Yüzyılarca Osmanlı Devleti hakimiyetinde kalan Kosova çok sayıda Osmanlı mirası esere ev sahipliği yapıyor. Şehrin simgesi olan yapılar ve Osmanlı dönemine ait eserler özel bir yeri kapsıyor. Başkentin neredeyse her sokağında Osmanlı mimarisi örneklerine rastlamak mümkün.
Osmanlı döneminin son bulmasının ardından uzun bir süre bakımsız kalan Osmanlı mimarisi eserler birer birer onarılmak suretiyle yeniden hayat buluyor. Restorasyon çalışmalarıysa Türkiye'den gelen destekler ve Kosova İslam Birliği tarafından yürütülüyor.
Osmanlı mimarisinin seçkin örneklerinden biriyse 1618 yılında inşa edilen Sinan Paşa Camii'nin restorasyon çalışmaları 2011 yılında tamamlandı. Yeniden ibadete açılan caminin çevre düzenlemesi projesiyse ise 2013'ün Nisan ayında başladı. Kosova'nın en yüksek kubbeli camii olan Sinan Paşa'ya proje kapsamında ek binalar inşa edildi. Cami dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde açıldı. Hutbelerin Türkçe okutulduğu Cuma ve bayram namazlarında özellikle tercih edilen cami, Kosovalı müslümanlar için ayrı bir öneme sahip. Cami, kurucusu olarak bilinen Sinan Paşa'nın Bosna valiliği döneminde yaptırıldı.
Prizren'in önemli Osmanlı eserleri arasında yer alan bir başka yapıysa Gazi Mehmet Paşa Camii. 1798 yılında zamanın Prizren valisi Rüstem Paşa tarafından inşa edilen cami, şehrin tam merkezinde yer alıyor. Cami halk arasında Bayraklı Camii olarak da biliniyor. Caminin Bayraklı Camii olarak anılmasıysa Rüstem Paşa'nın bir emrine dayanıyor. Paşa'nın isteği ile öğle ezanı vaktinde caminin minaresine bayrak dikilmesi ile başlayan bu gelenek, bugün de devam ediyor. Rüstem Paşa bütün camilerde beş vakit ezanın aynı anda okunması için gündüzleri bayrak çekilmesini, geceleri ise fener yakılmasını emrediyor.
Prizrenliler camilerinin restore edilmesini istiyorlar
Prizren Müftülüğü tarafından verilen bilgilere göre Kosova'da yüzlerce cami bulunuyor. Bu camiler ya savaş sırasında tahribata uğradı ya da zamana yenik düştü. Fakat hepsi şu anda kullanılabilir durumda. Prizrenliler Osmanlı mirası bu camilerin inşa edildikleri tarihteki ihtişamına kavuşturulmasını istiyorlar. Sinan Paşa Camii gibi Bayraklı Camii de Osmanlı mimarisinin seçkin örneklerinden biri. Dolayısıyla Prizrenliler Bayraklı Camii'nin de Sinan Paşa Camii gibi ihtişamına kavuşmasını arzu ediyorlar. Caminin restorasyon çalışmaları için gerekli başvurular ise yapılmış bulunuyor. Çalışmaların kısa zamanda başlayacağından ümitvar olduklarını belirten Prizrenliler Bayraklı Camii'nin ardından İlyas Kuka Camii ve Ortodoks kilisesinin yanında yer alan Küçük Camii'nde restore edilmesini bekliyorlar.
Prizrenliler Osmanlı mirası bu dinî eserlerin muhafaza edilmesine büyük katkı sağlayan Türkiye'ye ve TİKA'ya teşekkür ediyorlar. TİKA'nın bu bölgedeki tarihi eserlere yönelik restorasyon çalışmalarının maliyetinin 2 milyon Euro'dan fazla olduğu ifade ediliyor. Türkiye'nin Kosova'daki tarihi eserlere yönelik desteğiyse Prizren ve Priştine ile de sınırlı değil. Kosova'nın farklı kentlerindeki Osmanlı dönemine ait yapılar da ihya ediliyor.