MAKASTAR
TANIM
Konfeksiyon ürünleri imalatında kumaş ve yardımcı malzemeyi kalıba göre ve çok katlı olarak kesen, kullanılan makine ve ekipmanın bakımını yapan kişidir.
GÖREVLER
Kesim için hazırlık amacıyla kumaş ve malzemeyi kontrol eder,
Kesim planını ve kalıpları kontrol eder,
Pastal (kalıp) çizimlerini hazırlar,
Kesim motoru ve hızar bıçağını hazırlar,
Kumaş ve malzemenin kesimini yapar,
Kesim sonrası parçaları kontrol eder, beden ve desenlere göre ayırır,
İşe uygun makineyi seçer ve kullanır,
Kullandığı makine ve ekipmanın bakımını yapar,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri takip eder.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
El makası, falçete, Dik bıçaklı kesim motoru, Elektromakas, Hızar, matkap, Çelik eldiven, Kesim kalıpları ve kesim masası, Ağırlıklar, Maşa, Meto makinesi, Pastal ütüsü, Yağdanlık, Cetveller, Tornavida, Kağıt bant, Kalem, Kalıp kartonu, Kumaş çeşitleri, Mezura, Pastal kağıdı, Ribanalar, taban kağıdı, telalar, yapıştırıcı.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Makastar olmak isteyenlerin ;
Şekil ve uzay ilişkilerini görebilen,
El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
Göz ve ellerini eşgüdümlü kullanabilen,
Ayrıntılara dikkat eden, titiz,
Sabırlı ve ekip çalışmasına yatkın,
kimseler olmaları gerekmektedir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Makastarlar tekstil konfeksiyon fabrikaları ve konfeksiyon ürünleri üretimi yapan fabrika ve atölyelerinin kesim bölümlerinde kapalı ortamlarda çalışırlar. Çalışma ortamı aydınlık ve gürültülü olup, havada kumaş tozları bulunabilir. Görev ayakta yürütülür. Çalışırken yöneticilerle ve diğer meslektaşları ile iletişimde bulunurlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Makastarlık, konfeksiyon üretim işletmelerinde geniş iş olanaklarına sahip bir meslek alanıdır. Kısa bir eğitimden geçerek mesleğe intibak eden makastarlar, hareketli bıçağı bulunan bir makine ile çalışmaktadırlar. Bu sebeple bu mesleği icra edecekler dikkatli ve deneyimli kişiler arasından seçilmektedirler.
Bilgisayar destekli serim ve kesimle birlikte "Metolamacılık" ve "Tasnifcilik" alanlarının birleşme eğilimi içerisine girdiği gözlenmektedir. Meslek içerisinde kalite kontrol gibi alanlarda branşlaşma başlamıştır. Bu meslekte öğrenilen bilgi ve becerilerin bir kısmının deri konfeksiyon, ayakkabı üretimi gibi alanların butik tarzı üretim yönteminde kullanılabileceği düşünülmektedir.
Mesleğin yürütülmesi için; planlama, organizasyon bilgileri, tekstil bilgisi, kalite bilinci ve kontrolü, bilgisayar kullanımı bilgisi ve bilgisayar destekli otomasyonun giderek önem kazandığı söylenebilir. Bu alandaki teknolojik gelişmeler, bilgisayar destekli serim ve kesimi kapsayan otomasyona doğru yönelmektedir.
Günümüzde daha çok büyük ölçekli işletmelerde kullanılmaya başlayan programlanabilen serim masaları vb. yeni teknoloji ürünü makine ve ekipmanın yaygınlaşması ile bu alandaki iş verimi, hızı ve kalitesinin artması beklenmektedir. Dolayısı ile bilgisayar kullanımını geliştirecek alt yapı eğitiminin verilmesi gereği kendini hissettirmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Yaygın eğitim kapsamında; mesleki eğitim merkezleri, pratik kız sanat okulları, kız teknik öğretim olgunlaşma enstitüleri ve halk eğitim merkezlerinde, yılın her ayında kurs grupları oluşturularak mesai saatleri içinde ve dışında (hafta sonu, yarı yıl ve yaz tatili) mesleğin eğitimi verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Anadolu kız teknik, Anadolu kız meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezun olmak ve Milli Eğitim Bakanlığınca Merkezi sistemle yapılan Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavında (OKS) başarılı olmak,
Endüstri meslek ve kız meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak gerekmektedir.
Mesleki eğitim merkezlerinde eğitime başlamak için en az ilköğretim mezunu olmak, 14 yaşını doldurmuş olmak, sağlık durumu mesleğe uygun olmak eğitim görmek istediği meslekte bir iş yeri ile sözleşme imzalamak gerekir.
Halk eğitim merkezlerinde ve diğer kurslarda verilen eğitime başlayabilmek için ilköğretim okulu mezunu olunması yeterlidir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Kurs programının içeriği ve süresi, “Tekstil Konfeksiyon” Alanının ve kesim dalının modüllerinden seçilerek belirlenir.
İşyerlerinde eğitim süresi ise değişmektedir.
Mesleki eğitim merkezlerinde eğitim süresi kişilerin mezun oldukları eğitim kurumuna göre değişmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Makastarın meslekte ilerlemesi, kendini yenilemesine, deneyimine bağlıdır.
Mesleki eğitim merkezlerinden mezunlar alanlarında ustalık sınavına girerek başarılı oldukları takdirde Ustalık Belgesi almaya ve kendi işyerlerini kurmaya hak kazanırlar.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
3308 sayılı “Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu” gereğince, işletmelerde uygulamalı eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin %30’undan az olmamak üzere bir ücret verilmektedir.
Eğitim gören adayların iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır. Bütün öğrenci haklarından yararlanırlar.
Eğitim görülen işletmenin sağlayacağı sosyal olanaklardan faydalanırlar.
Makastar olarak özel bir işyerinde işe başlayan bir kişi başlangıçta net asgari ücret tutarında ücret alır.Bu kazanç iş yerinin büyüklüğüne ve deneyim durumuna göre artar.
Kendi hesabına çalışanlar ise yaptıkları işe göre değişen miktarlarda gelir elde ederler.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili Eğitim Kurumları ve İşyerleri
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.