Konu: Tarihte Bugun Atatürk

24 TEMMUZ - JULY 24
Tarihte Bugün - Today in History

1923 - Lozan Barış Antlaşması imzalandı.

1923 - The Treaty of Lausanne is signed.

Türk Delegasyonu, Lozan 1923
Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanması ve Lozan Konferansı'nın sonu

The Turkish Delegation in Lausanne, 1923
The Treaty of Lausanne is signed in Switzerland by Turkey and the Entente powers

---

24Temmuz 1923İnönü - Churchill
Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanması

July 24, 1923
Treaty of Lausanne is signed

---

24 Temmuz 1923
Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanması

---

24 Temmuz 1923
Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanması

---

23 Temmuz – 7 Ağustos 1919
Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi
topladığı Erzurum’da hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla

---

Atatürk, Erzurum Kongresi Günlerinde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Atatürk with his military aids during the Erzurum Congress
(July 23 - August 7 1919)

---

1938 - Atatürk'ün, Lozan Antlaşması'nın 15. yıldönümü nedeniyle telefonla İsmet İnönü'yü aratarak iltifatlarını ve iyi dileklerini iletmesi.

Atatürk'ün, Savarona yatı ile saat 16.30'da Büyükdere önünden ayrılarak Dolmabahçe önüne gelişi, burada bir saat kaldıktan sonra saat 19.00'da hareketle Marmara Ereğlisi önlerine varışı, gece Dolmabahçe önüne dönüşü.

1938 (24-25) - Atatürk'ün, gece saat 1.00'de Savarona yatından Dolmabahçe Sarayı'na geçişi.

---

1936 - Atatürk'ün, Florya Köşkü'nde Başbakan İsmet İnönü, Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Araş ve Adalet Bakanı Şükrü Saraçoğlu'nu kabulü.

---

1933 - Atatürk'ün, Lozan Barış Antlaşması’nın 10. yıldönümü nedeniyle İsmet Paşa'ya telgrafı: "Bugün, Lozan günüdür. Bu günü millete kazandıran zât-ı devletlerini bütün kalbimle tebrik eder ve gözlerinizden öperim."

Atatürk'ün, Yalova'da Millet Çiftliği'nde denize girişi, daha sonra motorla Karamürsel'e gelişi, oradan da İstanbul'a dönüşü.

---

1932 - Atatürk'ün, Sakarya motoru ile Yalova'dan hareketle Marmara'da bir gezinti yapması, Büyükada'ya uğrayarak Yat Kulüple bir süre dinlenmesi, daha sonra tekrar Yalova'ya dönüşü.

---

1930 - Atatürk'ün, Lozan Barış Antlaşması'nın 7. yıldönümü nedeniyle Başbakan İsmet (İnönü) Paşa'ya telgrafı: "Lozan Antlaşması'nı imzaladığınız büyük günün şerefli hatırasını kutlar, bundan duyduğum iftiharlarımı takdim eder ve sevgi ile gözlerinizden öperim."

İsmet (İnönü) Paşa'nın Atatürk'ün kutlama telgrafına cevabı: "...Lozan büyük bir eserin ancak bir aynasıdır. Eseri yaratana ve takip edene bağlılığımız ebedîdir, aziz ve büyük Başkanımız!"

Atatürk'ün, Yalova'da kendisini ziyaret eden Fethi (Okyar) Bey'e çiftliklerini ve yapılmakta olan binaları gezdirmesi.

---

1929 - Atatürk'ün, Lozan Antlaşması'nın 6. yıldönümü nedeniyle İsmet (İnönü) Paşa'ya telgrafı: "Devlet ve milletin bağımsızlığını bütün cihana pek parlak şekilde tanıtan Lozan Barış Antlaşması'nın yıldönümünde, barış yolundaki uğraşı ve çalışmalarınızı takdirde anmak benim için bir zevktir."

---

1928 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda, Lozan Barış Antlaşması'nın 5. yıldönümü nedeniyle gençliğin teşekkür ve bağlılık duygularını ileten İstanbul Darülfünunu Heyeti'ni kabulü.

Atatürk'ün, Ankara Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını tebrik telgrafı: "...Ankara Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını ve profesörlerini tebrik ve mezun efendilerin memlekete hayırlı hizmetlerde bulunmalarını temenni ederim."[Kocatürk]

---

1927 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Kahire elçimiz Muhittin (Akyüz) Paşayı kabulü.

---

1923 - Lozan Barış Antlaşması imzalandı.
Günümüz Türkiye'sinin sınırlarının çizildiği Lozan Antlaşması imzalandı.

Türkiye'nin bugünkü sınırlarını çizen ve Ankara'nın Türkiye'nin meşru hükümeti olarak uluslar arası alanda tanınmasını sağlayan Lozan Barış Antlaşması imzalandı.

Türkiye'nin bağımsız ve egemen bir devlet olarak tanınmasını sağlayan Lozan Barış Antlaşması imzalandı. Gazi Mustafa Kemal: ''Bu antlaşma, Türk milleti aleyhine, yüz yıldan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması'yla tamamlandığı zannedilmiş bir büyük suikastın yıkılışını ifade eden bir belgedir.''

Atatürk önderliğinde Milli Mücadele’ye başlayan Türk ulusu savaş meydanlarında büyük zaferler kazanmış ve Lozan Antlaşması (24 Temmuz 1923 imzalanmış barış antlaşması) ile siyasi ve hukuki alanda tescil etmiştir. Lozan barış görüşmeleri 8 ay sürmüş ve Türk tarafının kayıtsız şartsız bağımsızlık talebi nedeniyle çetin geçmiştir.

Atatürk der ki: "Bu Antlaşma, Türk milleti aleyhine, asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşmasıyla tamamlandığı zannedilmiş büyük bir suikastın yıkılışını ifade eder bir vesikadır. Osmanlı devrine ait tarihte örneği bulunmayan bir siyasî zafer eseridir."[Kocatürk]

Atatürk'ün, Lozan Antlaşması'nın imzalanması üzerine İsmet Paşa'ya tebrik telgrafı: "Memlekete bir dizi faydalı hizmetlerden ibaret olan ömrünüzü bu defa da tarihî bir başarıyla taçlandırdınız!"

Atatürk'ün, Lozan Antlaşması'nın imzası ve kurban bayramı nedeniyle orduya tebrik mesajı: "...Harp sahasında olduğu kadar siyasî sahada da Türk milletinin hakları, ısrarla ve ehliyetle savunulmuştur. Şimdiye kadar hiçbir ordunun tahammül etmediği derecede ağır bir görevi, büyük mazisinin şöhretine lâyık bir surette yerine getirmiş olan kahraman ordumuz, bugün kurtulan vatanın ufuklarında bayram ve barış güneşinin beraber doğduğunu görüyor. Dünya ve tarih karşısında Türk milletine karşı üstlendikleri görevi başarmaktan dolayışimdi pek haklı olarak mutluluk ve iftihar duyan aziz silâh arkadaşlarımın, aynı mutluluk ve iftihar hissiyle bayramlarını tebrik ediyorum."

Atatürk'ün, eski Macar Başbakanı Frederik'e yazdığı mektubun, Macar Milli Meclisi'nde şiddetli alkışlarla karşılanması: "...istikamet, metanet ve nefisten fedakârlık, zafere ulaştırır. Ümitsizliğe düşmeyiniz. Zira gelecek, arzu ve imanı olana vaat edilmiştir." [Kocatürk]

---

1923 - Treaty of Lausanne signed.

The Treaty of Lausanne is signed in Switzerland by Turkey and the Entente powers that fought in World War I. After the collapse of the Ottman Empire and the end of the Turkish War of Independence (led by Mustafa Kemal Ataturk) the Treaty of Lausanne recognized the Republic of Turkey as a sovereign and independent nation.

