Roma Hukuku Batı Hukuku’nun temellerini oluşturan Hukuk Kurallarını içermektedir. Ülkemiz hukuk Kuralları da Batı Hukuk Kuralları ile şekillendiğinden ülkemizdeki Hukukun temellerinde de roma Hukuku yer almaktadır.
Hukukumuz hakkında bilgi sahibi olabilmek için maddelerin temelini oluşturan Roma Hukuku Nedir sorusunun çok iyi bilinmesi ve öğrenilmesi gerekmektedir. Roma Hukuku, batı ve ülkemiz Hukuk kurallarının en temelinde madde madde yer almaya devam etmektedir.
Roma’nın uzun yıllar farklı kavimleri bir arada tutup dünyaya hükmedecek siyasi becerisi ve ilişkileri düzenleyen hukuk kuralları günümüzde hukuk kurallarının temelini oluşturmakta ve hala canlı olarak kanunlarda yer almaktadır.
Roma Hukuku’nun Kabul Görmesinin Nedeni Nedir?
Roma Hukuku bir ya da birkaç kişiye ait olan bir hukuk değildir. Yaşanılanlardan ortaya çıkmış ve madde madde özenle yazılı hale getirilmiş kanunları içermektedir. Roma Hukuku yüzyıllar boyunca gelişim ve değişim göstermiş ve Roma tarihi boyunca güncel konularla yenilenmiştir.
Zaman içinde sürekli yenilenen Roma Hukuku’nun özellikle Batı’da kolaylıkla kabul görmesinin en büyük nedeni kapitalizmdir. Kapitalist düzenin getirdiği bazı kurallar ile Roma Hukuku’nun mülk edinme maddeleri birbirlerine çok benzer içeriklerdeydi.
Günümüzde Roma Hukuku’nun Kabul Görmesi
Bizans İmparatoru Justinianus, Roma Hukuku’nun hala günümüzde yaşamasına yönelik çok başarılı bir çalışma gerçekleştirmiş ve İstanbul’da Roma Hukuku ile ilgili her şeyi bir araya getirip kitap halini aldırmıştır.
Roma Hukuku kitabı günümüzde hala hukuk öğrencisinin okuması gereken kitaplar listesindedir. Roma hukuku kitabı 12. Yüzyıldan itibaren İtalya Bolonya Üniversitesi’nde ayrıntılı olarak incelenmeye başlanmıştır. Ortaçağın sonlarında İtalya başta olmak üzere önce tüm Avrupa ve daha sonra tüm dünya Roma Hukuku’nu incelemiş ve önemini kavramıştır.
Roma Hukuku Neden Bu Kadar Önemlidir?
Roma Hukuku’nun hakim olduğu ilk dönemler ilke ve ortaçağ dönemleridir. Bu zamanlarda Roma hukuk kuralları ırk, din, dil, cinsiyet ayrımını kesin bir şekilde yapmakta ve kölelik net bir şekilde kabul görmekteydi.
Roma vatandaşları asil olarak kabul edilirken Roma vatandaşı olmayan herkes yok sayılırdı. Bu kadar ayrımcılık ve insan dışı kuralları olan bir hukuk bugün nasıl hala temel hukuk kurallarını oluşturabilmektedir?
Roma Hukuku’nun en önemli özelliği ilk yazıldığı şekilde kalmamış olmasıdır. Yani her geçen gün gelişmiş, yenilenmiş ve maddeleri değişime uğramıştır. Zaman içerisinde değişikliğe uğrayabildiği ve esnek olabildiği için Roma Hukuku neden önemlidir sorusuna bu cevap verilebilmektedir.
12 Levha Kanunları
Roma Hukuku’nun yazılı olan ilke eseri diyebiliriz. Roma Hukuku 12 levha kanunları günümüz hukuk temellerini atan önemli, kalıcı ve yazılı ilk kanunlardır. Burada yer alan kanunlar günümüz Hukuk kurallarında da yer alan belli ana başlıkları içermektedir.
Aile, veraset, dava, borç ve ceza kanunları ile ilgili maddelerin yer aldığı 12 levha kanunları Roma Hukuku zaman içinde değişime uğrarken hiç değişmeyen ana maddeler olarak yer alan temel maddelerdir.
12 Levha Kanunlarının Amacı
12 levha kanunlarının iki temel amacının olduğu bilinmektedir. Bunlardan ilki siyasi ikincisi sosyal düzendir. Siyasi düzende yer alan roma hukuku terimleri, asiller ile halk arasında eşitliğin mümkün olduğunca sağlanmasına yöneliktir. Ancak bu kanunların varlığı bile asiller ile halkın evlenmesinin yasağını kaldırmaya yetmemiştir.
12 levha kanunlarının ikinci temel amacı olan sosyal düzenin yazılı hale getirilmesinde toplumda kabul görmüş olan örf, adet ve geleneklerin bir araya getirilerek maddeleştirilmesi amaçlanmıştır. Borçluluk, ihanet, yalan, hırsızlık ile ilgili pek çok kavramın kanunlaştırılmasında toplumsal kurallar temel alınmıştır.