I. Kılıç Arslan’ın oğludur.
Babası sağlığında ülkeyi 12 oğlu arasında pay ettiği zaman, Tokat ve çevresi Süleyman Şah’a verildi. 1192’de babasının ölümü üzerine, Bizans topraklarına karşı akınlara girişerek Samsun’u ele geçirdi. Keyhüsrev’i Konya’da kuşattı, kenti ele geçirerek, Anadolu Selçuklu sultanı oldu. Ereğli’yi Malatya’yı ele geçirdi. Elbistan, Divriği ve Erzincan’ı da alarak, ülkesinin topraklarını genişletti. 1201’de de Erzurum’u ele geçirdi. Gürcistan üzerine sefere çıkacağı sırada, kardeşi Mesut’un yönetiminde bulunan Ankara’yı kuşattı ve 1204’te kenti teslim aldıysa da birkaç gün sonra öldü