Helleborus Niger Noel gülü
Helleborus Niger (Noel gülü), düğün çiçeğigiller (Ranunculaceae) familyasından orta, Helleborus cinsinden yaban gülüne benzer zehirli bir bitki türüdür.


Helleborus cinsi bitkilerin Güney ve doğu Avrupa’dan Kafkasya sınırlarına kadar yayılmış yaklaşık 20 türü bulunur. Bunların Türkiye’de doğal olarak yetişen iki türü vardır. Bunlardan H. orientalis, Kuzey Anadolu’da Bolu, Kastamonu gibi illerde geniş bir yayılma alanına sahiptir. Genellikle orman açıklıklarında ve orman altlarında yetişir. Diğer bir tür H. vesicarius ise Güney Anadolu, Amanos Dağları, Kahramanmaraş, Gaziantep çevresinde yetişir. H. orientalis halk arasında Bohça otu, Kara çöpleme, Siyah harbak, Boynuz otu, Danabağırtan, Danakıran gibi yöresel isimlerle anılır. Kökleri Kuzey Anadolu’da büyükbaş hayvanların bronşit ve benzeri göğüs hastalıklarında kullanılır.


Helleborus Niger ise Avrupa’ya özgü bir bitkidir. Bu bitki değişik kültürlerde öteden beri çeşitli ülserli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktaydı. Ancak 2002 yılında İsveç, Uppsala Üniversitesinden bir grup Helleborus türü bitkiler üzerinde yaptıkları geniş bir çalışmada bu bitkilerin 10 kadar türünün sitotoksik yani tümör öldürücü güce sahip olduğunu buldular ve bu bitkileri kanser araştırmaları için hedef gösterdiler. Fakat bu konuda uzunca bir süre çalışma yapılmadi.


2009 yılı Nisan ayında Berlin Üniversitesinden bir ekip bu bitkinin tümör öldürücü özelliği üzerinde yaptıkları çalışmayı yayınladılar. Bu çalışmanın amacı Noel Gülü’nün geleneksel kullanımlar dışında kanser, lösemi, lenfoma gibi hastalıklarda tedavi edici özelliğinin araştırılması idi. Bunun için suda çözülmüş Noel Gülü ekstresi insanlardan alınan çeşitli kanser hücrelerine verildi. Noel Gülü ekstesinin sağlıklı hücrelere dokunmadan kanserli hücrelere nüfuz ederek bu hücrelerin kendi kendilerini imha etmesine yol açtığı görüldü. Özellikle başka bir bitkisel kanser ilacı olan Vincristine ile birleştiğinde çok etkileyici sonuçlar alındı.


Ekip bu çalışmanın sonucunda Noel Gülü ekstesinin kanserli hücreleri seçici olarak yok ettiğini ve muhtemel bir kanser ilacı olarak canlı denekler üzerinde denenmesi gerektiğini bildirdi.


Umarız bu bilgilere ulaşan başka araştırıcılarda Noel Gülü üzerinde çalışma yaparlar ve bunu bize bir tedavi olarak sunabilirler.


KAYNAKLAR
Apoptosis-inducing activity of Helleborus niger in ALL and AML. Jesse P, Mottke G, Eberle J, Seifert G, Henze G, Prokop A. Pediatr Blood Cancer. 2009 Apr;52(4):464-9.
Selective cytotoxicity evaluation in anticancer drug screening of fractionated plant extracts. Lindholm P, Gullbo J, Claeson P, Göransson U, Johansson S, Backlund A, Larsson R, Bohlin L. J Biomol Screen. 2002 Aug;7(4):333-40.