Osmanlı Devleti'nin kululuş yılları sonlası, Ankara merkez kaza ve buna bağlı bir "Kasaba" nahiyesi idari bilimi olarak kululur. Bu "Kasaba"da, "Kasaba-i Balâ", yani Yukarı Kasaba (Bugünkü Mamak, Elmadağ, Kırıkkale, Karakeçili, Keskin ve Balâ'ya bağlı köylerin bazıları) ve "Kasaba-i Süfla", yani Aşağı Kasaba (Bugünkü Keçiören, Yenimahalle, Etimesgut, Sincan, Çankaya, Mamak ve Gölbaşı'nın bazı köyleri) olalak ikiye aynlır. 1530'lu yıllarda ise Ankara merkez kazasına bağlı olarak "Kasaba" ve "Yörükan" nahiyeleri vardır.
1073 yılından itibaren Ankara ve civar köylere yerleşen Oğuz Türkmenlerinin yanında konar-göçer olarak yaşayan Türkmen aşiretleri de vardır. Bu aşiretlere bağlı cemaatler, yaylaklarda ve mezralarda bulunmaktadır. Anadolu Selçukluları zamanında Balâ ve çevr esi genellikle konar-göçer Türkmen aşiret ve cemaatlerinin yurdudur. Osmanoğulları'nın bağlı bulunduğu "Karakeçili" aşireti de, Ertuğ- rul Gazi'nin relsliğinde bir müddet Kesikköprü bölgesini "kışlak" olarak kullanır.
XVII. yüzyıldan itibaren Doğu Anadolu'da bulunan, Akkoyunlu "Bozulus Türkmenleri"ne mensup "Tabanlu" aşireti ile birlikte "Avanlu", "Afşar" ve "Bayat" aşiretlerine mensup gruplar da Balâ bölgesine gelir. Tabanlu aşireti, beyleri ile birlikte "Üçem" Köyü'ne yerleşir. Diğerleri ise Avşar, Akviran Çarsak (Akören Sarçak), Belçar- sak, Büyükboyalık, Çatalçeşme, Çat alören, Kar ahamzalı, Kekl icek, Kerişli, Köseli, Küçükbayat, Küçükboyalık, Sofular (Sufiler), Şehriban (Bağyaka), Yeniyapançarsak, Yeniyapanşeyhli köylerine yerleşir. 1786 yılında Balâ nahiyesinde "Badillu" ve "Merdisi Ekrat" aşiretleri ve "Karakeçili" cemaati bulunur. "Kasaba-i Balâ" nahiyesinin güvenliği, "Ağa" veya "Bölükbaşı" kökenli "Sekbanbaşı" tarafından sağlanır. 1790 yılında Odabaşı Köyü'nden Topoğlu Seyyid Ali, Balâ kasabasına "sekbanbaşı" olur. 1870 tarihli Vilayet Nizamnamesi ile Ankara Merkez Sancağı'na bağlı Balâ nahiyesi, idari bakımdan "kaza" merkezi olur. Bu nizamname ile yeni kurulan "Tabanlu" nahiyesi de Balâ kazasına bağlanır. 1884 yılı Ankara Vilayeti Salnamesi'nde Balâ "kaza" olarak zikredilir.
1877/78 Osmanlı-Rus savaşı sonucunda, Kuzey Kafkasya'dan Ankara bölgesine 60.000 dolayında Çerkez göçmen gel ir. Bu tarihlerde Balâ kazasının idari merkezi Karaali Köyü'dür. Ankara-Kayseri yolu üzerinde ve "Kartal Tepe" yamacında küçük bir yerleşim yeri olan Kartaltepe'ye Çerkez göçmenler yerleştirilir. Çerkezler İkinci Abdül- hamid Han'a izafeten bu köye "Hamidiye" adını verir. 1892 yılında, İzzet Bey b. İbrahim, Hamidiye Köyü'ne bir cami yaptırır
Balâ kazası idari hudutları dahilinde yaşayan konar-göçer Reşvan, Şeyhbızınlı, Badillu, Terikiyanlı, Mikailli, Yanbekli, Kayıbanlı, Seyfanlı ve Atinanlı aşiretleri, 1850'li yıllardan itibaren yerleşik düzene geçer ve köyler kurmaya başlar. Bu köyler; Aydoğan, Ergin, Hanburun, Yeniköy, Çiğdemli, Davdanlı, Derekışla, Erbasan, Aşağı ve Yukarı Hacıbekir, Küçük ve Büyük Bıyık, Küçük ve Büyük Camili, Kesikköp- rü ve Erdemli köyleridir.
