Ekosistem Kısaca Tanım

Ekosistemi kısaca tanımlarsak, belirli bir bölgede bulunan canlı varlıklar ile cansız varlıkların karşılıklı ilişkileri ile meydana gelen ve süreklilik arz eden ekolojik sisteme Ekosistem denir. Ekosistemde canlılar ve cansızlar arasında madde alışverine dayalı bir etkileşim söz konusudur. Ekosistemi oluşturan unsurlar 2 tanedir. Bunlar;
1 – Canlı varlıklar
2 – Cansız varlıklar

A – Ekosistemi Oluşturan Canlı Varlıklar

Ekosistemde bir besin zinciri bulunmaktadır. Yani bir canlı (bitki veya hayvan) yaşamını sürdürebilmek için başka bir canlıyı (bitki veya hayvan) yerken kendisi de bir başka canlının (bitki veya hayvan) hayatını devam ettirebilmesi için yenilmektedir. Ekosistem, beslenme ve yapısına göre 3 farklı canlı grubuna sahiptir. Bunlar Üreticiler, Tüketiciler ve Ayrıştırıcılar.

1 – Üretici Canlılar

Yeşil bitkilerin bulunduğu bu grup, fotosentez ile organik besin üretirler. Böylece tüketiciler gerekli besinlerin büyük bir kısmını buradan temin ederler.

2 – Tüketici Canlılar

Otçul, etçil, hem etçil hem otçul canlı türlerinin bulunduğu bu grup gerekli besinleri hem hayvanlardan hemde bitkilerden elde ederler.

3 – Ayrıştırıcı Canlılar

Doğayı temizleyen ve madde döngüsünün devamını sağlayan bu canlılar ölen canlıların kalıntılarını yerler.

B – Ekosistemi Oluşturan Cansız Varlıklar



Ekosistemde yaşamını devam ettiren canlıları çevreleyen bütün cansız varlıklardır. Bunlar toprak, su, ışık, sıcaklık, hava ve iklimdir.
1 – Toprak

Yer kabuğunun en üst kısmını oluşturan bu tabaka, canlı organizmalara ev sahipliği yapar. Topraklar binlerce veya milyonlarca yıllık kayaların parçalanması ile oluşurlar. İçinde başta kum, taş, mineral, tuz, su, hava, mikroroganizma gibi birçok şey vardır. Toprağın içinde ya da üzerinde yaşayan canlı varlıklar mineral ve su ihtiyaçlarını topraktan karşılarlar. Toprağın özellikleri üzerinde yaşayan bitkilerin ve hayvanların türlerini belirler.

2 – Su

Yer kabuğunun 3/4’ün oluşturan su şüphesiz hayat kaynağıdır. Aynı zamanda hücrelerinde %75’i sudan oluşur. Canlılardaki sindirim, solunum, boşaltım, dolaşım, fotosentez ve beslenme gibi yaşamsal olayların temelini oluşturur. Yeryüzünde bulunan su miktarı o bölgede yaşayan bitki ve hayvanların türlerini belirler.

3 – Güneş Işığı

Güneş ışığı, bütün canlıların temel enerji kaynağıdır. Ayrıca güneş ışığı yeryüzünün ısınması, yağışların meydana gelmesi, rüzgarların oluşması, iklim değişiklikleri gibi birçok doğa olaylarının da gerçekleşmesini sağlar. Diğer yandan bitkilerdeki fotosentez içinde gereklidir. Bütün bunlardan dolayı güneş ışığı canlıların yeryüzündeki dağılımını ve türlerini belirler. Örneğin güneş ışığının az olduğu kutup bölgesinde her hayvan yaşayamaz. Zaten kutuplarda bitki bulunmamaktadır.

4 – Sıcaklık

Güneş ışığının etkisi ile yeryüzünde bir ısı meydana gelir. Bu ısı miktarı da canlılar için hayati önem taşımaktadır. Yukarıda da bahsettiğimiz kutuplar örneği buna en iyi örnektir.

5 – İklim

İklimi kısaca tanımlarsak; bir bölgeyi etkisi altına alan atmosfer şartlarına iklim denilmektedir. İklimi sıcaklık, nem, yağmur, rüzgar gibi etkenler oluşturur. Bir bölgenin iklimini etkileyen farktörler ise ekvatora olan uzaklık, denize olan yükseklik ve denizlere olan mesafedir. Canlıların yaşamlarını sürdürebilmesi için iklim şartlarının kesinlikle uygun olması gerekir. Bir bölgedeki iklim şartlarına ayak uyduranlar yaşamını bu bölgede devam ettirebilmekteler.

6 – Hava

Havayı kısaca tanımlarsak; Hava, atmosferi dolduran gaz karışımıdır. Bu havanın içinde canlıların solunumda kullandıkları oksijen, bitkilerin fotosentezde kullandıkları karbondioksit, azot, soygazlar, tozlar, mikroroganizmalar ve su buharı vardır.