Dijital oyunlar Alzheimer için umut olabilir mi?

Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Uzmanı Yrd. Doç. Yavuz Samur’a göre ise mantık ve problem çözme oyunları geliştirilebilir ve dijital oyunlar yaşlılarda daha sık görülen Alzheimer gibi hastalıkların önlenmesinde etkili olabilir.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2017 verilerine göre, ülkemizde internet kullanan yaşlı bireylerin oranında artış var. Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Uzmanı Yrd. Doç. Yavuz Samur’a göre ise mantık ve problem çözme oyunları geliştirilebilir ve dijital oyunlar yaşlılarda daha sık görülen Alzheimer gibi hastalıkların önlenmesinde etkili olabilir.

TÜİK'in rakamlarına göre internet kullanan 65-74 yaş grubundaki yaşlı bireylerin oranı 2013 yılı Nisan ayında yüzde 4,2 iken, 2017 yılının aynı ayında yüzde 11,3'e yükseldi. Yaşlıların bilişsel becerileri için dijital oyunların geliştirilebileceğini belirten Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Yavuz Samur, “Alzheimer ve demans hastalığı için mantık ve problem çözme oyunları geliştirilebilir ve dijital oyunlar bu rahatsızlıkları engelleyebilir” dedi.

Dr. Samur, yaşlı bireylerin dijital cihazlarda internette araştırma yapma, öğretici uygulamalar kullanma, hızlı düşünüp çabuk karar verme ya da akılda tutma becerilerini geliştirmeye yönlendiren uygulamalar kullanmalarının beyin gelişimleri açısından yararlı olabileceği görüşünde.

"BEYNİN AKTİF OLMAYAN BÖLGELERİ AKTİFLEŞEBİLİR"

Son zamanlarda yaşlılarla yapılan araştırmalara göre yaşlı bireylerin aksiyon, yarış ve strateji tarzı oyunlar oynadıklarında hızlı düşünme, çabuk karar verme, görsel işleme, zihinsel esneklik, kısa süreli hafızayı etkili kullanma gibi becerilerinde de gelişme olduğunu söyleyen Samur, “Yaşlı bireylerin dijital oyunlar oynadığı esnada beynin aktif olmayan bölgelerinin aktifleştiği, beyin hareketlerinin önemli derecede arttığı ve hatırlama becerilerinde gelişmeler olduğu gözlemleniyor. Bu nedenle yaşlı bireylerin Alzheimer ve demans rahatsızlıkları için, onlara en uygun olan dijital oyunlar geliştirilebilir” şeklinde konuştu.

"ARAŞTIRMALAR DA DESTEKLİYOR"

Bir akademik çalışmada bir yıl boyunca her seviyede gittikçe zorlaşan oyunlar oynayan 50 yaş ve üstü bireylerin bilişsel işlem hızlarında birkaç senede gerçekleşebilecek artış görüldüğünü söyleyen Uzman, “55-75 yaş arası bireylerle yapılan araştırmalarda 3 boyutlu mantık ve problem çözme oyunlarını oynayanların bilişsel problemlerinin azaldığı hatta bu şekilde demans hastalığının bile önlenebileceği yönünde sonuçlar bulunuyor” diye konuştu.

Samur ayrıca; başka bir araştırmaya göre ise 60-85 yaş arası yetişkinlerin 6 ay boyunca ayda 12 saat bilişsel becerilere odaklanan oyunlar oynayarak, 6 ayın sonunda bireylerin çoklu işlem becerilerinin geliştiğini, kısa süreli hafızada daha çok bilgi tutabildiğini ve dikkat becerilerinin güçlendiği sonucuna varıldığını söyledi.

SADECE DİJİTAL DEĞİL FİZİKSEL ETKİNLİKLER DE YAPILMALI

Yine araştırmalara göre bisiklete binme, dans etme, kayak yapma gibi vücudun fiziksel etkinliklerini tanıyıp algılayabilen dijital egzersiz oyunlarının insanlara zihin fonksiyonlarını geliştirmelerinde yardımcı olabileceğini ve bu oyunların genel zihinsel sağlıklarını anlamlı bir şekilde geliştirebileceğini belirten Dr. Samur, yaşlıların fiziksel etkinlikleri de mümkün olduğunca yapmaya çalışması gerektiğinin önemini vurgularak şunları söyledi:

“Yaşlıların kaliteli dijital oyunlar oynamalarının yanı sıra mümkünse gerek aile bireyleriyle gerekse arkadaşlarıyla fiziksel ve kutu oyunları oynamaları, ek olarak gün içinde fiziksel etkinliklerine yeterince zaman ayırmaları çok önemlidir. Son olarak yeni konular öğrenmeye çalışma, ezber yapma, yeni yerler keşfetme gibi etkinlikler de yaşlı bireylerin beyin gelişimlerinde önemli yer tutmaktadır.”