Canlı hücre sitoplazmasında yer alan ve içi sıvı, hava veya besin ile dolu olan boşluklara kofuldenilmektedir. Koful çeşitlerini ifade etmeden önce kısaca kofulların özellikleri hakkında bahsedelim;

  • Koful hücre sitoplazmasında bir yada daha fazla olabilmektedir.
  • Hücre zarı, endoplazmik retikulum ve golgi aygıtında meydana gelen bir organeldir. Koful organeli tek katlı zara sahiptir.
  • Koful sıvısı içerisinde su, tuz, alkoloid, karbonhidrat gibi organik moleküller yer alabilmektedir.
  • Kofullar hücre için önemli olan osmoz olayında maddelerin az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçişinde önemli rol oynamaktadır.
  • Kofullar genç hücre tiplerinde küçük boyutta iken yaşlı olgun hücrelerde büyük boyutlardadır.
  • Koful sıvısı içerisinde hücre özsuyu bulunmaktadır.
  • Genellikle bitki hücrelerinde görülen kofulun zarına tonoplast, içerisindeki sıvıya ise tonoplazma denilmektedir.

Koful Çeşitleri

Koful çeşitleri yaptıkları işe göre;

  1. Besin Kofulu
  2. Boşaltım Kofulu
  3. Sindirim Kofulu
  4. Kontraktil Koful
  5. Salgı Kofulu
  6. Depo Kofulu diye ayrılmaktadır.

Şimdi yukarıda sıraladığımız koful çeşitleri hakkında bilgi verelim.
Besin Kofulu


  • Bu koful çeşiti bazı protista ve akyuvar hücrelerinde görülmektedir.
  • Endositoz yolu ile hücre içine besin alımında meydana gelen koful çeşitidir.
  • Bu koful lizozom organelinde yer alan enzimler tarafından sindirilir.

  • Lizozomun sindirimi sonucu oluşan maddeler ekzositoz yolu ile hücre dışına atılır.

Boşaltım Kofulu


  • Tatlı suda yaşayan tek hücreli canlı gruplarında görülen bir koful çeşitidir.
  • Hücre içine alınan fazla suyu dışarıya atararak hücreyi hemolizden korumaktadır.

Sindirim Kofulu



  • Besin kofulunun lizozom organeli ile birleşmesiyle meydana gelen koful çeşitidir.
  • Hücre içine dışarıdan alınan besinlerin sindirim burada gerçekleşir.

Kontraktil Koful


  • Tatlı Sularda yaşayan canlıların canlılarında hücrelerinde yer alan koful çeşitidir.
  • Hücre içine alınan fazla suyun dışarı atılmasından sorumludur. Bu işelemi yaparken enerji yani ATP harcamaktadır.

Salgı Kofulu


  • Golgi organeli tarafından meydana getirilen koful çeşitidir.
  • İçerisinde özel salgı maddeleri bulunmaktadır.
  • Salgı yapan hücre tiplerinde bolca bulunmaktadır.

Depo Kofulu


  • Bu koful çeşiti besin maddeleri ve metabolik artıkları depo etmektedir.
  • Hayvanlarda yer alan depo kofulunda artık maddeler hücre dışına atılmaktadır.
  • Hücre dışına atılamayan bazı artık maddeler birikerek lipofuksin pigmenti alarak adlandırılan yapıyı oluştururlar.
  • Lipopuktin pigmenti canlı vücudunda kahverengi lekeler oluşmasına neden olmaktadır.
  • Bitkilerde ise lipopuktin pigmenti yaprakların renginin değişmesine neden olmaktadır.
  • Genç hücrelerde küçük olan depo kofulu yaşlı ve olgun hücrelerde büyüktür.