1907 yılına ait "Ankara Vilayeti Salnamesi"nde Balâ kazası ile ilgili verilen bilgiler özetle şöyledir: Balâ kasabası henüz teşkil etmekte olan bir kasaba olup, kasaba merkezi "Karaali-i Balâ" (Karaali) Köyü'dür. Kaymakamı Mehmed Saadeddin Efendi, Naibi Celaleddin Efendi, Müftüsü Abdullah Efendi'dir. "Tabanlı" nahiyesi Müdürü ise Şükrü Efendi'dir. Ankara-Kayseri yolu üzerinde, Kartal dağlarının batı yamacında bulunan kasaba merkezi, yeni kurulmakta olup, hükümet konağı, minareli bir camisi, ikiyüz haneli ve birkaç dükkan bul unan bir yerl eşme yeridir. Kasaba merkezinde bul unan ahalinin çoğunluğu Çerkez'dir. "Balâ Taburu" ve Asker Alma Şubesi binası Ankara şehir merkezindedir. Kaza ve bağlı köyl erde yaşayan ahalinin tamamı Müsl üman olup, köyl erinde 80 cami ve mescid bulunmaktadır. Köyleri dahil 6.412 hane ve toplam 31.781 nüfusa sahiptir (Bu tarihlerde Ankara'nın üçüncü büyük kazasıdır). 4 Sıb- yan Mektebi, 60 dükkan ve 6 han mevcuttur. Salı günleri zabtiye ile Ankara'ya posta gider.
Osmanlı´nın ilk yıllarında bölgede Karakeçili Aşireti´ne bağlı cemaatler konar-göçer olarak yaşar ve köyler kurarlar.
Ankara´dan Mekke ve Medine´ye giden hacı adayları bölgeden geçen güzergahı kullanır.
Ankara´da ilk cihad hutbesini okuyan "Beynamlı Mustafa Efendi" Balâ´lıdır.
Ankara´da İngiliz ve Fransız birliklerine karşı ilk isyan bayrağını açan "Nakşibendi Şeyhi Sadullah Efendi" Balâ´lıdır.
İlçeye bağlı köylerde tarih öncesi ve sonrası yerleşmelere rastlanır. Beynam Köyü'nde bulunan "Çakmaklı Höyük" ve diğer ikinci höyükte Kalkolitik çağ yerleşmeleri bulunur. İlçenin köyl erinde İlk Tunç Çağ'a ait yerleşmeler de bulunmaktadır. Yerleşme bul unan köyl er şunlardır: Akviran, Beynam (Höyük ve Çakmaklı Höyük), Sırapınar (Gökhöyük), Sofular (Höyük), Büyük Camili (Külhöyük), Deliler Çiftliği (Kültepe), Mahmatlı, Yukarı Hacı- bekir (Mezarlık), (Zindantepe Höyük), Sarılar (Şedik Höyük), Köseli (Höyük).
Osmanlı Devleti'nin kululuş yılları sonlası, Ankara merkez kaza ve buna bağlı bir "Kasaba" nahiyesi idari bilimi olarak kululur. Bu "Kasaba"da, "Kasaba-i Balâ", yani Yukarı Kasaba (Bugünkü Mamak, Elmadağ, Kırıkkale, Karakeçili, Keskin ve Balâ'ya bağlı köylerin bazıları) ve "Kasaba-i Süfla", yani Aşağı Kasaba (Bugünkü Keçiören, Yenimahalle, Etimesgut, Sincan, Çankaya, Mamak ve Gölbaşı'nın bazı köyleri) olalak ikiye aynlır. 1530'lu yıllarda ise Ankara merkez kazasına bağlı olarak "Kasaba" ve "Yörükan" nahiyeleri vardır.
Alıntı ile Cevapla