---

1922 - Atatürk'ün, Akşehir'den Konya'ya gelişi, burada General Townshend'i kabulü ve görüşmesi: "...Evet, karşımızdaki düşmanın çok kuvvetli olduğunu biliyorum. Fakat insaniyeti savunanlar ölümle tehdit edilmelerine rağmen ölmezler ve ebediyen yaşarlar!"

Atatürk'ün, Konya'da Karargâh binası balkonundan Konyalılara hitabı: "Gayelerimiz, kesinlikle gerçekleşecektir!"

Atatürk'ün, Kâzım Karabekir'e telgrafı: "...Büyük Millet Meclisi'nin fevkalâde vaziyeti sebebiyle diğer meclislerle karşılaştırma yapılamayacak derecede gizli oturumlar yapılmış ve şimdiye kadar vuku bulan gizli oturum miktarı 197'ye ulaşmıştır." [Kocatürk]

---

1921 - Köprühisar ve Kavaklı'nın Yunanlılar tarafında işgali.
Fevzi Paşa, Ankara’nın boşaltılmasına ilişkin kararı açıkladı

---

1920 - Fransızlar Halep'i işgal etti.

Babaeski düşman istilasına uğradı.

Atatürk'ün, Bakû'de bulunan Halil (Kut) Paşa'ya mektubu.

1920 (23-24) - Albay Cafer Tayyar Bey'in (Eğilmez) Yunanlılara tutsak düşüşü.

1920 (20-25) - Doğu Trakya Savaşları başladı.

---

1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos).

Erzurum Kongresi, Damat Ferit Paşa'nın iddialarına cevap verdi.

Kongre aynı zamanda Meclis-i Mebusan'ın toplanmasını istedi.
Erzurum Kongresi'nin, Sadrazam Damat Ferit Paşa'nın 23 Temmuz 1919 tarihli ajans demecini, Padişah'a, Sadrazam'a, belediye reislerine, cemiyetlere, mülkî memurlara ve bütün komutanlara gönderdiği telgrafla cevaplaması: "Kongreyi, Meclis-i Mebusan niteliğinde göstererek esasen bir seneye yakın zamandan beri her defa Kanun-u Esasî'nin ilgili maddesine aykırı hareket eden Hükûmet'in, milleti haksız yere suçlaması gerçeğin ne derecelerde tahrif edildiğine bariz bir örnektir. Askerî ve mülkî memurların, vatanın yüksek menfaatlerini muhafazaya hizmet eden heyetlerden ibaret olması itibariyle de aynı gayeyi temine yönelmiş olan millî amaçlar için ellerinden gelen kolaylığı ve yardımı göstermeleri icap ederken önleme ve durdurma ile ihtar buyurulmaları insan zihninin iyiye yormaya güç bulamayacağıişlerdendir."

---

1919 - Nationalist congress in Erzurum; Mustafa Kemal elected chairman.

---

1913 - Atatürk'ün kurmay başkanlığını yaptığı Bolayır Kolordusunun -Bahr-i Sefid Boğazı Kuva-yi Mürettebe Komutanlı*ğının kaldırılması üzerine- doğrudan Başkomutanlık Vekâleti'ne bağlanması.

---

1908 - İkinci Meşrutiyet ilan edildi.

Türk basınında sansür uygulaması kaldırıldı. 24 Temmuz, sonraki yıllarda Basın Bayramı olarak kutlanmaya başlandı.

Abdülhamit'in emriyle yayımlanan resmi bildiriyle ilan edildi. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin baskısıyla şekillenen İkinci Meşrutiyet, aynı gün sansürsüz yayımlanan gazetelerde halka duyuruldu.

İttihatçılar 23 Temmuz 1908 sabahı Selanik hükümet konağını işgal ettiler. Ayaklanmanın tüm ülkeye yayılacağından çekinen II. Abdülhamit, aynı gün İkinci Meşrutiyet'i ilan etmek zorunda kaldı.

İkinci Meşrutiyet dönemi ağırlıklı olarak İttihat ve Terakki hükümetlerinin yönetiminde geçti. Devlet yönetiminde İttihat önderleri Enver Paşa, Talat Paşa ve Cemal Paşa etkili oldular. Bu dönemde Osmanlı Devleti, Trablusgarp, Balkan ve I. Dünya savaşlarına girdi. Üç savaşta da yenilgiyle ve toprak kayıplarıyla çıktı. I. Dünya Savaşı’nın hemen ardından VI. Mehmet, İtilaf Devletleri’nin baskısıyla 21 Aralık 1918’de parlamentoyu kapattı.

---

1908 - Proclamation of the Second Constitutional Period ( II Meşrutiyet).

25 TEMMUZ - JULY 25
Tarihte Bugün - Today in History


Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)
topladığı Erzurum’da hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla

---

Atatürk, Erzurum Kongresi Günlerinde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Atatürk with his military aids during the Erzurum Congress
(July 23 - August 7 1919)

---

Erzurum'da Kongrenin toplandığı okul

The school in Erzurum where the Congress assembled

---

1937 - Atatürk'ün, akşamüzeri Florya'dan yatla Moda'ya geçerek deniz yarışlarını izlemesi, gece Moda Deniz Kulübü'nün balosunu şereflendirmesi, tekrar Florya'ya dönüşü. [Kocatürk]

---

1936 - Atatürk'ün, Montrö Sözleşmesi'nin imzası nedeniyle tebrik telgrafı gönderen İran Şahı Rıza Pehlevi'ye teşekkürü.

---

1935 - Atatürk'ün, saat 18.45'de Şişli Sağlık Yurdu'na gidişi, burada hasta bir dişine küçük bir müdahale yapılması.

---

1933 - Lev Troçki, sığınmacı olarak Heybeliada'dan Fransa'ya gitti.
Atatürk'ün, akşamüzeri, bir deniz kazası geçiren Millî Eğitim Bakanı Reşit Galip'i Moda'daki köşkünde ziyareti.
Atatürk'ün, akşam Ertuğrul yatıyla İstanbul'dan Yalova'ya geçişi.

---

1931 - Cumhuriyet'in ilk basın yasası olan Matbuat Kanunu TBMM'de kabul edildi.
Yeni kanun "hilafet", "saltanat", "anarşizm", "komünizm" yanlısı yayınlara ilk kez açık yasak getiriyor, hükümete de "ülke çıkarlarına ters düşme" durumunda yayınları "geçici kapatma" yetkisi tanıyordu. Basın üzerinde denetimi arttıran bu yasaya karşı çıkan tek milletvekili, gazeteci Hakkı Tarık Bey (Us) oldu.

---

1927 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda içişleri Bakanı Cemil (Uybadin) Beyi kabulü.

---

1926 - Atatürk'ün, Moskova'dan gelen Rus havacısı Mecalop ve Rus gazetecisi Kolcuni'yi, Sovyet Elçisi Suriç'in refakatinde kabulü.

---

1924 - Atatürk'ün, Cebeci bölgesinde otomobille bir gezinti yapması.

