'nun kara iklimi yanında geçiş teşkil eder. Yağış genellikle aylara dağılmıştır. Ortalama olarak yağış 54.42 mm.dir Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs aylarında maksimum dereceye yükselir. En az yağış düşen aylar Temmuz ve Ağustos' dur.

EKONOMİK YAPI
İlçenin deprem kuşağında olması ve halkın ekonomik sıkıntısı nedeni ile ilçede yapılaşma ahşap ve iki katlı olmaktadır. Son yıllarda betonarme binalar yapılmakta ise de istenilen düzeyde değildir.Ancak son yıllarda ilçemiz Merkez Belediye Başkanlığının öncülüğünde yaptırılan 1. ve 2. Etap TOKİ Konutları ilçedeki konut sıkıntısını büyük oranda çözmüştür.
İlçemizde büyük çaplı sanayi kuruluşu yoktur.İlçemizde faaliyet gösteren 2 un fabrikasında günlük işleme kapasitesi 55 ton civarındadır.

SOSYAL YAPI
İlçe halkının genelinin orta halli ve düşük gelir düzeyine sahip olması eğitimlerini de etkilemiştir. Halkın gelir düzeyinin düşük olması kişileri kısa zamanda para kazanabilecekleri mesleklere yönlendirmiştir.
İDARİ YAPI

İlçemizde 10 Kasaba, 29 Köy mevcuttur.

ARTOVA
Artova; Tokat İline bağlı bir bucak iken, Mart 1921 tarihinde Sulusaray mevkii İlçe Merkezi olmak üzere Mülki taksimatta yer almıştır. 1923 yılında meydana gelen depremden büyük zarar görünce, şu anda merkez ilçeye ağlı bucak olan Çamlıbel İlçe Merkezi yapılmış olup,01 Haziran 1944 tarihinde Artova İlçe Merkezi olmuştur
Bazı tarihi kaynaklar Artova İlçesinin kuruluşunun Yavuz Sultan Selim'in Çaldıran seferine dayandırmakta-dırlar Evliya Çelebi Seyahatnamesinde '..........Şimale doğru giderek Çamlıbel dağından,Sivas Eyaleti toprağında mahsulü çok,mamur ve müzeyyen kasaba misali köylerden geçtik. Arıkova (Artova) Kasabasına geldik. Oradan da yine şimale giderek Şeyh Nusrettin Tekkesine uğradık' kaydı bulunmaktadır.
Coğrafi Yapısı :
Artova İlçesi Tokat İline 38 Km. mesafededir. Enlemi 36 derece 30 dakika, boylamı 05 dakikadır. Yüzölçümü ise 493 Km2 olup, deniz seviyesinden yüksekliği 1170 Metredir. İklimi zamanla Karadeniz iklimi karekteri gösterse de genellikle bir kara iklimi hakimdir. İlçeye bağlı 27 köy genellikle düzenli bir biçimde belirli güzergahlarda gruplaşmıştır. İlçenin kuzeyinde 4 köy, Zile yolu istikametinde 11 köy,Güneydeki grup yolu üzerinde 7 köy, Yeşilyurt yolu istikametinde ise Kunduz ve Kunduzağılı köyleriyle, Çelikli beldesi bulunmaktadır. Buna ilaveten kunduz bağlantısı üzerinde 3 köy mevcuttur. Ulaşım imkanları yeterlidir. Araziler ve nüfusun yoğunluğu çekerek ırmağı vadisi ile Sivas-Samsun demir yolu üzerindedir.
İlçemizin kuzeyinde 20 km. uzunluğunda bir kara yolu ile Sivas- Tokat kara yoluna, Güneyindeki karayoluyla da Yeşilyurt ve Sulusaray ilçesine ulaşılır. Köy Hizmetleri sorumluluğunda Zile- Artova arası 60 km uzunluğunda asfalt yolla kaplıdır. Ayrıca Aşağıgüçlü,Sağlıca köyü ve Çelikli Kasabasına ilçe merkezi asfalt yollarla bağlantısı vardır
Sosyal Durum :
İlçemiz Nüfusunun çoğunluğu geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadır. İlçe halkının ekonomik düzeyinin zayıf olması sonucunda sosyal etkinliklerden mahrumdur. İlçe merkezinde 7 kahvehane, bir öğretmen evi 2 lokanta 1 pide salonu ve 1 çocuk parkı bulunmaktadır.
BAŞÇİFTLİK

Kuruluş Yılı :1991
Rakım :1425 m
Yüzölçümü :130 km2
İl Merkezine Uzaklığı :84 km
Toplam Nüfus :7.067
İlçe Nüfus :4.195
Belediye Sayısı :1
Köy Sayısı :6

İLÇE TARİHİ

Başçiftlik'in kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Yaklaşık 550 sene önce kurulduğu tahmin edilmektedir.Başçiftlik'in Niksar ilçesinin doğutarafında bulunan ve Ayvaz önü mevkiine yakın bir yerde kurulduğu(Bu günkü Çengelli köyü civarında ) ve bu günkü Başçiftlik'i yaylak olarak kullandıkları yönünde rivayetler vardır. Çevredeki bataklıkların , sivri sineklerin ve hastalıkların yüzünden halkın yaylak olarak kullandıkları bugünkü Başçiftlik'e göç ettikleri ve yerleşmeye karar verdikleri yönündeki bu rivayeti doğrulayan bir başka olay da Niksar'ın Ayvaz önü mevkiinde 'Başçiftlik Mezarlığı' diye anılan bir Mezarlığın yakın bir tarihe kadar var olması, Niksar'ın eski kayıtlarındaBaşçiftlikMezrası'ndanbahsedilmesidir. Evliya Çelebi de; Seyahatname'sinde Başçiftlik'le ilgili olarak ; Niksar'dan doğuya ormanları aşarak altı saatte Başçiftlik'e geldiğini,burada Sivas eyaletinin tamam olup,Erzurum Eyaletinin başladığını,eyalet sınırında Vezirin Erzurum'dan gelen büyük bir heyetin karşıladığını,207 kurban kesildiğini,buradan da Erzurum Eyaletine bağlı 150 akçelik İskefsür kazasına gittiğini ,Başçiftlik'in 200 haneli büyük bir köy olduğundan bahsetmektedir.

