Doktorlar kanseri bulmak ya da teşhis etmek için birçok test kullanır. Ayrıca kanserin, başladığı yerden vücudun başka bir bölümüne yayılıp yayılmadığını öğrenmek için testler yaparlar. Bu olursa, metastaz denir. Örneğin, görüntüleme testleri kanserin yayılıp yayılmadığını gösterebilir. Görüntüleme testleri vücudun iç kısımlarını gösterir. Doktorlar hangi tedavilerin en iyi işe yaradığını öğrenmek için de testler yapabilirler.
Çoğu kanser türünde, biyopsi, doktorun vücudun bir kısmının kansere sahip olup olmadığını bilmesi için tek yoldur. Bir biyopside, doktor bir laboratuvarda test için küçük bir doku örneği alır. Biyopsi mümkün değilse, doktor teşhis koymaya yardımcı olacak başka testler önerebilir.
Bu liste, bu tür kanserin teşhisi için seçenekleri açıklamaktadır. Aşağıda listelenen tüm testler her kişi için kullanılmayacaktır. Bir teşhis testi seçerken doktorunuz aşağıdaki faktörleri göz önünde bulundurabilir:
- Kanser türü şüpheli
- İşaret ve belirtileriniz
- Yaşınız ve tıbbi durumunuz
- Tıbbi ve aile geçmişiniz
- Daha önceki tıbbi testlerin sonuçları
Fizik muayeneye ek olarak, kolorektal kanseri teşhis etmek için aşağıdaki testler kullanılabilir.
Kolonoskopi. Açıklandığı gibi Screening , bir kolonoskopi hastanın sedasyon sırasında doktor tüm rektum ve kolon içine bakmak için izin verir. Bir kolonoskopi uzmanı bu testi gerçekleştirmede uzmanlaşmış bir doktordur. Kolorektal kanser bulunursa, tümörün cerrahi olarak çıkarılmasından önce kanserin yerini ve yayılmasını doğru olarak tanımlayan tam bir teşhis mümkün olmayabilir.
Biyopsi. Bir biyopsi , mikroskop altında inceleme için az miktarda dokunun çıkarılmasıdır. Diğer testler kanserin var olduğunu düşündürür, ancak sadece bir biyopsi kesin bir kolorektal kanser tanısı koyabilir. Bir patolog daha sonra numuneleri analiz eder. Bir patolog, laboratuvar testlerini yorumlamada ve hastalıkları teşhis etmek için hücreleri, dokuları ve organları değerlendirmede uzmanlaşmış bir doktordur. Kolonoskopi sırasında biyopsi yapılabilir veya cerrahi sırasında çıkarılmış herhangi bir doku üzerinde yapılabilir. Bazen, bir iğne biyopsisi yapılmasına yardımcı olmak için bir CT taraması veya ultrason (aşağıya bakınız) kullanılır. Bir iğne biyopsisi, dokuyu tümöre yönlendirilen bir iğne ile deriden temizler.
Tümörün moleküler testi. Doktorunuz, spesifik genleri, proteinleri ve tümöre özgü diğer faktörleri tanımlamak için bir tümör numunesi üzerinde laboratuar testleri yapmasını önerebilir. Eğer metastatik veya tekrarlayan kolorektal kanseriniz varsa, eğer varsa, yayılmak veya tekrar çevrildiği bölgeden bir doku örneği tercih edilir. Bu testlerin sonuçları, tedavi seçeneklerinin, hedeflenmiş tedavi olarak adlandırılan bir tedavi türü olup olmadığını belirlemenize yardımcı olacaktır.
Kan testleri. Kolorektal kanser genellikle kalın bağırsak veya rektuma kanaması nedeniyle, hastalığı olan insanlar anemik hale gelebilir. Tam kan sayımının (CBC) bir parçası olan kandaki kırmızı hücre sayısının bir testi, kanamanın meydana gelebileceğini gösterebilir.
