Hiperprolaktinemi (Süt hormonu yüksekliği)
Hiperprolaktinemi (Süt hormonu yüksekliği) - Prolaktin hormonu "süt hormonu"dur. Esas görevi memelerde süt oluşumunu sağlamaktır. Normal şartlarda kadın gebe kaldığında vücuttaki gebelik ile oluşan hormonlar bu hormonu uyararak süt yapımının gerçekleşmesini, doğuma kadar göğüslerin kendini hazırlamasını doğumla da birlikte süt üretimini yapımını gerçekleştirirler.
Prolaktin hormonu belirli düzeylerde kadın üreme organlarının gelişimi ve fonksiyonu için gereklidir ve normal şartlarda da gebelik olmasa bile vücudumuzda mevcuttur. Bu hormon beynimizin hipofiz denilen kısmındaki bazı hücrelerce üretilir ve kana verilir.
İnsan vücudunda pek çok hormon gibi, bir yapım-salınım-yıkım dengesi vardır. Yine beynimizin hipotalamus denilen kısmından salgılanan Dopamin adı verilen bir başka hormon prolaktinin salınımını dengeler. Öyle ki, dopaminin azlığında prolaktin salgısı artar.

Prolaktin (süt hormonu) düzeyini yükselten durumlar;

Gebelikte yükselir,
Bir çok prolaktin yüksekliğinin nedeni bilinemez,
Hipofiz denilen beyin dokusunun tümörlerinde,
Tiroit hormon bozukluklarının bazılarında,
Bazı boyun yaralanmalarında (oradaki bazı salgı bezlerine etki ederek),
Bazen östrojenin yüksek doz kullanımlarında,
Dopamin denilen hormonun salgısının azalması durumunda (bunlar; tümörler, bazı ilaçlar ve hipofiz bezinin harabiyeti gibi durumlardır),
Bazı psikiyatri ilaçlarının kullanımında,
Aşırı göğüs uyarımında.
Prolaktin yüksekliğinin belirtileri nelerdir?

Adet düzensizlikleri (az adet olma, seyrek adet olma, adet olamama)
Meme ucu akıntısı (gebelik dışında süt gelmesi = galaktore )
Gebe kalamama
Prolaktin yüksekliğine sebep olan esas hastalığa bağlı belirtiler
Hipofiz hipotalamus tümörlerinde diğer iç salgıların bozukluğu ve bunlara ait fonksiyon bozuklukları
Tümörlerde baş ağrısı, görme bozuklukları
Tiroit bezi çalışma bozukluğunda halsizlik, iştahsızlık, enerji azlığı.
Önemli Not: Her memeden sıvı gelmesi prolaktine bağlı değildir, meme kanallarında iltihap, memede tümör, veya başka nedenler olabilir yapılacak tek şey hemen doktorunuza başvurmanızdır.
Prolaktin yüksekliğinin tanısı yapılan bir kan testi ile kandaki prolaktin düzeyinin ölçülmesi ile konur.

Test yapılırken dikkat edilmesi gereken koşullar;

sabah saat 10:00-11:00 arasında bakılmalı,
testten önce birkaç gün süreyle cinsel ilişkide bulunmamalı,
test öncesi birkaç gün meme uyarımından kaçınılmalı (dar sutyen giyilmemeli, göğüsler yıkamak için dahi ovulmamalıdır)
uyku düzeni testi etkileyebilmektedir,
açlık veya tok olmak testi etkilememektedir,
kullanılan ilaçlar kesilmelidir, özellikle psikiyatri ilaçlarının kesilmesi çok önemlidir,
kan örneği alınmadan önce stresten uzak olmakta çok önemlidir, hasta 10 dakika kadar sakin bir yerde dinlendirilip kan örneği almakta fayda vardır.
Testin sonucuna göre doktorunuz;

testi tekrar isteyebilir (bazı hafif yüksek sonuçlarda test öncesi önerilen kuralları tekrar gözden geçirip test tekrarlanabilir),
bir süre bekleyebilir,
direk ilaç tedavisine başlayabilir,
bir kafa röntgeni isteyebilir,
beyin tomografisi isteyebilir ve bunu bir beyin cerrahına gösterebilir veya başka diğer hormonal testler isteyebilir.
Prolaktin yüksekliği kısırlık yapar mı?

Kısırlık sebeplerinden birisi de prolaktin hormonu yüksekliğidir. Hani eskiler emziren kadınlar için gebe kalmaz ,süt korur derler ya, kabaca vücut bu hormon yüksekliğinde gebe kalmayı engeller diyebiliriz. Ancak bundan her prolaktin yüksekliği olanın çocuğu olmaz anlamı çıkartılamaz. Tedavisiz dahi gebelik oluşabilmektedir. Ayrıca prolaktin hormonu yüksekliği, ilaç tedavisine iyi yanıt verebilmektedir.

Prolaktin yüksekliği nasıl tedavi edilir?

Prolaktin düzeyini yükselten neden bulunmaya çalışılmalı ve tedavi edilmelidir.

Tedavide;

gerekirse radyoterapi verilebilir, bu çok özel durumlarda kullanılır,
gene gerekirse mikro cerrahi yapılabilir, bu gene çok özel durumlarda kullanılır,
tıbbi tedavide ilaç en geçerli ve sağlıklı yöntemdir, tedavide prolaktin hormonu üretimini ve kana salımını denetleyen hormona yönelik ilaçlar kullanılır, bir çok hastada basit ilaç tedavisi ile sorun ortadan kalkar. (İlaç tedavisi bazı hastalarda baş dönmesi, bulantı ve halsizlik, tansiyon düşüklüğü gibi problemler yaratabilir, bunlar zaman içerisinde azalır ve tedavi bittiğinde de kaybolurlar).
Her ay düzenli meme kontrolünüz yapınız, bilmiyorsanız hekiminizden bunu size öğretmesini isteyiniz, her altı ayda bir rutin jinekolojik muayeneniz sırasında da meme kontrolünüzü hekiminizden mutlaka isteyiniz!