EKONOMİK YAPI
İlçemiz ekonomisi % 5 nispetin de halıcılığa %95 nispetinde çiftçilik ve hayvancılığa dayanmaktadır. 1971 yılında gerçekleştirilen halıcılık çalışmaları büyük bir ivme kazanarak çevreye dağılmış hatta ilçemize yakın vilayetlere ve bölgelere dağılmış büyük bir iktisadi potansiyel oluşturmuştur. İlçemizdeki halıcılığın hızı 1990 Körfez krizinden sonra gerilemiştir.İlçemizde daha önceki yıllarda ekonomi % 75 halıcılığa dayalı iken bugün % 5 seviyelerine gerilemiş, buna paralel olarak da İlçemiz ekonomisi zayıflamıştır. Önceki yıllarda ilçemiz merkez ve bağlılarında 2000 olan tezgah sayısı bugün 10 civarlarına inmiştir. Dolaysıyla halı üretimi de bitme noktasına gelmiştir.
İlçemiz halıcılığının başlaması ile birlikte geçim düzeyi çok fakir olan halk fakirlikten ve gurbet elde çalışmaktan kurtulmuş özellikle 1975-1982 yılları arasına isabet eden zaman içerisinde maddi ve sosyal yönden çok gelişme kaydetmiştir. İlçemiz merkezindeki betonarma yapılaşma bu yıllarda gerçekleşmiştir. Halkımız beyaz eşya ve televizyonla bu yıllarda tanışmıştır. Halıcılık sayesinde para kazanan halk, yavaş yavaş dışarıya açılmış ve sosyal yaşam düzeyini yükseltmiştir. Bu yükseliş ilçe merkezi olana kadar devam etmiş ve ilçe olmanın alt yapısını hazırlamıştır. Halıcılıkla ilgili olarak 1985 yılından itibaren 5 tane 'Halı Festivali' düzenlenmiştir. Başçiftlik bu festivaller sayesinde çevrede kendini tanıtmış ve Başçiftlik'in ilçe merkezine dönüşmesinde etken olmuştur. İlçemizin faaliyete geçtiği ve resmi açılışının yapıldığı 1992 Ekim ayından bu zamana kadar geçen süre içerisinde resmi kurumların açılışı sağlanmıştır. Ancak bu durum ilçemizdeki nüfus hareketinin durmasına yetmemiştir. İlçemiz özellikle son yıllarda işsizlik nedeniyle çok göç vermiştir. Bu da ilçemizi olumsuz yönde etkilemektedir.

SOSYAL YAPI
İlçemizde sanayi sektörü bulunmadığı için halkın çalışan kesimi tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır.İş ve istihdam alanı olmadığından genç nüfus büyük kentlere göç etmekte ve ilçe de yaşayan nüfus her geçen gün azalmaktadır.Kalan nüfus genelde yaşlı ve kadın nüfustur.Önümüzdeki yıllarda istihdama yönelik çalışma yapılamayıp aynı hız ile göç devam ederse, on yıla kadar, bugün yaşayan nüfusun, yarısına düşeceği tahmin edilmektedir.
İDARİ YAPI
İlçemiz 20 Mayıs 1990 gün 20523 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3644 Sayılı Kanunla kurulmuş olup, ilçemiz 1 kasaba ve 6 köyden oluşmaktadır.İlçe merkezinde 6 mahalle bulunmaktadır.
ERBAA
Kuruluş Yılı :1872
Rakım:240 m
Yüzölçümü :1111 km2
İl Merkezine Uzaklığı :85 km
Toplam Nüfus :95.582
İlçe Nüfus:60.201
Belediye Sayısı :7
Köy Sayısı:72

İLÇE TARİHİ

Osmanlı arşivlerinde bulunan tarihi vesikalara göre, daha 18. Yüzyılın başlarından itibaren KAZA-İ ERBAA' dan söz edilmektedir. Ancak sözü edilen Kaza-i Erbaa, Sonusa, Karayaka, Taşabat ve Erek adlı dört nahiyenin meydana getirdiği bir idari yapılanmadır. Bu dört nahiyeden biri olan Erek nahiyesinin zamanla büyüyerek gelişmesi, diğer nahiyelerin yanında kendisine müstesna bir yer kazandırmıştır. Nitekim Erek nahiyesi zamanın devlet idaresinde 1872 yılında Amasya sancağına bağlı bir kaza (ilçe) olarak teşkilatlandırılmış, daha önce nahiyenin genel adı olan Erbaa adı da yeni kazanın-ilçenin adı olmuştur. Böylece 1872 yılında tesis bulunan Erbaa Kaymakamlığı, 1892 yılında Tokat'a bağlanmıştır.

COĞRAFİ YAPI

Erbaa İlçesi Orta Karadeniz bölgesinde Tokat iline bağlı olup, Kelkit ve Tozanlı çaylarının birleşerek Yeşilırmak (İris) adını aldığını yerde bereketli topraklar üzerinde kurulmuş şirin bir ilçemizdir. İlçe toprakları, kısmen Tozanlı çayı olmak üzere özellikle Kelkit Irmağı boyundaki bir ova ile bunu çevreleyen dağlık yerleri içine alan 1111 Kilometrekarelik yüzölçümüne sahiptir.
Kuzeyden Samsun'un Çarşamba ilçesi ile Ordu ilinin Akkuş ilçesi, batıdan Amasya'nın Taşova ilçesi, doğudan Tokat'ın Niksar ilçesi, güneyden Tokat merkez ve güneybatıdan Turhal ilçesi ile çevrilidir. ilçenin üzerinde bulunduğu ovanın kuzeyinde; Canik dağı içerisinde değerlendirilen Karınca dağı, güneyinde Sakarat ve Boğalı dağları, doğu ve batısında da bu dağların uzantıları yer almaktadır.

EKONOMİK YAPI
Erbaa Tokat'ın en zengin ilçelerinden biridir. İlçe Ekonomisi geniş ölçüde tarım ve sanayiye dayalıdır. Mikro Klima özelliğine sahip İlçemizde, iklimin uygunluğu dolayısıyla narenciye dışında hemen hemen tüm ürünler yetişebilmektedir.
Bunlardan başlıcaları; Hububat, Endüstri bitkileri, yem bitkileri, meyve ve sebze ürünleridir. Son yıllarda bağcılık, fındık ve kivi yetiştiriciliğinde gelişmeler olmaktadır.
Örtü altı sebze yetiştiriciliği ve kesme çiçek yetiştiriciliği ile beraber, sırık domates yetiştiriciliği önemli bir gelir kaynağı oluşturmaktadır.
Yüksek yerleşime sahip köylerimizde ise; besi hayvancılığı, süt inekçiliği ve arıcılık önemli yer tutmaktadır. Gökal Beldesi ve civar köylerde de fındık ve çilek üretimi her geçen gün artmaktadır.
Erbaa'da bulunan mevcut sanayi sektörüne dikkat edildiğinde ise tekstil, toprak ve orman sanayinin ağırlığı açıkça görülür. Önceleri istihdamda lokomotif görevini üstlenen toprak sanayi son yıllarda yerini tekstil sanayisine bırakmıştır. Erbaa 1950'den başlamak suretiyle ve bilhassa 1990'lardan itibaren sanayi alanında yaşadığı hızlı gelişim Erbaa'nın ekonomik değerleri bakımından tarımsal ekonomi ile denge sağlamış ve bu gelişim tarımsal ekonomiyi geride bırakacağı öngörülmektedir.

