İsmet İnönü’nün Kişiliği ve Devlet Adamlığı

1906 yılında Harp Akademisi’ni bitirdi. Kurmay Yüzbaşı olarak Edirne’deki 2. Ordu’ya atandı. 1909’da Yeşilköy’de Harekat Ordusu’na katıldı. Ayaklanmaları bastırmak için Yemen’e gitti. İstanbul’a döndüğünde Balkan Savaşı’na katıldı. Birinci Dünya Savaşı sırasında Doğu ve Suriye Cephesi’nde görev aldı. Savaşın bitmesinin ardından Harbiye Nezareti’ne alındı. Kafkas Cephesi’nde birlikte çalıştığı Mustafa Kemal Paşa ile Anadolu’ya geçerek birlikte hareket etmeye karar verdi. Beklediği çağrının gelmesi üzerine Ankara’ya gitti. 23 Nisan 1920’de açılan Büyük Millet Meclisi’ne Edirne milletvekili olarak katıldı. Kurulan kabinede Genelkurmay Başkanlığına getirildi.

Birinci İnönü Savaşı’nda Yunan kuvvetlerini durdurmayı başardı ve Meclis tarafından Generalliğe yükseltildi. İkinci İnönü Savaşı’nda püskürtülen Yunanlıların Kütahya-Eskişehir bölgesinden tekrar saldırıya geçmesi üzerine Mustafa Kemal Paşa’nın önerisiyle Orduyu Sakarya ırmağının doğusuna çekti.Genelkurmay Başkanlığı görevini 1921 yılında Fevzi Paşa’ya devretti. Batı Cephesi Komutanlığı görevini savaş sonuna kadar sürdürdü. Mustafa Kemal Paşa ve Fevzi Paşa ile birlikte Büyük Taarruz’un hazırlanmasında çalıştı. Zafer sonrası Korgeneralliğe yükseltildi. Mudanya Mütarekesi görüşmelerini yürütmekle görevlendirildi. Lozan’da barış görüşmelerini yürütecek olan heyetin başkanlığına getirilen İsmet İnönü, görüşmeleri iki aşamada yürüttü ve Lozan Barış Antlaşması’nı imzaladı.

Büyük Millet Meclisi’nin II. Dönemi’nde Malatya Milletvekili seçildi. Yakın tarihimizin büyük devlet adamlarından biri olan İsmet İnönü, Kurtuluş Savaşı’nda ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasında önemli rol oynadı. On beş yıl başbakanlık yapan İnönü, 11 Kasım 1938’de Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Cumhurbaşkanı seçildi ve bu görevini 1950 yılına kadar sürdürdü. Cumhurbaşkanlığı döneminde de Türkiye’yi, Atatürk’ün gösterdiği hedefler doğrultusunda başarı ile yönetti. Altı yıl süren İkinci Dünya Savaşı (1939-1945) sırasında izlediği başarılı siyasetle Türkiye’yi savaşın dışında tutmayı başardı.

İkinci Dünya Savaşı sonrası kurulan Birleşmiş Milletler Teşkilatına Türkiye’nin katılmasını sağladı. Ülkemizde demokrasinin tam anlamıyla kurulmasını sağlamak için çok partili demokratik hayata geçilmesi kararını verdi. Çok partili dönemde karşılaştığı tüm güçlüklere rağmen, demokrasinin ülkemizde yerleşmesi konusunda büyük çabalar gösterdi. İsmet İnönü, büyük bir komutan olduğu gibi, aynı zamanda değerli bir devlet ve siyaset adamıdır.