---

1921 - Türk ordusu büyük güçlükler altında geri çekilmesini tamamlayarak, Sakarya'nın doğusunda mevzilendi. Batı Cephesi'nde Türk ordusunun geri çekilme yürüyüşünü tamamlayarak Sakarya nehrinin doğusuna çekilmesi.
Yunanlıların Yenişehir'i üçüncü kez işgali.
Batı Cephesi'nde Türk Ordusunun -geri yürüyüşünü ta*mamlayarak- tamamen Sakarya nehrinin doğusuna çekilmesi.
Atatürk'ün, Kâzım Karabekir'in, Meclisle kabul edilen Anayasa ve kurulan Müdafaa-i Hukuk Grubu hakkında aydınlatılmasını isteyen 11.7.1921 tarihli telgrafına cevabı: "Bugünkü Büyük Millet Meclisi, Müdafaa-i Hukuk örgütünün esas ilke olarak tespit etmiş olduğu görüşler üzerinde ısrarla ve azimle yürümektedir. Müdafaa-i Hukuk Grubu, bu grubun programını teşkil eden esas maddede izah olunduğu şekilde, memleketin tam bir bağımsızlık içinde barışa kavuşmasını temin gibi kısa ve kesin bir gaye ile kurulmuştur." [Kocatürk]

---

1920 (20 - 25) - Doğu Trakya Savaşları başladı.

---

1920 - Yunanlıların Edirne'yi işgali. Yunan kuvvetleri Doğu Trakya'nın tamamını ellerine geçiriyor ve Edirne Yunanlılar tarafından işgal edildi.
Havsa ve Pınarhisar'ın Yunanlılar tarafından işgali.
İngilizler tarafından boşaltılan Batum'u Gürcülerin işgali üzerine Ankara Hükümetinin protestosu.
Kırklareli, Malkara ve Lalapaşa'nın Yunanlılar tarafından işgali.
Uzunköprü'nün Yunanlılar tarafından işgali.
Şile'nin işgali.
Halep'in Fransızlar tarafından işgali.

---

1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos).
Dahiliye Nazırı Adil Bey'in, Sivas Valisi Reşit Paşa'ya yazısı: "Gerek Mustafa Kemal Paşa'nın ve gerek Rauf Bey'in girişimleri, her ne fikre ve niyete dayanırsa dayansın, memleketin yüksek menfaatlerine her halde aykırı ve zararlıdır(!).. Görevli olmayanların -her kim olursa olsun- devlet işleri ve devlet işlemlerine aslı hiçbir vesile ile karıştırılmaması ve müdahalede ısrar edenlerin aynı şekilde -her kim olursa olsun- yakalanarak kanunun pençesine teslimiyle, haklarında kanunen gerekecek işlemin yapılması (!)... " (Reşit Paşa, hâtıralarında der ki: "..İstanbul, Mustafa Kemal Paşa'ya karşı açtığı harbi şiddetlendirmiş ve bir hamlede bitirmeye azmetmiş olacak ki bize bu telgrafları birbiri ardınca yolluyordu; fakat bu hamlelerde alıklık, şaşkınlık izleri de yine belli idi. Çünkü Paşa'nın Erzurum'da olduğunu unutup tutuklama emrini bana veriyordu). [Kocatürk]

---

1919 - Nationalist congress in Erzurum; Mustafa Kemal elected chairman.

26 TEMMUZ - JULY 26
Tarihte Bugün - Today in History



26 Temmuz 1927
Dolmabahçe Sarayı merdivenlerinde

---

26 Temmuz 1927 Dolmabahçe'de

---

Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)
topladığı Erzurum’da hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla

---

Atatürk, Erzurum Kongresi Günlerinde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Atatürk with his military aids during the Erzurum Congress
(July 23 - August 7 1919)

---

1938 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda İzmir, Afyon ve Kütahya'daki askerî denetlemelerden dönen Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak'ı, Başbakan Celâl Bayar'la beraber kabulü ve kendisinden bilgi alışı.
İsmet İnönü'nün, Atatürk'e mektubu: "Büyük, Sevgili Atatürk, Lozan günü vesilesiyle iltifatınızı söyletmek lütfunda bulundunuz. Kendi ıstırabınızı unutarak bana yeniden sağlık, bahtiyarlık verdiniz. Şükran ve minnetlerimi kabul buyurunuz. Velinimetim Atatürk, kesinlikle eminim ki bu hastalık günlerini geçireceğiz. Siz, bütün afiyet ve neşenizle ve şerefle daha çok uzun seneler millet ve memleketi idare buyuracaksınız. Derin tazimle ve dayanılmaz bir özleyişle ellerinizden öperim velinimetim."

---

1930 - Başyazarlığını Selim Ragıp (Emeç) Bey'in yaptığı Son Posta Gazetesi İstanbul'da yayınlanmaya başladı.
Atatürk'ün, demiryolunun Sivas'a ulaşması nedeniyle Bayındırlık Bakanı Recep (Peker) Bey'e telgrafı: "Doğuya giden demiryolunun Sivas'a ulaşmasından pek memnun oldum. Sizinle beraber kıymetli mühendislerimizin, memleketin servet ve refahını yükseltecek olan bu mühim ve hayırlı işi başarmak hususundaki muvaffakiyetleri takdir ve tebrike değerdir."

---

1928 - Türkçülük hareketinin önde gelen isimlerinden Tunalı Hilmi Bey vefat etti.
Atatürk'ün, gece "Çocuk Esirgeme Kurumu" ve "Türk Maarif Cemiyeti" balolarını şereflendirmesi.

---

1927 - Mustafa Kemal, Lozan Antlaşması'nın dördüncü yıl dönümünde, "Türk milleti için siyasi bir zafer teşkil eden bu antlaşmanın Osmanlı tarihinde emsali yoktur" dedi.
Atatürk'ün, Lozan Antlaşması'nın 4. yıldönümü nedeniyle Dolmabahçe Sarayı'nda kendisini ziyaret eden İstanbul Darülfünunu Hukuk Fakültesi Heyeti'ne söyledikleri: "...Lozan Barışı, Türk tarihinde bir dönüm noktasıdır. Türk milleti için siyasî bir zafer oluşturan bu antlaşmanın Osmanlı tarihinde örneği yoktur!"

---

1926 - Atatürk'ün, korgeneralliğe yükselişi nedeniyle Fahrettin (Altay) Bey'e tebrik telgrafı: "...Bu vazifeyi yaparken sizin Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna ve vatanın kurtuluşuna esas olan Millî Mücadele'de ve muharebe meydanlarında gösterdiğiniz fedakârcasına çalışmalarınızı takdirle anıyorum."

---

1921 - Atatürk'ün, Ankara'dan hareketle Polatlı'da Batı Cephesi Karargâhı'na gelişi ve ordunun durumu hakkında bilgi alışı.
Atatürk'ün, Batı Cephesi Karargahı'ndan Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne telgrafı: "...Askerî vaziyetimiz her suretle güven vericidir."
Atatürk'ün, Kâzım Karabekir'e 25.7.1921 günkü telgrafına ek telgrafı: "...İlerlemek yolunda vuku bulacak her önemli girişimin, kendisine göre mühim sakıncaları vardır. Bu sakıncaların asgari düzeye indirilmesi için gerekli önlem ve girişimlerde kusur etmemek lâzımdır."[Kocatürk]

---

1919 - 2. Balıkesir Kongresi toplandı.
Balıkesir'de ikinci bir Milli Kongre toplanması.
Balıkesir Hareket-i Milliye ve Redd-i İlhak Kongresi adıyla toplanan İkinci Balıkesir Kongresi toplandı.

---

1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos).
Erzurum Kongresi'nde delegeler Damat Ferit Paşa aleyhine sert konuşmalar yaptı.

---

1919 - Nationalist congress is held in Erzurum; Mustafa Kemal is elected chairman.

---

1916 - Atatürk'ün, Muş cephesinden Silvan'a dönüşü.

