Yoga: Birleştirmek veya bütünleşmek
Yoga, binlerce yıl önce Hindistan'da ortaya çıkmış bir felsefe, bir yaşam bilimidir. Yoga sözcüğü Sanskritçe "birleştirmek veya bütünleşmek" anlamına gelir. Bu felsefeyi uygulayan kişiye de "Yogi" denir. Yoga, bedeni, zihni ve ruhu eğiten, huzur veren ve kişinin kendini tanımasını sağlayan, eski bir kişisel gelişim metodudur. Yoga, bir sanat ve bilim olarak; kişinin tam bir bilinç içinde evrenle bütünleşerek yaşaması yoludur.

Milattan yaklaşık 2000 yıl önce İndus havzasında gelişmiş bir toplum yaşamaktaydı. Yoga çalışmalarına ait ilk belirtiler M.Ö: 5000 ile 1200 arasına rastlar. Eski yerleşim merkezleri olan Mojendro-Daro (Kuzey Hindistan’da) ve Harappa (şu an Pakistan sınırları içinde) bölgelerinde yapılan kazılarda Yoga pozları uygulayan kişiler kazınmış taş tabletler bulunmuştur. Yazılı olarak yogadan ilk kez M.Ö. 2500 yıllarına ait kutsal yazılar olan Veda'larda bahsedilmektedir. Ancak Veda'ların son kısımlarını oluşturan Upanişad'lar Yoga öğretisinin ve Vedanta felsefesinin temellerini oluşturmaktadır. Vedanta'nın ana fikri şu şekilde belirtilir: Bir tek mutlak gerçek ve bilinç vardır; o da bütün evrenin temeli olan Brahman'dır.

Özellikle 60'lı yıllardan başlayarak batı, Yoga'nın genel sağlık üzerindeki olumlu etkilerini araştırmış ve bunları takibe almıştır. Yoga ayurveda tıbbının değerlerini taşır ve günümüzde özellikle batı’da pekçok tıbbi merkezde Yoga'dan faydalanılmaktadır. Yoga, uzun süreli eğitim gerektiren bir yoldur. Ancak bir yol göstericinin (Yogi'nin) rehberliğinde öğrenilir. Yoga'nın 8 basamaktan oluştuğunu söylenir. Bunlar:

1. Yama - Ahlaksal kurallara uymayı öğretir. Şiddeti, hırsızlığı, açgözlülüğü, kişinin kendi nefsine hakim olamayışını yasaklar.
2. Niyama - Öz disiplini öğretir. Saflığı, sadeliği ve çalışmayı hedefler.
3. Asana - Belirli pozisyonlardaki vücut egzersizleridir.
4. Pranayama - Belirli ritmlerde nefes alıp vermeyi öğretir.
5. Pratyahara - Duyguları kontrol etmeyi sağlar.
6. Dharana - Belli bir fikir üzerinde konsantre olmayı öğretir.
7. Dhayana - Meditasyon. Düşünce.
8. Samadhi - Meditasyonun ulaşacağı son hedef olup; beden ve duyular dinlenirken, aklın ve ruhun uyanık kalması. Üstün bilince erişme halidir.

Değişik yoga ekolleri

Yoga'nın birçok türleri vardır. Fakat bunlar içinde en çok bilinenleri Karma Yoga, Bhakti Yoga, Jnana Yoga, Hatha Yoga ve Raja Yoga'dır. Her bir yoga türü birbirlerinden birşeyler almıştır. Tüm yoga türleri sonuç olarak, aynı amaca (Brahman, yani Tanrı ile birleşmeye, bütünleşmeye) yöneliktir. Bu yoga türleri;

1. Karma Yoga: Eylem Yogası olarak da adlandırılır. Esas olarak dışa dönük, dost canlısı kişiler insanlar tarafından tercih edilmiştir. Hiç bir kazanç ya da ödül beklemeksizin, kişiye, kendi çıkarını düşünmeden hareket etmeyi öğreterek, kalbi arıtmaktır. Kendinizi yaptığınız eylemlerin sonuçlarından ayırarak, eylemleri Tanrıya adama sayesinde, benliği yüceltmeyi öğretir.

2. Bhakti Yoga: Daha çok duygusal yanı ağır basan kişiler tarafından tercih edilir. Bhakti yogi, bilhassa sevginin gücü ile güdülenmiştir. Her şeyi Tanrı sevgisinin tezahürü olarak görür. Dua ve ibadet yoluyla kendisini Tanrı'ya teslim eder. Duygularına yön verip, onları koşulsuz sevgi ve bağlılık yoluna çevirir.

3. Jnana Yoga: Bilgi ve bilgelik yoludur. En zor yoldur ve irade ve aklın muazzam kuvvetini ister. Çok büyük bir istek ve zeka gerektirdiğinden bu yola girmeden önce öğrenci (genel bir prensip olarak) diğer yollardan geçmelidir. Jnana Yogi, Vedanta felsefesini öğrenerek zihnini, kendi niteliğini inceleyip araştırmak üzere kullanır. Bencillikten vazgeçme,Tanrı sevgisi, bedenin ve zihnin gücü, insanın kendisini bilmesi olmaksızın, bu yolda başarıya ulaşılamaz.

4. Hatha Yoga: Batı dünyasının en çok bildiği ve günümüzde en sık uygulanan yoga türüdür. Hatha Yoga'nın temel özelliği beden yoluyla zihni etkilemektir. Hatha Yoga üç ana bölümden oluşur. Bunlar Asanalar (Duruşlar), Pranayama (Nefes egzersizleri) ve Savasana (Gevşeme). Duruş, nefes alıp verme ve yoğunlaşma (konsantrasyon) üzerine kurulmuş olan Hatha Yoga öğretisi, bedenle zihnin birlikteliğini, bütünselliğini içerir. Hatha Yoga'nın hareketleri dikkatli ve bilinçli bir biçimde uygulandığı zaman, insana pek çok yarar sağlar. Omurga ve eklemler esnek kalır. Özellikle romatizma, kireçlenme, sindirim bozuklukları, damar sertliği, dolaşım bozuklukları gibi günümüzde sık rastlanılan hastalıklar önlenir. Ayrıca beyin ve sinir sistemi olumlu olarak etkilenir. Gevşeme egzersizi ise, hareket ve nefes çalışmalarından sonra yapılır. Kaslar gevşek bırakıldığı zaman, zihin de rahatlar. Kişi tam bir huzur ve sükunete kavuşur. Gevşeme uykusuzluğun, sinirsel rahatsızlığın, yorgunluğun ve gerginliğin giderilmesinde kullanılan bir metoddur.

5. Raja Yoga: Fiziksel hareketleri ve nefes tekniklerinin, meditasyon ve araştırmalarla birleştirildiği okuldur. Yoga türleri içinde en seçkin olanıdır. Hatha Yoga uygulamaları kişiyi Raja Yoga'ya hazırlar.