1.VİZE NEDİR ?
Vize, bir devletin ülkesine seyahat edecek bir yabancının pasaportuna koyduğu ve bu yabancının ülkesine girebileceğini gösteren bir kayıttır.
2.VİZE NEREDEN ALINIR ?
Vizeler, seyahat edilecek ülkenin ;
* Büyükelçiliğinin Konsolosluk Bölümünden;
* Başkonsolosluğundan veya
* Konsolosluğundan
alınır.
3.VİZE ALIRKEN, HANGİ BELGELER İSTENİR?
Vize başvurusunda istenilen belgeler ülkeden ülkeye, seyahat amacına veya başvuranın pasaportunun tütüne (diplomatik, hizmet, hususi, umuma mahsus pasaport veya seyahat belgesi) ve hatta zamandan zamana büyük değişiklikler gösterebilmektedir. İlgili temsilcilikten bilgi alınması gerekmektedir.
4.VİZE BAŞVURULARINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR NELERDİR?
* Bir vize başvurusunda genel kural başvurunun şahsen yapılmasıdır.
* Pasaportun yıpranmamış olması gerekir. Yıpranmış pasaporta vize alsanız dahi sınırdan geri çevrilmeniz mümkündür. Pasaportunuzu yenilemenizde yarar vardır. (Pasaport başvurusuna ilişkin ayrıntılı bilgi için: www.egm.gov.tr adresindeki internet sitesine bakınız.)
* Pasaportunuzun geçerlilik süresinin başvuru tarihinden itibaren en az bir yıl olmasına özen göstermelisiniz. Bu hususu vize talep edeceğiniz ülkenin temsilciliğinden teyit ettirmenizde yarar vardır.
* Mülakat sırasında, yetkilinin sorularına doğru yanıtlar vermeniz önemlidir.
* Başvurunuzu eksiksiz belgelerle yapınız. Tahrif edilmiş veya sahte belgelerle başvuruda bulunmak yasalara göre suçtur.
* Başvurunuzun reddedilebileceğini önceden kabul ediniz.
* Mülakat sırasında, yetkilinin, hakkınızda olumlu izlenim edinmesi, başvurunuzun kabul edilme şansını arttırır.
* Seyahatinizi gerçekleştirebilecek ekonomik olanaklara sahip olduğunuzu belgelemeniz beklenir.
* Mülakatın amacı; seyahat edeceğiniz ülkenin makamlarının bu ülkeye seyahat edecek yabancılar için belirlediği koşulları taşıyıp taşımadığınızı anlamaktır.
* İşsiz iseniz, veya kendinizin ve bakmakla yükümlü olduğunuz kişilerin geçimlerini sağlayabilecek düzenli ve yeterli bir gelir düzeyine sahip değil iseniz, potansiyel bir göçmen olarak kabul edileceğinizden, vize alma şansınız oldukça düşüktür. Bu durumda iseniz, vize başvurusunda bulunmamanız uygun olacaktır. Zira, bazı ülkeler bir ülkeden (örneğin; Türkiye’den) yapılan vize başvurularındaki ret oranını (Örneğin % 3′ün üzerinde) göz önünde bulundurarak, bu ülkeyi göç açısından riskli ülkeler arasında kabul etmekte ve sözkonusu ülkeye yönelik vize koşullarını daha sıkı kurallara bağlamakta veya, aksi halde, bu koşulları hafifletmekte ve bir sonraki aşamada da vize zorunluluğunu kaldırmaktadır. Reddedileceğini bildiğiniz bir talepte bulunmaktan kaçınmanız zaman ve para tasarruf etmenizi de sağlayabilir.
* Bazı ülkeler vize harcının yanında, yüksek sayılabilecek meblağlarda başvuru veya işlem harcı almaktadırlar. Örneğin; ABD temsilciliklerine yapacağınız reddedilmiş her başvurunuz size 116 dolara mal olmaktadır. İlk başvurunuzda vize alırsanız vizenizin maliyeti 118 dolar olacaktır. (Bakınız: http://ankara.usembassy.gov) Bu koşullar ülkeden ülkeye değişmektedir. İlgili temsilcilikten bilgi almanızda yarar vardır.
5.BİR ÜLKENİN HANGİ TEMSİLCİLİĞİNDEN VİZE ALABİLİRİM?
