Sezyumun Nedir? ve Tarihçesi

Sezyum Elementi, Alman kimyager Robert Wilhelm Bunsen ve Gustav Robert Kirchhoff tarafından mineral su içerisinde 1860 yılında keşfedilmiştir. Sezyum çok küçük miktarı dahi insanlar için hayati tehlike oluşturabilecek radyoaktif bir maddedir. Sezyum, spektrumunda gördükleri mavi çizgiler dolayısıyla Latince de “gökyüzü mavisi” anlamına gelen “ caesius -sezyum ” isminden yola çıkarak isimlendirildi. Rengi uçuk sarı (Gümüş - altın arası) olup metalik katı bir maddedir. 28 C derecede eriyerek sıvılaşır. 670 C de kaynamaya başlar. Sezyum elementine doğada çok ender rastlanmaktadır. Sezyumun simgesi Cs' dir.


Periyodik tablonun ilk dikey sırasında bulunur.

Sezyumun Kullanım Alanları

Sezyum genel itibariyle nükleer santrallerde kullanılmaktadır. Nükleer santrallerin yanı sıra Sezyum, 2016 yılında Kanser Cerrahisi dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, şu anda beyin tümörleri de dahil olmak üzere çeşitli kanser türlerinin tedavisinde kullanılıp kullanılamayacağı araştırılıyor. Sezyumun bir radyoaktif izotopu olan Sezyum-131, bir başka radyoaktif izotop olan iyodin-125 ile brakiterapi tohumunda kullanılmaktadır. Amerikan Brakiterapi Derneği'ne göre, brakiterapi tohumu doğrudan kanserli dokuya yerleştirilen bir radyoaktif poddur. Brakiterapi tohumlarının, prostat, servikal ve endometriyal (rahim) kanserler dahil çeşitli kanser türlerinde etkili olduğu gösterilmiştir.Yukarıdaki çalışma, 2014 yılında Journal of Neurosurgery'de yayınlanan bir önceki çalışmaya atıfta bulunmaktadır. Önceki çalışmada, beyin tümörü olan 24 hasta grubunda sezyum-131 ​​brakiterapi tohumları tümörler içine implante edildi. Minimal yan etkiler olsa da ve genel olarak iyi tolere edilen bir tedavi şekli olduğu görüldü.Sezyum, tüm metalik elementler arasında en düşük ikinci erime noktasına sahip bir elementtir ki sıcak havalarda sıvı halde bulunur. Bu durum sezyumun kullanımını sınırlar. Sezyum oksijen ile kolayca birleşme özelliğine sahiptir ve vakum tüplerinde kalıntı eser gazlarla birleşebilen ve onları çıkarabilen bir gaz giderici materyal olarak kullanılır. Sezyum atomik saatlerde, foto-elektrik hücrelerde ve bazı organik bileşiklerin hidrojenasyonunda bir katalizör olarak da kullanılır. Kolaylıkla iyonize olduklarından ve yüksek bir kütleden dolayı, sezyum iyonları bir gün uzay aracındaki iyon motorlarında bir itici olarak


kullanılabileceği düşünülmektedir
.
Günümüzde, sezyum esas olarak mineral polusiteden (CsAlSi206) elde edilmektedir. Sezyum cevherleri, kimyasal olarak sezyuma benzer bir element olan rubidyum ile kontamine olduğundan, saf sezyum elde etmek zordur. Saf sezyum elde etmek için, sezyum ve rubidyum cevherleri öğütülür ve sodyum metali ile 650 ° C'ye kadar ısıtılır, daha sonra fraksiyonel damıtma olarak bilinen bir süreçle ayrılabilen bir alaşım oluşturulur. Metalik sezyum kolaylıkla işlenemeyecek kadar reaktiftir ve genellikle sezyum azid (CsN3) şeklinde azido grubu bir madde olarak satılmaktadır. Sezyum, sezyum azidden ısıtılarak toplanır.
Sezyum, su ve buz ile şiddetli reaksiyona girerek sezyum hidroksit (CsOH) oluşturur. Sezyum klorid (CsCl) ve sezyum nitrat (CsNO3) , sezyumun en yaygın bileşikleridir ve esas olarak diğer kimyasalların üretiminde kullanılır.



Ortalama Bulunma Miktarı (Average Crustal Abundance)

Sezyum elementi çok nadir bulunan bir elementtir. Bulunma oranı diğerler elementlere göre çok azdır.Tahmini Karasal Mevcudiyeti: kilogram başına 3 miligramTahmini Okyanus Mevcudiyeti: litre başına 3 × 10-4 miligramSezyum Kimyasal Bilgileri

Atom Numarası 55
Atom Ağırlığı 132,905452
Erime Noktası 301.59 K (28.44 ° C veya 83.19 ° F)
Kaynama Noktası 944 K (671 ° C veya 1240 ° F)
Yoğunluk 1 cm3 te 1,93 gram
Oda sıcaklığında faz Katı
Element Sınıflandırması Metal

Kararlı İzotop Sayısı: 1
İyonlaşma Enerjisi: 3.894 eV
Oksidasyon Durumu: +1
Elektron Konfigürasyonu:
1s2
2s2 2p6
3s2 3p6 3d10
4s2 4p6 4d10
5s2 5p6
6S1