SOSYAL YAPI
İlçemizde Yunus Emre Kültür ve Sanat Merkezi Bulunmaktadır. Bu merkezin amacı sanat ve kültürümüzün gelişimini sağlamak çağdaş ve geleneksel kültürümüzün ürünlerini araştırmak arşivlemek milletimizin tanıması yararına sunmaktır. Erbaa Halkına her yaş seviyesinde müzik resim tiyatro ve el sanatları gibi vb. Alanlarda kurslar düzenlenir. Bu merkezde sergi salonu kütüphane, sinema salonları ve satış reyonları bulunur. Her yıl Temmuz ayında düzenlenen yayla şenlikleri kapsamında sergiler, konserler, şenlik ve yarışmalar gibi etkinlikler olmaktadır.
Erbaa'da ramazan geceleri Belediyemizin geleneksel olarak düzenlediği ramazan etkinliklerinde ortaoyunu, ateşbaz ve ilizyon gösterileri Erbaa Cumhuriyet meydanında sahnelenmektedir.
İlçemizin güneydoğusunda toplumun doğayla iç içe yaşabileceği ve dayanışmayı arttıracağı, vatandaşlarımızın bol oksijenli bir hava teneffüs edebilecekleri çam ağaçlarıyla kaplı alanda mesire yeri olup, içinde tenis kortu, olimpik yüzme havuzu, huzurevi ve aşevi tesisleri olan güzide bir mekândır.
Çamlık aile mesire yeri önceden planlanmamış bir semaver ya da mangal keyfinin kilometrelerce yol gitmeye gerek kalmadan yapılabildiği bir mekândır.Ayrıca İlçemize 2013 yılının sonuna kadar bitmesi planlanan yeni bir kültür merkezi yapılmakta olup içerisinde sinema salonları, toplantı salonları ve kafeterya bulunmaktadır.

İDARİ YAPI
Erbaa ilçesinde; 1 Merkez, 7 Belde Belediyesi, 70 Köy ve 97 Mezra bulunmaktadır.Merkez Belediyesi 25, beldeler ise 30 mahalleden oluşmaktadır.İlçede toplam 125 köy ve mahalle bulunmaktadır.
NİKSAR
Kuruluş Yılı :1861
Rakım:350 m
Yüzölçümü:955 km2
İl Merkezine Uzaklığı:56 km
Toplam Nüfus :63.724
İlçe Nüfus:32.692
Belediye Sayısı :8
Köy Sayısı:82


İLÇE TARİHİ
Niksar şehri, Pontus Krallığı döneminde Kaberia (Cabira) adıyla anılmış ve Kral Mithridates'in müstahkem başşehirlerinden biri olarak zikredilmiştir. Romalılar zamanında General Pompeus (MÖ 64) şehri yeniden inşa ederek adını 'Diospolis' koymuştur. MÖ 8'de Roma İmparatoru Augustos şerefine Sebaste, İmparator Tiberius (14-37) zamanında ise Neocaeserea (Neokaiseria) adı verilmiştir.
'Danişment' lakabıyla şöhret kazanan Gümüştekin Ahmet Gazi, önce Sivas'ı, daha sonra da Yeşilırmak havzasını fethederek 'Danişmentli' devletini kurmuştur. Melik Danişment Gümüştekin Ahmet Gazi, Niksar'ı fethedince, burayı devletin başkenti yapmıştır.
Niksar, Danişmentliler döneminde yapılan Yağıbasan Medresesi, Danişment Gazi Vakfı, Ulu Cami ve daha birçok eser ile bir ilim ve kültür merkezi haline gelmiştir. Bu nedenle kentin Türkleşmesi ve İslâmlaşması çok erken sayılacak tarihlerde gerçekleşmiştir.
Türklerin Niksar'ı almasıyla birlikte, şehrin adına 'iyi hisar' anlamındaki 'Nik-hisar' adı verilmiş, daha sonra söylenişte kısalarak, 'Niksar' şeklini almıştır.
1840 yılında Sivas vilayetinin Tokat sancağına bağlı bir ilçe durumuna getirilmiş olup, 1861 yılında Kaymakamlık kimliği kazanmıştır.

COĞRAFİ YAPI
Niksar Canik Dağları'nın Kelkit Vadisine bakan güney eteklerinde; Çanakçı ve Maduru Dereleri ve etrafındaki tepeler üzerinde; doğu-batı doğrultusunda kurulmuştur.
Niksar güneydoğuda Başçiftlik, doğuda Reşadiye, güneyde Almus, güneybatıda Tokat merkez ilçe, kuzeybatıda Erbaa, kuzeyde ve kuzeydoğuda Ordu iline bağlı Akkuş,Korgan ve Aybastı ilçeleri ile komşudur. Yüzölçümü 955 km2' dir.
Niksar ovası kuzeyde Canik ve güneyde Sakarat dağları ile kuşatılmıştır. Kuzeyde en yüksek noktalar Gölağa Tepesi (1502 m), Keltepe (1794 m) ve Somunbaba Tepesi (1780 m)'dir. Güneyde Dönek Dağı kütlesi yer almaktadır.(1820 m)
Tektonik açıdan Türkiye'nin en aktif fay hatlarından Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer alması Niksar şehrinde deprem riskini hep gündemde tutmuş, kent önemli depremler yaşamış ve birçok kez yıkılmıştır. Son iki bin yıl içerisinde Niksar şehri 14 önemli deprem yaşamıştır. 1498 tarihli depreme 'Küçük Kıyamet' denilmiştir. 1688'de yaşanan depremin Niksar'da pirinç tarlalarında çalışanları dağıttığı belirtilmektedir. 1939 Erzincan ve 1942 Erbaa-Niksar depremlerinin yol açtığı büyük yıkım ise hala yöre halkının hafızalarındadır.
Niksar'da Karadeniz İklimi ile İç Anadolu karasal iklimi arasında bir geçiş iklimi görülür.
Tarım arazisi bakımından elverişli bir ovaya sahip olan ilçenin %49'u orman ve fundalıklarla, %6'sı çayır ve meralarla kaplıdır. İlçe topraklarının%32'si ekilip dikilirken%13'ü ise kullanıma elverişli değildir. Kelkit Ovası'nın genel alanı 10.371 hektardır. Bu alanın 8.000 hektarlık bölümünde tarımsal çalışmalar yoğundur. DSİ tarafından 5.900 hektarlık kısmı sulamaya uygun hale getirilmiştir.

