Gençlikte Aileyle Yaşanan Sorunlar


Öğrencilik yıllarında bireylerin en çok sorun yaşadığı konulardan birisi ailesi ile tartışmalar, sorunlar yaşamasıdır. Bu durumda okul başarısının düşmesinin yanı sıra pek çok farklı sonuçlar da beraberinde oluşabilmektedir. Sürekli olarak gençlerin ya da ailelerin sorduğu sorulardan bazıları ise şu şekilde sıralanmaktadır:

Gençler okulda sorun yaşadıklarından dolayı mı aileyle sorunlar yaşarlar?

Gençlerin aileleriyle sorun yaşamaları mı onların okul başarılarını düşürmektedir?

Aile sorunları ne ölçüde başarısızlığa neden olur?

Aile ile sorunlar yaşamak ergenliğin bir parçası mıdır?

Asla sorun yaşamayan bir aile var mıdır?

Sorun yaşamayan aileler varsa bu ailelerin çocukları her zaman mutlu mudur?

Aileyle olan sorunlarımı asla tam olarak çözemez miyim?

Ailem her şartta ve koşulda beni sevmek durumunda değil midir?

Bu aileden olduğum için kendimi çok şansız hissetmem normal midir?

Babam ya da annemin beni sevmediğini düşünebildiğim için çok kötü biri miyim?

Benim yaşadığım aile sorunları neden bana dünyanın en büyük problemiymiş gibi geliyor?

Annem ve-veya babam onların çocuğu olduğum için kendilerini çok şanssız hissediyor olabilirler mi?

Gençlerle özelikle aileleriyle sorun yaşayan gençlerle bu konuda yapılan paylaşımlarda yukarıda sıralanmış sorular ve benzerleri sık sık duyulabilmektedir. Belki de gözden kaçırılmaması gereken en önemli noktalardan birisi de bunca sorunun bile gencin aklında sürekli geziniyor olması bile tek başına gencin problemler yaşaması için yeterli olabilir. Gençlerin bu durumda cevaplamaya çalıştıkları birçok soruyla birlikte hareket ediyor olması da gergin ve tepkili olmalarını beraberinde getirebilir. Böyle olduğunda ise aileyle tekrarlayan çatışmalar yaşamaları olasıdır.

Genel olarak baktığımızda ailelerle yaşanılan sorunlar ele alındığında bu sorunların aileden aileye sorunların algılanışının da gençten gence değiştiği ifade edilebilir. Gencin sorun yaşaması durumunda önemli olan yaşanılan sorunun gencin yaşamını etkileme düzeyidir. Çok küçük de olsa gencin yaşadığı sorun onun yaşamını önemli ölçüde etkiliyorsa bu önemli ve çözümlenmesi gereken bir sorundur denilebilir. Önemli olan yetişkinlere ya da aileye göre sorunun ne kadar büyük ve önemli olduğu değil bu sorunun genci ne kadar etkilediğidir. Diğer bir deyişle bazen aileye göre çok küçük gelen bir sorun genç için oldukça büyük ve anlamlı geliyorsa bu durumda gencin algısı dikkate alınmalıdır.

Gençlik döneminde aileyle sorunlar yaşanması ülkemizde yaygın olarak görülebilmektedir. Bu durum gençlerin aileleriyle birlikte yaşıyor olmaları ya da aileleriyle sıkı ilişkiler içinde bulunmaları ile ilişkili olarak görülebilse de farklı bireyler için çok farklı nedenlerle de açıklanabilir.

Bu dönemde gençlerin aileleriyle sorun yaşarken aynı zamanda uğraşmakta oldukları başka önemli konular da olabilmektedir. Gençlik dönemi diğer dönemlerle kıyaslandığında görece daha hareketli bir dönem olarak görülebilir. Gençlikte gencin birçok farklı alandaki sorunlarla birlikte uğraşı verdiği düşünülebilir. Bunlardan bazıları şu şekilde olabilir:

· Gençlik dönemimde eğitim yaşamı sürmekte olduğundan gencin sürekli yerine getirmesi gereken sorumlukları vardır. Bu konuda kendisini sürekli olarak geliştirmek, sınavlara hazırlanmak v.b. gibi yükümlülükleri vardır.

