Mescid-i Aksa'nın Kubbesi

Bu kubbe cami ile birlikte Emeviler tarafından yapılmıştır, şuan Emevilerin eserlerinden Kıble cami ve bu kubbe kalmıştır.

Mescid-i Aksa'nın İmar Heyet Ofisi

Osmanlı yapımı olan bu bina Mescidi Aksanın avlusunda olup Miraç kubbesinin kuzeyindedir. 1700 yılında inşa edilmiştir, Şeyh Halili bu odayı zikir, ibadet, itikâf odası olarak kullanıyordu.

Ervah Kubbesi

Bu kubbe El Ervah mağarasının ve kuzey batıda bulunan kemerin yakınındadır.16. yüzyılda inşa edilmiştir, bu kubbe 8 şeklinde olup üstü geniştir. Kubbet’üs Sahra avlusunun güney batı yönünde bulunmaktadır. Boyunun uzunluğu 12 metre, genişliği 8 metre, derinliği ise 10 metredir.

Tercüme Odası

Bu oda Kubbet’üs Sahra avlusunun kuzey doğu yönünde bulunmaktadır, şuan da tercüme ofisi olarak kullanılmaktadır. Paragraf tercümeleri ve ziyaretçiler için bilgilendirme kitapları tercüme ediliyor. Daha önce bu oda ilim ve ibadetler için tahsis edilmişti. Altındaki oda da daha önce ilim ve ibadetler için kullanılıyordu ancak şimdi güvenlik odası olarak kullanılmaktadır.

Öğretmenlerin Odası

Osmanlı yapımı olan bu oda Kubbet’üs Sahra avlusunun doğu taraflarında bulunmaktadır. Daha önceleri bu ve altındaki oda ibadetler için tahsis edilmiş halve ( inziva )odası olarak kullanılmaktaydı, üst odayı şuan Mescid-i Aksa’nın fıkıh hocaları kullanmaktadır, alttaki oda ise güvenlik odası olarak kullanılıyor.

Yusuf Kubbesi

Osmanlı yapımı olan bu kubbe Kubbet’üs Sahra avlusunda, Nahaviye kubbesinin ve Burhaneddin minberinin aralarında bulunmaktadır. Hacim olarak küçüktür İç taraflarından üstü açıktır, yan taraflarında duvar bulunmayıp sadece güney tarafında duvar bulunmaktadır. Şehrin surlarından büyük bir mermer taşı getirilip kubbenin on tarafına takılmıştır. Bu mermerde motifler, nakışlar ve yazılar mevcuttur mermerde Yusuf İbni Eyyubi, yani Selahaddini Eyyubi’nin ismi yazılıdır.

Elektrik Onarım Odası

Osmanlı binası olan bu oda Kubbet’üs Sahra avlusunun batı yönünde kuzey ve güney Kemerlerine yakındır. Şuan Mescidi Aksanın elektrik onarım odası olarak kullanılmaktadır. Altındaki oda ise elektrik trafo odası olarak kullanılmaktadır. Her ikisi de daha önce halve (inziva) odası olarak kullanılmaktaydı.

Müezzinler Odası

Osmanlı binası olan bu oda Kubbet’üs Sahra avlusunun batı tarafında kuzey ve güney kemerlerine yakındır. Şuan Mescidi Aksanın ezan seslerinin yükseldiği yerdir. Altındaki oda ise sağlık muayene odası olarak kullanılıyor. Her ikisi de daha önce halve (inziva) odası olarak kullanılmaktaydı.

Sedne Odası

Kubbet’üs Sahra‘nın avlusunun batı tarafında olup, ortada bulunan kuzey kemeri civarlarındadır. Osmanlı binasıdır, şuan mescidi aksanın şeflerinin odası olarak kullanılmaktadır. Daha önceden halve (inziva) odası olarak kullanılmaktaydı. Bu odanın altındaki oda ise şuan mescidi aksaya gelen ziyaretçilerin bilet gişesi olarak kullanılmaktadır.

İtfaiye Merkezi

Kubbet’üs Sahra’nın kuzeyinde olup kuzey ve batı kemerleri arasında bulunan geniş bir binadır. Osmanlı döneminde yapılmıştır ve şuan Mescidi Aksanın itfaiye merkezi olarak kullanılmaktadır. Daha önce havle (inziva)odası olarak kullanılmaktaydı alttaki odası ise mescidi aksanın mühendisinin özel odasıdır.

İmar Komisyon Muhasebe Ofisi

Osmanlı yapımı olan bu ofis küçük bir oda olup, Kubbet’üs Sahra’nın avlusunun batı tarafında bulunmaktadır, güney kemerinin kuzey batı taraflarındadır. Şuan mescidi aksanın imar heyeti, muhasebe ofisi olarak kullanmaktadır. Bu odanın altında yine küçük bir oda vardır ve şuan Kudüs şehrinin zekât komisyonunun ikamet yeri olarak kullanılmaktadır. Bu iki odada daha önce halve (inziva) odası olarak kullanılmaktaydı.

