Konu: Kalp yetmezliği

Kalp yetmezliği, yüksek yastıkta uyuma ihtiyacı,nefes darlığıyla uyanma, göğüs ağrısı gibi belirtilerle baş gösteriyor. Memorial Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, kalp yetmezliği belirtilerini, nasıl tedavi edilmesi gerektiğini ve kalp nakil ameliyatlarının zorlukları hakkında bilgi verdi.
Kalp yetmezliği nedir?Kalbin yeteri kadar kan pompalayamaması durumunda kalp yetmezliği ortaya çıkar. Yeteri kadar kan pompalanamaması kalp damarlarındaki darlık, kalp krizi, çarpıntılar, yüksek tansiyon gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Ama hiçbir neden olmasa da, her şey normalken, birdenbire kalp adalesinde bir güçsüzlük oluşabilir. Kalp boşlukları gittikçe büyür ve kalp yetmezliği gelişir. Buna kardiyomiyopati (kalp yetersizliğine neden olan kalp kası bozukluğu) denir. Bu hastalık çoğunlukla geçirilmiş viral enfeksiyonlardan sonra olur.
Kalp yetmezliğinin belirtileri nelerdir?

Çabuk yorulma, nefes darlığı, kesik kesik nefes alma, gece nefes darlığıyla uyanma, bacaklarda ve karında şişlik, göğüs ağrısı ve çarpıntı, yüksek yastıkta uyuma ihtiyacı kalp yetmezliğinin en önemli belirtileridir. Hasta özellikle şunu belirtir: "Ben merdiven çıkarken yorulmazdım, şimdi 2'nci kata çıkarken yoruluyorum." Daha ileri safhada hasta yataktayken nefes darlığı gelir. Bu artık son aşamadır. Özellikle hastaya şu soru yöneltilir: "Gece nefes darlığıyla uyanıyor musun?" Yanıt "Evet" ise bu artık kalp yetmezliğinin en ileri safhasıdır. Hasta gece korkuyla uyanır, camı pencereyi açmaya kalkar. Hatta bazen hiç yatamaz. Alçak yastıkta nefes darlığı arttığı için başının altına koyduğu yastık sayısını arttırır. Hastalar bazen hiç uyuyamayacak kadar kötüleşir, sadece yatağın kenarına otururlar. Kalp yetmezliğinin önemli bir belirtisi de bacaklarda, karın ve akciğer boşluğunda su toplamasıdır. Bu su toplaması 10-15 kiloya kadar ulaşabilir.

Kalp yetmezliği nasıl tedavi edilir?

Sebebe yönelik tedavi yapmamız lazım. Önce tıbbi tedavi yapıyoruz. Bunun için idrar söktürücü ilaçlarla kalbin yükünü azaltıyoruz. Çünkü kalp yetmezliği hastalarında böbrek fonksiyonları bozulduğu için tuz tutulması olur. Tuz su tutar. Bu da hastada ciddi kalp yetmezliği, nefes darlığı, çarpıntı, uyurken korku ve panikle uyanma gibi şikâyetlere neden olur. İşte bu sırada hemen idrar söktürücüler kullanmak zorundayız. 12-15 litreye çıkan kanı hemen 7 litreye indirmemiz gerekir. Kalp yetmezliğinde eğer sorunun kaynağında kapak problemi varsa, mutlaka kapakları değiştirmeliyiz. Ya da kalpte bir balon nedeniyle kalp yetmezliği oluşmuşsa bu sorunu gideririz. Bazı hastalarda kalp nakli zorunlu olabilir.

Kalp nakilleri zor yapılan ameliyatlar mıdır?

Ameliyatlar kolay ama sonrasında takibi çok zor. Çünkü ortaya hastaneye bağımlı bir hasta çıkıyor. Şu anda yılda 10-12 kalp nakli yapılabiliyor. Ama yıllık ihtiyaç 250 civarında. En büyük sorun, donör. Ayrıca ekonomik açıdan da çok fazla yük getiriyor. Kalp naklinde bir diğer sorun da kalbin kısa bir süre içinde nakledilme zorunluluğu. Mesela böbrek 48 saat kadar saklanabilir ama kalbin 3-4 saat içinde nakledilmesi gerekli.