Uluslararası kural; vize başvurunuzu daimi ikametinizin olduğu yerden yapmanızdır. Örneğin; Almanya’da daimi ikametiniz var ve Malezya’ya seyahat edecek iseniz, vize başvurunuzu bu ülkedeki Malezya temsilciliğine yapabilirsiniz. Ukrayna’da oturma ve çalışma iznine sahipseniz, İsviçre’deki ABD temsilciliği vize başvurunuzu daimi ikametinizin olduğu yerdeki (Ukrayna) ABD temsilciliğine yapmanızı telkin edecektir.
Bir ülkenin Türkiye’de birden çok Başkonsolosluk ve Konsolosluğu var ise, vize başvurunuzu ikametinizin bulunduğu yere yakın olan temsilciliğe yapmanız gerekir. Bu hususu da ilgili temsilcilikten önceden öğrenmenizde yarar vardır.
6.KİMLERE VİZE VERİLMEZ?
Bir ülkeye hangi yabancının girebileceğine karar vermek, uluslararası hukuka göre, o devletin egemenlik yetkilerindendir. Bu husus, tartışılmaz temel bir kuraldır. Devletler ülkelerine hangi yabancıların girebileceğini kendi ulusal çıkarlarına göre belirlerler. Her devletin ülkesine girmeleri yasaklı/sakıncalı yabancılar listesi vardır. Ayrıca, yasaklılar listesinde bulunmayan bir yabancıya, ekonomik olarak yük olabileceği, kamu düzenini bozabileceği ve kamu sağlığına risk oluşturabileceği gerekçeleriyle vize verilmemesi mümkündür.
7. BİR ÜLKENİN VİZE BAŞVURUMU REDDETMEYE HAKKI VAR MIDIR?
Uluslararası hukukta Devletlerin ulusal egemenlik yetkileri esastır. Bu egemenliklerini sınırları içerisinde çıkardıkları yasalar ile diledikleri gibi kullanırlar. Ulusal egemenlik yetkileri arasında ülkelerine hangi yabancıların hangi koşullarla girebileceklerini belirlemek de vardır. Vize bu amaca hizmet etmektedir. Devletin bu yetkisi uluslararası hukuk bakımından tartışılmazdır. Devletler egemenlik yetkilerini kendi iradeleriyle sınırlayabilirler.
8.BAŞVURUM REDDEDİLİRSE, NASIL İTİRAZ EDEBİLİRİM?
Vize başvurunuzun reddi halinde, itiraz için yargı yolunun açık olduğu ülkeler sayıca fazla değildir. Ayrıca, genelde uzun zaman alan mahkeme süreci sonunda mahkemenin devlet aleyhine sonuçlanma olasılığı çok zayıftır. Diğer önemli bir husus, bir devletin yasaları yargı yolunu vize müracaatçısının itirazı için açık tutuyorsa, bu davaya o devletin mahkemeleri bakacaktır. Dolayısıyla, o ülkenin bir avukatını tutmanız gerekmektedir.
9.VİZE BAŞVURUM REDDEDİLİRSE, TEKRAR BAŞVURABİLİR MİYİM?
Genelde ilgili ülkeler başvuru sayısına sınırlama koymamaktadırlar. Ancak, ilk başvuru koşullarınızda (ekonomik durumunuzun iyileşmesi, seyahat nedeninizin farklı olması gibi) bir değişiklik yok ise, ikinci başvuru para ve zaman kaybına yol açabilecektir. Zira Batılı ülkeler başta olmak üzere, bazı ülkeler vize harcı ve vize işlem harcı adı altında tahsil ettikleri meblağları vize talebi reddedilse dahi iade etmemektedirler.
10.PASAPORTUMA VİZE BAŞVURUSUNDA BULUNDUĞUM TEMSİLCİLİK KAŞE VURDU. BUNUN ANLAMI NEDİR?
Temsilciliklerin kaşe vurmaları giderek yaygınlaşan bir uygulamadır. Bu tür kaşelerde çoğunlukla, temsilciliğin bulunduğu kentin adı veya kısaltması ile bir tarih (başvurunun işlem gördüğü tarihtir) bulunur. Pasaportunuzdaki böyle bir kayıt tekrar başvuruda bulunmanıza engel değildir. Bu kayıt diğer temsilciliklere yapacağınız başvurularınızın reddedileceği anlamına gelmez. Ancak, sözkonusu kaşe bir Schengen ülkesi tarafından pasaportunuza vurulmuşsa, diğer bir Schengen ülkesinin vize başvurunuzu daha titiz bir şekilde incelemesi olasıdır.
