Enstantane nedir? Ne işe yarar?

Enstantane (shutter speed) , diyaframdan geçen ışığın fotoğraf makinenizin sensöründe ne kadar süre kalacağının belirlenmesini sağlayan araçtır.Enstantane değerleri; 1 saniyenin altındaki 1, 1/2, 1/4, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000, 1/2000, 1/4000, 1/12000, 1/16000 gibi değerler alabileceği gibi uzun pozlamalar için 1 saniyenin üzerindeki 1, 2, 4 ,8, 16, 30 saniye gibi değerler alabilir. Ayrıca özellikle yıldız fotoğrafları çekmek için kullanılan BULB modunda uzaktan kumanda kullanılarak 30 saniyeden birkaç saate kadar sürecek enstantane değerlerini kullanmak mümkündür.Çekim hızı arttıkça yani enstantane süresi kısaldıkça sensöre düşen ışık miktarı azalacağı için daha karanlık ve az pozlanmış kareler elde edilir. Bu durumda enstantane süresini uzatmak gerekir. Fakat süre uzadıkça eğer tripod ile çekim yapılmıyorsa duran objelerde dahi netlik sağlamak mümkün olmayabilir. “Tripod gerektiren enstantane nedir?” sorusunun yanıtı birazda kullanılan lense bağlı olarak hangi odak uzaklığında (mm) çekim yapıldığıdır. Örneğin 100 mm’de bir çekim yapılıyorsa elde net çekim yapmak en az 1/100 saniyede çekim yapmak şarttır.



Enstantaneyi kontrol etmek için DSLR fotoğraf makinenizin enstantane öncelikli (S veya Tv modu) , tam manuel mod (M) ya da bulb mod kullanmak gerekir. Hangi enstantane değerlerinin ne tür çekimlerde kullanılması gerektiği bilmek yapılan çekimde net, keskin veya istenen sonuçların elde edilmesi için önemli rol oynar. 55 mm odak uzaklığı kullanılarak çekim yapıldığı durumda enstantane değerleri ve kullanım yerleri şu şekilde olabilir:
30 Saniye üzeri

Yıldız fotoğrafları çekmek için uzaktan kumanda ile Bulb modunda kullanılan enstantane değerleridir. Tripod olmazsa olmazdır. Bu şekilde saatlerce süren çekimler yapılabilir. Ancak uygun olmayan hava koşullarında yapılan uzun çekimlerin fotoğraf makinesinin sensörüne zarar verme ihtimali vardır.
1, 2, 4 ,8, 16, 30 saniye

Özellikle gece çekimlerinde tripod ile yapılan çekimlerde kullanılır. Ayrıca ND filtre ile yapılan gündüz çekimlerinde denizin üzerinde sis bulutu varmış ya da bulutları hareket ediyormuş gibi göstermek için yapılan yaratıcı çekimlerde kullanılacak enstantane değerleridir. Bu noktada ND filtrenin enstantaneyi 9 stop düşürebilecek kapasitede olması, uzun enstantanelerle çok daha güzel efektler ortaya koyabilmek için önem arz eder.

1/2, 1/4, 1/8, 1/15 saniye

Loş ortam fotoğraflamasında, gün batımında kullanılabilir. Tripod olmazsa olmazdır.

1/125 saniye

Yürüyen bir kişinin net çekiminin yapılabilmesi için kullanılır.

1/250 saniye

Koşan bir kişinin net çekiminin yapılabilmesi için kullanılır.

1/500 saniye

Spor müsabakaları ya da dans hareketlerinin çekimi için kullanılır.

1/1000 saniye

Hareketli otomobil ve diğer araçların çekimi için kullanılır.

1/1000 saniye üstü

Çok hızlı objelerin fotoğraflamasında kullanılır.Son olarak unutulmaması gereken şey, yüksek çekim hızlarında sensöre düşen ışık miktarı azalacağı için yetersiz pozlamaya önlemek amacıyla yüksek iso değerleri, açık diyafram ya da koşullar uygunsa flaş kullanmak gerekir.