EKONOMİK YAPI
Niksarekonomisi geniş ölçüde tarıma dayalıdır.Ekonomisinin temelini detarım ve orman ürünlerine dayalı sanayi kuruluşları teşkil etmektedir.
Niksar'da Ticaret ve Sanayi Odasına kayıtlı 592 tüccar bulunmaktadır.Kayıtlı üyelerin 262'si tüzel kişilik 330'u da gerçek kişiliktir.
İlçede 84 adet Anonim şirket, 176 adet limited şirket bulunmaktadır.
İlçemizde 7 adet sulama kooperatifi ve 3 adet tarımsal kalkınma kooperarifi mevcut olup toplam 753 çiftçiye hizmet vermektedir.Büyükbaş, küçükbaş, tek tırnaklı, kümes hatvancılığı ve arıcılık yapılmaktadır.
657 kişiden oluşan Niksar Süt Üreticileri, 16 kişiden oluşan Niksar Sebze Üreticileri ve Kanola Üreticileri Birlikleri kurulmuştur.Son olarak da 2009 yılı içerisinde 38 kurucu üye ile Organik Meyve Üreticileri Birliği kurulmuştur.Niksar Ovası'nın sulamasında hizmet veren Kelkit, Ayaz ve Boğazbaşı Sulama Birliği olmak üzere 3 adet sulama birliği bulunmkatadır.

SOSYAL YAPI
İlçemizde Türk, Kürt, Arnavut, Çerkez, Muhacir, Romen, halkları olmak üzere çeşitli kesim insanlar yaşamaktadır.
İDARİ YAPI
Niksar, sosyo ekonomik özelliğinden dolayı 1840 yılında Sivas vilayetinin Tokat sancağına bağlı ilçe merkezi durumuna getirilmiş, 1861 yılında resmen Kaymakamlık kimliğini kazanmıştır.Biri merkez olmak üzere 9 adet belediyesi, 83 adet köyü bulunmaktadır.
PAZAR
Kuruluş Yılı :1987
Rakım:570 m
Yüzölçümü :276 km2
İl Merkezine Uzaklığı:25 km
Toplam Nüfus :15.426
İlçe Nüfus :4.979
Belediye Sayısı :2
Köy Sayısı:15

İLÇE TARİHİ
Antik dönemde Kazovanın ismi DAZİMON, DAZİMONTİS'dir.Yeşilırmağın adı İRİS, Pazar Adasının adı CELLARİON, Erkiletin adı ise ARCHALİS'dir.Pazar sonraları Türklerin eline geçince KAZABAD, KAZOVA, AYNA PAZARI, AYNALI PAZAR, EĞRİŞEHİR, AVNİBEY PAZARI, AYAN PAZARI gibi isimlerle de anılmıştır.1880 yılında Pazar kaza iken nahiye oldu, nahiye olmadan Kazova kazası diye tanınıyordu.
COĞRAFİ YAPI
Pazar İlçesi 40 derece 18 dakika enleminin ve 35 derece 06 dakika boylamının kesiştiği yerdedir.Tokat-Turhal karayolunundan 5 km içeride ve Tokat'tan 25 km uzaklıktadır.İlçenin yüzölçimü 276 km2 dir.İlçe merkezi 570 m rakımındadır.İlçenin kuzeyinde Turhal İlçesi,Güneyinde Artova İlçesi, Batısında Turhal ve Zile ilçeleri, Doğusunda ise Tokat ili yer almaktadır.ilçenin güneyinde Artova ilçesiyle sınırı dağlık bir bölgedir.Kuzeyi ise Yeşilırmak ve Kazova ile çevrilidir.İlçe köylerinin 6 adeti dağlık, kıraç ve ormanlık arazide, 9 adeti ise ovadadır.
EKONOMİK YAPI
İlçemizin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır.Pazar ilçesinde sanayi gelişmemiştir.Bölgemizde genelde tarıma dayalı sanayi gelişmiştir.Bunlar:
2 adet un fabrikası, 1 adet domates kurutma, 1 adet yumurta tavulçuluğu işletmesi, 1 adet mısır kurutma bulunmaktadır.Bunun yanında tarımsal alet ve makinelerin tamir ve servis ihtiyaçlarını gören küçük işletmeler bulunmaktadır.

SOSYAL YAPI
İlçe Merkezinde konut sorunu bulunmakta, halk şimdiye kadar kendi oturacağı konuttan başka kiralık konut yapmamıştır.Faaliyete geçen dairelerin bir kısmı Tokat ve Turhal'a gidiş-geliş yapmaktadırlar.Yakın zamanda bir yapı kooperatifi kurulmuş, ancak faal değildir.
İlçede vatandaşın boş zamanlarını değerlendirelebileceği eğlence yerlerinin bulunmaması nedeni ile halkın tek eğlencesi televizyon olmakta ve özellikle kış aylarında vatandaş kahvehanelerde vakit geçirmektedir.

İDARİ YAPI
İlçemizde (2) kasaba, (15) köy bulunmaktadır.İlçe merkezinden başka (2) kasaba Beledeiye teşkilatı kuruluşu mevcut olup, halen faaliyetini sürdürmektedir.İlçe merkezi (2) mahalleden (6) mahalleye ayrılmıştır.Bu mahallelerde bulunan meskenlerin çoğu ahşap ve iyi durumda değildir.İlçemizde genel olarak tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları faaliyetlerini sürdürmekte olup, Adliye Teşkilatı 2004 yılında kapatılmıştır.
REŞADİYE
Kuruluş Yılı :1906
Rakım :
Yüzölçümü :1162 km2
İl Merkezine Uzaklığı :90 km
Toplam Nüfus :42.365
İlçe Nüfus:8.835
Belediye Sayısı:14
Köy Sayısı :65

