Yine 'en son 150 yıl önce gerçekleşen nadir bir gök olayı'yla karşı karşıyayız. Ya da... Öyle miyiz acaba?


Başlık biraz anlam karmaşası yaratabilir, her kelimeyi tek tek açıklayıp olayı inceleyelim:
Süper Ay: Diğer bütün gezegen ve uydular gibi Ay da Dünya etrafında tam bir daire değil, elips çizerek dolanır. Ay'ın Dünya'ya en çok yaklaştığı zamandaki dolunaya da 'Süper Ay' denir. Süper denmesinin sebebi, diğer zamanlardan daha yakın olduğu için Ay'ın daha büyük görünmesi. Ancak bu büyüklük farkı çoğu zaman gözle görülecek derecede bile olmuyor.
Mavi Ay: Aynı ay içinde görülen ikinci dolunaya denir. Ocak ayındaki ilk dolunay 2 Ocak'taydı. 31 Ocak'taki dolunaya ise tanım olarak 'Mavi Ay' deniyor. Mavi Ay'ın diğer dolunaylardan farkı yok, Ay mavi değil, normal renginde görünecek. Biz Ay değil, Güneş takvimi kullandığımız için, her ay 30-31 gün sürüyor ancak uydumuz Ay yaklaşık 29 günde bir dolunay fazına geçiyor. Yani Mavi Ay olayı tamamen tesadüf ve önemsiz.

Ay Tutulması: Dünya'nın, Güneş ve Ay ile aynı hizaya gelip ikisinin arasında bulunduğu sırada Ay'ın üzerine düşen Dünya'nın gölgesine Ay Tutulması denir.
Mavi Ay nedir? Süper Mavi Ay Tutulması ne zaman?


Şimdi 31 Ocak'taki Ay'a bakalım. Aslında gerçek süper Ay, 2 Ocak'taydı. O zaman Ay'ın uzaklığı 356 bin 565 kilometreydi. 31 Ocak'tan 1 gün önce ise 358 bin 993 kilometreydi. Ancak hala Dünya'ya yılın diğer zamanlarına göre fazla yakın, çünkü Ay'ın ortalama uzaklığı 384 bin 400 kilometredir.
İnternette bu tutulmanın kırmızı olacağı bilgisine de denk gelmiş olabilirsiniz. Ancak bu da, olaya özel bir durum değil. Her Ay tutulmasında Ay'ın rengi hafif kızıllaşır. Bunun sebebi, Güneş ışığının Ay'a giden yolu üzerinde Dünya'nın atmosferinin bulunması. Güneş ışığı atmosferden geçerken kırılıyor ve kızıl renkler ön plana çıkıyor.
İnternette rastlayabileceğiniz diğer bilgi ise, bu Mavi Ay Tutulması'nın en son 150 yıl önce gerçekleştiği. Bu bilgi de kısmen yanlış. Bu tutulmanın benzeri sadece Kuzey Amerika'da 150 yıl önce gerçekleşti. Yoksa Ay tutulması ve Mavi Ay hiç de nadir olaylar değil. Ay Tutulması yılda yaklaşık iki kez olur. Mavi Ay ise istatistiksel olarak yaklaşık her 2,7 yılda bir gerçekleşir, bu yıl iki kez gerçekleşecek, diğeri de 31 Mart'ta olacak. Bu ikisinin aynı güne denk gelmesi tesadüften öte bir şey olmayıp, 30 Aralık 1982'de de bu tesadüf gerçekleşmiş ve Asya kıtasının doğusunda, Avustralya ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde gözlemlenmişti.
Son olarak, bu tutulma Türkiye'den gözlemlenemeyecek; Kuzey Amerika, Büyük Okyanus, Rusya, Asya ve İskandinavya'dan gözlemlenebilecek ve günlük hayatımıza hiçbir etkisi olmayacak.