11.PASAPORTUMDAKİ KAŞE İNSAN HAKLARININ ÇİĞNENMESİ DEMEK DEĞİL MİDİR?
Seyahat özgürlüğü temel insan haklarındandır. Ancak, devletlerin ülkelerine hangi yabancıların gireceklerine karar verme yetkileri tam ve tartışılmaz bir uluslararası hukuk ilkesidir. Unutulmaması gereken husus, vize uygulaması tanımı itibariyle seyahat özgürlüğüne yönelik başlıbaşına bir sınırlamadır. Sizin, bir ülkeye girememeniz, seyahat özgürlüğünüzün sınırlanması gibi görünse de, devletlerin de sizin ülkelerine girip giremeyeceğinize karar verme hakkı vardır. Sözkonusu kaşe ise, esasen, temsilciliğin yapılan işlemi izlemesine yardımcı olmaktadır. Bir pasaport, hamilinin bir ülkeye seyahat edebileceğine ilişkin hamilinin lehine kayıtlar içerebileceği gibi, aleyhine kayıtlar da içerebilir.
12. VİZE İHLALİ NEDİR?
Vize ihlali, aldığınız vizenin üzerinde belirtilen süreden daha fazla vizeyi veren ülkede kalmanız veya vizeyi veriliş amacı dışında kullanmanızdır. Örneğin; bir öğrenci vizesi ile çalışmak veya, turist vizesi ile öğrenim görmek vize ihlalidir.
13.VİZE İHLALİ YAPARSAM, SONUÇLARI NE OLUR?
Ziyaret ettiğiniz ülkeden sınır dışı edilirsiniz. Hakkınızda ülkeye sürekli veya geçici giriş yasağı konulabilir ve/veya para cezası ödemek zorunda kalabilirsiniz.
14. SCHENGEN VİZESİ NEDİR?
1995′te yürürlüğe giren Schengen Sözleşmesi ile bu Sözleşmeye taraf ülkeler aralarındaki sınırlardaki (“iç sınır’” denilmektedir) kontrollerini kaldırmışlardır. Böylece, oluşturulan Schengen bölgesinde dış sınır kontrollerinde ortak uygulama ve kurallar hayata geçirilmiştir. Bu işbirliği vize, polis ve yargı alanlarındaki işbirliğini kapsamaktadır. Schengen’e üye ülkeler şunlardır: Almanya, Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İspanya, İsveç, İtalya, Lüksemburg, Portekiz, Yunanistan. Ayrıca, AB’ye üye olmayan İzlanda ve Norveç de Schengen ülkeleri ile özel bir anlaşma imzalayarak, aynı uygulamaları benimsemişlerdir. Bir yabancı Schengen bölgesine üye ülkelerden birinin vizesi ile girdiğinde diğerine serbestçe seyahat edebilir. Ancak, seyahatin süresi vizenin üzerinde kayıtlı süre ile sınırlıdır. AB Komisyonu Schengen uygulamalarına ilişkin önerilerde bulunmakla sorumludur. Schengen ülkeleri ortak SIS veya Schengen Information System adı verilen bir veri tabanından yararlanırlar. Bu veri bankasında, Schengen ülkelerine girmesi gereken kişilerle ilgili bilgiler başta olmak üzere çeşitli bilgiler yer alır ve üye ülkelerin yetkili makamlarının kullanımına açıktır.
Vize konusunda önemle dikkate alınması gereken hususlar:
* Vize başvurunuzu olabildiğince erken bir tarihte (örneğin, bir ay öncesinden) yapınız!
* Çalışma ve öğrenim amaçlı vizelerin alınması ülkeden ülkeye değişmekle beraber, 2-3 ay veya daha uzun bir zaman sürebilir !
* Vize başvurunuzda pasaportunuzun geçerlilik süresinin başvurduğunuz tarihten ileriye doğru en az bir yıl olmasına özen gösteriniz! (Bazı ülkelerin pasaportlarda aradığı asgari geçerlilik süresini görmek için tıklayınız.)
* Yıpranmış pasaportla yapacağınız vize başvurunuz kabul edilse ve vizenizi alsanız dahi, sınırdan geri çevrilmeniz mümkündür!
* Vize başvurunuz reddedilebilir. Red nedenini açıklama zorunluluğu bulunmamakla beraber, bazı ülkeler yazılı ve/veya sözlü açıklama yapmaktadır!