Mikroplastik, çevrede bulunan küçük plastik parçacıklardır. Çapı 5 mm’den az olan herhangi bir plastik parçacığın mikroplastik olduğu düşünülmektedir. Uzun bir süre boyunca, insanların çoğunluğu mikroplastiklerin varlığından ve çevreye olan etkilerinden habersizdi. Bununla birlikte, bu parçacıklar, araştırmacıların daha önce insan kullanımı için güvenli olduğu düşünülen şişelenmiş sudaki varlığını kaydettikten sonra son zamanlarda önemli bir tartışma konusu haline gelmiştir.
Mikroplastiklerin Sınıflandırılması
Mikroplastikler birincil ve ikincil olarak sınıflandırılır. Primer mikroplastikler, harici insan kullanımı için üretilir ve kastedilirken, ikincil mikroplastikler büyük plastik kalıntıların parçalanması sonucunda ortaya çıkar. Büyük bir ikincil mikroplastik koleksiyonu , Pasifik Okyanusu’ndaki Great Pacific Çöp İskelesi’nde bulunur . Hem birincil hem de ikincil mikroplastikler, özellikle deniz ve su ekosistemlerinde çevrede kalmaktadır.
Mikroplastik Kaynakları
Bazı mikroplastikler diğer ürünlerde hammadde olarak sanayide üretilmektedir; bazıları lastikler, tekstil, boya ipleri ve atık arıtımında bulunurken, bazıları büyük plastik parçalarının parçalanması nedeniyle meydana gelir. Su ile ilgili çalışmalar, bir ortamda mikroplastik varlığını belirler. Planktonlar, çamurlu ve kumlu çökeller üzerinde, omurgalı ve omurgasızların tüketim davranışlarını ve kirleticilerin kimyasal analizlerini inceleyen çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalardan, çeşitli mikroplastik kaynakları olduğu açıktır. Atıksu arıtma tesisleri ve kanalizasyon arıtma tesisleri, çoğu kozmetik, boya, ev ve endüstriyel deterjan kalıntıları ve üretim atıkları olmak üzere birincil mikroplastiklerin başlıca kaynaklarıdır. Sekonder mikroplastiklerin başlıca kaynakları büyük plastikler, giysiler,
Mikroplastikler Neden Tehlikeli?
Plastikler sindirilemez ve biyobozunur değildir ve üretildikten sonra, onlardan kurtulmak mümkün değildir. Dünyanın plastiklerinin çoğunluğu çöp, nehir ve sonunda göllerde ve okyanuslarda olur. Büyük plastikler okyanuslarda yüzer ve bazen Büyük Pasifik Çöp Kovası gibi çöp yamaları oluşturmak için toplanırlar. Diğer yandan mikroplastikler, plajlarda ve daha derin sularda bulunur. Büyük plastikler deniz hayvanlarına fiziksel zarar verir ve ölümle sonuçlanabilir. Bununla birlikte, en büyük problemler mikroplastiktir. Deniz hayvanları tarafından yemekle karıştırılırlar ve yutulurlar. Hayvanların sindirim sistemini bloke eder ve düşük oksijen seviyelerine neden olur ve sonuç olarak enerji seviyelerinin düşmesine neden olurlar. Bazı plastikler hayvan dokularına gömülecek kadar küçüktür. Onlar besin zincirinin karşısına geçerler ve bazıları da insanlara yollarını bulurlar. Mikroplastikler, insanlara yutma veya solunum yoluyla yollarını bulur. Bugün, mikroplastiklerin kaynakları, onlar olmadan yaşayamayacağımız insanlar için çok önemlidir. Mikroplastik kontrolü için en iyi alternatif, plastiklerin uygun şekilde ele alınması ve atık suyun tam olarak arıtılmasıdır.