Türk Edebiyatı İslam öncesi tür ve şekilleri aşağıda listelenmiştir. Kimi kelimeler daha sonraları İslami dönem Türk edebiyatı eserlerinde de geçmiştir. Ancak bu uzun soluklu olmamış, Arap ve İran edebiyatının etkisiyle kullanılabilirliğini yitirmiştir.
Koşuk:


  • Nazım, şiir, beyit anlamındadır.
  • Kazaklarda “kasık” olarak geçer.
  • Dîvânü Lugati’t-Türk‘te “şiir, kaside” olarak kullanıldı.
  • “Mani” nazım şeklini andırır.
  • Aşk, yiğitlik, doğa içerikli dörtlüklerden oluşur.

Kojan:


  • Altay Türkçesinde “kojon” olarak geçer.
  • Destan dışındaki şiirlerin genel adıdır.
  • Şiir, şarkı, türküler için kullanılan terimdir.
  • “kojonçı” -> şarkıcı, türkücü anlamındadır.

Takşut:


  • Burkancı Uygur metinlerinde görülür.
  • Şiir, nazım, beyit, manzume anlamındadır.
  • Takşut, şlok ile kullanılmıştır.

Takmak:


  • “Takşut” ile aynı kökten gelmektedir.
  • Kalabalık karşısında ezbere söylenen şiir anlamındadır.
  • Destan dışındaki şiir ve şarkıların tümüdür.
  • Hakas Türkleri “tahpah”, diğer Türk lehçelerinde “koşık” olarak geçer.
  • Günümüzdeki adı “tobol” olarak geçmektedir.
  • Kazan Türkleri arasında “bulmaca, türkü, atasözü” anlamındadır.

Ir-Yır:


  • Dîvânü Lugati’t-Türk‘te “yır koş“tur. Koşma, türkü düzmek anlamındadır.
  • “yır-, yırla-” şarkı söylemek anlamındadır.
  • Günümüzde “yırav, cırav” yani destan anlatan sanatkar anlamındadır.
  • “cır, yır” nazım şekli, dörtlüklerle üretilen destanların genel adıdır.
  • Genelde kahramanlık şiirleri söylenir.

Küg:


  • Aprınçur Tigin’in (ilk şair) manzumelerinde “takşut” için kullanılır.
  • Nazım, şiir, türkü anlamında kullanılır.
  • Dîvânü Lugati’t-Türk‘te şiirin ölçüsü, “ır”ın ölçüsü anlamında kullanılmıştır.
  • Türk lehçelerinde “ses, musiki, makam” anlamında kullanılmıştır.
  • Genel olarak sesi alçaltarak, yükselterek şarkı söylemek anlamındadır.

Şlok:


  • Şiir, manzum, bent anlamındadır.
  • “Altun Yaruk” eserinde geçmektedir.

Padak:


  • Uygur döneminde az kullanılmıştır.
  • Şiir, dize anlamında kullanılmıştır.

Kavi:


  • Sanskritçe “kavga” kelimesidir.
  • Eski Türkçe metinlerde çok az rastlanır.
  • Genel anlamı “şiir” olarak geçer.
  • Nazmın özelliklerini içine alır.

Baş, Başik:


  • İlahin genel adına denir.
  • Soğdca mani metinlerinde “başa, başik” şeklinde geçmektedir.