Boyun bölgesinde gırtlağın hemen altında ve soluk borusunun iki yanında bulunan iki loptan oluşur. Tiroit bezinden tiroksin ve kalsitonin hormonları salgılanır.
Tiroksin Hormonu
Tiroksin yapısında iyot bulunduran bir hormondur. En önemli görevi, bütün dokularda oksijenli solunumu hızlandırarak, genel metabolizmayı artırmaktır.
Tiroit bezinin büyümesine guatr hastalığı denir. Guatr hastalığı (iyot eksikliğine bağlı olarak) tiroksin salgılaması yapabilmek için, bezin büyümesinden kaynaklanır. Bu duruma hipofizden salgılanan TSH (TUH) hormonunun kandaki miktarının artması neden olur.
Gelişme döneminde tiroksin eksikliği olursa birey cüce kalır. Bu bireylerde geri zekalılık ve kısırlık gözlenir (kretenizm hastalığı).
Ergenlik döneminde tiroksin hormonunun az salgılanması deride şişlik, kılların dökülmesi tembellik ve ruhi uyuşukluğa yol açar. Buna miksödem sendromu denir.
Tiroksin hormonunun fazla salgılanması durumunda eksoftalmik guatr (iç guatr) denilen hastalık oluşur. Bu hastalıkta metabolizma hızı artar, kan basıncı yükselir, göz küreleri dışarı fırlar, terleme, kilo kaybı, sinirlilik ve sık nefes alma görülür.
Kalsitonin Hormonu
Vücudun kalsiyum ve fosfat miktarının dü- zenlenmesinde etkili bir hormondur. Kandaki kalsiyum miktarı arttığı zaman salgılanan kalsitonin, D vitamini ile birlikte kandan kemiklere kalsiyum ve fosfat geçişini sağlar.