Fasya, vücudumuzdaki en hassas ve bütün vücuttaki sistemlerle bağlantılı, kan kadar hayati bir yapıdır. Fasya olmadan kasılı ve sert kaslar yumuşak bir et kıvamına döner, organlar hızlıca dağılır, kemikler ufalanır. Fasya, vücut parçalarını bir arada tutan ve düzenleyen tek yapıdır. En çok uyarılan ve sisteminizdeki bütün hormonlara karşı hassas olan bir dokudur. Bütün darbe ve berelenmeleri geri teper.
Fasyanın ne olduğu ve nasıl çalıştığını ne kadar iyi anlarsak vücutla o kadar uyum içinde olursunuz. Yrd. Doç. Dr. Gamze Şenbursa, fasya hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için yazdı:
FASYA NEDİR?
“Fasya hemen deri altında bulunan konnektif doku (bağ doku) liflerinden oluşan bir sistemdir. Mikroskop altında fasya içi su dolu tübüllerden oluşan oldukça organize ağsı bir yapıdadır. Görevi ise birleştirmek, sabitlemek, kas ve organları çevrelemek ve birbirinden ayırmaktır.
FASYA NE İŞE YARAR?
Fasya bütün vücut boyunca çizgiler halinde uzanarak vücudu sarar. Ayak başparmağı ile kaşları, parmaklar ile boyun ve gövdeyi kesintisiz, bir çarşaf gibi birleştirir. Kalp fasyası köprücük kemiği ile bağlantılıdır ki bu da kol ve parmaklar ile bağlıdır. Kemikleri, kas liflerinin, kas gövdesinin, organların, atardamarların, toplardamarların ve sinirlerin etrafını sarar.
Etrafını sardığı yapıya stres ve basınç uygular. Germe yaparken ya da fiziksel bir ağrıda hissettiğiniz fasyadır. Gerginlik hissi yaratan fasya etrafında bulunan bölgedeki baskıdır. Tendonlar ve ligamentler fasya altında bulunur ve görevleri şokları absorbe etmek ve darbeyi dağıtmaktır. Eğer tendonlar gergin ise dehidrate (susuz kalmışsa) ve kısalmışsa darbeleri dağıtamaz, yıpranır ve ağrıya sebep olur.
Fasya aynı zamanda organ için süspansiyon görevi görür. Karaciğerinizin, midenizin ve bağırsaklarınızın nasıl sabit bir şekilde durduğunu hiç merak ettiniz mi? İç organlarınız vücudunuzun dışıyla bağlantılı olmadan öylece havada askıda durmaz. Her organ hamak gibi fasya tarafından sarılmış ve omur***a, kabur***a ya da kalça kemiğine fasya yardımı ile bağlanmıştır. Bu fasya bağlantıları kas fasyası ile bağlantılıdır ki bu da hareketinizi etkiler. Nefesiniz, egzersiz ve oturma şekliniz, hepsi organların sağlığını etkiler. Çünkü organlar günlük yaşam aktivitelerinde kullandığımız kaslarımızla fasya aracılığı ile bağlantılıdır.
PEKİ, FASYANIN ÇALIŞMA MEKANİZMASI NEDİR?
Fasya harekete duyarlıdır. İzole egzersiz yapmak ya da sadece bacak çalıştırmak gibi bir şey yoktur. Yapılan hareketler fasyanın ağ gibi yapısı sayesinde bütün vücudu etkiler. Eller önde, klavye üzerinde olacak şekilde masada çalışmak bel ve kalça bölgesindeki fasyayı gerer, eğer bacaklarınızı çaprazlarsanız diz ve idrar kesesi fasyası da gerilir.
Egzersiz sırasında; hareket fasya tarafından absorbe edilmelidir, kaslar tarafından değil. Bir kedinin sıçrayışını izleyin; kas hareketi yoktur. Kedinin yükselmesini sağlayan fasyanın yay gibi gerilmesi ve geri çekilmesidir.
İnsanlarda bir noktada aynı kediler gibidir. Vücut mekanizması omurga, kalça, dizler, ayak bileği ve kaburga eklemlerindeki yaylı sistemden oluşur. Böylece eklemler vücut boyunca darbeleri emer ve zorlanmaları dağıtır. Düzgün egzersiz fasya çizgilerini takip eden ve darbeleri dağıtan bir şekilde olmalıdır. Eğer gergin ve kısıtlı iseniz, fasya yapışmıştır ve kemikler ve kaslar üzerinde düzgün bir şekilde kaymaz. Vücudunuzun iyi yağlanmış bir makine gibi çalışmasını istiyorsanız fasya üzerinde odaklanmalısınız. Fiziksel uygunluğunuz sağlıklı bir fasyaya bağlıdır.
FASYA NEDEN BU KADAR ÖNEMLİDİR?
Eklem sağlığı, yaralanmadan yapılan sporlar, organ sağlığı ve sıvı hareketi, hepsi sağlıklı bütünleşmiş çalışan bir fasya sistemine bağlıdır. Bu da demektir ki vücudunuzun her bölümü ile aynı şekilde ilgilenmeniz gerekiyor. Bütün vücudun sağlıklı olması sağlıklı iç organlar ve ağrısız yaşam demektir.”