AİLE İÇİ VE KADINA KARŞI ŞİDDETLE MÜCADELE
Aile içi şiddetle mücadeleye ilişkin güvenlik hizmetlerinin koordine içerisinde yürütülmesi ve aile içi şiddete maruz kalan bireylere yönelik tedbirlerin çok yönlü bir anlayışla ilgili kurum ve kuruluşların birlikteliğinde yaşama geçirilmesini sağlamak amacıyla;
·03 Ağustos 2011 tarihinde, Asayiş Dairesi Başkanlığı bünyesinde “Aile İçi Şiddetle Mücadele Şube Müdürlüğü”,
·11 Kasım 2015 tarihinde, 81 İl Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şube Müdürlüğü bünyesinde, ‘‘Aile İçi ve Kadına Karşı Şiddetle Mücadele Büro Amirliği’’, kurulmuştur.
Aile içi ve kadına karşı şiddetle mücadele birimlerinin çalışma prensipleri;
·Anayasa ile güvence altına alınan temel hak ve özgürlüklerin korunmasını sağlamak,
·Şiddet mağdurlarına yönelik koruyucu tedbirler almak,
·Mağdurların ikincil örselenmelerini önlemek,
· Şiddet uygulayanlara yönelik önleyici tedbirler almak ve şiddetle mücadele etmek,
·Hizmetleri yürüten personelin farkındalığını ve duyarlılığını arttırmak,
·Kurum içi ve kurum dışı koordinasyonu sağlamak,
· Görev alanına giren suçlarla ilgili taşra birimlerine destek vermek,
·Polisin olaylara daha profesyonel yaklaşmasını sağlayacak tedbirleri almak,
·Aile içi ve kadına karşı şiddet olayların analiz edilmesini ve önlenmesini sağlamak.
6284 SAYILI AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN ÖNLENMESİNE DAİR KANUN
Kadına yönelik şiddetle mücadelede kapsayıcı bir yasal altyapı sunan “6284 sayılı
Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun” 20 Mart 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 6284 sayılı Kanun’un hazırlanması sürecinde özellikle İstanbul Sözleşmesi ile getirilen yükümlülüklerin karşılanmasına önem verilmiştir.
6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ile yeni tedbir kararları getirilmiş, kolluğun yetki ve sorumluluğu arttırılmıştır.
Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde mülki amir ve hâkim tarafından verilen tedbirlerden bazıları re ‘sen kolluk tarafından da alınabilmektedir. Bu yetkilendirmenin amacı hayati tehlikesi bulunan mağdurların en kısa zamanda koruma altına alınmasıdır.
6284 sayılı Kanunun 3/1 maddesi kapsamındamülkî amirin yetkisinde olan ve şiddet mağduruna verilen koruyucu tedbirlerden;
a) Kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması,
ç) Hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine veya resen geçici koruma altına alınması,
6284 sayılı Kanunun 5/1 maddesi kapsamında, hâkimin yetkisinde olan ve şiddet uygulayana ya da uygulama ihtimali bulunan kişilere verilen önleyici tedbirlerden;
a) Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması,
b) Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi,
c) Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması,
d) Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması,
tedbirleri, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk amirince de verilebilmektedir.
TEDBİR KARARININ TAKİBİ
Önleyici tedbir kararlarının yerine getirilip getirilmediği karar süresince kolluk tarafından kontrol edilir.
Bu kontrol korunan kişinin;
·Bulunduğu konutun haftada en az bir kez ziyaret edilmesi,
·İkinci derece dâhil olmak üzere yakınları ile iletişim kurulması,
·Komşularının bilgisine başvurulması,
·Oturulan yerin muhtarından bilgi alınması,
·Bulunduğu konutun çevresinde araştırma yapılması,
şeklinde yerine getirilir.
Tedbir kararlarına aykırılığın tespit edilmesi halinde bu husus tutanak ile tespit edilerek Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir.
ŞİDDETE MARUZ KALAN NERELERE BAŞVURABİLİR?
