Trikotillomani yani saç yolma hastalığı nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi var mıdır? Hastalık çoğunlukla kız çocuklarında görülür. TRK hastalarının çoğu kafalarındaki saçları yolar. Ayrıca kirpik, kaş, yüz, kol, bacak ve kol altı kıllarını yolan hastalara da rastlanır.
Saçın yolunmasına bağlı saç kaybının şekli yamalı veya tam olabilir. Psikiyatrik Bozuklukları sınıflandırma sistemi olan DSM 4’te TRK şu şekilde sınıflandırılır:

1- Dikkati çeker şekilde saç kaybına yol açan tekrarlayıcı saç yolmalar,
2- Saçı yolmadan önce gerginlik hissinde artma,
3- Saç yolunduğu zaman duyulan haz, memnuniyet ve iç rahatlaması,
4- Bir cilt hastalığıyla açıklanamama.
Saçlarını yolan hastaların hepsinde bu tanımlanan kriterler görülmez.
Saç yolma hastalığı

TRK’ye (Trikotillomaniye) eşlik eden bazı psikiyatrik rahatsızlıklar da vardır. Araştırmacılara göre en sık eşlik eden rahatsızlıklar:
Depresyon, anksiyete {panik bozukluklar, obsesif kompulsif bozukluk {OKB}} ve yeme bozuklukları {anoreksiya ve bulimia}.

Bazı araştırmalar trikotillomaninin erken başlangıçlı {çocuklukta} ve geç başlangıçlı {ergenlikte} tiplerini tanımlamışlardır. Çocuklukta TRK tipi 4 yaşından önce başlar, parmak emme ile birlikte görülebilir. Kötüleşme dönemlerinin ardından iyileşme dönemlerinin izlediği dönemsel bir gidiş gösterir. Aynı parmak emmek gibi çocuk büyüdükçe bu davranışını bırakır. Ebeveynlerin, çocuğun saç yolmaya ara vermesi için ödül vermek veya ilgisini başka yöne çekmek şeklinde küçük bazı müdahalelerde bulunmaya ihtiyaçları olabilir.
Saç yolma erken başlangıçlı tipte daha çok kız çocuklarda, geç başlangıçlı tipte ise erkek ve kızlarda eşit oranda görülmektedir. Erken başlangıçlı saç yolmada, çocukta gelecekte başka psikiyatrik rahatsızlıklar görülebileceğine dair kesin kanıtlar yoktur. Ancak çocuk 4-5 veya 6 yaşında ise ve hala saçlarını yoluyorsa daha karmaşık bir tabloya sahip olan geç başlangıçlı TRK’ye gidiş sözkonusu olabilir.
Trikotillomani Tedavisinde iki geçerli yöntem

1) Davranış Terapisi : Davranış terapisi yıllardır saç yolmayı kontrol etmek, azaltmak hatta bazen ortadan kaldırmak için kullanılmıştır. Davranış terapisi saç yolmaya bağlı anksiyeteyi azaltabilir. Bazı hastalar tedaviyi gönülsüz denerler çünkü bu tedavi zaman ve çaba gerektirir. Bazıları ise bu tedaviyi deneyip başarısız olacaklarını ve kendilerini daha kötü hissedeceklerini düşünürler. İyi planlanmış bir Davranış Terapisi tüm bu kuşkuların ortadan kalkmasına yardımcı olabilir.
2) Medikasyon {İlaçla Tedavi} : İlaç tedavisi saç yolmak için duyulan dürtüyü azaltabilir. Hastadan doğru dozu doğru zamanda almaktan başka bir çaba istemez. Ayrıca ilaçla tedavi Davranış Terapisine oranla daha ucuzdur ve eşlik eden depresyon, anksiyete, OKB gibi durumlara da yardım eder.