Beynin etrafındaki hipofiz bezinin ön lobundan çok yüksek miktarlarda büyüme hormonu salgılanmasına bağlı olarak gelişen hastalığa akromegali adı verilmektedir. Büyüme süreci daha tamamlanmamışken, kemiklerin uzaması son bulmadan erken dönemlerde oluşum meydana gelirse, gigantizm denen dev bir görüntü ortaya çıkmaktadır. Mevcut durum büyüme dönemi tamamlandıktan sonra ortaya çıkarsa, kemiklerdeki büyümenin son bulmuş olması sebebiyle el ve ayaklarda genişleme, burunda ve çenede aşırı büyüklük ve sesin kalınlaşması oldukça fazla görülen bir durumdur.
Akromegalinin belirtileri:
Hastalığın belirtileri, ellerde ve ayaklarda meydana gelen büyüme ve şişlik sebebiyle ele takılmakta olan yüzüklerin dar gelmeye başlaması, giyilen ayakkabıların zamanla ayaklara olmaması şeklinde olabilmektedir. Kişinin yüzünde kaba görüntü oluşması, burunda ve dilde büyümelerin meydana gelmesi de belirtilerindendir. Bunların dışında sıklıkla görülen bir diğer belirti de ciltte kalınlaşma ve aşırı derecede terleme yaşanmasıdır. Kişide hipofiz adenomunun baskı yapmasıyla görme ile ilgili bozukluklar da görülmektedir. Kişide horlama olabilmekte, kadınlarda adet düzensizliği yapabilmekte, erkeklerde de cinsel bazı sorunların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.
Akromegali tedavisi:
Tanı koyabilmek için serumda büyüme hormonu seviyesinin ölçülmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra ağızdan şeker yüklemesine, yaklaşık her 30 dakikada bir ölçülen büyüme hormon değerleri izlenir ve tanı için kullanılır.
Hastalığa sebep olan etkenlerin görülmesi için hipofiz bezinin MR görüntülemesi yapılmalıdır. Hastalığın tedavisindeki amaç, hastadaki büyüme hormonunu çok yüksek miktarda salgılayan hipofiz adenomunun bütünüyle yok edilmesi, neticesinde de büyüme hormonlarının normal düzeye indirilmesi hedeflenmektedir. Bunu sağlamak amacıyla ilaçlar, radyoterapi ve cerrahi yöntemler kullanılmaktadır. Yapılan cerrahi tedavide hastanın burnundan girilmekte ve hipofiz bezine ulaşılarak etken adenom alınmaktadır. Duruma göre bazı hastalarda cerrahi tedavinin devamı olarak radyoterapi tedavisi de yapılabilmektedir.