·Valilik-Kaymakamlık,
·Cumhuriyet Savcılığı,
·Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü (ASPİM),
·Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi (ŞÖNİM),
·Alo 183 Aile, Kadın, Çocuk ve Özürlü Sosyal Hizmet Danışma Hattı,
·Sağlık Kuruluşları,
·Alo 112, 155, 156, 157 Acil Çağrı Hatları,
·Polis Merkezleri, Jandarma Karakolları,
·Belediyelerin Kadın Danışma Merkezleri,
·Baroların Kadın Danışma Merkezleri ve Adli Yardım Kurulları,
·Kadın Sivil Toplum Kuruluşları.
AİLE İÇİ VE KADINA KARŞI ŞİDDET MAĞDURLARINA YÖNELİK POLİSTE YÜRÜTÜLEN İŞLEMLER
Doğrudan, ihbar, çeşitli kurum ve kuruluşlardan yönlendirme ile gelen şiddet mağdurlarına yönelik yürütülen iş ve işlemler;
·Genel hükümlere göre yapılacak iş ve işlemlere ilişkin Cumhuriyet savcısının bilgilendirilmesi ve talimatının alınması,
·Mağdurun doktor raporunun ve sonrasında ifadesinin alınması,
·Gecikmeksizin Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi’ne (ŞÖNİM’e), kuruluşu olmayan yerlerde Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’ne (ASPİM’e) bilgi verilmesi,
·Mağdur, “cinsel şiddet” mağduru ise ŞÖNİM/ASPİM ile irtibat kurularak ifade sırasında refakat etmek üzere görevli talep edilmesi,
·Aile içi ve kadına karşı şiddet olayları kayıt formunun doldurulması ve risk değerlendirilmesinin yapılması,
·Mülki Amirin yetkisinde olan ve gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk amiri tarafından verilebilecek koruyucu tedbirlerden “barınma yeri sağlanması” ile “geçici koruma altına alınması” tedbirlerinin 48 saat geçerli olmak üzere verilebileceği yönünde bilgilendirme yapılması, talep etmesi halinde veya talep etmemesi halinde riskli bir durum var ise re’sen verilmesi,
·Gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda barınma tedbiri uygulanması gerekiyorsa şiddet mağdurunun ŞÖNİM/ASPİM’e intikalinin sağlanması,
·Mağdura; kendisi, çocukları ve ailesi için ŞÖNİM/ASPİM'e başvurabilecekleri, bu birimlerden psiko-sosyal ve ekonomik sorunların çözümünde ve benzeri konularda yardım, danışmanlık hizmeti alabilecekleri hususunda hatırlatma yapılması,
·Olay yerinin incelenmesi,
·Tanık beyanlarının alınması.
AİLE İÇİ VE KADINA KARŞI ŞİDDET ŞÜPHELİLERİNE YÖNELİK POLİSTE YÜRÜTÜLEN İŞLEMLER
·Cumhuriyet savcısının talimatı doğrultusunda şüphelinin yakalanması ve ifadesinin alınması,
·Şüpheliye yönelik, Hâkimin yetkisinde olan ve gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk amiri tarafından verilebilecek önleyici tedbirlerden “şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılanma veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmamasına”, “müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhal uzaklaştırılması ve müşterek konutun kişiye tahsis edilmesine”, “korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerlerine yaklaşmamasına” ve “gerekli görülmesi halinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişkisi kurulmasına ilişkin haklar saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmamasına” tedbirlerinin 24 saat geçerli olmak üzere verilebileceği yönünde bilgilendirme yapılması,
·ŞÖNİM’e bilgi verilmesi,
·Şüphelinin mevcutlu olarak savcılığa sevk edilmesi veya şüphelinin serbest bırakılması veya hazırlanan soruşturma evrakının ikmalen Savcılığa gönderilmesi.
·Tedbir kararının izlenmesi, re’sen veya şikâyet üzerine tedbir kararlarına aykırı hareket edildiği tespit edilmesi halinde tutanak düzenlenerek Aile Mahkemesine iletilmek üzere Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesi.