27 TEMMUZ - JULY 27
Tarihte Bugün - Today in History


Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)
topladığı Erzurum’da hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla

---

Atatürk, Erzurum Kongresi Günlerinde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Atatürk with his military aids during the Erzurum Congress
(July 23 - August 7 1919)

---

Erzurum'da Kongrenin toplandığı okul

The school in Erzurum where the Congress assembled

---

1936 - Atatürk'ün, Florya Köşkü'nde Başbakan İsmet İnönü'yü kabulü.

---

1933 - Gazi Mustafa Kemal, Dolmabahçe'de eski Afgan Kralı Amanullah Han'la görüştü.
Atatürk'ün, Adatepe torpidosuyla Yalova'dan İstanbul'a dönüşü ve Dolmabahçe Sarayı'nda eski Afgan Kralı Amanullah Han'ı kabulü.
Atatürk'ün, akşam Adatepe torpidosu ile İstanbul'dan Yalova'ya geçişi ve geminin hatıra defterine yazdıkları: "Adatepe ile yaptığım kısa yolculuğun değerli hatırasını unutmayacağım. Yakından tanımak fırsatına sahip olduğum seçme deniz komutanlarımız, genç subaylarımız ve denizcilerimizle iftihar ettim."

---

1932 - İzmir'de Gazi Heykeli'nin açılış töreni ve Başbakan İsmet Paşa'nın söylevi.

---

1926 - İzmir Suikastı sanıklarından Kara Kemal yakalanmak üzereyken intihar etti.

---

1923 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber Ankara'dan İzmir'e gelişi.
Atatürk'ün, akşam Göztepe'de kalmakta olduğu köşkün penceresinden halkı selâmlaması ve söyledikleri: "...Memleket ve milletin menfaatine yan bakanların yeri ya denizin dibi yahut toprakların altıdır."

---

1922 - Mustafa Kemal Paşa, Büyük Taarruz'a hazırlanma emrini verdi.
Mustafa Kemal, Konya'dan ordu karargâhının olduğu Akşehir'e döndü. Burada, büyük bir taarruz için hazırlıkların tamamlanmasını istedi.
1922 (27-28 ) - Atatürk'ün, Akşehir'e çağrılan ordu komutanlarına gece Büyük Taarruz plânını açıklaması ve bu plân üzerinde umumî görüşmeler yapılması. [Kocatürk]
General Townshend'ın, İngiltere'ye raporu: "Türk millî ordusu güçlü ve etkindir, İngiltere hükümeti bunu kavrayabilmiş değildir. Yepyeni bir Türkiye doğmuştur. Bu da İngiltere'de henüz anlaşılmış değildir. Türk'ü Avrupa dışına, Anadolu'ya itmeye çalışmak çılgınlıktır."[Kocatürk]

---

1920 - İpsala, Şarköy, Rize, Demirköy'ün Yunanlılar tarafından işgali.
Yunan Kralı Aleksandros'un Edirne'ye girişi.
Atatürk'ün, milletvekillerinden oluşan bir heyetle Ankara'dan akşam Batı cephesine hareketi.

---

1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos).
İstanbul'daki İngiliz Yüksek Komiseri Amiral Calthorpe'un, Lord Curzon'a teli: "...Meclisin İstanbul'da toplanmasına engel olunsa dahi, bunun dahilde herhangi bir yerde toplanmasına kimse mâni olamayacak! Esasen, Mustafa Kemal halen Erzurum'da bir kongre toplamakla meşgul!" [Kocatürk]

---

1919 - Nationalist congress in Erzurum; Mustafa Kemal elected chairman.

---

1918 - Atatürk'ün, Karlsbad'dan hareketle akşam Viyana'ya gelişi. (Atatürk, İstanbul'a acele dönmesinin arzu edildiğine dair yaveri Cevat Abbas'tan aldığı telgraf üzerine Karlsbad'dan ayrılmış, ancak gribe tutulması nedeniyle 4-5 gün Viyana'da kaldıktan sonra İstanbul'a hareket etmiştir). [Kocatürk]

---

1916 - Atatürk'e, Birinci Dünya Savaşı, özellikle Çanakkale muharebelerindeki üstün başarıları nedeniyle Avusturya-Macaristan Hükûmeti'nce Üçüncü Rütbe'den Muharebe Liyakat Madalyası verilmesi.

---

28 TEMMUZ - JULY 28
Tarihte Bugün - Today in History


Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)
topladığı Erzurum’da hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla

---

Atatürk, Erzurum Kongresi Günlerinde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Atatürk with his military aids during the Erzurum Congress
(July 23 - August 7 1919)

---

Erzurum'da Kongrenin toplandığı okul

The school in Erzurum where the Congress assembled

---

1939 - Demiryolu Aşkale'ye ulaştı.

---

1936 - Atatürk'ün, Florya'dan Sakarya motoruyla Haydarpaşa'ya gelerek trenle Ankara'ya hareketi.

---

1930 - Atatürk'ün, Yalova'da yakın arkadaşlarıyla sohbeti ve Fethi (Okyar) Bey'e söyledikleri: "...Memlekette muhalif bir parti kurmak lâzımdır. Böyle bir parti kurulursa Meclis'te münakaşa daha serbest olur. Meselâ, siz böyle bir partinin başına geçerseniz bildiklerinizi serbestçe Meclis'te söylersiniz; bu suretle uygulamada görülen birçok hataların önü alınmış olur." [Kocatürk]

---

1929 - 48 ülke, savaş esirlerine ilişkin Cenevre Konvansiyonu imzalandı.

---

1927 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Ordu Müfettişi Ali Sait (Akbaytogan) Paşa, İstanbul Şehremini Muhittin (Üstündağ) ve İzmir Milletvekili Şükrü (Saraçoğlu) Beyleri kabulü.

---

1923 - Atatürk'ün, İzmir'de kurularak çalışmalarına başlayan İhtiyat Zabitleri Cemiyeti'ne onbin lira bağışta bulunması.

---

1922 (27-28) - Akşehir'e çağrılan ordu komutanlarına gece, Mustafa Kemal Paşa tarafından Büyük Taarruz Planı açıklanarak görüşmeler yapılması.

---

1921 - Kütahya'da toplanan Yunan Savaş Meclisi, Ankara'ya yürüme kararı aldı.

---

1920 - Taşnak Ermeni Hükümeti'nin Ankara Hükümetinin 8.7.1920 tarihli ültimatomuna Oltu'nun kendilerine ait olduğunu bildiren yanıtı.
Enez'in Yunanlılar tarafından işgali.
1920 (27-28) - Atatürk'ün, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ile mülkî ve askerî makamlar arasındaki ilişki ve görevleri düzenleyen Bakanlar Kurulu kararlarını valiliklere, cephe komutanlıklarına ve Müdafaa-i Hukuk Merkez Heyetlerine bildiren genelgesi: "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Merkez ve idare Heyetleri, bölgenin en büyük mülkiye memurunun emri altındadır. ..Müdafaa-i Hukuk heyetlerinin hükümet idaresine müdahale etmesi, kendi emirlerinde silâhlı kuvvet bulundurması hiçbir kayıt ve şarta bağlı olmaksızın kesin şekilde yasaktır." [Kocatürk]
Atatürk'ün, Ankara'dan Eskişehir'e gelişi, Batı Cephesi Komutanı Ali Fuat Paşa ile görüşmesi ve Bilecik'e hareketi (Geceyi Bilecik'te geçirmiştir).

---

1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos).

---

1919 - Nationalist congress in Erzurum; Mustafa Kemal elected chairman.

---

1915 - Atatürk'ün, Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey'le beraber 27. ve 57. Alay cephelerini gezmesi.
28 Temmuz 1915 Tarihinde 15 nci Kolordu Kumandanlığı'na ve seneyi mezkûrede (Ağustos) 16 ncı Kolordu Komutanlığı'na tayin buyrulmuştur.