Mescid-i Aksa Güvenlik Müdürünün Odası

Kubbet’üs Sahra’nın kuzeyinde, Burak duvarının kuzey batısında bulunan bu ofis küçük bir odadan ibarettir Osmanlı binasıdır. Daha önce havle (inziva) odası olarak kullanılmaktaydı. Fakat şuan mescidi aksanın güvenlik müdürünün ofisi olarak kullanılmaktadır.

Mescid-i Aksa Güvenlik Müdürü Yardımcısının Odası

Bu ofis kâinat odasında bulunmaktadır, Kubbet’üs Sahra avlusunun kuzeyindedir. Batı kemerinin kuzey doğu taraflarındadır. Daha öncelerden Mehmet Ağa halvesi (inziva odası) olarak adlandırılıyordu. 1587 yılların da kaldırıldı, ibadetler için inziva olarak kullanılmıştı. Altında küçük bir oda bulunmaktadır. Şimdi ise Mübarek mescidi Aksanın aydınlatma jeneratörünün odası olarak kullanılmaktadır.

Mağaribe Kapısı Çeşmesi

Bu çeşme Magaribe kapısının doğusunda bulunmaktadır. Osmanlı döneminde inşa edilmiştir ve şuan Mescidi Aksanın müdür yardımcısının ofisi olarak kullanılmaktadır. Bu ofis kâinat odasında bulunmaktadır ve Kubbet’üs Sahra’nın kuzey tarafındadır. Daha önce Mehmet ağa halvesi inziva odası diye adlandırılıyordu.

Kayd Bayd Çeşmesi

Bu çeşme Kayd Bayd namazgâhının kuzey tarafında bulunmaktadır. Kral Kayd Bayd tarafından inşa edilmiştir. Yıkılmış bir çeşmenin yerine inşa edilmiştir. Çeşmenin üzerine nakışlarla kubbeyi inşa edenin adı ve yapılış tarihi yazılmıştır. Çeşme şahane bir yapıya sahip olup renkli taslar ve motifler le süslenmiştir. Filistin’de böyle güzellikte bir çeşme daha yoktur. Şuan çeşme çalışır durumdadır ve aynı zamanda soğutucu bir makineyle suyu soğutmaktadır.

Şalan Çeşmesi Mescidi

Bu Mescid Şalan çeşmesinin yakınında Kubbet’üs Sahra’nın kuzey batısında bulunmaktadır. 1651 yılında sultan 4.Mehmet tarafından inşa edilmiştir. Şuan mihrabsız bir şekilde güvenlik odası olarak kullanılmaktadır.

Bederi Çeşmesi

Bu çeşme bederi namazgâhının kuzey batı tarafında bulunmaktadır. Bu çeşme vali Osman beyin emriyle Kudüs kaymakamı Mustafa ağa gözetiminde Osmanlı sultanı 1. Mahmut tarafından yapılmıştır. Doğu duvarında bir mermer taşı mevcut olup üstünde nakışlar motifler ve şiir beyitleri bulunmaktadır. Çeşme şuan çalışmamaktadır, restoresi vakıflar daire başkanlığı tarafından yapılmıştır.

Asardiye Medresesinin Namazgâhı

Bu namazgâh, Asardiye medresesinin güney doğu tarafındadır. Osmanlıların son zamanlarında inşa edilmiştir.

Peygamber Âşıkları Kubbesi

Bu kubbe 1808 yıllarında Osmanlı padişahlarından sultan 2.Mahmut döneminde inşa edilmiştir. Faysal kapısının güneydoğusunda bulunmaktadır. Kubbeye peygamber âşıkları kubbesi denmesinin sebebi abidlerin, zahitlerin uzun sure bu kubbede ibadet yapmalarından dolayıdır.

Tevbe ve Rahmet Kapıları

Bu iki kapı mescidi aksanın doğu surunda bulunmaktadır. Bu kapılara doğru uzun merdivenler uzanmaktadır. Bunlar büyük ve yüksek binanın içinde bulunuyor. Kapılar şuan kapalı durumdadır. Kapıların Hz. Ömer döneminde, Selahattin Eyyubi döneminde veya Osmanlı döneminde kapatıldığı rivayet edilmektedir. Fakat daha çok Osmanlı zamanında kapatıldığı öne sürülmektedir. Çünkü kapıların kapatılma tarzı Osmanlıya benzemektedir. Kapıların ilk ismi tövbe ve rahmettir, ancak Hıristiyanlar altın kapısı olarak değiştirmişlerdir.

Osmanlı Medresesi

Osmanlı medresesi Eşrefiye medresesinin ve Mathara kapısının arasında bulunmaktadır. 2 kattan oluşmaktadır. Medresenin bir kısmı Mescid-i Aksa’nın dışındadır. Medreseyi Osmanlı ailesinden Mahmut Bey in kızı İsfahan Şah Hatun vakfetmiştir. Medrese Mescid-i Aksa’nın avlusuyla eşit seviyededir.1436 yılında Eşref Baybars döneminden kalmadır. Daha sonra medreseyi Yahudiler zorla ele geçirdiler ve pencerelerini taşlarla kapattılar. O pencereler mescidi aksanın avlusuna bakan taraftadır.