· Gencin sürekli olarak bedensel değişim içerisinde olması onun bedenine ilgisini yöneltebilmektedir. Bu durumda sürekli değişen bedenine uyum sağlamayı da beraberinde getirdiğinden genç birey sıklıkla bedeniyle ilgilenebilir. Bu bedensel değişime uyum sürecinin bir parçası olabilir.

· Gençlik dönemi gencin cinsellikle ilgili sorgulamalar yaptığı, bilgiler edinmeye çalıştığı bir dönem olabilmektedir. Bu nedenle zaman zaman bu konuyla ilgili sorgulamalar yaptığı ya da sorunlar yaşadığı da gözlenebilmektedir.

· Gençlik döneminde bireyler tüm bunların yanı sıra maddi olarak çoğunlukla aileye bağımlı olmanın sorumluluğunu taşıyabilirler. Bu noktada ailenin koyduğu kurallara uymak ve ailenin belirlediği sınırlar içinde davranmak kendileri için uygun olacağından buna dikkat ederek davranmaları gerekmektedir.

Gençlerin tüm sorunların yanı sıra aileleriyle sorun yaşaması psikolojik zorlanmalarını arttırabilmektedir. Bu nedenle gençlerin aileleriyle sorun yaşaması yaşamlarının diğer alanlarında olumsuzluklarla karşılaşmaları için bir tetikleyici olabilmektedir. Gençlik döneminde aileyle yaşanan sorunların çeşitli nedenleri bulunabilmektedir. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

· Ailenin gencin içerisinde bulunduğu psikolojik durum, ergenlik sorunları v.b. gibi konularla ilgili olarak çok fazla bilgi sahibi olmaması

· Ailede eşler arasında sorunlar olması dolayısıyla gençle çok fazla ilgilenilmemesi, sorunlarına ilgi gösterilmemesi
· Gencin üzerine aşırı derecede gidilmesi, gence baskı yapılması

· Gençle iletişim kurulurken emir cümleleri kurulması

· Sürekli olarak gençlere nasihat verilmesi

· Gencin başaracağına inanılmaması ya da bu inancın gösterilememesi

· Gence bir çocukmuş gibi davranılması

· Gencin her şeyini anlatması gerekirmiş gibi davranılması

· Gençle arkadaş gibi olmaya çalışırken anne babalık görev ve vasıfların arka plana itilmesi

· Gencin kendi ifade etmesine olanak verilmemesi, sürekli sözünün kesilmesi

· Gençle birlikte vakit geçirmek üzere yapılan planların genci sıkabilecek ziyaretler, geziler olabilmesi

· Gencin değerli, önemli ve özel olduğunun ona hissettirilememesi

· Gencin sürekli olarak çevredeki diğer akranlarıyla kıyaslanması

· Anne babaların kendi gençlik dönemleri ile çocuklarının gençlik dönemlerini kıyaslamaları

· Gence çok fazla olumlu cümleler kurulursa şımaracağı inancıyla olumlu ifadeler kullanmaktan kaçınılması

· Gencin yaptığı bir hatanın sürekli tüm yaşamına genellenmesi, en ufak bir hatanın abartılması, sürekli tekrar edilmesi

· Gencin başarılarının dile getirilmemesi, olumlu özelliklerinin ifade edilmemesi

Ailede genç bir birey olduğunda diğer aile bireylerinin bu durumla ilgili biraz daha özenli olmaları ve hassasiyet göstermeleri uygun olabilir. Kimi zaman gencin yaşadığı ergenlik sorunları anlaşılamayıp bunun bir kişilik problemi gibi değerlendirilip gencin cezalandırılması yoluna gidildiği görülebilmektedir. Bu dönemde ailelerin dikkat etmesi ve gençleri doğru yönlendirmek için uygun yollar seçmeleri uygun olabilir. Diğer bir ifade ile gençlerin bu dönemde aileler tarafından anlaşılmaya, dinlenmeye, affedilmeye ihtiyaçları olabilir. Gencin farklı ve zararları yollara doğru gitmemesi için her durumda yanında olan ve onu seven bir ailesi olduğunu bilmesi çok çok önemlidir.

Yukarıda ifade edildiği gibi gençli döneminde aileyle ilgili yaşanan çok çeşitli nedenlere bağlanabilecek sorunlar vardır. Bu durumda aile ve gencin mümkün olduğunca açık iletişim kurması faydalı olabilir. Sorunun çok büyümesi ve gence zararlar vermesi durumunda psikolojik destek alınması faydalı olabilir.