İLÇE TARİHİ
Reşadiye, 1906 yılında Sivas Valisi Reşit Akif Paşa'nın talimatı ile kurulmuştur. 1500'lü yıllardan 1900'lü yılların başına kadarki tarihi kayıtlarda, Erzurum Vilayetinin Şarki Karahisar sancağına bağlı, İskefsir nahiyesi olarak geçen Reşadiye'nin eski kuruluş merkezi bugün de tam olarak tespit edilememiştir. Reşadiyeli Prof. Dr. Ali Rıza ATASOY' un bu konuda yaptığı araştırmalara göre, eskiilçe merkezinin İskefsir kalesi denilen, Uluköy ve Keçiköy başındaki tepede Kaledüzü mevkiinde olduğu sanılmaktadır. 1664 yılında Erzurum'a bağlı iken daha sonraları Sivas Vilayetine bağlanan İskefsir, 1906 yılında bugünkü yerindeilçe olarak kurulmuş ve İskefsir olan adı, Sultan Mehmet Reşat adına ithafen Reşadiye olarak değiştirilmiştir. Cumhuriyetten sonra Tokat vilayetine bağlanmıştır.
COĞRAFİ YAPI
Reşadiye Karadeniz Bölgesinin Orta Karadeniz bölümünde yer almaktadır. İlçenin kuzeyinde Başçiftlik, Aybastı ve Gölköy, kuzeydoğusunda Mesudiye, güneyinde Almus ve Doğanşar, doğusunda Koyulhisar, batısında Niksar ilçesi ile sınırları vardır.
Reşadiye Karadeniz iklimi ile İç Anadolu ikliminin müşterek özelliklerini taşımaktadır. Yazları sıcak ve kurak, İlkbahar ve kış aylarında bol yağışlı geçmektedir.
Kuzeyinde Canik dağları uzantısı bulunup bu dağların yüksek kesimlerinde otlakıyerler ve büyük yaylalar mevcuttur. İlçenin en yüksek yerleri Çamlıkaya köyü hudutlarındaki Erdem Kırı (2183 metre) , Çal Dağı, Dönek Dağı, Dumanlı Dağları ile Hacıbaba ile Bayramaltı Yaylarıdır. İlçemizde Zinav ve Göllüköy gölü adında iki adet göl bulunmaktadır. Zinav gölü 348.514 m2 alana sahip, etrafı ormanla çevrili, dinlenme ve mesire yeri olarak kullanılmaktadır. Göllüköy gölü ise daha küçük bir göl olup 147.486 m2 alana sahiptir.
İlçenin en önemli akarsu kaynağı Kelkit çayı ve Tozanlı bölgesinden geçmekte olan Yeşilırmağın ana kaynağı Tozanlı çayıdır.

EKONOMİK YAPI
İlçemizde 457 basit usul, 296 gerçek usul, 57 kurumlar, 11 kooperatif, 375 ***rimenkul, 4504 MTV olmak üzere toplam 5682 adet vergi mükellefi olup, Malmüdürlüğünce 31.03.2012 tarihi itibari ile 4.341,647,39 TL vergi ve diğer gelirler tahsil edilmiş ve bütçe giderleri olarak 22.769.225,72 TL harcama yapılmıştır. Malmüdürlüğü tarafından 601 kamu görevlisinin maaş işlemleri yerine getirilmektedir.
Ayrıca 2022 sayılı kanun kapsamında 31.03.2012 tarihi itibari ile 42 vatandaşımıza yaşlılık ve 17 vatandaşımıza özürlü aylığı bağlanmıştır.
İlçede tek Ziraat Bankası hizmet vermekte iken 27.06.2011 tarihinde Halk Bankası Reşadiye Şubesinin açılması ile iki adet banka şubesi hizmet vermektedir.

SOSYAL YAPI
Reşadiye İlçesi Kelkit vadisi üzerinde dar bir alana kurulmuştur. 1939 depreminden sonra ahşap olarak yapılan binalar sonraki yıllarda betonarme karkas şekline dönüşmüştür.İlçe merkezi ve köylerinde sosyal yaşam genellikle sadedir. Sosyal bir olgu olan düğünler törelere uygun olarak yapılmaktadır. Bayramlar, düğünler, cenazeler ve ortaklaşa yapılan işler halkı birbirine kaynaştırmaktadır. Halk genelde tatil günlerinde dinlenmek amacıyla mesire yerleri olan Zinav gölü'ne, Kuzbağı beldesine bağlı Çitlice ve Cimitekke beldesine ait Cinban yaylasına gitmektedir.
İlçede ikamet eden halk genelde köyleri ile bağlantılı olduklarından yaz aylarında bağ ve bahçeleri ile tarlalarında çalışmak üzere köylerine dönmektedirler. İlçede sosyal yaşantıya cevap verebilecek sinema, tiyatro vb. gibi sosyal mekânlar bulunmamaktadır.

İDARİ YAPI
Reşadiye İlçesi 1906 yılında Sivas Valisi Reşit Akif Paşa 'nın talimatı ile Sultan Mehmet Reşat adına ithafen Reşadiye adı ile kurulmuştur. Sivas vilayetine bağlı ilçe Cumhuriyetten sonraki idari taksimatta Tokat vilayetine bağlanmıştır.
Reşadiye İlçesine bağlı merkez belediyesi ve 13 belde belediyesi olmak üzere 14 belediye, 65 köy, 61 mahalle ve 77 mezrası vardır.

SULUSARAY

Kuruluş Yılı:1990
Rakım:1222 m
Yüzölçümü :260 km2
İl Merkezine Uzaklığı :69 km
Toplam Nüfus:8.838
İlçe Nüfus :3.374
Belediye Sayısı :2
Köy Sayısı :14

İLÇE TARİHİ

Sulusaray (Sebastopolis) Tokat il merkezine 69 km, Artova İlçe merkezine 30 km, Yeşilyurt İlçe merkezine 11 km. uzaklıkta, 20 Mayıs 1990 tarihinde Yeni İlçe olmuş yerleşim yeridir. İlçe etrafı dağlarla çevrili bir ova üzerinde, Çekerek ırmağı kenarındadır.
Antik Sebastopolis kentinin kuruluşu henüz kesin olarak bilinmemektedir. Bazı kaynaklarda M.Ö.1. yüzyılda kurulmuş olduğu kayıt edilmektedir. Roma İmparatoru Trajan zamanında (M.S. 98-117) Pontus Galaticus'la, Polemoniacus eyaletlerinden ayrılarak Capadokia eyaletine dahil edilmiştir. Bu konudaki kitabe Capadokia Valisi Arrian adına şehrin ileri gelenleri ve halkı tarafından dikilmiştir.
Sebastopolis kelime olarak Yunancadır. Sebasto;büyük,azametli; polis; şehir anlamında olup, Büyük azametli şehir demektir.Bazı kaynaklarda Heraclepolis olarak geçmektedir ki bu konuda şehrin kuzeyindeki Çekerek Irmağı üzerinde kurulu köprüde bir kitabe yer almakta olduğu belirtilmektedir. Heraclepolis, Herakles şehri anlamına gelmektedir. Heracles Yunan ve Roma mitolojisinde gücü kuvveti simgeleyen yarı tanrı bir varlıktır. Bu anlamı ile Sebastopolis ile aynı manayı ifade eder.