---

1914 - Birinci Dünya Savaşı'nın başlangıcı.
Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun Sırbistan'a savaş ilan etmesi.
(Arşidük Franz Ferdinand Avusturya-Macaristan İmparatorluğu varisi
28 Haziran 1914'da uğradığı suikast sonucu ölmüştür.
Bu suikast Birinci Dünya Savaşı'nın başlangıcı sayılır).

---

1914 - World War I begins.
Austria-Hungary declares war on Serbia after it fails to meet the conditions of an ultimatum it set on July 23 following the Sarajevo assassination.
In the aftermath of the assassination of Archduke Franz Ferdinand (on June 28 1914 in Sarajevo) Austria declares war on Serbia, which it accuses of provoking the assassination.
Germany declares support of Austria.
(July 28 -August 6) - A tangle of European alliances aligns Germany with Austria-Hungary against Russia, France, and Great Britain. Italy remains temporarily neutral.

---

1913 - Bağdat demiryolu açıldı.

29 TEMMUZ - JULY 29
Tarihte Bugün - Today in History

Atatürk, Erzurum Kongresi Günlerinde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Atatürk with his military aids during the Erzurum Congress
(July 23 - August 7 1919)

---

Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)
topladığı Erzurum’da hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla

---

Erzurum'da Kongrenin toplandığı okul

The school in Erzurum where the Congress assembled

---

1936 - Atatürk'ün, İstanbul'dan Ankara'ya gelişi.

---

1932 - Atatürk'ün, Millet Çiftliği'nde İsmet Paşa'yı kabulü.

---

1930 - Atatürk'ün gece Fethi (Okyar) Bey'le beraber, Ertuğrul yatı ile Yalova'dan İstanbul'a hareketi.

---

1928 - Atatürk'ün, izinli olarak Türkiye'ye dönen Sofya Elçimiz Hüsrev (Gerede) Bey'i kabulü.

Atatürk'ün, Güzel Sanatlar Birliği Edebiyat Şubesi adına Halit Ziya (Uşaklıgil) ve Hüseyin Rahmi (Gürpınar) Beyleri kabulü ve kendisine teklif edilen bu şubenin fahrî başkanlığını kabul edişi.

---

1925 - Lâtife Hanım'ın, İzmir'den Salih (Bozok) Bey'e mektubu: "...Salih Bey, bundan üç yıl önce bana karşı babalık vazifesini yapacağını, babama vaat etmiştin. O şimdi Avrupa'da; işlerine mâni olmamak için burada olduğumu haber bile vermedim. ..Öksüzüm, kimsem yok. Onun için ikinci babalık vazifesini üzerine alan ve sözünün eri olan Salih Bey'e yazıyorum. Git Paşa ile görüş. Ben kocamdan eminim. Çünkü değerbilirdir, yüksek ruhludur, insandır. Aramızdaki gerginliğe son vermesini, güzel bir mazinin vereceğini kuvvetle rica et. Ben kendisine yazdığım bir mektupla seni eşinle göndermesini rica ettim. Bir haftadır uykusuz, gıdasız, idama mahkûmum. Sebebi çocukluk; halbuki çocuklar bu ağır cezadan bağışlanmıştır." [Kocatürk]

---

1923 - Atatürk'ün, Yahya Kemal (Beyatlı) Bey'e, Urfa milletvekilliğine seçilmesi nedeniyle memnuniyetini bildiren ve başarı temenni eden telgrafı.

---

1922 - Yunanistan'ın İtilaf Devletleri'ne "Milli Türk Hükümeti'ni barışa zorlayacak tek çarenin, İstanbul'un kendileri tarafından işgali olacağını" bildiren notası.

İtilaf Devletleri'nin Yunanistan'a İstanbul'u, işgal etmelerine izin vermeyeceklerini bildiren notası.

---

1921 - Cemal Paşa'nın, Kabil'den Atatürk'e mektubu: "...İlâhî bir nurun kalbinizde doğurduğu ışıkla, milletin ruhundaki yiğitlik âbidesini aydınlattınız. Şimdi bütün zindeliği ile ayağa kalkmış milletin başına geçtiniz. Dünyaya harikalar gösteriyorsunuz. Allah yolunuzu açık, kılıcınızı keskin etsin! Benden sizlere, maiyetinizde Türklüğün, Müslümanlığın hayrı için can veren kahramanlara kardeşçe binlerce selâmlar ve hürmetler!"

---

1920 - Atatürk'ün, Bilecik çevresindeki kuvvetleri teftişi, akşam Pazarcık'a gelişi (Geceyi burada geçirmiştir).[Kocatürk]

---

1919 - Mustafa kemal Paşa ve Rauf Bey'in derhal yakalanarak, İstanbul'a gönderilmelerinin mülki memurlara bildirilmesi hakkında hükümet kararı.

İstanbul'da Meclis-i Vükelâ (Bakanlar Kurulu) Mustafa Kemal ile Rauf Bey'in hemen İstanbul'a getirilmesini istedi.

---

1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos).

Vükelâ Meclisi'nin, Atatürk ve Rauf Bey'in derhal yakalanarak İstanbul'a gönderilmelerinin mülkî memurluklara bildirilmesi kararı.

---

1919 - Nationalist congress continues in Erzurum, where Mustafa Kemal was elected chairman.

---

1916 - 2. Ordu Komutanı Ahmet İzzet Paşa'nın, Kurmay Başkanı Albay İsmet (İnönü) Bey'le beraber Diyarbakır'dan Silvan'a gelerek, ordunun ilerideki harekâtı hakkında Atatürk'le görüşmesi ve geceyi Silvan'da geçirişi.

---

1914 - (July 29 - December 9) - Austria-Hungary invades Serbia but is repeatedly repulsed.

---

1912 - Atatürk'ün, Derne'den, Selanik'te Binbaşı Behiç (Erkin) Bey'e mektubu: "... Askerleri siyasetle uğraşmaktan men için bir kanun maddesi yapmışlar. Ben iki yıl önce tesadü*fen bulunduğum bir kongrede, 'Askerleri bırakınız' dediğim için gerici oldum; idama mahkûm edildim. Zaman ve olay*lar, her türlü gerçekleri kanıtlar ve meydana çıkarır. Fakat bazen böyle bir öldürücü darbe indirerek!" [Kocatürk]

30 TEMMUZ - JULY 30
Tarihte Bugün - Today in History

Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)
topladığı Erzurum’da hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla

---

Atatürk, Erzurum Kongresi Günlerinde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Atatürk with his military aids during the Erzurum Congress
(July 23 - August 7 1919)

---

Erzurum'da Kongrenin toplandığı okul

The school in Erzurum where the Congress assembled

---

1938 - Atatürk'ün, sabah -Bükreş'ten dönen- Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ı, öğleden sonra -Ankara'dan gelen- İçişleri Bakanı Şükrü Kaya'yı kabulü ve görüşmesi.
Atatürk'ün, öğleden sonra Başbakan Celâl Bayar'la Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ı beraber kabulü ve görüşmesi.
Atatürk'e, Dolmabahçe Sarayı'nda sürekli ve danışman hekimler tarafından muayene ve konsültasyon yapılması.

---

1934 - Atatürk'ün, Ertuğrul yatı ile Yalova'dan İstanbul'a dönüşü.

