Kalp Çarpıntısi Nedir? Kalp Çarpıntısi Belirtileri Nelerdir? Kalp Çarpıntısi Tedavisi Nasıldır?


Normal kalp hızı dakikada 60-100 arasındadır. Kalp atım hızının 100’ün üzerine çıkmasına taşikardi denir. Kişi, çarpıntı olarak ifade eder. Bazen nabız artışı olmadan çarpıntı hissedilebilir, bunun ayrımı yapılmalıdır.
Normalde sinüs düğümü her atım için elektrik uyarısı gönderir. Kalbin doğal pili olan sinüs düğümü dediğimiz bölgedeki hücrelerin aşırı uyarılması sonucu atım sayısı artar. Buna sinüs taşikardisi denir.
Kalbin karıncıklarından (ventrikül) kaynaklanan taşikardiye ventriküler taşikardi, kulakçıklardan (atrium) kaynaklanana atriyal taşikardi denmektedir.
Çarpıntı, kalp atımlarının hasta tarafından hissedilmesidir. Ancak her çarpıntı taşikardi değildir. Çarpıntı hissedilmesi kalp atım sayısının düşmesi ve fazladan ekstra atımların olduğu durumlarda da olur.
Çarpıntı her yaşta oluşabilir. Daha önceden kalp hastalığı olanlarda ventriküler ve atriyal çarpıntılar daha sıktır.
Koşmak, heyecanlanmak, korkmak, alkol, sigara, kafeinli içecekler, adet dönemleri, ateş, kansızlık, tansiyon düşmesi, ağrı, soğuk algınlığı ve ağrı kesici ilaç kullanımı gibi durumlarda kalp atım sayısı artabilir. Nedeninin ortadan kalkması ile atım sayısı normale döner.
Doğuştan olan kalp hastalıkları, tansiyon hastalığı, kalp damarlarında darlık olması, kalp yetmezliği, kalp iltihaplanması, guatr, bazı ilaçlar (salbutamol gibi astım ilaçları, zayıflama ilaçları, amitriptilin vb), kanda elektrolit dengesizlikleri taşikardiye neden olur. Bazen sebep bulunamaz. Panik atak hastalığında da çarpıntı görülür.

Bulgu, Belirti Ve Yakınmalar

Taşikardisi olanlar genelde çarpıntıdan şikayetçidir. Nöbetler şeklinde taşikardi olur. Bazen saniyelerle sürebileceği gibi günlerce devam edem taşikardiler olur.
Karınaklardan kaynaklanan ventriküler taşikardiler tehlikelidir. Kalp damar hastalığının, kalp yetmezliğinin derecesine göre bulantı, kusma, baş dönmesi, tansiyon düşüldüğü, halsizlik, yorgunluk ve göğüs ağrısı eşlik edebilir. Ölüm görülebilir.
Kulakçıklardan kaynaklanan atriyal taşikardilerde bazen şikayet bulunmayabilir. Çarpıntıya bulantı, baş dönmesi ve bayılma eşlik edebilir.
Sinüs düğümünden kaynaklanan çarpıntılarda bulantı, kusma, baş dönmesi gibi bulgular eşlik edebilir. Bazen hiçbir şikayet yoktur.
Çarpıntı şikayeti olan hastaya EKG dediğimiz kalp şeridi çekilir. Kalp şeridinde kalp atım sayısı hesaplanır. Kalp atım sayısı dakikada 100’ün üzerindedir. Erken atımlar, ekstra atımlar görülür. Kısa süreli çarpıntılar EKG’de tespit edilemez. Holter testi yapılır. Holter testi, 24 saat kalp atımlarını kaydeder. Hastaya takılan cihaz 24 saat kalır. 24 saat sonra kayıtlar incelenir. Hastanın çarpıntım oldu dediği saatlerde holter testi normal bulunursa çarpıntının psikolojik olduğuna karar verilir. Kan tahlili yapılarak kansızlık ve kan mineral dengesi değerlendirilir. Guatr açısından tiroit hormonlarına bakılır. Çarpıntı kaynağını tespit etmek için elektrofizyolojik çalışmalar yapılabilir. Kalp damarlarında daralma ve tıkanıklıktan şüpheleniliyorsa koroner anjiyografi ile tanı konur.