Başka bir kan testi, karsinoembriyonik antijen (CEA) denilen bir proteinin seviyelerini tespit eder. Yüksek CEA seviyeleri, bir kanserin vücudun diğer bölgelerine yayıldığını gösterebilir. CEA kolorektal kanser için mükemmel bir test değildir çünkü kolorektal kanserli kişilerde kolondan diğer organlara yayılmış olanların yaklaşık% 60’ı yüksek düzeydedir. Ayrıca, diğer tıbbi durumlar CEA’nın artmasına neden olabilir. Halihazırda tedavi gören hastalar için kolorektal kanserin izlenmesi için bir CEA testi kullanılmaktadır. Bir tarama testi olarak kullanışlı değildir.
Bilgisayarlı tomografi (CT veya CAT) taraması. Bir CT taraması , farklı açılardan alınan x-ışınları kullanılarak vücudun iç kısmının 3 boyutlu bir görüntüsünü oluşturur. Bir bilgisayar, bu görüntüleri herhangi bir anormalliği veya tümörü gösteren ayrıntılı, kesitsel bir görünümde birleştirir. Tümörün boyutunu ölçmek için bir CT taraması kullanılabilir. Bazen görüntüye daha iyi detay vermek için taramadan önce kontrast ortamı adı verilen özel bir boya verilir. Bu boya hastanın damarına enjekte edilebilir veya yutulacak bir hap olarak verilebilir. Kolorektal kanserli bir kişide, BT taraması kanserin akciğerlere, karaciğere ve diğer organlara yayılmasını kontrol edebilir. Genellikle ameliyattan önce yapılır.
Manyetik rezonans görüntüleme (MRG). Bir MRI , vücudun ayrıntılı görüntülerini üretmek için x-ışınları değil manyetik alanları kullanır. MRG, tümörün boyutunu ölçmek için kullanılabilir. Daha net bir resim oluşturmak için taramadan önce kontrast madde olarak adlandırılan özel bir boya verilir. Bu boya hastanın damarına enjekte edilebilir veya yutulacak bir hap olarak verilebilir. MRG, kolorektal kanserin nerede büyüdüğünü bulmak için en iyi görüntüleme testidir.
Ultrason. Bir ultrason , kanserin yayılıp yayılmadığını anlamak için iç organların bir resmini oluşturmak için ses dalgalarını kullanır. Endorektal ultrason, rektal kanserin ne kadar derin büyüdüğünü ve tedaviyi planlamak için ne kadar kullanılabildiğini bulmak için yaygın olarak kullanılır. Bununla birlikte, bu test, yakındaki lenf düğümlerine veya pelvisin ötesine yayılan kanseri doğru bir şekilde saptayamaz. Karaciğerdeki tümörleri bulmak için daha iyi olduğu için BT taramaları veya MRG’leri tercih edilmesine rağmen, ultrason karaciğeri de görmek için kullanılabilir.
Göğüs röntgeni. Bir x-ışını az miktarda radyasyon kullanarak vücudun içindeki yapıların bir resmini oluşturmanın bir yoludur. Göğüs röntgeni, doktorların kanserin akciğerlere yayılıp yayılmadığını öğrenmelerine yardımcı olabilir.
Pozitron emisyon tomografisi (PET) veya PET-CT taraması. Bir PET genellikle (yukarı bakınız) bir CT taraması ile kombine edilir, bir aranan PET CT taraması . Ancak, doktorunuzun bu prosedürü sadece PET taraması olarak görmesini duyabilirsiniz. PET taraması, vücuttaki organ ve dokuların resimlerini oluşturmanın bir yoludur. Hastanın vücuduna az miktarda bir radyoaktif şeker maddesi enjekte edilir. Bu şeker maddesi en çok enerji kullanan hücreler tarafından alınır. Kanser, enerjiyi aktif olarak kullanma eğiliminde olduğu için, radyoaktif maddenin daha fazlasını emer. Bir tarayıcı daha sonra bu maddeyi vücudun içinin görüntülerini üretmek için algılar. PET taramaları, kolorektal kanserli tüm hastalar için düzenli olarak kullanılmaz, ancak doktorunuzun bunları yararlı bulabileceği özel durumlar vardır.
Tanı testleri yapıldıktan sonra, doktorunuz tüm sonuçları sizinle birlikte inceleyecektir. Tanı kanser ise, bu sonuçlar doktorun kanseri tanımlamasına yardımcı olur. Buna evreleme denir.