Araştırma tekniği: Bir araştırmada olguları kurmak ya da yerleştirmek, onları çözümlemek ve ileri sürülen hipotezleri sınamak için kullanılan tekniklere denir. Bunlar gözlem , anket, görüşme, monografi ve sosyometridir.
a. Gözlem: İnsanlar arasındaki sosyal ilişki ve olguları yerinde izlemek ve incelemektir. İki türlü gözlem vardır:
– Doğal Gözlem: Araştırılan konunun kendi doğal ortamında ve araştırmacının müdahalesi olmaksızın incelenmesidir.
Uyarı: Doğal gözlemde, araştırmacının toplumsal olayların karmaşıklığından dolayı tam ve net bilgi elde etmesi mümkün olmayabilir.
– Katılımlı Gözlem: Araştırmacının araştırdığı gruba dahil olarak olayları daha yakından izlemesidir.
Uyarı: Katılımlı gözlemde araştırmacının doğrudan grubun içerisinde olması objektifliğini bozabilmektedir. Bu durumda nesnel bir değerlendirme mümkün olmayabilir.
b. Anket: Bireylerin belirli konularla ilgili, duygu, düşünce, tutum ve önerilerini tespit etmek üzere hazırlanmış bir soru listesi ile bilgi alınmasıdır.
Bilgisine ulaşılmak istenen toplumdaki kişi sayısının fazla olması, ekonomik ve zamansal sorunlar doğuracağından anketler, toplumun genelini yansıtacağı düşünülen belli bir “örneklem” grubu üzerinde yapılır.
c. Görüşme (Mülakat) : Araştırmacının görüşeceği kimseyle yüz yüze gerçekleştirdiği bilgi alma tekniğidir.
d. Monografi: Seçilen tipik birimlerin, mümkün olduğunca karşılaştırmaya ve genellemeye uygun bilgiler elde etmek amacıyla derinlemesine araştırılmasıdır. Sistematik bir gözlem tekniğidir.Örneğin: Aile, köy ve mahalle monografileri gibi. İlk kez kullanan Fransız sosyolog Le Play' dir. Avrupada işçi aileleri üzerine inceleme yapmıştır.
e. İstatistik : Diğer tekniklerle elde edilen sayısal verilerin daha kolay yorumlanmasını sağlamak için bilgilerin tablolarda gösterilmesidir.
f. Sosyometri: Küçük grupların iç yapısını belirleyecek sorular oluşturarak grup üyelerinin antipati ve sempatilerini tespit etmeyi amaçlayan bir araştırma tekniğidir. İlk kullanan Moreno dur. Örneğin ''en sevdiğiniz 3 arkadaşınızı sırayla yazınız'' sorusu sorularak sınıfın içindeki en sevilen lider öğrenci, grup dışı tercih edilmeyen öğrenci sınıftaki gruplar vs. tesbit edilebilir.