Tıbbi Tedavi

Tedavi mutlaka kardiyolog tarafından planlanmalıdır.
Alkol, sigara ve kafeinden uzak durulmalıdır. Stresle başa çıkma yöntemleri bilinmelidir.
Nedeni tespit edilmişse, tedavi ile çarpıntı şikayeti düzelir. Kansızlığın, guatrın tedavisi yapılır. İlaca bağlı ise doktor kontrolünde ilaç kesilir ya da dozu azaltılır.
Bayılma, nefes darlığı, baş dönmesi yapan ciddi çarpıntılar yoğun bakım tedavisi gerektirir. Nöbetler halinde gelen çarpıntılarda şiddetli öksürmek ya da ıkınmak nöbeti geçirebilir.
Çarpıntıyı önleyici ilaçlara hastanın özelliğine göre başlanır. Magnezyum, lidokain, beta blokerler (propranolol, metoprolol, atenolol vb), kalsiyum kanal blokerleri (diltizem, verapamil), flekainid, propafenon gibi ilaçlar kullanılır. Elektrik şoku tedavisi, kalp pili gibi tedavilerde tıbbi tedaviye yanıtsız veya tansiyonu aşırı düşüren çarpıntılarda kullanılmaktadır.

Diyet Değişiklikleri

Meyve, sebze ve tam tahıl ürünlerinden zengin beslenme çarpıntı yakınmasında önemli olup et ürünü olarak balık başta olmak üzere diğer beyaz et ürünleri tercih edilebilir.
Lifli gıdalar beslenmede artırılmalıdır. Tansiyon yüksekliği veya dolaşım sistemi ile ilişkili sorunlarla ilişkili çarpıntıda diyetteki lif içeriğinin artırılması yararlıdır. Kolesterolün düşürülmesini sağlayarak kan damarlarındaki yağ birikintilerinin azalmasına yardımcı olur. Lif ile beraber bol su içilmeli, trans ve doymuş yağlardan kaçınmalıdır.
Alkol tüketilmemelidir.
Kafein gibi maddeler çarpıntı yakınmasını artırır, aşırı tüketilmemelidir.
Potasyum düşüldüğü çarpıntıya neden olabilir. Potasyum eksikliği saptanırsa multivitamin veya mineral tablet olarak potasyum desteği doktor önerisi ile alınmalıdır. Muz, patates, bakliyat, kuru meyve ve sebzeler potasyumdan zengindir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Vagal refleks isimi verilen yöntemler çarpıntıyı azaltabilir. Çarpıntı çok olduğu zaman derin nefes alıp 20-60 saniye tutulup sonra verilir. Çok soğuk suyun içine yüz hızlı bir şekilde daldırılır. Defalarca arka arkaya öksürülür. Bu işe yaramaz ise rahat bir pozisyonda yavaş ve derin nefesler alınıp verilir.
Ağır olmayan düzenli egzersiz yararlıdır. Çarpıntı kontrol altına alındıktan sonra doktorun izin verdiği sınırlarda düzenli egzersiz yapılmalıdır.
Aşırı kilodan sakınmalı, ideal kilonun korunması için gerekirse diyet uzmanından yardım alınmalıdır.
Tansiyon veya kolesterol yüksekliği gibi çarpıntı riskini artıran hastalıklar varsa düzenli tedavi ve kontroller yapılmalıdır.
Uyuşturucu bağımlılarında çarpıntı şikayeti sık görülür, bu konuda yardım istenen doktor bilgilendirilmeli, uyuşturucu bırakma programlarından yardım alınmalıdır. Bazı soğuk algınlığı ve öksürük ilaçları çarpıntıyı artırabilir, kullanımda dikkat edilmelidir.
Sigara içilmesi kalp-damar sağlığını bozduğu için çarpıntı riskini ve yan etkilerini artırır. Kesilmelidir.
Stresten uzak durmalıdır. Herkes stres ile mücadele etmede kendine uygun yöntemler kullanmalıdır.