---

1932 - Atatürk'ün, İzmir'de 27 Temmuz 1932 günü yapılan Gazi Heykeli'nin açılış töreni nedeniyle, Belediye Başkanı Dr. Behçet (Uz) Bey'in şehir adına çektiği saygı ve bağlılık telgrafına cevabı: Millî Mücadele heyecanımızın sembolü olan güzel İzmir'de heykelimin dikilmesi vesilesiyle muhterem İzmirlilerin hakkımda gösterdikleri değerbilirlik ve çok asilâne duygulardan pek heyecanlıyım. Muhterem izmirlilere teşekkürlerimin, selâm ve sevgilerimin ulaştırılmasını rica ederim."

---

1930 - Atatürk'ün, akşam Büyükdere'de Fethi (Okyar) Bey'in evine yemeğe gelişi ve sohbet esnasında bir sözü: "Sizin partinizin ismini buldum: Serbest Cumhuriyet Fırkası. Bu isme ne dersiniz?"
Atatürk'ün, sabah Yalova'dan İstanbul'a gelişi.

---

1929 - Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'e suikast girişimi iddiasıyla yargılanan Kadriye Hanım ve arkadaşları beraat ettiler.

---

1924 - Antep mebusu Kılıç Ali, gazeteci Celal Nuri'nin (İleri) başını silahının kabzasıyla yaraladı.
Atatürk'ün, akşam İsmet Paşa'yı Çankaya'da yemeğe alıkoyması.

---

1922 - Başkomutan Mustafa Kemal, Genelkurmay Başkanı Fevzi ve Garp Cephesi Komutanı İsmet Paşalar, Akşehir'de ''Büyük Taarruz''un ayrıntılarını görüştüler.
Yunanlılar İzmir'de yaptıkları mitingde İyonya Devleti'nin temelinin burada oluşturulan özerk bölge olduğunu ilan etti.
Atatürk'ün, Akşehir'de, Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa ve Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa ile yapılacak taarruzun ayrıntılarını tespit etmeleri.

---

1921 - TBMM gizli oturumunda, "Hükümet ve Meclisin mümkün olduğu kadar Ankara'da faaliyetine devamına, hakiki lüzum ve zaruret hasıl olduğu takdirde, yeni bir karar alınmasına ilişkin" önergenin kabulü.

1921 - Yunan Kralı Konstantin yanında başbakan Gunaris ve bakanlar olmak üzere Eskişehir'e geldi.

---

1920 - İstanbul'da bir gün önce istifa eden Damat Ferit Paşa, 5. kez hükümeti kurmakla görevlendirildi.

Atatürk'ün, Batı cephesinde teftişleri.

Yunanlılar, Balıkesir ve Edremit bölgelerini işgal etti.

---

1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos).

İstanbul hükümeti Kazım Karabekir'den Mustafa Kemal ile Rauf Bey'in tutuklanmaları için yardım istedi.

Harbiye Nazırı Nâzım Paşa'nın, Kâzım Karabekir Paşa'ya telgrafı: "Mustafa Kemal Paşa ile Rauf Bey'in, hükümetin aldığı kararlara aykırı iş ve hareketlerinden dolayı, hemen yakalanmaları ile Dersaadet'e gönderilmeleri Babıâli'ce uygun görülerek bölgedeki memurlara gerekli emirler verildiğinden Kolordu'ca da ciddi yardımda bulunulması ve neticesinden bilgi verilmesi rica olunur."

---

1919 - Nationalist congress continues in Erzurum, where Mustafa Kemal was elected chairman.

---

1916 - 2. Ordu Komutanı Ahmet İzzet Paşa'nın, Kurmay Başkanı Albay İsmet (İnönü) Bey'le beraber Diyarbakır'a dönmek üzere, sabah Silvan'dan ayrılışı.

---

1915 - 3. Kolordu Komutanı Esat (Bülkat) Paşa'nın, Kurmay Başkanı Fahrettin (Altay) Bey'le beraber 19. Tümen Karargâhı'na gelerek Atatürk'ü ziyareti.

---

1908 - Aralarında Cemal ve Talat paşalar ile Cavit Bey'in de bulunduğu Selanik İttihat ve Terakki Cemiyeti sorumluları İstanbul'a geldi.
İstanbul Cibali Tütün Fabrikası işçileri greve çıktı.

31 TEMMUZ - JULY 31
Tarihte Bugün - Today in History


Atatürk, Erzurum Kongresi Günlerinde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Atatürk with his military aids during the Erzurum Congress
(July 23 - August 7 1919)

---

Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)
topladığı Erzurum’da hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla

---

Erzurum'da Kongrenin toplandığı okul

The school in Erzurum where the Congress assembled

---

1938 - Viyana'dan davet edilen Prof. Dr. Eppinger'in İstanbul'a gelişi ve Dolmabahçe Sarayı'nda Atatürk'ü muayenesi.

---

1936 - Montrö Sözleşmesi'nin imzalanması nedeniyle "Meclisin, Atatürk'e minnet ve teşekkürlerinin iletilmesi" ve "Kahraman orduya saygı ve selâmlarının bildirilmesi" hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi kararları.

---

1934 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda dil çalışmaları ve 2. Türk Dil Kurultayı hazırlıklarıyla meşgul olması.
Atatürk'ün, akşam Dolmabahçe'den Ertuğrul yatı ile Çanakkale'ye hareketi.

---

1933 - TBMM'de kabul edilen yasa gereği İstanbul Darülfünun'u kapatıldı.
Atatürk'ün, akşamüzeri Ankara motoruyla Yalova'dan İstanbul'a gelişi, Dolmabahçe Sarayı'nda kısa bir süre dinlendikten sonra tekrar Yalova'ya dönüşü.

---

1932 - Atatürk'ün, Yalova'dan İstanbul'a hareketi ve Dolmabahçe Sarayı'na gelişi.
Türkiye güzeli Keriman Halis Dünya Güzellik Kraliçesi seçildi.
Keriman Halis, Belçika'da Dünya Güzellik Kraliçesi seçildi; Atatürk kendisine ''Ece'' soyadını verdi.

---

1927 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Afyon Milletvekili Ruşen Eşref (Ünaydın) Bey'i kabulü.

---

1922- İstiklal Mahkemeleri Kanunu TBMM'de kabul edildi.
Türkiye'nin ilk resmi spor teşkilatı olan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı kuruldu.

---

1921 - Yunan Kralı Konstantin, Eskişehir'e geldi.
Atatürk'ün, Kâzım Karabekir'e 25.7.1921 tarihli telgrafa ek telgrafı: "...Anayasa'nın yapılmasında acele sayılan hare*ket tarzının gerekçesi, bütün dünyada ve memleketimizde hissedilen halkçılık cereyanını esaslı şekil üzerinde tespit ile bu husustan başka, karışıklığa da yer verilmemek, aynı zamanda asırlardan beri devamlı olarak yetkisi olmayanlar elinde kötüye kullanılan millî hukuku korumak için bu huku*kun esas sahibi olan millete de söz hakkı tanımak ve bu yüksek fikrin gelişmesi için bugünkü mevcut şartlardan ya*rarlanmaktır."[Kocatürk]

---

1920 - Çerkez Ethem kuvvetlerinin Demirci önlerinde Yunanlılara taarruzu.
Kandıra'nın İngilizler tarafından işgali.
Atatürk'ün, Uşak ve Afyon'da askerî teftişleri ve Afyon Kolordu Dairesi'nde subaylara hitaben konuşması: "...Millet, bağımsızlığının korunmasından ibaret olan hayatî amacının teminini ordudan, ordunun ruhunu oluşturan subaylardan bekler, işte subayların yüce olan görevi budur." [Kocatürk]
İstanbul'da, Damat Ferit Paşa'nın yeniden kabine kuruşu (Damat Ferit Paşa, 30 Temmuz 1920'de Sadaret'ten istifa etmiş, yeni kabineyi kurma görevi Vahdettin tarafından yine kendisine verilmiştir. 17 Ekim 1920 tarihine kadar görevde kalan bu kabine, Damat Ferit'in 5. ve son kabinesidir).

