Tanımı: Kalın bağırsak kanseri bazı hücrelerin uygun olmayan şekilde (anarşik) çoğalması ile gelişirler. Bu tümörler iyi huylu (sıklıkla polip) ve kötü huylu (kanser) şeklinde olabilirler. Kalın bağırsak kanserlerinin gelişmesi çoğu kez yıllar alır ve çoğunlukla bağırsak içindeki polip adı verilen iyi huylu urlardan veya ülseratif kolit gibi bazı iltihabi kalın bağırsak hastalıklarından ötürü gelişirler.
Sıklığı: Son 10 yılda kalın bağırsak kanseri sıklığında artış görülmektedir. ABD’de her 2,000 kişiden birinde görülür.
Risk faktörleri: 50 yaşın üstündeki kişiler, ailede kalın bağırsak kanseri olanlar, ailevi polipozis hastalığı olanlar, yüksek yağ ve kalorili (özellikle hayvansal yağlar) ve düşük lifli diyetle beslenen kişiler, kalın bağırsak polipleri olanlar, yumurtalık, rahim veya meme kanseri öyküsü olan kadınlar, ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi iltihabi bağırsak hastalığı varlığı, aşırı kilolu olmak, egzersiz yapmamak, şeker hastalığı, sigara ve aşırı alkol kullanmak ve uzun süreli olarak gece vardiyasında çalışmaktır.
Belirtileri: Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik-bir haftadan uzun süren kabızlık, ishal ya da dışkı çapının incelmesi gibi, bağırsağın tam olarak boşalamama hissi, karın ağrıları, dışkıda kan görülmesi, nedeni açıklanamayan demir eksikliğine bağlı kansızlık ve yorgunluk hissi, nedeni olmayan kilo kaybı kalın bağırsak kanseri için görülebilen belirtilerdir.
Tanı: Bağırsak kanseri tanısında: parmakla makattan muayene, dışkıda gizli kan testi, endoskopi, ilaçlı bağırsak filmi, sanal kolonoskopi gibi araştırma yöntemleri kullanılır.
Ameliyatsız tedavi: kemoterapi, radyoterapi gerekebilir.
Ameliyat yöntemleri: Bağırsak kanseri tedavisinde: tümörü ve lenf bezlerini çıkartmaya yönelik cerrahi işlem, kalın bağırsak kanserleri için en yaygın tedavidir. Çoğu hastada doktor, kolon veya rektumun sağlıklı parçalarını tekrar birleştirilir (anastomoz), ancak bazı durumlarda kolostomi (kalın bağırsağın geçici veya kalıcı olarak karın derisine dikilmesi işlemi) gerekebilir.
Başlıca komplikasyonlar:
Hayati risk: ABD’de her 10,000 kişiden biri bağırsak kanseri nedeniyle yaşamını yitirir.
Prof.Dr.Korhan Taviloglu