COĞRAFİ YAPI
Sulusaray ilçesi Orta Karadeniz Bölgesi içerisinde bulunan Tokat Vilayetine bağlı bir ilçedir. Doğusunda Yeşilyurt ilçesi - Batısında Yozgat ili Kadı şehri ilçesi- Güneyinde Sivas ili Yıldızeli ilçesi - Kuzeyinde Artova ilçesi toprakları ile sınır komşudur. İlçemiz Sulusaray ekvator olarak 40 derece enlem 36 derece boylam paralellerindedir. Nüfusu 2012 genel nüfus sayımına göre 3.374'dür. Tokat il merkezine uzaklığı 69 km. dir. En yakın ilçe Yeşilyurt ilçesi olup, uzaklığı ise 11 km.dir.
EKONOMİK YAPI
İlçemizin ekonomik olarak geçim kaynağı tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Genel olarak büyükbaş hayvancılığın yağıldığı ilçemizde az da olsa küçükbaş hayvancılığı da yapılmaktadır. Tarımda ise genel olarak pancar ve fiğ ekimi yapılmaktadır. İlçemizde en yaygın yapılan pancar ekimidir. İlçemizde yaşayan insanların gelir düzeyi çoğunlukla dar kesimli kişilerden oluşmaktadır.
SOSYAL YAPI
İlçemizde konut problemi had safhadadır. Modern ve betonarme yapılar yok denecek kadar azdır. Türkiye ortalamasının henüz çok gerisinde seyretmektedir. İlçemizde toplum hayatını etkileyen temel öğelerden birincisi coğrafi konum ve alt yapı hizmetlerinin gelişmemiş olması, ikincisi de toplumun eğitim düzeyinin düşük olması, üçüncüsü ise, yöre halkının fakir olması,toprağın verimsizliği,iş sahalarının azlığı coğrafi konum açısından ilerlemeyi büyük bir şekilde etkilemektedir.İlçemizin küçük ve gelişmemiş bir yerleşim merkezi olması dolayısıyla alt yapı eksikliklerinin oluşu sosyal hayatı menfi yönden etkilediği gibi toprağında verimliliğinin az olması neticesinde ailelerin ekonomik durumu Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre vasatın çok altında olduğu görülmektedir.Zirai sahada da çiftçilerin makineleşmemiş durumları ticari hayatı da hareketsiz kılmaktadır.Bundan dolayı sosyal durumun sosyal yaşantıya etkili olabilmesi için modern tekniğin getirdiği kolaylıklardan yararlanmalıdır.
Yöremizde çalışma hayatı genellikle zirai karakterlidir. İlçemizde sosyal hareketlilik yaz mevsimlerinde biraz rahatlar, kış mevsimlerinde ise, biraz daha sıkıntılı durum meydana gelmektedir. Yöre halkının tarla ziraatından başka iş sahalarının olmaması çalışma ortamını sağlamadığından yöre halkı gurbete gitmek zorunda kaldığı gözlenmektedir. Çevremizde sanayi ve inşaat alanı bulunmadığından çalışma ortamı azdır. Bu da yörenin sosyal durumunu etkilemektedir İlçemizde aşiretler, şeyhler ve ağalar yoktur. Halkı kendi normal çalışma ve iş hayatını sürdürmektedir.

İDARİ YAPI
İlçeye bağlı bir kasaba ve l4 köy bulunmaktadır. İlçe, kasaba ve köylerin genel olarak yerleşim durumu iyidir. Toplu haldedirler. Mezra ve oba bağlılığı yoktur.

TURHAL

Kuruluş Yılı : 1944
Rakım : 493 m
Yüzölçümü :911 Km2
İl Merkezine Uzaklığı : 45 km
Toplam Nüfus :85.391
İlçe Nüfus :63.987
Belediye Sayısı : 7
Köy Sayısı : 47


İLÇE TARİHİ

Turhal'ın günümüze kadar yazılmış bir tarihi bulunmadığı için, hangi tarihte, kimler tarafından kurulduğu kesin olarak bilinmemektedir. Bugüne kadar yapılan Araştırmalarda adı KAŞEN-KURAŞAR-KASİURA-***GURA-TURNALİT olarak geçmektedir.
Turhal kalesinde bulunduğu söylenen iki kitabenin Sümer yazısı ile yazılmış olması, Turhal'ın tarihçesinin Sümerlilere kadar uzandığını göstermektedir. Sümerlilerin M.Ö 3000'li yıllarda yaşadıkları düşünülürse Turhal'ın kuruluş tarihinin günümüzden yaklaşık 5000 yıl öncesine dayandığı anlaşılmaktadır. Pers soylularından Ariaretes, Gaziura'yı (Turhal) başkent yapmıştır.
Mütareke ve Milli Mücadele yıllarında Turhal Mustafa Kemal Paşa önderliğinde tüm varlığını ortaya koymuş, kurtuluş savaşı sırasında yüzlerce şehit vermiştir.
Milli Mücadelenin en önemli adımı olan Samsun'dan Havza ve Amasya'ya oradan da Sivas'a geçen Mustafa Kemal Paşa'nın güzergâhında Turhal vardır.
Turhal, Osmanlı idari yapısında üç yüz haneli bir bucak merkezi iken 1892 yılında Belediye teşkilatı kurulmuş ve 01.09.1944 yılına kadar Tokat'a bağlı bir bucak olarak idari yapıda yer almıştır. Bu tarihten itibaren ilçeye dönüştürülen Turhal 1934 yılında Şeker Fabrikasının açılmasıyla ekonomik ve sosyal açıdan hızla gelişmeye başlamıştır.

COĞRAFİ YAPI
Turhal İlçesi 40 derece 18 dakika enleminin ve 36 derece 06 dakika boylamının kesiştiği yerdedir.İlçenin yüzölçümü 911 km karedir.İlçe merkezi 493 rakımdadır.İlçenin kuzeyinde Amasya İli ve Erbaa İlçesi, güneyinde Pazar İlçesi, batısında Zile İlçesi, doğusunda Tokat İli yer almaktadır.Turhal İlçesi bağlı olarak 6 kasaba, 47 köy ile Tokat İlinin en büyük ilçesidir.
İlçenin köylerinden 27 adedi dağlık ve kırsal, 20 adedi ise ova yerleşim alaanlarındadır.Türkiye'nin en büyük ırmaklarından birisi olan Yeşilırmak, Turhal şehir merkezinin ortasından geçip ikiye bölmektedir.İlçede mevcut ormanlık ve fundalık alanların toplamı 40.386 hektar tarım alanlarının toplamı 35.380 hektar, çayır ve meraların toplamı 8.908 hektar, tarım dışı arazilerin toplamı 6.246 hektardır.İlçenin en büyük su kaynağı Yeşilırmak olarak görülmektedir.Köse dağından çıka Yeşilırmak 365 kmde Almus barajına ulaşır.Baraj çıkışından itibaren Tokat ve Kazova'ya girer.Buradan Turhal Ovası'nı geçerek Dazya ve Kuruçay derelerini alır.Amasya İli'nde Çekerek çayı ile birleşerek devam eder.
Turhal İlçesi Orta Karadeniz Bölgesi ile İç Anadolu Bölgesi arasında geçit konumdadır.Bu nedenle nispeten ılıman bir iklimin tesiri altındadır.Ortalama yıllık ısı kışın -3 ve 5 derece, yazın ise 13-35 derece arasında değişmektedir.