---

1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos).

---

1919 - Nationalist congress continues in Erzurum, where Mustafa Kemal was elected chairman.

---

1914 - Fransa ve Rusya'nın genel seferberlik ilan etmesi.

---

1914 - Germany enjoins Russia to stop mobilizing. Russia says mobilization is against Austria-Hungary only.

---

1914 - Labor leader Andrew Fisher declares Australians will defend Britain 'to our last man and our last shilling.' The extent Australia's sacrifice in the First World War could not have been imagined when Fisher made his famous commitment.

1 AĞUSTOS - AUGUST 1
Tarihte Bugün - Today in History


Atatürk, Erzurum Kongresi Günlerinde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Atatürk with his military aids during the Erzurum Congress
(July 23 - August 7 1919)

---

Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)
topladığı Erzurum’da hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla

---

Erzurum'da Kongrenin toplandığı okul (23 Temmuz 1919)

The school in Erzurum where the Congress assembled (23 July 1919)

---

1938 - Berlin'den davet edilen Prof. Dr. Bergmann'ın İstanbul'a gelişi ve Dolmabahçe Sarayı'nda Atatürk'ü muayenesi. Atatürk'e, Dolmabahçe Sarayı'nda saat 17.00'de Prof. Dr. Eppinger ve Prof. Dr. Bergmann'ın da katılımıyla sürekli ve danışman hekimler tarafından muayene ve konsültasyon yapılması.

---

1936 - Ankara Türk Sigorta A.Ş. kuruldu.

---

1935 - Atatürk'ün, gece Pera Palas'ta İzmir Milletvekili Kâzım inanç Paşa'nın kızının evlenme düğününü şereflendirmesi.

---

1934 - Atatürk'ün, saat 10.00'da Ertuğrul yatı ile Çanakkale önlerine gelişi, karaya çıkmaksızın saat 13.30'da Yalova'ya hareketi.

---

1933 - İstanbul Üniversitesi kuruldu.
Kanunla kapatılan İstanbul Darülfünunu'nun yerine İstanbul Üniversitesi'nin kurulması.
Atatürk'ün, Yalova'da öğleden sonra Fransız Büyükelçisi Charles de Chambrun'u kabulü.

---

1932 - Atatürk'ün, akşamüzeri Sakarya motoru ile Boğaziçi'nde bir gezinti yapması.

---

1931 - New York'tan uçarak Yeşilköy'e inen Russel Boardman ve John Polando adlı havacılar Yalova'da Mustafa Kemal Paşa tarafından kabul edildi.
Atatürk'ün, Yalova'da, New York'tan uçarak Yeşilköy'e inen Russel Boardman ve John Polando adlı Amerikalı havacıları kabulü ve söyledikleri: "...Kıtaları birleştirirken, milletleri yaklaştırıyorsunuz. Sizin gibi kahramanlar, milletleri birbirlerinin saadetleri ve kaderleriyle ilgilenen bir aile fertleri haline getirirler. Şüphe etmem ki siz, uygarlığını hayranlıkla izlediğimiz Yeni Dünya'nın büyük diyarı ile eski dünya kıtalarının birleştikleri yerde bulunan Yeni Türkiye'yi böyle vasıtasız birleştirirken, Amerikalıların ve Türklerin kalplerini de birbirine daha ziyade yaklaştırdınız."
Atatürk'ün, Amerikalı havacıların başarısı nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Hoover'e tebrik telgrafı: "Amerikalı kahramanlar, Türk ulusunun kalbini sevinçle doldurmuştur. Başarmış oldukları harikulade işin sonunda bu cesur gençlerin yüzlerinde gördüğüm neşe ve kararlılık ifadesi bana şu inancı verdi ki, insanlık için kazandıkları bu büyük zafer onlar için yalnız bir başlangıçtır."

---

1930 - Atatürk'ün, İstanbul'dan Yalova'ya gidişi.

---

1928 - Atatürk'ün, Lâtin Harfleri Komisyonu üyelerinden Falih Rıfki (Atay), Ahmet Cevat (Emre) ve Mehmet Emin Beyleri kabulü, alfabe ve gramer konuları üzerinde görüşmesi.

---

1927 - Atatürk'ün, Bursa'dan İstanbul'a gelen Başbakan İsmet Paşa'yı Dolmabahçe Sarayı'nda kabulü ve görüşmesi.

---

1922 - İstanbul Hükümeti, Yunanlıların İzmir'de özerklik ilan edişlerini protesto etti.
İngiliz muhafazakar milletvekili General Townshend, Adana'da verdiği demeçte, "Yunanistan'ın Anadolu'yu boşaltmasından başka bir çaresi yoktur." dedi.
Yunanlılar İstanbul'u işgal etmek için izin istiyor.

---

1921 - Fransız Elçisi Franklin Bouillon'un Paris'e dönüşü.
Atatürk'ün, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti şubelerine genelgesi ve Genelkurmay Başkanlığı'na yazısı: "..Pek uzak olmayan bir gelecekte karşımızdaki hain ve tükenen Yunan ordusunun da imhası imkân altına girecektir. Büyük memleketimiz ve fedakâr milletimiz, neticenin elde edilişini tamamen üstüne almış bulunmaktadır."
Atatürk'ün, Meclis'teki gruplardan herhangi birine girmemesini öneren Kâzım Karabekir'e cevabı: "...Esas yapısı içinde bütün hüviyetiyle karışmış bulunduğum Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nden ayrılmaklığıma imkân olmadığından, cemiyetin çalışma sahası bulunan Meclis'te yine o cemiyeti temsil eden grubun içinde bulunmak zorunluluğundayım. Esasen grup, hemen Meclis'in tümüne yakın bir çoğunluğu içine almaktadır." [Kocatürk]

---

1920 - Çerkez Ethem kuvvetleri Demirci kasabasına girdi.

---

1919 - Erzurum Kongresi, ABD başkanı Wilson'a telgraf çekerek, kendi ilan ettiği ilkelere aykırı olarak işgal edilen İzmir'in bu konumunu kabullenmesini kınadı.
Kâzım Karabekir Paşa'nın, Harbiye Nazırı Nâzım Paşa'nın 30.7.1919 tarihli emrine cevap telgrafı: "...Mustafa Kemal Paşa gibi memlekette namusu ile ve güzide askerî hizmetleri ve vatanseverliği ile tanınmış ve bütün askerlerin de pek ziyade, bilhassa hürmetini kazanmışve özellikle henüz yirmi gün evvel memleketin yarısına komuta etmiş olan ve hal ve hareketlerinde vatanî ve millî menfaatlere aykırı bir şey olmayan ve görülemeyen bir zatın tutuklanmasına bir kanunî sebep olmayacağını ve yukarıda arz ettiğim durum dolayısıyla halk ve ordu nazarında da iyi bir hareket olarak telâkki edilmeyeceği cihetle Mustafa Kemal Paşa'nın tutuklanmasına ve Kolordu'ca da bunun için yardımda bulunulmasına hal ve vaziyetin asla müsait olmadığını arz eylerim."

---

1919 - Nationalist congress continues in Erzurum, where Mustafa Kemal was elected chairman .

