Teknolojinin yaygınlaşmasıyla artan bir zorbalık türü olan siber zorbalıktan çocukları nasıl koruruz?
Zorbalık, aralarında güç dengesizliği olan kişilerden güçlünün kasıtlı olarak zarar verme davranışı olarak tanımlanır. Zorbalıkta, zarar verme davranışı sürekli tekrarlanır.
Çocuklar arasında en sık görülen zorbalık türlerinden biri
akran zorbalığıdır. Ancak son yıllarda özellikle teknolojinin hayatımızda kapladığı yere paralel olarak “siber zorbalık” ya da “internet zorbalığı” da sıkça yaşanmaktadır.
Siber zorbalık, elektronik iletişim araçları ve teknolojiyi kullanan bir ya da birkaç kişinin, kendini savunma gücüne sahip olmayan bir kişiye, sürekli gerçekleştirdiği ve kasıtlı saldırgan davranışlardır.
Siber zorbalığın en çok yaşandığı yer, sosyal medya platformlarıdır.
Genel olarak siber zorbalık ikiye ayrılmaktadır. Birincisi daha çok teknik yönünü içeren elektronik zorbalık diğeri ise psikolojik yönünü içeren elektronik iletişim (e-iletişim) zorbalığıdır.
Peki, kişiler neden siber zorbalığa başvurmaktadırlar?
Zorbalık gibi siber zorbalığa da başvurma nedenleri karşısındaki kişiyi, incitmek, üzmek, aşağılamak, zarar vermektir. Siber zorbalık yapan kişi, kendini ispat etme çabası içinde olabilir, yaptığı davranışlarla tanınmaya çalışabilir. Siber zorbalık yapan kişilerin çoğunluğu gerçek hayatta yapmaya cesaret edemeyecekleri davranışları sanal ortamda gerçekleştirirler. Bunun nedeni sanal ortamda herkese kolay erişebilmek ve kendini gizleyebilmektir.
Daha önce değindiğimiz gibi siber zorbalığa en çok sosyal paylaşım sitelerinde rastlanmaktadır. Bunun dışında internet forumları, bloglar, elektronik postalar, anlık mesajlaşma programları, telefon mesajları da siber zorbalık araçlarıdır.
Türkiye’de 2011 yılında gerçekleştirilen bir siber zorbalık araştırmasına göre, lise öğrencilerinin yüzde 14’ü siber zorbalığa maruz kalmaktadır.
İngiltere’de 2014’de yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre ise 40 binden fazla çocuk siber saldırılara maruz kalmıştır.
Ebeveylerin çoğu ne yazık ki, çocuklarının siber zorbalığa maruz kaldığını bilmemektedir.


Çocukları siber zorbalıktan nasıl koruruz?
Çocukları, siber zorbalıktan korumak için en büyük görev ebeveynlerine düşmektedir.
Ebeveynlerin, çocukların internet aktivelerini yakından gözlemlemesi gerekir. Çocukların internete erişimine, kontrol altında olabildiği sürece izin verilmelidir.
Çocuklara internet ve gizlilik konusunda bilgi verilmelidir. Yabancılarla konuşmamaları gerektiği, kişisel bilgilerini vermemeleri gerektiği nedenleri ile anlatılmalıdır.
Çocukların kullandığı sosyal medya platformlarının gizlilik ayarları kontrol edilmelidir. Paylaşım ayarları “herkese” açık olmamalıdır.
Özellikle evlerde kullanılan yazılımların çocuk kilitli, ebeveyn kontrollü olmasına özen göstermek gerekir.