Kalp; göğüs boşluğunda, diyaframın üstünde ve iki akciğerin arasında, hafif sola eğik, yaklaşık yumruk büyüklüğündeki bir organdır.
Kalbi dıştan içe doğru perikard, miyokard ve endokard adı verilen tabakalar sarar.
Endokard, kalbin içini döşeyen tek tabakalı epitelden oluşur. Kaygan bir tabaka olduğu için kanın hareketini kolaylaştırır.
Miyokar, kalbin kasılmasını sağlayan kas tabakasıdır, içerisinde kalbi besleyen koroner kan damarları bulunur. En kalın halini sol karıncıkta alır.
Perikard ise kalbi dıştan saran ve koruyan iki katlı bir zardır. Bu zarların arasında kalbin kolay çalışmasını sağlayan sıvı bulunur.
Kalp üstte iki kulakçık, altta iki karıncık olmak üzere dört odacıklıdır.
Sağ karıncıkla sağ kulakçık arasında üçlü kapakçık (triküsbit) bulunur. Sağ kulakçığa vücuttan kirli kan gelirken, sağ karıncıktan kirli kan akciğerlere taşınır.
Kalbin sol tarafında, sol kulakçık ile sol karıncık arasında ikili kapakçık (biküsbit veya mitral kapakçık) vardır.
Sol kulakçığa akciğerlerden temiz kan gelirken, sol karıncıktaki temiz kan aortla vücuda taşınır.
Kalpten çıkan atar damarların başlangıç kısmında, kanın geriye akmasını engelleyen yarım ay şeklinde kapakçıklar vardır.
Kulakçıklarla karıncıklar arasında bulunan kapakçıkların görevi; karıncıklara doğru akan kanın tekrar geri dönmesini engellemektedir. Bu kapakların tek yönde kapanmaları, kalp iplikleri denen özel bağ doku lifleriyle sağlanır.
Kalbin Yapısı (Geniş Özeti)
Kalp, vücudun dolaşım pompası olarak işlev gören kapalı bir yumrukun büyüklüğü hakkında kaslı bir organdır. Oksijenize olmuş kan damarları üzerinden alır ve çeşitli arterlere pompalanmadan önce oksijenasyon için akciğerlere gönderir (kanı vücut dokularına oksijen ve besin maddeleri vücuda gönderir). Kalp toraks boşluğunda akciğerlerin medialinde ve sternumun arkasında bulunur.
Direnç olarak bilinen kalpteki alt ucu, diyaframdan daha üstün duruyor . Kalp tabanı vücudun orta hat boyunca bulunur ve tepe kısmı sol tarafa doğru bakar. Kalp sola işaret ettiğinden kalp kütlesinin yaklaşık 2/3’ü vücudun sol tarafında, diğer 1/3 sağda bulunur.
Kalbin Anatomisi
Perikard
Kalp, perikard boşluğu adı verilen sıvı dolu bir boşlukta bulunur. Perikard boşluğunun duvarları ve astarı, perikard olarak bilinen özel bir zardır. Perikard, çevresindeki organlar arasındaki sürtünmeyi önlemek için seröz sıvı üreten bir seröz membrandır. Perikard kalbi pozisyonda tutmaya ve kalbin dolduğunda içine doğru genişlemesi için içi boş bir boşluk bırakmaya hizmet eder. Perikardın 2 tabakası vardır – kalbin dışını örten bir iç organ tabakası ve perikard boşluğunun etrafında bir kese oluşturan bir parietal tabaka.
Kalp Duvarının Yapısı
Kalp duvarı 3 kattan oluşur: epikardiyum, miyokard ve endokard.
Epikardiyum
Epikard kalp duvarının en dış tabakasıdır ve perikardın iç organ tabakası için sadece başka bir isimdir. Epikard kalp dışını yağlamaya ve korumaya yardımcı olan ince bir seröz membran tabakasıdır. Ekokardiyumun altında kalp duvarının ikinci, daha kalın tabakası vardır: miyokard’dır.
Miyokard
Miyokard, kalp duvarının kas orta katmanı olup kalp kası dokusunu içerir. Kalp duvarının kalınlığı ve kütlesinin çoğunluğunu miyokard oluşturur ve kalbin kan pompalamasından sorumlu kısmıdır. Miyokardın altında ince endokard katmanı bulunur.
Endokard
Endokard, kalbin iç kısmını çizen basit skuamoz endotel tabakasıdır. Endokard çok pürüzsüzdür ve kanın kalbin içine yapışmasını ve potansiyel olarak ölümcül kan pıhtıları oluşumunu önleme sorumluluğunu taşır.
Kalp duvarının kalınlığı kalpte farklılıklar gösterir. Kalbin atriyumunda çok ince bir miyokard bulunur; çünkü kanları çok uzakta pompalamak zorunda kalmazlar; sadece yakınlardaki ventriküllere. Diğer taraftan, ventriküller, kanları akciğerlere veya vücudun tamamına pompalamak için çok kalın bir miyokardına sahiptirler. Sağ tarafın sadece akciğerlere pompalanması gerekiyorsa sol tarafın kanı tüm vücuda pompalaması gerektiği için kalbin sağ tarafında duvarlarında sol tarafa göre daha az miyokard bulunur.