---

1915 - Atatürk'ün Kuzey Grubu ve 3. Kolordu Komutanı Esat (Bülkat) Paşa'ya -Çanakkale savaşlarındaki yararlıklarından ötürü terfi etmesi nedeniyle- tebrik yazısı ve Esat Paşa'nın cevabı: "Bu yükselişte en büyük iftiharım, 19. Tümen ve onun muhterem girişken komutanıdır." [Kocatürk]

---

1914 - Almanya Rusya'ya savaş açtı ( I. Dünya Savaşı'nın başlaması).
Türkiye genel seferberlik ilan etti.
Almanya Fransa'ya savaş açtı.
İngiltere Almanya'ya savaş açtı.
Avusturya-Macaristan Rusya'ya savaş açtı.
Goeben ve Breslau gemileri Çanakkale'de.
Almanların Liege'yi alışı.
Almanya'nın Fransa'ya saldırması.
Japonya Almanya'ya savaş açtı.
Almanların Charleroi ve Mons'u alması.
Almanlar'ın Tannenberg zaferi. Guise çarpışmaları.
* Almanya'nın, Rusya'ya harp ilânı ile I. Dünya Savaşı'nın başlaması.
Almanya, 3 Ağustos 1914 günü de Fransa'ya harp ilân etmiştir.
(Bazı kaynaklar, Avusturya-Macaristan Veliahtı'nın 28 Haziran 1914'te öldürülüşünü takiben Avusturya-Macaristan'ın Sırbistan'a harp ilânını, I. Dünya Savaşı'nın başlangıcı olarak almaktadırlar).

---

1914 - Germany declares war on Russia and mobilizes (marking the beginning of World War I).
Italy declares her neutrality.
Germany and the Ottoman Empire sign a secret alliance treaty on August 2 1914.

2 AĞUSTOS - AUGUST 2
Tarihte Bugün - Today in History

Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)
topladığı Erzurum’da hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla

---

Atatürk, Erzurum Kongresi Günlerinde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Atatürk with his military aids during the Erzurum Congress
(July 23 - August 7 1919)

---

Erzurum'da Kongrenin toplandığı okul (23 Temmuz 1919)

The school in Erzurum where the Congress assembled (23 July 1919)

---

1939 - Adalet Bakanlığı halk önünde idam yapılmayacağına dair bir genelge yayımladı.

---

1938 - Hatay'da yapılan seçimler için sayımın sonuçları belli oldu.
Şehirde yaşayan 57 bin seçmenin 36 bini Türk olarak saptandı.

Atatürk'e, Dolmabahçe Sarayı'nda Prof. Dr. Eppinger, Prof. Dr. Bergmann, Prof. Dr. Neşet Ömer İrdelp ve Dr. Nihat Reşat Belger tarafından konsültasyon yapılması

---

1937 - İzmir'de bir petrol deposunda yangın: 17 işçi yandı.

---

1936 - Atatürk'ün, akşam trenle Ankara'dan İstanbul'a hareketi.

---

1935 - Atatürk'ün, elyazısı ile Türk Tarih Kurumu'na direktifi: "Sinan'ın heykelini yapınız!"

---

1934 - Atatürk'ün, saat 01.30'da Çanakkale'den Yalova'ya gelişi.

---

1932 - Atatürk'ün, Keriman Halis'in dünya güzeli seçilmesi nedeniyle Cumhuriyet gazetesi başmuharriri Yunus Nadi Bey'e demeci: "...Türk ırkının dünyanın en güzel ırkı olduğunu tarihî olarak bildiğim için, Türk kızlarından birinin dünya güzeli seçilmesini çok tabiî buldum. Fakat Türk gençlerine bu münasebetle şunu hatırlatmayı gerekli görüyorum: Övündüğünüz tabiî güzelliğinizi usulüne uygun şekilde korumasını biliniz ve bu yolda uyanık bir gelişmenin kesintisiz gerçekleşmesini ihmal etmeyiniz. Bununla beraber, asıl uğraşmaya mecbur olduğunuz şey, analarınızın ve atalarınızın oldukları gibi, yüksek kültürde ve yüksek fazilette dünya birinciliğini tutmaktır."

Atatürk'ün, akşamüzeri Sakarya motoru ile Boğaz'da bir gezinti yapması, Göksu Kasrı'na uğrayarak bir süre dinlendikten sonra saat 20.00'de Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü (Gece de Adalar yönünde bir deniz gezintisi yapmıştır).

---

1927 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Ziraat Bakanı Sabri (Toprak) Bey'i kabulü.

Atatürk'ün, gece Söğütlü yatıyla Boğaziçi'nde bir gezinti yapması.

---

1926 - Aralarında gazeteci Hüseyin Cahit (Yalçın) ve İttihatçı Maliye Nazırı Cavit Bey'in de bulunduğu, suikast sanıklarının bir bölümü Ankara'da İstiklal Mahkemesi'nde yargılanmaya başladı.

Bozkurt gemisi ile Fransız Lotus gemisi Ege Denizi açıklarında çarpıştı; Bozkurt gemisi battı, 8 kişi öldü.

---

1923 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber İzmir'den Ankara'ya dönüşü.

İtalya eski Başbakanı Nitti'nin, Lozan Antlaşması'nın imzalanması nedeniyle Atatürk'e kutlama mektubu.

---

1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos).

Milli Mücadele aleyhine yazılar yazan Peyam adlı gazete yayın hayatına başladı.

---

1919 - Nationalist congress continues in Erzurum, where Mustafa Kemal was elected chairman.

---

1918 - Atatürk'ün, Viyana'dan İstanbul'a dönüşü. (K.A., s.231; Borak, s. 163; Ata ve i., s. 74). (Bu tarih A.****., s.61 ve A.H.E., s. 151'de 4 Ağustos 1918 olarak gösterilmiştir). [Kocatürk]

---

1918 - A British force lands in Archangel, Russia, to support White Russian opposition to the Bolsheviks.

---

1916 - Atatürk komutasındaki kuvvetlerin, Bitlis ve Muş yönünde taarruza geçişi. Bugün ve bugünü izleyen günlerde Ruslarla iki tümenimiz arasında taarruz ve karşı taarruz şeklinde şiddetli çarpışmalar olmuştur.[Kocatürk]

---

1915 - Atatürk'ün, Arıburnu'ndan Madam Corinne'e Fransızca mektubu: "...Burada hayat o kadar sakin değil. Gece gündüz her gün çeşitli toplardan atılan şarapneller ve diğer mermiler başlarımızın üstünde patlamaktan uzak kalmıyor. Kurşunlar vızıldıyor ve bomba gürültüleri toplarınkine karışıyor. Gerçekten bir cehennem hayatı yaşıyoruz. Çok şükür, askerlerim pek cesur ve düşmandan daha dayanıklılar. Bundan başka hususî inançları, çok defa ölüme sevk eden emirlerimi yerine getirmelerini çok kolaylaştırıyor. Gerçekten onlara göre iki semavî netice mümkün: Ya gazi ya da şehit olmak!" [Kocatürk]

---

1914 -İstanbul'da Türk-Alman gizli ittifak anlaşmasının imzası.
Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı'na girmek için seferberlik ilan etti.
Osmanlı Devleti'nin genel seferberlik ilan etmesi, Almanya ile gizli anlaşma yapması.* Osmanlı Devleti'nin, İtilâf Devletleri'ne karşı Almanya ile gizli anlaşma yapması: "Türk orduları, fiilen Alman komutanların emrinde olarak, Alman Genelkurmayının istediği anda harekâta katılacaktır."

* 2/3 Ağustos 1914 : Birinci Dünya Harbi'nin başlaması üzerine Osmanlı Devleti'nin seferberlik ilânı.

---

1914 - Turco-German secret Treaty of Alliance.
Ottoman Empire and Germany conclude a secret treaty of alliance against Russia.

Germany invades Luxembourg.

---

1903 - Makedonya'da 30 bin civarında Bulgar çeteci Türk yönetimine karşı ayaklanma başlattı.