Önce, kamuoyunda fazla bilinmeyen, bilinse de kafa karışıklığına neden olan Bağ-Kur’lular kimlerdir, kısaca değineyim. Herhangi bir işverene bağlı (SSK’lı)ya da devle kurumuna bağlı (memur) çalışmayan; kendi adına çalışanlar, bir başka deyişle serbest meslek sahipleri Bağ-Kur’lu, yeni adıyla da 4/b’li statüsünde sayılıyor. Bu kişiler Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK), kendi adlarına ve kendi ceplerinden primlerini ödüyor ve hem devletin sunduğu sağlık hizmetinden hem de emeklilik hakkından yararlanıyor. Bağ-Kur’lular, kanunda ise, ‘köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar’ olarak geçiyor.
KRİTİK 3 TARİH
Bağ-Kur’luların emeklilik şartları işe giriş tarihlerine göre değişiyor. Emeklilik için de kritik üç tarih var. Buna göre; 1 Ekim 1999 öncesi işe girenlerin durumu farklı, 1 Ekim 1999 ile 30 Nisan 2008 arası işe girenlerin emekliliği farklı, 1 Mayıs 2008 sonrası işe girenlerin emeklilik şartları ise farklı. Ayrıca bu tarihlere göre şartlar ve emeklilik yaşı kadın sigortalılar ile erkekler sigortalılara göre de değişiyor.
Yazımızda, hem kadın hem de erkek Bağ-Kur’lular, işe giriş tarihlerine göre; ne zaman ve hangi koşullarda emekli olacaklarını detaylı bulabilirler.
1 Ekim 1999 Öncesi İşe Girmiş Olanlar Ne Zaman Emekli Olacak?
Erkekler İçin: 1.10.1999 tarihi öncesinde sigortalı olup da yine 1.10.1999 itibariyle 23 yılın üzerinde prim ödeyen erkek Bağ-Kurlu’lar, yaş şartı aranmadan 9000 gün (25 yıl) prim ödemeleri halinde emekli olabiliyor. Bu şartı yerine getirmeyenler aşağıdaki tablodaki şartları yerine getirmeleri halinde emekli olabiliyorlar. 25 yılı tamamlamaları halinde yaşı da tamamlamaları gerekiyor. Tabloda bu yaş şartları yer alıyor. Buna göre; 1 Haziran 2002 tarihi itibariyle erkekler 25 tam yılı doldurmasına kalan süreye göre ne kadar gün prim ödemeleri ve hangi yaşta emekli olabileceklerini tablodan bulabilirler.
Kadınlar İçin: 1.10.1999 tarihi öncesinde sigortalı olup da yine 1.10.1999 itibariyle 18 yıldan fazla prim ödeyen kadın çalışanlar yaş şartı aranmadan 7200 gün (20 yıl) prim ödemeleri halinde emekli olabiliyor. Bu şartı yerine getirmeyenler aşağıdaki tablodaki şartları yerine getirmeleri halinde emekli olabiliyorlar. 20 yılı tamamlamaları halinde yaşı da tamamlamaları gerekiyor. Tabloda bu yaş şartları yer alıyor. Buna göre; 1 Haziran 2002 tarihi itibariyle kadın Bağ-Kurlu’lar, 20 tam yılı doldurmasına kalan süreye göre ne kadar gün prim ödemeleri ve hangi yaşta emekli olabileceklerini tablodan bulabilirler.

1 Ekim 1999 ile 30 Nisan 2008 Arası İşe Girenlerin Emekliliği
Erkekler İçin: 1.10.1999 ile 30.4.2008 tarihi arasında ilk defa sigortalılığı başlayan erkek Bağ-Kurlu’lar 9000 gün (25 yıl) sigorta primi ödemiş olması ve 60 yaşını doldurmuş olması halinde emekliliğe hak kazanıyor. Emeklilik için sadece prim ödeme gün sayısını doldurmak yetmiyor, mutlaka 60 yaşını da doldurmak gerekiyor.
Kadınlar İçin: 1.10.1999 ile 30.4.2008 tarihi arasında ilk defa sigortalılığı başlayan kadın Bağ-Kurlu’lar 9000 gün (25 yıl) sigorta primi ödemiş olması ve 58 yaşını doldurmuş olması halinde emekliliğe hak kazanıyor. Kadınlar için sadece prim ödeme gün sayısını doldurmak yetmiyor, mutlaka 58 yaşını da doldurmak gerekiyor.
1 Mayıs 2008 Sonrası İşe Girenlerin Emeklilik Şartları
Erkekler İçin: 1.5.2008 ve sonrası ilk kez sigortalı olanlar, 9000 gün prim ödemeleri ve 60 yaşını doldurmuş olması gerekiyor. Ancak bu 60 yaşı 31 Aralık 2035 tarihine kadar geçerli. Yani, 31 Aralık 2035 tarihine kadar 9000 gün (25 yıl) prim ödeyenler 60 yaşını doldurduklarında emekliliğe hak kazanıyor. Bu şartı yerine getirmeyenlerin ise kademeleri olarak emeklilik yaşı artıyor. Tabloda erkek sigortalıların 9000 gün prim ödeme şartını yerine getirdikleri tarihlere göre emekli olacakları yaşlar yer alıyor.
Kadınlar İçin: 1.5.2008 ve sonrası ilk kez sigortalı olanlar, 9000 gün prim ödemeleri ve 58 yaşını doldurmuş olması gerekiyor. Ancak bu 58 yaşı 31 Aralık 2035 tarihine kadar geçerli. Yani, 31 Aralık 2035 tarihine kadar 9000 gün (25 yıl) prim ödeyenler 58 yaşını doldurduklarında emekliliğe hak kazanıyor. Bu şartı yerine getirmeyen kadın Bağ-Kurlu’ların emeklilik yaşı kademeli olarak artıyor. Tabloda kadın sigortalılar, 9000 gün prim ödeme şartını yerine getirdiklerinde yaşa göre emekli olacakları tarihleri bulabilirler.



Yaş Haddinden Emeklilik İçin Şartlar
Erkekler İçin: Yaş haddinden emekli olup, kısmi aylık bağlanabilmesi için 1 Ekim 1999 tarihinden itibaren emekliliğine 2 tam yıl ve daha az kalan erkek sigortalılar, 15 tam yıl (5400 gün) prim ödemiş olması ve 55 yaşını doldurması halinde emekliliğe hak kazanıyor. 1 Ekim 1999 tarihinde 55 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli emeklilik uygulanıyor. Tabloda erkek sigortalılar yaş haddinden emekli olmak için yerine getirmeleri gereken şartları bulabilirler.
1 Ekim 1999-30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanlar ise kısmi emeklilik aylığı alabilmeleri için 62 yaşını doldurmaları ve 15 tam yıl prim ödemeleri gerekiyor.
Kadınlar İçin: Yaş haddinden emekli olup, kısmi aylık bağlanabilmesi için 1 Ekim 1999 tarihinden itibaren emekliliğine 2 tam yıl ve daha az kalan kadın sigortalılar, 15 tam yıl (5400 gün) prim ödemiş olması ve 50 yaşını doldurması halinde emekliliğe hak kazanıyor. 1 Ekim 1999 tarihinde 50 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli emeklilik uygulanıyor. Tabloda kadın sigortalılar yaş haddinden emekli olmak için yerine getirmeleri gereken şartları bulabilirler.
1 Ekim 1999-30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanlar ise kısmi emeklilik aylığı alabilmeleri için 60 yaşını doldurmaları ve 15 tam yıl prim ödemeleri gerekiyor.