İnsanda deri, duyu organı olarak görev yapmanın yanında, koruyucu bir doku olarak vücudu örtme, solunum yapma, bazı maddelerin atılmasını sağlayarak boşaltıma yardımcı olma ve vücut ısısını düzenleme gibi görevleri de yapar. İnsan derisi epidermis ve dermis olmak üzere iki tabakadan oluşur.
DERİ YAPISI, TABAKALARI, DERİNİN KISIMLARI ve GÖREVLERİ
Epidermis (Üst Deri)

Çok katlı epitel dokudan oluşan bu tabakada kan damarları ve sinirler yoktur. Epidermisin üstünde ölü hücrelerden oluşan bir tabaka (korun tabakası) bulunur. Bu tabakadaki keratinleşmiş hücreler, insan derisini kimyasal
ve fiziksel etkilere karşı korur.
Epidermisin canlı tabakasında (malpighi tabakası) ise deri rengini oluşturan melanin pigmentleri bulunur. İnsanda kıl ve tırnak epidermisten meydana gelir.
Dermis (alt deri)

Bütün hücreleri canlı olan bir tabakadır. Bu kısımda kan damarları, sinirler, kıl kökleri, yağ bezleri, lifler ve duyu almaçları bulunur.
Ter Bezleri

Dudak ve göz kapağı dışındaki bütün vücut kısımlarına bulunur. Derinin alt tabakasında bulunan bu bezler gözenekler ile deri üzerine açılır. Derinin vücut sıcaklığını düzenlemesi ve boşaltıma yardımcı olması bu bezlerden salgılanan ter sıvısı ile sağlanır.
Yağ Bezleri

Salgılarını kıl keseciğine vererek derinin yumuşak kalmasını sağlayan bezlerdir. Alın, başın saçlı kısmı ve burun üzerinde çok sayıda yağ bezi vardır.
Kıllar

Memeliler sınıfındaki canlıların derisinde bulunan ve epitel hücrelerinin değişmesiyle oluşan özel yapılardır. Bir kılın alt deri içinde kalan kısmı kıl kökü, dışta kalan kısmı ise kıl gövdesi adını alır.
Duyu almaçları, sıcak, soğuk, basınç ve dokunma duyularını algılayan reseptörlerdir. Bunların yanında deride acı ve ağrı duyusunu algılayan serbest sinir uçları vardır.
Bu farklı reseptörlerin canlının yaşama şansını artırmada etkisi büyüktür. Örneğin; sıcaklık hissini deri alamasaydı, canlının herhangi bir yeri yanmaya başladığında bu ölümle sonuçlanabilirdi. Çünkü yandığını hissetmezdi.
Isı akışı deride bulunan ısı reseptörlerini uyarır ve ısı algılanır. Isı, deriden nesneye doğru akıyorsa cisim soğuk, nesneden deriye doğru akıyorsa cisim sıcak olarak algılanır.
Örnek Soru: Bir bilim adamı, “ınsanda, tat alma duyusunun oluşmasında koku duyusu da etkilidir.” hipotezini kuruyor.
Bu bilim adamı, yaptığı;
I. Burun ve dildeki reseptörlerin, benzer (kimyasal) uyartıları algılayabilmesi
II. Grip ve nezle olan insanların besinlerin tadını tam olarak algılayamaması
III. Koku duyusunu algılayan reseptörlerin çabuk yorulması
Gözlemlerinden hangilerini, kurduğu bu hipotezine dayanak olarak kullanmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I ve III
Çözüm:
Burunda ve dilde bulunan duyu hücreleri benzer özellikteki (kimyasal) uyartıları alacak reseptörlerdir (kemoreseptörler).
Ancak, bu durum tat duyusunun alınmasında kokunun da etkili olduğunu göstermez. Grip ve nezle olan insanların, yemeklerden tam olarak lezzet alamaması, bu hipoteze kanıt olarak gösterilebilir.
Çünkü, bu hastalarda burundaki koku reseptörleri tam olarak çalışmamaktadır. Koku reseptörlerinin çabuk yorulmasının bu olayla bir ilgisi yoktur. Örneğin, gülün kokusunu bir süre sonra alamayan bir insan yediği yemekten tat alabilir.
Cevap B