-Âb-dest (f.b.i); 1-namaz vesâire için îcâbına göre el, ağız [mazmaza], burun [istinşak], yüz; dirseklere kadar kolları ve aşıkkemiği üstüne kadar ayakları yıkama, kulaklara, boyna ve başa meshetme [vuzu’] 2-el yıkama suyu 3-gaita ve idrar çıkarma ameliyesi 4-paylama, azarlama [..ini almak…ini vermek fiilleriyle kullanılır]

4/ en-Nisâ -43- Ey îmân edenler! Sarhoş iken ne söylediğinizi bilinceye kadar namaza yaklaşmayın. Cünüb iken de, yolcu olanlar müstesnâ, gusledinceye kadar namaza yaklaşmayın. Eğer hasta olur veya yolculukta iseniz, veyahud biriniz âbdest bozmaktan gelince veya hanımlarınızla beraber olmuş olur da gusledecek su bulamazsanız, o vakit temiz toprağa teyemmüm edin, arınmak niyetiyle yüzünüze ve ellerinize meshedin. Muhakkak ki ALLÂH Afüv ve Ğafur’dur (af ve mağfireti boldur).
-Cenâbet (a.i.): Gusûlü gerektiren durum. Bu durumda olup ta henüz gusletmemiş kimse. Sıfat; pis. [küfür olarak]
-İğtisal; gusletmek yani baştan başa yıkanmaktır.
-Gusl (a.i.); cünüblük, hayız, ve nifas hallerinden sonra din gereğince yıkanma, arınma.
5/ el-Mâide -6- Ey îmân edenler! Namaz kılmaya kalktığınız zaman, yüzlerinizi ve dirseklere kadar ellerinizi yıkayın. Başlarınızı meshedin, iki topuğa kadar da ayaklarınızı yıkayın. Eğer cünüb iseniz temizlenin. Hasta iseniz, yahud yolculukta iseniz, yahud biriniz âbdest bozmaktan gelmişse yahud kadınlara dokunmuşsanız, su da bulamamışsanız, temiz bir toprağa teyemmüm edin. Bunun için de yüzlerinizi ve ellerinizi o toprakla meshedin. ALLÂH size bir güçlük çıkarmak istemiyor, fakat sizi temizlemek ve şükredesiniz diye de üzerinizdeki nimetini tamamlamak istiyor.
-Efendimiz-aleyhisselâm-buyurur; Ben kıyamet günü secdeye izin verileceklerin birincisiyim. İzin verilip başını kaldıracakların da birincisiyim. Başımı kaldırıp önüme arkama, sağıma soluma nazar ederim bakınca bütün ümmetlerin arasında ümmetimi tanırım. -Yâ Resûlallâh Nûh aleyhisselâm’dan ümmetine kadar bütün ümmetleri nasıl tanırsın?diye soruldu. Denildi: Âbdest eserinden. Elleri ve ayakları parıldar ve bu başkalarında yoktur ve kitapları sağlarından verilir. Yüzlerinde sücud eserinden alâmetleri vardır. Önlerinde, sağlarında, sollarında koşan nurlarıyla tanırım. (Elmalılı Tefsiri-7/4741 )