EKONOMİK YAPI
İlçemizde ekonomik yapı Tarım, Hayvancılık ve Sanayi Ticaretten oluşmaktadır.
A) Tarım:
İlçemizde tarıma elverişli alanların %59'u kıraç, %41'i sulanabilir durumdadır. Sulanan arazilerin %80'i Yeşilırmak'tan su alan sağ ve sol sahil su kanallarından temin edilen sularla, sulanmaktadır. Geriye kalan %20'i ise yöresel kaynaklarla sulanmaktadır.
İlçemizde yetiştirilebilen tarım ürünleri içerisinde hububat ön plandadır. Bunun yanında sofralık domates, şeker pancarı, yağlık ayçiçeği, yem bitkileri ( fiğ, yonca, slajlık mısır) ve her çeşit meyve ve sebze yetiştirilmektedir.
B) Hayvancılık:
İlçemizin en önemli geçim kaynaklarından biriside hayvancılıktır. İlçemizdeki büyükbaş hayvan sayısı 55.000, küçükbaş hayvan sayısı 35.000 olup, toplam 90.000 hayvan varlığımız mevcuttur. İlçemizde ayrıca haftada bir hayvan pazarı kurularak ilçe dışına canlı hayvan satışı yapılmaktadır. Hayvansal ürünler arasında et, süt, tereyağı, peynir, çökelek ve yün önemli bir yer tutmaktadır. Ayrıca yumurta satışı da yapılmaktadır.
C) Sanayi ve Ticaret:
İlçemizde Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bağlı Turhal Şeker Fabrikası, S.S. Pancar Ekicileri Kooperatifi bulunmakta olup, Özel sektöre ait ise 76 iş yeri mevcuttur.
İlçemizde halen faal olan 2 adet S.S. Küçük sanayi sitesi, 1 adet Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktadır. İlçemiz ekonomisine canlılık getirecek olan Turhal OSB için gerekli olan prosedür tamamlanmıştır. 594,230 m² olan arsanın proje ve mühendislik hizmetlerinin 2. aşaması bitmiş ve arsa tahsislerine başlanmış olup, 23 firmaya arsa tahsis edilmiş olup, 1 firma üretimde.3 firma üretime ara vermiş olup, 2 firmaya arsa tahsis edilmiş olup proje aşaması devam etmektedir.

SOSYAL YAPI
İlçemizde nüfus artışı normal seviyede seyretmektedir.Konut sorunu da TOKİ ile birlikte çözülmüştür.TOKİ 80 adet 75 m2 lik alt gelir grubuna göre konut yapöıştır.300 adet 132-134 m2 lik konut yapmış olup, halk sahiplerine teslim edilmiştir.
İlçe halkının sosyal yaşantısı normaldir.İlçemizde istihdama yönelik işyerleri olarak başta Turhal Şeker Fabrikası bulunmakta olup, özelliştirme kapsamındadır.Bunun yanısıra özel sektöre ait diğer fabrikalarda çalışanların dışında halkın bir kısımı ticaretle diğer bir kısım ise tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır.
İlçe merkezinde 2 adet kütüphane, 15 adet kitapevi, 14 adet gazete bayii, 2 adet spor sahası, 1 adet stadyum, 1 adet kapalı spor salonu, 1 adet kültür merkezi, 3 adet yerel gazete, 1 adet yerel televizyon mevcuttur.Bunun yanı sıra kamu kuruluşlarına ait 5 adet sosyal tesis bulunmaktadır.Ayrıca 9 adet banka şubesi mevcuttur.

İDARİ YAPI
İlçemizde 6 belde ile birlikte 47 köy 22 adet mezra bulunmaktadır.İlçe merkezinde 30 mahalle mevcuttur.İlçe merkezinde meskenler genelde betonarme, köyler ise ahşap ve betonarme yapılardan oluşmaktadır.Söz konusu yerleşim alanları genel olarak, toplu yerleşim durumunda olup, dağınık değildir.
YEŞİLYURT
Kuruluş Yılı :1988
Rakım :1050 m
Yüzölçümü :24 km2
İl Merkezine Uzaklığı :25 km
Toplam Nüfus :11.785
İlçe Nüfus :5.268
Belediye Sayısı :3
Köy Sayısı :16

İLÇE TARİHİ
İlçemizin coğrafi konumu; Tarihi merkezlere yakınlığı, tarih ve ören yerlerinin varlığı Roma, Danışment gibi uygarlığa sahne olduğunu göstermektedir.
İlçemizin temelini 'Musaköy' oluşturmaktadır. 13 hane tarafından kurulan İlçemiz; 1864 Kafkas göçmenleri, 1877 - 1878 Osmanlı Rus harbi nedeni ile Kars-Erzurum, Bayburt ve Artvin yöresinden gelen göçmenlerin iskanları ile hane sayısının 80'eulaştığı, 15.02.1932 tarihinde Sivas Samsun TCDD Yollarının faaliyete geçmesi, istasyon binasının yapımı ile yük indirme bindirme merkezi olması dolayısıyla, çevrede yapılaşmanın başlaması ile nüfusun hızla artığı görülür. 1949-1950 Eğitim-Öğretim döneminde 2 sınıflı İlkokulun açılmasıyla ismi bu tarihten itibaren 'Arabacı Musaköy' olarak anılmaya başlayan ilçemiz, 1972 yılında belde olarak faaliyetine devam etmiştir.
İlçemizi 1982 yılında ziyaret eden dönemim Köy İşleri Bakına Münir GÜNEY'in Kasabamızın isminin Yeşilyurt olarak değiştirilmesini teklif etmesi sonucu İlçemizin ismi bu tarihten itibaren Yeşilyurt olarak değiştirilerek bu şekilde anılmaya başlamıştır.
1984 -1986 yılları arasında Afgan göçmenleri için yapılan konutların bitirilmesi üzerine bu konutlara yerleştirilen 114 hane (Yaklaşık 500 kişi) Türkmen göçmenlerinin iskanı ile nüfusun hızla yükselişi ilçe siyasilerini harekete geçirerek yapılan girişimler neticesi, Kasabamız 4 Temmuz 1987 tarihinde İlçe olarak ilan edilmiş ve ilçemiz 12.08.1988 tarihinde resmen faaliyetine başlamıştır.