Kalp Odası
Kalp 4 odacık içerir: sağ atriyum , sol atriyum , sağ ventrikül ve sol ventrikül.
Atriyum ventriküllerden daha küçüktür ve ventriküllerden daha ince, daha az kaslı duvarlara sahiptir. Atriyal kan için odalar alması gibi davranır, bu nedenle kalbe kan taşıyan damarlara bağlanırlar. Ventriküller, kalpten kan çıkaran daha büyük, daha güçlü pompalama odalarıdır. Ventriküller, kalpten uzakta kan taşıyan arterlere bağlıdır.
Kalbin sağ tarafındaki bölmeler daha küçüktür ve kalbin sol tarafıyla karşılaştırıldığında kalp duvarlarında daha az miyokard içerir. Kalbin kenarları arasındaki bu büyüklük farkı işlevlerine ve 2 dolaşım ilmekinin boyutuna bağlıdır. Kalbin sağ tarafı, yakınlardaki akciğerlere akciğer dolaşımını sürdürürken, kalbin sol tarafı sistemi dolaşım döngüsünde vücudun uçlarına kadar pompalar.
Kalp Vanaları
Kalp hem kanları akciğerlere hem de vücut sistemlerine pompalayarak işlev görür. Kanın geriye doğru akmasını veya kalbe tekrar “geri döndürülmesini” önlemek için kalpte tek yönlü valfler bulunur. Kalp kapakları iki tipe ayrılabilir: atriyoventriküler ve semilunar valfler.
Atriyoventriküler valfler
Atriyoventriküler (AV) valfler atriyum ve ventriküller arasında kalbin ortasında bulunur ve sadece kanın atriyumdan ventriküle akmasına izin verir. Kalbin sağ tarafındaki AV valfına, üç kanopiden (kapaklar) ayrıldığı için kanın geçmesine ve kan tıkanıklığını engellemek üzere bağlanmasına bağlı olarak triküspit kapak denir.
Kalbin sol tarafındaki AV valfına iki kalçası olduğundan mitral kapak veya biküspit kapak denir. AV valfleri ventriküler tarafa korda tendineae denilen sert iplere bağlanırlar.
Korda tendineae, AV valflerini geriye doğru katlanmalarını önlemek ve kanın onları geri çekilmesini sağlamak için çekerler. Ventriküllerin daralması sırasında, AV valfleri korda tendinaların paraşütleri gergin tutan halatlar gibi hareket ettiği kubbeli paraşütlere benzemektedir.
Semilunar Vana (Yarım ay valfleri)
Hilal ay şeklindeki cusp şeklindeki semilunar vana, ventriküller ile kalpten uzaktaki kanları taşıyan arterler arasında bulunur. Kalbin sağ tarafındaki semilunar vana, pulmoner kapaktan sağ ventriküle kan akışının geri akışını önlediği için adlandırılan pulmoner kapaktır.
Kalbin sol tarafındaki yarım ay vana olan aort kapağı o engeller gerçeği adlandırılmış, aortkanı geri çevirerek sol ventriküle geri döndürmekten.
Yarıvana valfleri AV valflerinden daha küçüktür ve onları tutmak için korda tendineleri yoktur. Bunun yerine, semilunar kapakçıkların baş kısımları kanın regürjitasyonunu sağlamak ve kan basıncını kullanarak kapatmak için bardak şeklindedir.
Kalpteki İletim Sistemi
Kalp hem kendi ritmini ayarlayabilir hem de bu ritmi yapıları boyunca korumak ve koordine etmek için gerekli sinyalleri yürütebilir. Kalpteki kalp kası hücrelerinin yaklaşık% 1’i, kalp kası hücrelerinin kalanı için hızı ayarlayan iletim sistemini oluşturmaktan sorumludur.
İletim sistemi, kalbin kalp pili ile başlar – sinoatriyal (SA) düğüm olarak bilinen küçük bir hücre paketi. SA düğümü, sağ atriyuma ait duvarın üst vena kava duvarının altında bulunur . SA düğümü, kalbin hızını bir bütün olarak ayarlamaktan sorumludur ve doğrudan atriyal kontraksiyon sinyalleri verir. SA düğümünden gelen sinyal, atriyoventriküler (AV) düğüm olarak bilinen başka bir iletken doku kütlesi tarafından toplanır.
AV düğümü, interatriyal septumun alt kısmındaki sağ atriyumda bulunur. AV düğümü, SA düğümünden gönderilen sinyali alır ve atriyoventriküler (AV) paket aracılığıyla iletir. AV demeti, interatriyal septumdan interventriküler septuma giden iletken bir doku telidir. AV demeti interventriküler septumda sol ve sağ dallara bölünür ve kalbin tepesine erişene kadar septumdan geçmeye devam eder. Sol ve sağ dal dallarından ayrılma sinyali, ventriküllerin duvarlarına sinyal taşıyan birçok Purkinje lifi olup, kalbi etkili şekilde kan pompalamak için kardiyak kas hücrelerini koordine bir şekilde kontrole teşvik eder.