İnsanda kan dolaşımından başka, ayrı damarları olan lenf dolaşım sistemi de görev yapar. Bu lenf sistemi ve dolaşımı, lenf toplar damarları, lenf kılcalları, lenf düğümleri, bazı lenf organları ve lenf sıvısından meydana gelir.
Lenf damarları, dokular arasındaki alanlara dağılmış olan, kapalı uçlu lenf kılcalları ile başlar. Hücreler arasındaki doku sıvısı, geçirgen olan bu kılcallara kolaylıkla geçer.
Lenf kılcalları, daha büyük olan lenf toplar damarlarına bağlanır. Bu damarlarda da, kan toplar damarlarında olduğu gibi, kanın geriye akmasını engelleyen kapakçıklar vardır.
Kılcal kan damarlarından, dokuyu oluşturan hücrelerin arasına sızan doku sıvısının çoğu, hemen kana geri alınamaz. Kan damarlarına alınamayan; bir miktar doku sıvısı, küçük proteinler ve bazı akyuvarlar lenf sıvısını oluşturur. Lenf sıvısında alyuvarlar bulunmadığı için renksizdir ve ak kanadı verilir.
Lenf düğümleri, lenf damarlarının birleştiği yerlerde oluşan özel hücre kümeleridir. Bu düğümlerde bazı akyuvarlar üretilir ve lenf sıvısına verilir. Lenf sıvısı, lenf düğümlerinin kıvrımlı kanalları içinden geçerken, içinde bulunan bakteriler burada bulunan akyuvarlar tarafından yok edilir.
Bakteriler çok olduğu zaman lenf düğümlerinde şişkinlik oluşabilir. Örneğin, iltihabik durumlarda bademcikler şişer.
Lenf dolaşımı ve sisteminde, vücuttan toplanan lenf sıvısı iki yolla kan dolaşımına karışır:

Birincisi; ince bağırsaktan emilen yağ asiti ve gliserol ile vücudun alt bölümünden toplanan lenf sıvısının taşındığı yoldur.
Bağırsaklardan ve bacaklardan gelen lenf sıvısı, kilüs boruları denilen damarlarla, peke sarnıcı denilen bölgeye getirilir. Peke sarnıcından çıkan ve en büyük lenf damarı olan göğüs kanalı sol köprücük altı toplar damarına bağlanır. Böylece lenf sıvısı kana karışır.
Sol köprücük altı toplar damarı; üst ana toplar damarıyla birleşerek kalbin sağ kulakçığına açılır.
İkincisi; baş ve gövdenin sağ yarısından toplanan lenf ile sağ koldaki lenf sıvısının taşındığı yoldur. Bu organlardaki lenf damarları, büyük lenf damarına bağlanır. Bu damar da sağ köprücük altı toplar damarıyla birleşir. Bu damar ise, yine üst ana toplar damara bağlanarak, lenf kalbin sağ kulakçığına getirilmiş olur.
Lenf Sisteminin Görevleri



  • Kılcal kan damarlarından sızan doku sıvısını ve akyuvarları kan dolaşımına geri katar.
  • Akyuvar üreterek, vücudun mikroorganizmalara karşı savunulmasında görev yapar.
  • Yağların sindirimi sonucu oluşan yağ asitleri ve gliserolün, yağda çözünen vitaminlerin bağırsaklardan alınarak taşınmasını sağlar.