COĞRAFİ YAPI
Anadolu Bölgesine çok yakın bulunduğundan, karadeniz iklimi ile karasal iklim arası geçiş iklimi görülür. Yazlar sıcak kışlar ise karadeniz bölgesine göre soğuk geçmektedir. En sıcak aylar yaz aylarıdır. Ortalama sıcaklık 17 derece ile 19 derece arasında değişmektedir. Kış mevsimi ise sıcaklık ortalaması 0 derecenin altındadır. İlçemiz 24.876 Hektar alan üzerine kurulmuş ve rakımı 1050 m olup, 4 derece 04 dakika kuzey Enlemi ile 36 derece 26 dakika doğu Boylamları arasındadır. Bitki örtüsü yaz aylarında görülen kurak ile yükseklik karakterize eder. Alüvyal topraklar tabii bitki türlerinin hepsine uygundur. Ormanlık alanlar meşe, sarıçam ve çınar gibi bitkilerdir.
EKONOMİK YAPI
Ekonomik hayatın tarihi; ilçemizin coğrafi yapısının tarımsal ve hayvansal üretime uygun olması dolayısıyla, bu yönde gelişme göstermiş olup, bunun dışında küçük çapta ticaretle uğraşan yaklaşık 458 civarında esnaf bulunmaktadır. Büyük çapta sanayi kuruluşu bulunmamakta olup, İlçe merkezinde bir adet Banka (Ziraat Bankası) bir adet Tarım Kredi Kooperatifi ve bir adet Esnaf Kefalet Kooperatifi bulunmaktadır. Fuar, sergi ve panayır gibi faaliyetlere yönelik her hangi bir çalışma mevcut değildir.
En önemli akarsuyumuz Yeşil Irmağın bir kolu olan çekerek ırmağı olup, çamlıbel dağlarından doğmaktadır. Sulu tarım (Şeker Pancarı, Patates ve baklagiller) bu bölge çevresinde yapılmaktadır.Sürekli akış gösteren bir diğer akarsuyumuzda Özdere dir. Güneyden den kuzeye doğru akarak Çekerek Irmağına karışmaktadır.

SOSYAL YAPI
İlçemizdeki iş ve çalışma hayatının çoğunluğunu memurlar oluşturmakta olup, 420 adet vergi kayıtlı küçük çapta ticaretle uğraşan esnaf bulunmaktadır. Bunun yanı sıra bölgenin hayvan yetiştirmeciliğine elverişli olması ile besicilikle uğraşan çok sayıda kişi bulunmaktadır.
İlçemizdeki Konut durumunun çoğunluğu özel şahıslarca yapılmış binalardan oluşmaktadır. Kooperatifçiliğe yönelik herhangi bir çalışma mevcut değildir.
İlçe halkının boş zamanlarında ve tatil günlerinde dinlenebilecekleri her hangi bir sosyal tesis bulunmamaktadır.

İDARİ YAPI
1987 Yılına kadar Artova İlçesine bağlı Kasaba iken, 04.07.1987 gün ve 19507 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 3392 Sayılı Kanunla İlçe olmuş ve 12.08.1988 de İlk Kaymakamı göreve başlamıştır. İlçe Merkezine bağlı 2 Kasaba 16 Köy 1 mezra mevcuttur.Kasaba ve Köylerimiz İlçemizin Doğu, Batı, Güney ve Kuzey bölgelerinde yer almakta olup, İlçeye uzaklıkları yaklaşık 5 ile 15 Km arasındadır.

ZİLE

Kuruluş Yılı :1872
Rakım :710 m
Yüzölçümü :1512 km2
İl Merkezine Uzaklığı:70 km
Toplam Nüfus :61.765
İlçe Nüfus :34.442
Belediye Sayısı :5
Köy Sayısı:105

İLÇE TARİHİ
MÖ. 50 yıllarında yaşayan ve coğrafyanın piri sayılan Amasyalı STRABON; bu şehrin Ninova Melikesi SEMİRAMİS tarafından MÖ.1600 yıllarında kurulduğunu kaydeder. Bu tarihi kayda göre Zile'nin 3600 yıllık bir geçmişi bulunmaktadır. 3600 yıllık uzun geçmişi içinde; Hitit, Frig, Pers, Pontus, Roma ve Bizans kültürlerinin tesiri altında kalan Zile'de bugün çeşitli devirlere ait olmak üzere Hititlere, Selçuklulara, Friglere, Perslere, Romalılara, İlhanlılara, Danişmentlilere, Ertanlılara ve Osmanlılara ait tarihi eserleri görmek mümkündür.
Roma hâkimiyetine karşı ayaklanan Pontus Kralı MİHRİDATE VII'nin ölümü üzerine yerine geçen oğlu II. PHARNEKE ile Roma diktatörlerinden JUL SEZAR (Yulius Cesar) arasında Zile'de tarihi bir savaş yapılmıştır. Sonuçta, II. PHARNAKE'yi yenilgiye uğratan SEZAR, zaferin sevincini Zile'den Roma'ya yazdığı kısa ama anlamı büyük olan mektupla bildirmiş ve mektubundaki 'VENİ-VİDİ-VİCİ' 'GELDİM-GÖRDÜM-YENDİM' sözlerini bir taşa yazdırmıştır.
Zile, 1397'de Yıldırım Beyazıt tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır.

COĞRAFİ YAPI
Tokat ilinin 70 km batısında yer alan Zile ilçesinin Doğusunda Turhal ilçesi, Güneyinde Artova ilçesi ve Yozgat iline bağlı Kadışehri ilçesi, Batısında Yozgat ilinin Çekerek ilçesi ve Amasya'nın Göynücek ilçesi, Kuzeyinde ise Amasya ili bulunmaktadır.
Yüzölçümü 1.512 km2 olan ilçenin denizden yüksekliği 710 metredir.

EKONOMİK YAPI
Halkımız genelde tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. Vatandaşlarımız arasında az da olsa ticaret ve sanayi alanında hizmet verenler de bulunmaktadır.
İstanbul, Ankara, Kayseri, Samsun ve Çorum İlleri ile ticaretini yapan Zile İlçesinin yurt dışında çalışan işçi sayısı azdır.

SOSYAL YAPI
İlçe Merkezinde eski evler restore edilerek Zile'ye yeni bir çehre kazandırılmaya çalışılmaktadır. Zile halkı gelenek ve göreneklerine örf ve adetlerine sıkı sıkıya bağlı kapalı bir kenttir. Zile ilçesi göç veren ilçe konumundadır.
Zile kültürünün gelişmesinde geçmişten günümüze kadar mesleki çalışmalarıyla yurt içinde ve yurt dışında ün yapmış çok sayıda Zile'nin yetiştirdiği önemli şahsiyetler mevcuttur.

İDARİ YAPI
İlçemizde 4 Kasaba, 105 Köy, 10 Mezra; İlçe Merkezinde 24 Mahalle ve Beldelerde 16 Mahalle mevcuttur.