SARAY TEŞKİLATI
Osmanlı Devletinin kuruluşundan sonra, saray teşkilâtı da diğer müesseseler gibi gelişme gösterdi. Bursa ve Edirne saraylarından sonra, İstanbul’un fethi üzerine bugünkü İstanbul Üniversitesi merkez binâsının olduğu yerde, Fâtih Sultan Mehmed Han tarafından Saray-ı Atîk denilen eski saray kuruldu. Daha sonra yine Fâtih tarafından Saray-ı Cedid adı verilen Topkapı Sarayı yaptırıldı. Bu saraylar pâdişâhların hem ikâmet ettikleri yer ve hem de bütün devlet işlerinin görüşülüp karar verildiği en yüksek devlet dâiresiydi. Osmanlı Devletinde saray teşkilâtı üç kısımdan meydana gelmekteydi: 1) Bîrûn adı verilen dış kısım, 2) Enderûn adı verilen iç kısım, 3) Harem-i hümâyûn. Sarayın Birûn adı verilen kısmı sarayın dışı, yâni Babüs’saâde hâricindeki teşkilâtıdır. Sarayın Birûn teşkilâtının işleri çeşitli olduğundan, her birinin memurları da ayrı ayrı sınıflardandı. Burada görevli olan ilmiye sınıfı ile Birûn ağaları denen ağalar, sarayın hem harem ve hem de enderûn kısmının hâricindeki yerlerde ve dâirelerde bulunup, vazifelerini yaparlar ve akşamları evlerine giderlerdi. Birûn teşkilâtına âit bütün tâyinler sadr-ı âzam tarafından yapılırdı.