Şiddete Maruz Kalanlara Yönelik Alınabilecek Kararlar;
·Size ve beraberinizdeki aile bireylerinize barınma yeri sağlanması,
·Geçici maddi yardım sağlanması,
·Psikolojik, sosyal, mesleki ve hukuki konularda rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi,
·Hayati tehlikenin bulunması halinde geçici koruma altına alınma,
·Çalışma yaşamına katılmayı desteklemek üzere kreş ücretinin sağlanması,
·Aile konutunun bilginiz dışında satışının engellenmesi,
·Hayati tehlikenizin bulunması halinde kimlik bilgilerinizin gizlenmesi, değiştirilmesi ve gerekliyse işyeri değişikliğinin sağlanması.
Şiddet Uygulayan Kişi Hakkında Alınabilecek Kararlar;
·Birlikte yaşadığınız evden uzaklaştırılması,
·Bulunduğunuz eve, okulunuza ve işyerinize yaklaşmasının engellenmesi,
·Çocuklarınızla olan ilişkisinin güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesinin sağlanması, sınırlandırılması ya da tümüyle kaldırılması,
·Yakınlarınıza, çocuklarınıza ve tanıklarınıza yaklaşmasının engellenmesi,
·Şahsi eşyalarınıza ve ev eşyalarınıza zarar vermesinin engellenmesi,
·Şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmasının engellenmesi,
· Sizi iletişim araçlarıyla rahatsız etmesinin engellenmesi,
·Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevinde çalışsa bile silahını kolluğa (polis/jandarma) teslim etmesinin sağlanması,
·Alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılması durumunda size yaklaşmasının engellenmesi,
·Alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde bağımlısı ise muayene ve tedavi edilmesinin sağlanması.
ŞİDDET ÖNLEME VE İZLEME MERKEZİ (ŞÖNİM)
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından, şiddetin önlenmesi ile koruyucu ve önleyici tedbirlerin bütüncül ve etkin bir şekilde uygulanmasına yönelik;
·Güçlendirici ve destekleyici danışmanlık,
·Rehberlik, yönlendirme ve izleme hizmetlerinin verildiği,
·Ağırlıklı kadın personelin istihdam edildiği,
·Çalışmaların 7/24 esasına göre yürütüldüğü,
Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne bağlı olarak hizmet veren, ‘‘Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi ŞÖNİM’’ kurulmuştur.
Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinde Emniyet birimleri ile irtibatı sağlamak üzere ‘‘polis irtibat görevlisi’’ görevlendirilmiştir.
ELEKTRONİK KELEPÇE
Şiddet uygulayan ya da uygulama ihtimali bulunan kişilerin, şiddet mağdurlarına yaklaşmadan kolluk tarafından önlem alınabilmesi amacıyla Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı arasında imzalanan “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Kapsamında Teknik Yöntemlerle Takip Sistemlerinin Kullanılmasına Yönelik Pilot Uygulama İşbirliği Protokolü” ile illerimizde pilot uygulamaya başlanılmıştır.
Aile mahkemelerinin, şiddet uygulayanların, mağdurlara yaklaşmaması gerektiği mesafeyi belirleyerek verdiği kararlara istinaden Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğüne bağlı, yalnızca Ankara’da bulunan “elektronik izleme merkezi” nde ilgili bakanlık görevlileri tarafından “24 saat” esasına göre coğrafi bilgi sistemleri üzerinden takibi yapılmaktadır.
AİLE İÇİ ŞİDDETLE MÜCADELE PROJESİ
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yürütülen ve paydaş kurum olarak Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından desteklenen ‘‘Aile İçi Şiddetle Mücadele Projesi’’ ile
·Eğitim materyalleri hazırlanmış,
·2015 yılı Aralık ayında başlayan ve 2016 yılı Mart ayında tamamlanan ‘‘eğitici eğitimleri’’ sonrasında 81 ilde, toplam 500 eğitici personel yetiştirilmiştir.
Eğitici eğitimi alan personel tarafından 2016 yılında illerde aile içi ve kadına karşı şiddetle mücadele alanında çalışan personele eğitim verilmiş, takip eden yıllarda da eğitimlere devam edilecektir. Aile İçi Şiddetle Mücadele projesi hakkında detaylı bilgi için ; www.siddetlemucadele.net/tr