Mal beyanı, kamu görevlilerinin bilmesi ve uygulaması gereken prosedürlerden birisidir. Mal beyanında herhangi bir yanlışlık yapan kişiler hakkında soruşturma başlatılabilmektedir. Bu nedenle mal beyanları uzman kontrolünde ve doğru bir şekil yapılmalıdır.
Mal beyanı, bir memurun sahip olduğu maddi varlıkların bildirilmesidir. Mal beyanının asıl yapılma nedeni rüşvet ve yolsuzlukla başa çıkmaktır. Memurların kazandıkları ve kendilerine ait olan malların hangi yollarla elde edildiği, değeri ve süresi Maliye Bakanlığı tarafından kontrol altında tutulur.
Mal beyanı, haksız mal edinme ve gerçeğe aykırı bildirimde bulunma gibi faktörlerden dolayı yasal olarak bir kanun çerçevesinde belirlenmiştir. Kanun içeriğinde yer alan kurallarda mal beyanında bulunması gereken kişilerin kimler olduğu belirtilmiştir.
Mal beyanında bulunması gereken kişiler şunlardır;
a. Seçimle iş başına gelen ve dışarıdan atanan kamu görevlileri, Bakanlar Kurulu üyeleri. ( ihtiyar heyeti üyeleri ve muhtarlar bu kapsamda değerlendirilmez.)
b. Noterler
c. Türk Hava Kurumu, Türk Kuşu Genel Müdürlüğü, Türk Kızılay Derneği teşkilatlarınad görev alan kamu görevlileri ve şube başkanları.
d. İl özel idareleri, belediyeler ve belediyelere bağlı kuruluşlar, genel ve katma bütçeli daireler, iktisadi ve kamu kuruluşları bünyesinde çalışan yönetim ve denetim kurulu üyeleri ve memurları.
e. Kamu kurumu özelliğine sahip meslek kuruluşlarında görev yapan yönetim ve denetim kurulu personelleri.
f. Siyasi parti lideleri, vakıf başkanları, yeminli mali müşavirler, kooperatif ve birlik başkanları.
g. Gazete, basın ve yayın organları sahipleri kişiler, başyazarlar, fıkra ve köşe yazarları, denetim ve yönetim kurulu üyeleri ile ilgili müdürler.
h. Konfederasyon, sendika ve özel kanunla belirlenmiş kamu kuruluşlarında görev yapan başkan ve yöneticiler.
Mal beyanı içerisinde; taşınmaz mallar, aylık net gelir, para hükmündeki değerli kağıtlar, hisse senetleri, altın ve mücevherler, her türlü kara, deniz ve hava taşıtları, gelirler, alacaklar, haklar ve borçlar yer alır. Bu bilgilerin mal beyanı listesinde eksiksiz bir şekilde bulunması gerekmektedir.
Mal beyanı içerisinde şu nokta dikkati çekmektedir. Mal beyanı içerisinde taşınmaz mallar, arsa ve yapı hisseleri önem arz etmez.