5 Aralık Tarihte Bugün

Tarihte bugün: 5 Aralık
1934 yılında 'Türk Kadınına Milletvekili Seçme ve Seçilme Hakkının Verildiğine Dair Kanun' kabul edildi.

Böylece Türk kadını seçme ve seçilme hakkına birçok batı ülkesinden daha önce sahip oldu. Atatürk kadının seçme ve seçilme hakkına kavuşmasıyla ilgili olarak şu yorumu yapacaktı:

"Bu karar, Türk kadınına sosyal ve siyasi hayatta bütün milletlerin üstünde yer vermiştir. Çarşaf içinde, peçe altında ve kafes arkasındaki Türk kadınını artık tarihlerde aramak lazım gelecektir... Medeni memleketlerin birçoğunda kadından esirgenen bu hak, bugün Türk kadınının elindedir ve onu selahiyet ve lihakatle kullanacaktır."

İtalya'da kadınlar 1948'de, Japonya'da ise ancak 1950'de seçme hakkını kazandı. Türkiye'nin Medeni Kanun'u aldığı İsviçre'de ise kadınlar seçme ve seçilme hakkını 1971'e kadar alamadı. İsveç ve Danimarka örneklerinde de durum farklı değildi.

Türk kadını, Atatürk hayattayken yapılan son seçimde (1935) ilk kez seçilme hakkını kullandı ve TBMM'ne 18 milletvekiliyle girdi.

Kadına milletvekili seçme ve seçilme hakkının verilmesinden önce de 1926'da Büyük Millet Meclisi onayıyla Medeni Kanun yürürlüğe girdi ve kadını 'şeriat'tan kurtararak, haklarını 'iade etti'.

TBMM tarafından 3 nisan 1930'da kabul edilen bir başka yasa ile kadına belediye seçimlerine katılma hakkı tanındı.
26 ekim 1932'de ise kadına muhtar, köy ihtiyar kurulu üyeliğine seçilme ve seçme hakkı getirildi.

8 ekim 1934'de kabul edilen ve 5 aralık 1934'de yürürlüğe giren son yasayla da kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanındı.

Ancak 2000'li yıllarda nüfusun yarısını oluşturan kadınların Meclis'teki temsil oranı yok denecek kadar az. Kadın milletvekili sayısı, erkek milletvekillerinin sadece yüzde 4.2'si oranında.

Günün diğer önemli olayları

1492: Kristof Kolomb, Haiti'yi keşfetti.
1791: Besteci Wolfgang Amadeus Mozart Viyana'da öldü.

1901: Çok sayıda çizgi filme imza atan Walt Disney, Chicago'da doğdu.

1920: TBMM'de Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Grubu kuruldu, Mustafa Kemal Grup Başkanlığı'na seçildi.

1921: Britanya İmparatorluğu, İrlanda devrimci grubu Sinn Fein ile anlaşmaya vardı ve İrlanda bağımsız bir devlet oldu.

1923: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu kuruldu.


1926: İzlenimcilik akımının kurucularından Fransız ressam Claude Monet öldü.

1927: Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Washington Büyükelçisi Ahmet Muhtar güven mektubunu sundu.

1927: Cumhuriyet döneminin ilk kağıt paraları tedavüle çıkarıldı.

1933: ABD'de 14 yıldır devam eden içki yasağı kaldırıldı.

1945: Gazeteci ve iktisatçı profesör Suphi Nuri İleri öldü.

1950: Milli Savunma Bakanlığı, Kore'deki askerlerin yüzde 10'unun kaybedildiğini açıkladı.

1978: Sovyetler Birliği, Afganistan ile 20 yıllık dostluk anlaşması imzaladı.

1987: Cibali Tütün Fabrikası yandı.

1997: Irak'ın kuzeyinde bazı kamplara yerleşerek kış mevsimini geçirmeye hazırlanan teröristlere karşı Süpürme Harekatı başlatıldı.