Önerilen Besin Takviyeleri

• Koenzim Q10 (CoQ 1 O) : Kalp kası hücrelerinin yüksek enerjiye ihtiyacı olması nedeni ile CoQ10 içerikleri yüksektir. Kalp hastalığı olan kişilerin %75’inde kalp hücrelerinde CoQ10 eksiktir. Ağız yoluyla kullanılan CoQ10 ritim bozukluğu, kalp kasılma sorunu ve kalp girişimlerinden sonra oluşan radikal hasarın azaltılmasında yardımcıdır. Kalp krizinden sonra ciddi ritim bozukluğu gelişme riskini azaltmaktadır. Günlük doz 60-120 mg arasında önerilmektedir.
• Taurin: Kalp kasının kasılmasını düzenleyen enzimleri kontrol eden aminoasittir. Kalp kasının oksijeninin azalmasına bağlı kalpteki taurin içeriği azalır, bu da ritim bozukluğuna ve çarpıntıya neden olabilir. Kalp hücrelerindeki potasyumun ani düşmesini de engelleyerek çarpıntıyı azaltır. Taurin desteği kalp hasarını ve tansiyon yükseldiğini azaltmada yararlıdır.
• Magnezyum: Kalp kasılmasında ve ritminde oldukça büyük öneme sahiptir, ayrıca tansiyonun düşürülmesini sağlar. Magnezyum yetersizliği kalp sorunu yaşama riskini artırır. Çarpıntı yakınmalarında doktor önerisine göre günde 2 defa 500 mg magnezyum sitrat (veya aspartat) desteği yararlı olabilmektedir.
Önerilen Bitkisel İçerikli Takviyeler
• Goldenseal (Hydrastis canadensis): İçerdiği berberin alkoloidi, oksijen yetersizliğine bağlı (damar tıkanıklığı ile ilişkili) karmak tipi çarpıntılarda (ventriküler taşikardi) yarar sağlamaktadır. Kalp yetmezliği olan hastalarda da tedavide yardımcı olmaktadır.
• Fesleğen, oğulotu, alıç ve ıhlamur çayı veya gül petalleri ve adaçayı karışımından oluşan çayların tüketilmesi önerdin 1 tatlı kaşığı drog, 1 bardak kaynamış su içinde ağzı kapalı olarak 5-10 dakika demlenir, süzülür. Günde 2-3 çay fincanı tüketilmesi önerilir.
• Pancar turşusu da (elma sirkesi içinde hazırlanan pancar turşusu) ani gelişen kalp çarpıntısı şikayetlerinde tüketilmesi önerilen gıdalar arasında yer alır.
Bitkisel çay karışımı:
• Biberiye yaprağı, 20 gram
• Eğir kökü, 10 gram
• Gül petalleri, 20 gram
• Kediotu kökü, 20 gram
Droglar ince parçalar haline getirilir. 1 tatlı kaşığı çay karışımı 1 bardak kaynamış su içinde 10 dakika demlenip süzülür. Günde 2-3 çay fincanı içilmesi önerilir.
Yağ karışımı:
• Neroli uçucu yağı, 2 damla
• Oğulotu (melissa) uçucu yağı, 2 damla
• Organik soya veya üzüm çekirdeği yağı, 5ml
Yağ karışımı hazırlanır. Sırt, karın bölgesi, ayak tabanı ve ellerin üst kısmı saat yönünde yağ karışımı ile ovulur.
Bir atak gelişmesi durumunda el ve kollar dirseğe kadar soğuk su dolu bir kap içine daldırılır, en az 10 saniye bekletilir.

Alıntıdır.