Man Adası, İrlanda Denizi’nde, İrlanda ile İngiltere arasında bulunan küçük bir ada. İngiltere’ye bağlı olan krallık 1765 yılında kurulmuştur. Man Adası'nda 2016 verilerine göre 83.737 kişi yaşamaktadır. Ortalama yaşama süresi 77 yaştır.
MAN ADASI (Isle of Man) NEDEN VERGİ CENNETİDİR?
İngiltere Başbakanı David Cameron daha önce, üzerinde herhangi bir şirket bulunmayan adanın ''bir vergi cenneti olarak düşünülmemesi gerektiğini'' belirtmişti. Uluslararası vergi sistemlerini uygulamayan Man Adası'ndaki şirketlere, finansal varlıklar aktarılarak vergi sistemlerinin dışına çıkarılıyor. Man Adaı gibi vergi cennetlerinde her yıl ortalama 1,5 trilyon dolar aklandığı düşünülüyor.
DAHA ÖNCE MAN ADASI SIKI TAKİBE ALINMIŞTI?
İngiltere hükümeti, Türkiye ile Man Adası arasında 3 ay önce Londra’da imzaladığı vergi kayıp ve kaçaklarını ortadan kaldırmak için yaptığı anlaşmayı, TBMM’ye gönderdi. Vergiden kurtulmak için servetlerini bu adadaki bankalara aktaran işadamlarına sıkı takip geliyor. Kayıtdışı servetin tutarının 150 milyar dolar olduğu iddia ediliyor. Tasarının gerekçesinde, vergi kaçakçılarının tercih ettiği vergi kapasitesi düşük ülkelerle “Vergi Konularında Bilgi Değişimi Anlaşması” görüşmelerinin sürdüğü belirtildi. Buna göre, Jersey, Man Adası, Bermuda, Cebelitarık, Cayman Adaları, Seyşeller, Guernsey, Bahamalar ve İngiliz Virjin Adalarıyla görüşmeler başlatıldı. Jersey, Man ve Berduma ile anlaşma imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Man Adası Hükümeti Arasında Vergi Konularında Bilgi Değişimi Anlaşması Tasarısına göre şunlar yapılacak:
· İki ülke arasında vergi kaçağının önlenmesi ve zarar verici vergi rekabeti ile mücadele edilmesi için bilgi paylaşımı sağlanacak.
· Taraflar, kişi ve kurumlarla ilgili olarak, ‘vergilerin tarhı tahakkuku ve tahsilatı’, ‘vergi alacaklarının cebri icrası’, ‘vergi konularının incelenmesi’ ve ‘takibatına’ ilişkin bilgileri isteyebilecek.
· Bilgiler, değişime tabi tutulurken, gizliliğe kesinlikle özen gösterilecek.
· Ancak bu bilgiler, mahkeme aşamasında açıklanabilecek.
Man Adası'nın bayrağı:
Man Adası'nda dünyanın en tehlikeli motor sporları organizasyonu da düzenlenmektedir. Hız sınırının olmadığı bu yarışlarda, 320 km/s gibi hızlara çıkılmaktadır. Man Adası yarışlarında bugüne kadar 250'den fazla yarışçı hayatını kaybetti
MAN ADASI TARİHÇESİ
Man Adası iç işlerinde bağımsız, dış işlerinde Birleşik Krallık’a bağlıdır. Birleşik Krallık Kraliçesi II. Elizabeth aynı zamanda Man Adası’nın devlet başkanıdır. Kraliçenin adada kullanılan unvanı “Man’ın Efendisi”dir. Bu unvan her iki cinsiyet için de kullanılabilir. Bununla birlikte BK ve Hindistan kraliçesi Victoria, “Man’ın Hanımefendisi” unvanını kullanmayı yeğlemiştir.
Adanın resmi olarak yönetimi devlet başkanı olan kraliçenin vekili konumundaki bir valiye (İngilizce: Lieutenant Governor) bağlıdır; fakat son zamanlarda bu merci, adanın yürütme organı olmaktan çıkmış ve daha çok seremoniler ile ilişkili devlet başkanı rolünü almıştır.
Resmi olarak Man Adası egemenliği, adı Tynwald olan, bir parlamentoya dayanır. Tynwald’ın 1000 yılı aşkın bir geçmişi olduğu ve dünyada en eski parlamento tipindeki yasama organı olduğuna dair belgeler bulunmaktadır. Tynwald Parlamentosu’nun iki bölümü bulunur: House of Keys (Anahtarlar Evi) ve Yasama Konseyi. Anahtarlar Evi 5 yılda bir yapılan seçimle gelen 24 mebus üyeden oluşur. Yasama Konseyi ise Tynwald Başkanı, Başsavcı (Attorney-General), Anglikan Sodor ve Man Başpiskoposu, 3 tayinle seçilmiş kişi ve Anahtarlar Evi tarafından seçilen 8 mebustan oluşur. Genellikle Man Adası yasama organı Birleşik Krallık Parlamentosu’ndan geçen yasaları aynen kabul eder; ama bazı konularda özerk yasalar çıkarır. Örneğin; Man Adası asgari evlenme ve otomobil kullanabilme yaşı 16’dır (Birleşik Krallık’taysa 18)
Tynwald’da çoğunluğu bulunan parti başkanı bir Man Adası Hükümeti oluşturur. Man Adası Hükümeti Başkanı, seçtiği Bakanlar Heyeti ve Man Adası devlet daireleri başkanları ile birlikte adanın yürütme mercileridir.
Man Adası Avrupa Birliği üyesi değildir ancak AB ile yapılan antlaşmalar uyarınca sınırlı şekilde mal dolaşımına izin verilmektedir.
Man Adası bayrağı ve devlet arması bir üçgen şekilini alan üç bacak göstermektedir. Man Adası kuyruksuz kedisi ile meşhurdur. Bu üç bacaklı şekil ve kedilerin neden kuyruksuz olduğuna dair birçok yerel efsane vardır.
7 TÜRK ŞEHİDİ MAN ADASINDA YATIYOR
Birinci Dünya Savaşı döneminde evlerini, ailelerini, yurtlarını bırakıp vatan savunmasına katılmak amacıyla orduya girmiş, çeşitli cephelerde savaştıktan sonra İngilizlere esir düşmüş ve esaret döneminde getirildikleri bu uzak coğrafyada vefat ederek şahadet şerbetini içmişlerdir.
Askerlerimiz, Birinci Dünya Savaşında İngilizler’e esir düşmüş olan binlerce Alman ve Avusturyalı ile birlikte 115 Türk, 1915 yılında 200 kişilik bir kafile içinde “Isle of Man” adasındaki Knockaloe Esir Kampı’na getirildiler. Bunlar arasında bulunan yedi Türk esir burada vefat edince, tutuldukları esir kampının karşısındaki patrick kilisesi’nin bahçesine gömüldüler.
Uzun süre ilgi bekleyen yedi Türk askerinin mezarlarının bulunduğu Man Adası’ndaki mezarlığa 1972 yılında “şehitlik” statüsü verildi.
Dikili taşlar halindeki mezarlık geçtiğimiz yıllarda bakıma alınarak şehitlerimizin anılarına layık görkemli bir şehitliğe dönüştürüldü.
Şehitliğin bakımı, içinde bulunduğu patrick kilisesi ve ingiliz savaş mezarlıkları komisyonu (commonwealth war graves commission) sorumluluğunda bulunuyor.
Periyoduk bakım giderleri anılan müesseseler tarafından, restorasyon ve özel bakım giderleri ise Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Daire Başkanlığı’nca karşılanmaktadır.